Buki di proverbionan Antiano

Search this document:

Your search within this document for 'berdat' resulted in nine matching pages.

1		“...Papiado di berdat no ta haa stul pa sinta (De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten), pasobra berdat ta pika lenga. Tur kuminda ta di kome, ma tur palabra bo no por papia (Alle voedsel kun je eten, maar alle woorden niet) I te ora un hende hasie tg, esnan ku a tende ta pretend ku nan no a tende i bisa: e no a bisa nada. E Antiano no ta bisa den su manera di komunika s. Awe nos no ta fia, maan si, no ke men ku manan si bo ta haa kos fa: loke e ke men ta: Mi ta keda nchi ku bo, maske mi no por fia bo nunka. Un Antiano no ta gusta bisa no. Pa esei e ta laga berdat pa bestianan bisa: Sloke di:.........6f e ta laga berdat tambe pa mucha bisa. Su karakter filosofiko ta hasi ku e ta usa Dios hopi biaha den kosnan ku e ta papia of bisa. Un Antiano ta un filosofo den su bida di tur dia. E no ta saka su sabidura for di teorianan di buki, ma for di kosnan ku ta sosod tur dia ront di e. Basta ku e no spanta, manera si e haa un bon sota di awa. Awa-seru por ta bon pa mata i planchi...”

2		“...un chuchubi ta ataka un warawara den mondi di Santa Barbara i ora e warawara bula bai e chuchubi ta keda persigui e pa basta ora largu. Awor un chiste ku mi a yega di tende hopi aa pas i segn un amigu di mi e kos aki a pasa di berdat. Hopi aa pas tabatin un forleser ku tur mainta tabata bai hospital pa mira ku e dia ei no tabatin ningn morto pa e por kumins hasi e preparashonnan pa deramentu. Kasi semper tabatin un of mas morto, pero riba e dia aki no tabatin ningn i tristu nos hmber a sali for di hospital pa bai su kas. Na kaminda, un mucha hmber di mas f menos sinku f seis aa a ranka sali for di hanchi di Carthagena nt na momentu ku un outo tabata pasa. E mucha aki lo a muri sigur, si no ta pa un hmber ku a tira man riba dje i ranka e for di dilanti di e outo. E forleser i hopi otro hende a para mira e kos aki sosode i e forleser a bisa e hmber ku a salba e mucha su bida: mi amigu, bo a kita un bolchi for di mi boka. Asina atro-be nos por mira ku tristesa di un ta alegria pa otro. MAS...”

3		“...NI PATU, NI RIU: Noch eend, noch rivier. Hij gaf geen antwoord. Hij zei totaal niets. E no a bisa ni un palabra. El a keda ketu ketu. PISKA TA MURI PA SU BOKA: Een vis sterft door zijn mond. Un piska ta haa e anzu den su boka pasobra e ta golos. Hende ku ta kome f bebe muchu mas ku ta bon pa nan, tambe ta muri pa nan boka. Un henteramente otro nifikashon ta un hende ku ta papia berdat, hopi bes ta haa nan den trbel grandi. (Papia-d di berdat, no ta haa stul pa sinta). Un posibel origen di e proverbio aki ta ku na Antia hendenan ta piska praktikamente henter aa i proverbionan ta bini for di kosnan ku bo ta mira sosod rnt di bo diariamente. E TA FRESKU MANERA PISKA: Hij is zo fris als een hoentje. E ta mustra bon. E ta bon soseg. E ta fresku manera piska tambe ke men ku e ta masha fresku f nbeskp. TUR PISKA TIN WESU, MA HERMANCHI TA KARGA FAMA: Alle vissen hebben graten, maar Hermanchi krijgt de schuld. Wee de wolf die in een kwaad gerucht staat. (Give the dog a bad name and hang him). Duna...”

4		“...SI DIABEL TIN RASON, DUNA E SU RASON: A Is de duivel gelijk heeft, moetje het hem geven. Berdat ta berdat. Maske bo tin ku bai kontra di bo mes, esun ku ta mas sabi f ku mas poder ta sali gan. Si mi a papia berdat, e lo no a haa kastigu. E TA BENDE SU ALMA KU DIABEL: Hij verkoopt zijn ziel aan de duivel. Un ku pa plaka ta hasi kalke kos, ta bende su alma ku diabel. No ta import e kiko e mester hasi f kiko nan pensa di e, basta e por saka plaka for di un kos. DIABEL TA BATI SU KAS KU PALU DI FUNCHI: De duivel slaat zijn vrouw, met de palu di funchi. Palu di funchi ta permanes den kushina di tur Antiano i nan ta usa e eksklusivamente pa hala funchi. Nan ta traha palu di funchi ku un palu di mondi ku no tin f ku ta laga un smak malu f marga atras. E proverbio aki ta nifika ku solo ta af mientras awaseru ta kai. Awaseru ta kai i solo ta sali na mesun tempu. Aki na Krsou e kos aki ta pasa ku frekuensia. Probablemente e bientu fuerte ku ta supla na Krsou ta pusha e nubianan di awa prome ku e...”

5		“...KANI MI PA MI KANI BO: Die goed doet, goed ontmoet. Kiko e palabra kani ta nifika, mi no sa. Loke mi ta saka for di e proverbio aki ta: Esun ku duna algu, por spera algu. Yuda mi pa mi yuda bo. Esun ku hasi bon, por spera bon. Esun ku hasi bon, bon ta pa e, tin un otro nifikashon. PAPIAD DI BERDAT NO TA HAA STUL PA SINTA: De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten. Iemand die de waarheid spreekt is niet welkom. Esun ku ta papia berdat no ta bonbini. Al kontrali, nan ke pa e bai ei fo mas pronto posibel, pasobra berdat ta pika lenga. Berdat ta duru pa tende. ESUN KU HUNGA KU KANDELA, TA KIMA SU DEDE: Hij die met vuur speelt, brandt zijn vingers. Si bo papia f hasi un kos ku no ta permit, bo ta haa bo den hopi trbel of bo ta pega un barku, ku por kous bo hopi kibra-mentu di kabes. SALI FOR DI PANCHI KAI DEN KANDELA: Van de pan in het vuur vallen. Di malu en peor. Na Hulandes tin dos ekspreshon ku ta nifika meskos. Van de regen in de drop en Van de wal in de sloot. Tur dos ta...”

6		“...om er een feestje van te maken. Ik ken zelfs enkele gevallen, waar de baas van goed oppassende werknemers een of meer flessen drank en bolos (taarten) cadeau gaf, voor de feestviering op de laatste dag. Mi konos algn kaso, ku doonan di trabou tabata regal nan bon trahadornan bolo i un f mas boter di bibida pa nan selebr e ltimo anochi di wak Ez. KAMINDA TIN HUMA, TIN KANDELA: Waar rook is, is vuur. E proverbio aki ta nifika, ku ora bo tende algu, pa imposibel ku e ta mustra, semper tin algu di berdat. No tin huma, sin kande-la. E PLASER TA BAL MAS KU E DOLOR: Spao: Mas vale el placer, que el dolor. Hulandes: Het genot is sterker dan de ween. P.e. Si un muh a sali na estado pronto despues ku e tabatin un mal parto. E plaser seksual ta bal mas ku tur e dolornan i mal tempu ku el a pasa ora un yu tabata nase. Tambe bo por usa e proverbio den otro sentido: E dalmentu di beter ta bal mas ku e wayaba di su manes: Ora bo ta dal e beternan bo no ta krda kon malu bo ta sinti su manese. De drank is...”

7		“...Na Hulandes: El a kai ku su nanishi den manteka. MI TA NA ALA DI PALU: Ik zit op de vleugel van een boom (zijtak). Ik zit op hete kolen. Of ik verkeer in moeilijkheden. Mi ta sint riba karbon kayente of Mi tin hopi difikultat. Mi ta den un pert. DEN KAS DI PUTA NO TIN LUG PA SEORITA: In een hoeren huis zijn er geen plaatsen voor maagden. Nan a yega di puntra un Minister-president di Antias (e mener aki no ta na mando mas) ku ta berdat ku den su kabint tin algn minister ku no ta hasi politikeria f ku no tin partido politi-ko. Su kontesta tabata: Den kas di puta no tin lug pa seorita. In een bordeel zijn er geen maagden. Ku otro palabra, no tin minister ku no ta hasi politikeria. YERBA MALU NO SA MURI: Onkruid vergaat niet. Ora un hende tabata hopi malu i despues di poko tempu el a bira bon semper nan ta bisa: Yerba stinki no ta muri. (Yerba stinki = Datura stramonium) ta un yerba ku antes hende-nan tabata usa pa alivia hendenan ku tabata sufri di asma. (Ds. G. J. Simmons) NAN A BENDE BO...”

8		“...Zij hebben jou kladboek opengedaan. Nan a saka bo berdat na kla. Nan a konta kosnan ku bo a yega di hasi. YUANA KU KOME LEU FOR Dl KAS TA MURI MAL MOR-TO: Een leguaan die ver van huis zijn voedsel zoekt, sterft een verschrikkelijke dood. Wie het gevaar zoekt zal erin sterven. Esun ku ta buska peliger, ta haa su morto. Un yuana ku bai buska su kuminda leu for di su kueba, ta kore peliger ku yagdonan ta tira e. Yuana ta un otro delikatesa ku ami personalmente no ta gusta. Alomenos sopi di yuana ta mas-ha gust aki na Korsou. 143...”

9		“...ADDENDA UN HMBER ANKR: Een geankerd man. Een flink gebouwde man. Un hmber grandi, grueso i ku hopi forsa. Een boom van een man. Anker = Anker. Ankra = Ankeren. Ankr = geankerd. DIOS PORDONA MI MI PIK: God vergeve mij mijn schuld (zonde) Si bo papia un kos ku bo a tende di un hende i bo tin sigur ku ta asina e kos ta, anto bo ta usa e proverbio aki despues ku bo kaba di konta e redu. Dios pordon mi pik si no ta berdat loke mi a bisa. DIOS KRIA BO: God behoede hem. Telkens wanneer een klein kind niest, zegt de zorgzame moeder Dios kria bo en daarmee wil ze de hulp van God inroepen om haar kindje van alle kwaad te behoeden. Ki ora un yuchi nister, su mama ku semper ta preokup pa sal di su yu ta bisa Dios kria bo i ku e palabranan aki e ta pidi Dios pa kuida su yu for di tur malu. BUTA MAN NA BO KURASON: Leg je handen op je hart. 144...”