Your search within this document for 'uso' OR 'di' OR 'palabra' resulted in 72 matching pages.

You can restrict your results by searching for uso AND di AND palabra.
 
1

“...I. Un Epoca muchoe trastorna. Ocho anja foi historia di Curagao 1796 1804. J. H. J. HAMELBERG. (TRADUCCION.)...”
2

“...Un poca muchoe trastorn,. Spiritu revolucionario, koe a pone Europa ariba bao na fin di siglo XV'III, a moenstra *u influencia bien pronto na West-India, i na- turalmente na Lslanan francs proraer. Nan a introduci aja forma di gobierno republicano ma catiboenan no a haja nan libertad, ya aiutoridadnan colonial a tarda hopi tempoe pa haci e hendenan di color, koe tabata liber, koe, inescos koe e emancipddonon na otro posecionnan di West-India, tabata privd di niuchoe derecho civil, participa den es igual- dad i fraternidad, koe nan tabata elogia asi- na tantoe. Ma manera bende por a compren- de masjar liger, poblacion colonial, inferior, no europeo, a gusta ideanan republicana mas tantoe, nan no a keda sin moenstra na cada ocasion, na principio coe palabra sol, ma despues coe hecnoe tambe, koe nan tabata Idrenta coe es ideanan. Na Curagao principal- mente camina poco dia pasa un comision, koe tabata encarga pa investiga motiboenan Idi e desuuionnan fuerte, koe tabatin basta...”
3

“...a caba di eali seinia di revolucion a cai den tera frtil. Na anja 1789 caba Gobierno' mester a taha bistiraentoe di e denominado divisa i cinta di libertad na sorabr i cantamentoe di cantica di li- hertad,' (Plakkaat 1789) i su anja sigiente Gobierno a haj obligd pa saca disposicionnan fuerte contra pueblo inferior, (Plakkaat 1790), Es tempoe ai podiser es disposicionnan por tabata hustoe ma na nos opinion nan tabata umamente inhustoe.Na anja 1791 nan mester a toema medida mas severa ainda, pasobra se- gun idea di Gobernador i di Conseho (1) ,,bru- talidad di neger- i raulatonan tabata bai mu- choe leuw, i nan a determina, koe cada blan- coe tin permit pa dal neger of mulato, koe haci cos di brutoe coe n, un golpi sol di ga- roti i pa entreg despues na fiscal, koe sin forma di proceso por doen mas castigoe ain- da, koe mas parti tabata ,,sota coe bara di watapana. (PI. 1791). Si na principio malcontentoe di es sita- cion existente tabata limit na emncipado- nan sol, despues di declaracion...”
4

“...contra ideanan francos (1). E antiguo miembro di Conseho Hansz coe su roeman i senjor Comelis Berch a para na cabez di partida revolucionaria, (R. & . 1793) i tabata pronuncia discurso coe pue- blo i soldaat pa nan lamanta, asina koe dia 21 di Mei 1793 Conseho mester a larga pro- clama un publicacion pa taha toer hende ,,pa pronua#ia(fidiscurso, koe por sirbi pa perhudi- ca honor i reputacion di Gas Real di Oranje, of koe por critica of huzga constitucion di gobierno holands, mientra cada hende, koe a tende tal discursonan, tabata obliga pa participa fiscal esai inmediatamente, ,,bao di castigue, koe nan lo consider manera si ta el mes tabata autor di es discursonan. (PL 1793). Despues nan a completa es publica- cion coe es un di Estadonan General di dia 24) di April 1794, koe tabata taha toer hen- de ,,di tin algun correspondencia of connexion coe actual Gobernadornan di Francia, nan em- bahador of nan comisario, of pa propaga principionan perverso di Francia na un of otro manera. (PI. 1794)...”
5

“...- 8 - di es trankilidad i bon orde, koe tabata reina te na es tempoe ai. (PI. 1795). Pa es moti- boe sef^un un publicacion di dia 4 di Angus- tus 1795 Conseho a fiha, koe en adelante: 1*. ningun neger ni ningun bende di color por sali na caja coe arma, garoti of cocoma- cacoe ; 2. ningun militar, bao di rango di oficial por camna coe arma, ora nan ta foi sirbisji; 3. ningun matroos, excepto esnan di bar- coe di gera nacional, por ta na caja despues di nueb' or di anochi; 4. toer sjap i cas di balia mester ta cer, nuebor di anochi; 5*. ningun bende por forma complot of grupo riba caja; 6*. neger i mulato liber, na caso koe nan ta riba caja despues di nuebor di anochi, mester tin un lanterne cend; catiboenan mes- ter tin aderaiS di un lanterne un permit skir- bf di nan donjo. (PI. i R. & S. 1795 i 1796.) Diez tres dia despues koe a publica es or- denanza catiboenan a lamanta, i na general peligro, koe tabata menaza tera pa es caso ai, nabitantenan a loebida pa algun tem es des- union, koe...”
6

“...9 order di Conseho di Colonia*, bisando cada un flea na nan empleo i no haci nada pro- mer koe saca ordenanza di colonia. (PI. 1795). A bini aki cerca ainda, koe na principio di anja 1796 a plama nobo, koe miernbronan di isla tabatin relacion coe Inglsnan i koe nan kier a entrega nan nos colonia pa ward asi- na pa Stadhonder. (PI. 1796). Aunke foi carta di persona ptarticular, koe a bini for di Holanda, nan a tende despues koe nan a declara pues- to di Stadhouder i Alianza coe FraUcia expi- r., toch tantem koe no publica esai aki na colonia, gobierno tabata sigi existi, sostene pa militar. Esakinanapesardi opinion diferente, taba- ta kere nan oblig, pa nan huramentoe, tantem no a dispensa nan oficialmente di esai. Ma e partida revolncionaria no a aprecia es conduc- ia di guarnieion. Distiirbio di burgernan coe militar tabata toema toer dia mi caracter mas serio, e. o. ,,un troepa di hende coe cocard francs nacional i anna coe pistool i houwer a ataca schout-bij-nacht ( contra-almirante...”
7

“...ta- bata desijin, pa comisario di Estadonan Gene- ral pa acepta su hurainentoe di delidad na Eepnblica Batava, ma koe el tabata desea di probecha di es ocasion pa pone su puesto abao, pa inotiboe koe Conseho tabata sabi, koe, como el a pidi i haja su retiro caba foi anja 1794 pa via di su enfermedad i bieheza, el a keda na Gobierno solamente pa pidiinmtoe di Estadonan General, tantem el tabata por; ma pa motiboe koe den ultimo tempoe estado di SU salud a atraza rnas i mas, el a bira mas i mas incapaz pa encargo di Gobierno, ( el a moeri dia 2G December 1796) pesai mes e miem- bronan di conseho Gaicrijn i Bomer a ehercle mas parti for di alguu luim caba. De Veer a haja tambe un carta ohcial cera huntoe coe SU retiro; el a pidi Conseho di abri es carta, i a resulta, koe e boekhouder general Jan Jacob Beaujon tabata nombra pa sucesor interino di de Veer coe titulo di director. Su mauece Wiertsz a toema huramentoe di e director nobo i para den balcn di cas di gobierno el a presentena guarnicion...”
8

“...ley tabata exigi. A^gun oflcial, den nan gefe di guarnicon, coronel von dem Bussohe, a declara, koe nan no kier ha- d es huramentoe nobo, raa von dem Bussohe a priminti mes ora koe le had toer loke el por, pa conserba orde den troepanan. Mas ptarti toer Militar di rango inferior auiinA pa algun di nan ofidal, a nen^a di had huramentoe, koe tabata exigf, ma despues mayorfa di nan a preseiita, pa bolbe drenta den guarnidon. (PI. 1797). Retiro di Ganerijn a haci, koe nan mester a scohe Uii otro Kaptein di burgernan, i seguu un adamacion di dia 14 di Augustus burger- nan reuni a cohe Johan Rudolph Lauffer, actual- mente ofidal di burgernan. Foi ora el a acepta su puesto, el a insist! cerca Conseho pa toema medida pa mehor de- fensa di Isla, pa motiboe koe semper nan ta- bata kere e rumor, koe Inglsnan tabatin idea di podera isla i pesai burgernan tabata exigi precisamente pa mehora cosnan di defensa, apoJA den esai fuerternente pa algun Frances di isla, koe tabata persist! pa forma un warda nacional...”
9

“...cuinplimentoe na otro proposicionnan di Lauffer pa fortifica i rpara forbificacionnan i pa haja mas pronto koe por inehor arma i naniii- cion, asina koe nan a resolve pa tene un reunion pa papia riba medionari, koe por haci isla ca- paz di defend. Reuiu dia 30 di Augustus di- lanti nan cas di warda den Caja Girandi di Punda, Burgernan a papia riba es i lea, pa noinbra tres cornisario den nan i pa presenta nan na Conseho pa ta eneargd, coe toer cos, koe ta toca luedionan di defensa. Ma reunion tabata interruinpi pa es ruido, koe Director ta- bata considera e reunion, koe nan a tene sin SU consentiinentoe, conio un violacion di su autoridad,i coino un prueba di desconanza den dj, motiboe pakiko el a doena troepanan orde pa niarcha riba e Burgernan reuiu, pa plama nan i, si ta necesario, pa tira riba nan, den cu- ya intencion troepanan tabata stroba solatnen- te pa actitud di schout-bij-naclit Wiertsz, koe tabata dilanti forti Arasterdatn coe su barcoe di gera (fragata). El a larga carga su...”
10

“...- 13 - blo i had uso di arma, koe a doena nan pa mantene trankilidad i orde. Asina koe isla ta- bata expon algfiin tempoe na agitacion i des- union, koe no solaraente pa un gran parti a stroba trankilidad i orde di s isla ma koe lo por causa ruina total i perdicion di es isla, si es agitacion sigi i mas circunstancia bini acerca. (PI. 1796.) Asina cos a keda duranti diez dia di gran excitacion, te ora Gobernador i Conseho a haja dia 9 di September un carta di Victor Eugues i Lebas, Agentenan di Poder Ehecutivo di Islanan di sotavento francos na Guadeloupe (1), fecha 13 Pructidor, Anja IV, (31 Augus- tus 1796). Den es carta es Agentenan a ofre- ce Gobierno di isla nan judanza, como nan a haja sabi coe masjar duele, koe na ocasion di hacimentoe di huramentoe nobo tabatin desunion den burgernan, i koe den nan ta- batin, koe kier a pidi Ingls juda nan. Es mencionado Agentenan a doena di conoce tam- be, koe nan tabatin idea di manda troepa Cu- ragao, como amigoe of como enemigoe, segun Gobernador...”
11

“...operacion di Francsnan. Dos dia despues dje carta di A^entenan, a bini dos fragata francos La Mduse i La Pensee, coraanddi pa Baudouin i Valteau bao di comando supremo di coronel Thomas, kende a paree su manece den Conseho coe cincoe oficial irancs i Wiertsz i a leza un carta den cual ta pidi au* xilio di Conseho pa jude haja coeminda, paloe i awa, kpe tin mester pa su barcoenan. Mes ora el a ofrece su judanza pa frena desorden- nan local na isla, mientra el a >fifioenstra Con- seho ainda, koe dos barcoe ingles, koe un pi- rata francos a cohe i trece aki, no tabata con- fiscd, ainda. (1). Riba es proposicion Conseho a resolve pa conforma coe siiplica di Thomas, pa condena e dos barcoenan ingles, koe nan a cohe, pa gradici nan pa e judanza, koe nan a ofreceden mes termino manera a socede den contesta na Hu- gues i pa ordena, koe tantem e fragatanan francos tabata aja, bandera francos tabata boe- la banda* di bandera holands na fortinan. (Ma esai a socede te despues noema). (1) Es carta di Thomas...”
12

“... coe letra di cambio firm pa ,,Direc- toire, (1) den eual comerciantenan no tabatin muchoe confianza, .a desea pa Conseho tambe firma e letra, loke Conseho a nenga. El a saca un publicacion pa pidi burg:ernan acepta letra di cambio di Francsnan. (PI. 1796). Ma Thomas no tabata contentoe di nin^un manera coe esai i a skirbi Conseho (dia 15 Septem- ber), koe el a tende coe admiracion loke Con- seho a resolve i koe el a ripara, koe bandera francs no tabata boela banda di bandera ho- lands na fortirian. Thomas a keha tambe, koe no a doen noticia oflcial, koe Repnblica h>- tava a declara Inglaterra gera (es noticia a jega aki dia 15 September) ,,cuya falta di atencion di banda di Conseho contra lua- gestad di un nacion grandi, koe a expone SU inters di mas stim, pa bini pur, pa jiida Curasao, tabata un prueba, koe Conseho a mira coe duele den dj i su hendenan, koe nan tabata eriemigoe di Inglsnan. Tocanti di nengamentoe dje judanza, koe el a ofrece, Thomas a ripara ainda, koe di ningun manera...”
13

“...koe go- bierno di isla lo fie placa pa paga es viveres, koe nan a entrega Francsnan, contra obliga* cionnan, koe Poder Ehecutivo di un didos Re- publica lo paga. Thomas tabata contentoe coe es proposicion, el a bandona isla, largaudo Valteau i Bavdouin coe nan fragata aid. (1) Entretanto Lauffer a sigi practica warda nacional, asina nan tabata jama cuerpo di boluntarionan den arte rnilitar ma loke taba- ta toca fortificacion di isla, el tabata entera* mente dependiente di Conseho, koe mester a doe- na e placanan, koe tabatin mester, asina koe- ta proposicion sol Lauffer por a haci i Cose* ho no tabata toema poco of ningun noticia di nan. Esai tabata semper un spada den coera- lon di partida revolucionario. El tabata culpa Conseho e marcha fatal di mehora cosnan di defensa, bisando: koe na promer ora di cambio di gobierno caba, nan a mira den ki situacion sin defensa isla tabata, pa hade mas liger un victima di Inglsnan rapaz, i koe, acaso Lauffer tabata goza di confianza di Conseho mescos...”
14

“...conserbacion di trankilidad i bon orde di isla i pa large dispone, pa paga gas- toe, riba placa di caga di barcoenan conflsc,, pasobra foi ora el a bira kaptein-comandante, ta coe zelo grandi, deligencia i acfcividad el a had toer coSj koe ta di mehor i na probecho di isla i koe pa es motiboe el mester a had hopi gas- toe i loke el ta had te ainda. (For di su mes sacoe naturalmente. Rekw. 1796). Conseho no a contesta es rekest na principio tl), loke a lamanta indignaciou nias tantoe, asina koe dia 24 di September nan a bolbe manda un rekest, flrmdi pa 136 habitante, pa Conseho. Den es rekest e firmantenan tabata splica, koe pa no cita niiigun otro motiboe pa awor, nan tabata atribui es descuido pa de- fende isla na disposicion debil i mal bista di burger Jan Jacob Beaujon, motiboe pakiko nan a pidi ,,pa excusa es burger di toer loke ta per- tenece na defensa di isla i pa noinbra i auto- riza^ Albert KiTckert, comandante di Ceres, Jan B. Lauffer i tain'oe un oficial inteligente di guarnicion...”
15

“...coe asuntoenan di defensa di Isla i pa autoriza kaptein-comandant Lauffer, pa saca tambe tantoe placa koe naii mester for di caha di barcoenan preso. Nan a doena ehecucion na es decision i a participa esai tam- be na Valteau, Baudouin i Wiei-tsz, koe a pidi Conseho pa convoca un Conseho mas ge- neral, koe a reiini dia 20 di October. Den es reunion aki e oficialnan ai a sostene por es- crito proposicion di Conseho di gera di Bar- geman i a presenta mes ora un proposicion 1 un instruccion pa e Comision, koe nan lo nombra. Na es ocasion ai Valteau a bisa Conseho, ademas koepa motiboe koe el a bini aki riba pidiinentoe di Wiertsz i di almirante Blaak di Suriname coe instmcciou, pa haci toer cos pa es colonia aki no cai den manoe di Ihglsnan, koe tabatin un atake prepard caba, lo el no sali for di isla, tantem no a percura pa isla tin bon cos di defensa, loke tabata falta muchoe ainda. Coe es argumento ai a nombra un Comision Militar, manera Valteau e. s. a desea. Na arbiculo 5 di instruccion pa...”
16

“...misji coe su per- sona, su bieu i su papelnan, no obstante koe nan a kita toer cos for di su companje- [1] Miembronan di es comision tabata ; kaptein di marina Kikkert, kaptein-comandante di burgernan Lauffer, oflcial di marina Heshusius, kaptein di artiljerla Gravenhorst, kap- tein di infanteria Hagenberg, kaptein di artiljeria di warda nacional Brugman, kaptein di genie Creefts i iSr. de Barrj co- mo secretario....”
17

“...- 20 - ronan di biaha; mientra el a bai for di Bar- bados na Demerara coe un barcoe iiigds i a tene conferencia aja coe su roeman, Gobernador Anthonie Beaujon, koe poco tern despues a en- trega colonia na Inglsnan sin ningun resisten- cia. Koe director bao di un tal desconfianza, podi- ser corapanj, coe jaloers di poder, ].o bini na choke coe Coraision Militar, toer hende tabata mira padilanti. Loke a socede pa pro- tner bez dia 10 di November, dia koe e Comi- sion a pidi Beaujon pa convoca Conseho huntoe coe Comision. Ma el a nenga di hacie, sin sa- bj padilanti, kiko Comision tabata desea di pa- pia den es Conseho. Ma ora Wiertsz a parti- cipa director, koe tabata pa asuntoe militar, nan^a convoca e reunion, koe nan a pidi.'Na es ocasion ai nan a papia riba e publicacionnan di Estadonan General, koe nan a haja den pa- pelnan di de Veer, i koe tabata trata riba ki- tamentoe pa semper di puesto di Stadhouder i ri- ba alianza coe Francsnan, tocanti cuya publica- cionnan koe Beaujon a huzga...”
18

“...afin koe por haja sabi di algun relacion, koe por tin den habitante coe enemigoe. Es risbramentoe di barcoe na tem di gera tabata haei proiner aja semper dij ban- da di fiscal, i risbramentoe di papel i interro- gacion di pasagero tabata encarga na el i na Goberuador. espues koe Kikkert' a ristra e cartanan, koe el a haja i koe el a manda nan pa director, esaki a nenga di tin un cos di haci coe es papelnan i a protesba contra heehoe di Kikkert, koe el tabata considerfi, como un vio- lacion di su autoridad i di e confianza, koe Estadonan General tabatin den dj. Despues koe Kikkert a larga director sabi, koe ta ri- ba order di Vaheau i Wiertsz el a trata asi- na, Beaujon a manda respond! segun su mes palabra siendo na suposicion, koe senjor Kik- kert kier a usa senjor Valteau pa haci su mes falta bon koe el tabata considera Valteau como aleado, ma koe Valteau no tin nada di manda riba isla i koe, loke ta depende di sen- jor Wiszert, mester a considers como coman- dante di haf, ma el, Beaujon...”
19

“...BeanjoTt, koe tabata trata exclusivamente riba ofensanan, koe director a had nao pa no re- conoce naa i Cotnisin Militar den nan calidad, pasobra e encargo, koe es Comisin hiintoe coe nan a doena Kikkert, tabata toca uaicamente asuntoe di defensa. Aderaas Valteau a papia tam- be diferente keho masjar fuerte contra senjor director interino i a persiati pa doen retiro i mand na Guadeloupe of Holanda. Baiidouin, a bisa ainda, koe, si Oonseho no ta risca kita director, lo el haci esai riba dj mes i koe lo el pone un barcoe na disposicion pa sak foi tera. Despues Fa/teau a declara, koe lo no sali coe SU barcoe foi isla, promer el a saca Beaujon i a insist!, pa jama director p bini reunion pa defend. l a ofrece pa el mes bai jam 1 trecle, si el no kier a bini. Despues di un deliberacion chikitoe ma fuerte, Oonseho a nom- bra dos miembro pa pidi Beaujon presenta na reunion. Ma director a larga nan sabi, koe el ta sinti su curpa muchoe indispuesto i con- movf pa loke nan a bis i koe su gemoed ta jen...”
20

“...poco pa huzga riba su- caracter, su idea i su intencionnan, loke tabata conocf na patria, principalmente pa motiboe koe Beaujon no tabata sabi Frances, loke tabata stro- ba toer trato coe Francsnan. Valteau i Baudouin, despues di a haja sS, di defensa di Beaujon, a pone director coe un carta di 21 di November formalmeute den es- tado di acusacion, loke Comision Militar a haci tambe algun dia despues. E kehonan, koe nan a pone contra Beaujon tabata trata riba sigiente puntonan: 1*. koe apesar koe el, director, a pasa henter revolucion na Holanda i koe el a asisti na reunionnan di Conseho di Colonia te na [1] Sala di Conseho tabata na cas di gobernador. [2] Nan a delibera, si lo ofreoe n stoel na Beaujon, como acusado. Conseho a ricibi par4 i el a nenga di ha- ei uso di e stoel, koe nan a ofrec....”