Your search within this document for 'riba' OR 'otro' resulted in 28 matching pages.

You can restrict your results by searching for riba AND otro.
 
1

“...koe tabata plam basta general- mente den mulato-i negernan liber i den cati- boenan, koe Repiiblica Batava a bira un pro- vincia Francs pa medio di Alianza coe Fran- csnan. 3'. Ehempel, koe otro islanan i principal- mente San Domingo a doena, camina catiboe-^ nan a laiuanta i a haia nan libertad tambe. 4:*. Abusonan koe a dreuta den algun coe- nucoe. Oomo principal di es abusonan por con- ta: koe nan a poue toer catiboe responsabel pa descuido of delito di n sol ; koe nan a fab ta coe es ta,hamentoe pa larga catiboenan tra- ha dia domingo (1) ; i na doena nan algun dia di verlof na lugar di doena nan panja i coe- minda, asina koe nan nieste*- a bai traha na un otro coenucoe i coeaipra nan coeminda i panja cerca nan sjon coe e placa, koe nan gana, na un precio inas caro koe nan por haia nan na otro lugar. 5. Rumor, koe tabata circula, koe orde a bini foi Holanda, pa declara catiboenan liber, koe^Gobierno di isla a tenle scondf. (R. & S. 6. E idea falsoe, koe cabeznj,n di revolu- (1) Isralitonan...”
2

“...- 78 - cion a plama bao di catiboenan, koe al^un blaiicoe di consideracion lo favorcice revolucion na scondi i koe general Rigaud (1) lo bin juda catiboenan aki. 7. Negligencia di Grobierno, koe den desr- denari continuo di catiboe i liende liber no kier a mira nada otro sino bringamentoe di coes- tumber of tirainentoe di .moketa. (2). 8. Falta di troepa di alguii nificacion na forti banda bao, na basta ora di distancia foi Punda. 9. E gran cantidad di scopet, koe tabatin na mas parti di coenucoe, i imprudencia di don- jonan di coenucoe pa larga es arraanan ai na poder di catiboenan. 10. E muchoe catiboenan, koe a hui, (3) i e tantfsirao neger liber i raulato, koe sin me* dio di existencia, tabata rondea den coenucoenan baiida bao i koe tabata tene nan na altura di toer medida toema contra nan. Na coenucoe ,,De Knip (banda bao, fuera (1) . E general Francs, koe a jnda catiboenan coe *u troepa na Santo Domingo. (2) . Un pleitoe basta fuerte den catiboenan di Sr. I. Gouverneur, den cual algun...”
3

“...- 79 di mi otro coenucoe, un di mas aleuw foi Punda 1 koe tabata pertenecena Sr. C L. Yan Vytrecht,) e catiboe Toehi (1) kende a cera nepjocionan coe catiboenan di otro coenucoe, principalmente coe esnan diSanta Cruz, a prepara es lanmu- tamentoe, coe ciertoe Bastiaan, koe ta- batin bijnaam di Carpata, catiboe di Sr. A. Kikkert. Den dos seman di tem nan plan pa lamanta a bini da. Dia Inna mainta, 17 di ugustus 1/95, ora Sr. Van Uytrecht a manda su catiboenan bai traha, Toehi a nenga i hun- toe coe ne un 40 a 50 otro mas. Te tres bez e a puntra nan, ki motiboe nan tin, koe nan a neuga di traha, ma nan a keda sin responde nada, asina koe Van Uytrecht a bisa nan: dirigi boso na Goberna- dor. loela \ su sigidornan (2) a cohe camina despues pa St. Cruz, camina catiboenan di es coenucoe aki a uni cerca e lamantadornan i des- pues koe nan toer a bebe ,,awa di huramentoe, (oj nan a bui huntoe na coenucoe ,,Porto Ma- (1). Despues el a haja bijnaam di pasobra el negernan Imre, koe el tabata na relacion...”
4

“...Mercier, koe a ke* da na St. Criiz pa reuni e catiboenan, tantoe di De Knip como di otro coenucoenan di banda bao, koe a keda atras. Dos dia despues el ta- bata liuntoe coe nan den nan trinchera riba e ceroe cerca coenucoe Fontein. Gobernador di isla, Joh. de Veer, a haja promer nobo di lainantamentoe, dia 17 di Au* gustus tratnerdia, pa sigiente carta; Eieelentlsimo Senjor, Awe mainta mi catiboenan a bini i a nenga di traba. Lok# ta nan intencion, mi no sabi. Purd i coe berdadero aprecio, Bo atento sirbidor i su sdbdito, C. VAN UYTRECHT. Mes ora Gobernador a convoca Conseho, koe a resolve di suplica Van Uytrecht pa doena mas splicacion, pakiko su catiboenan a nenga di traha. Conseho a expresa speran- za tambe, koe cos no a bai mas aleuvv ma si ta cos, koe es asuntoe a toema un otro di- reccion, lo toema medidanan inmediatamen- te. Nan a bisa kapteinnan di cuerponan boluntario, di mulato- i di negernan loke i otro cos mas; tabata haoi toer bende, koe beb, ma- nera razoe. ^ + Na coenucoe 8t. Cruz...”
5

“...ehecuta ordeman di Conseho na manera di mas mehor posibel. Atardi dje mes dia Sr. \V. van Ujtrecht, jioe di donjo di De Knip, a bini punda i a in- forma e miembro di Conseho Romer, koe pa ausencia di Gobernador (2) tabatin comando supremo, koe el a larga e negernan rebelde di su tata na e coenucoe St. Cniz, koe nan no ta arm ainda i koe, segun nan ta bisa, nan tabata pa bai Punda, pa doena Gobernador nan keho. For di es hechoe, koe catiboenan ta tarda riba un i mes coenucoe, Romer a corda di mester deduci, koe es catiboenan taba- tin un otro idea koe pa bin doena Gobernador nan keho, i koe nan a keda St. Cruz sola- mente pa warda refuerzo pa ehecuta nan plan. Pesai el a convoca Conseho pa delibera, kiko mester a haci. Paree Rrner mes a mira pe- ligro di es situacion masjar bon, alomenos el a propone pa manda banda bao un destaca- mento di troepa di guarnicion di 50 homber coe asina tantoe neger i mulato liber, koe nan por haja, pa trece e negernan revolucionario na nan memoria, pa asina stroba...”
6

“...SU origen i pa stop Ma pa desgracia Con- seho no a drenta coe opinion di Romer-, Con- seho tabata haja, koe un troepa hopi mas chi- kitoe ta suficiente pa frena es negernan, i a re- solve pa manda banda bao un destacamentoe, coinpuesto di 1 olicial, 1 sergeant, 1 tamboer, 1 korporaal i 12 soldaat di guarnicion, tambe 1 sergeant, 1 korporaal i 50 bomber di neger i mu- latouan liber; comando riba es troepa aki ta- bata confia na luitenant R. G. Plsgher. Mainta di sigiente dia (18 Aug.)coees des- tacameuLoe (1) Ple^her a bai coe barcoe na boca di San Michiel, coe instrucciou, pa sa- mina, asina tautoe koe por, coe toer mansedum- bre motiboe di malcoutentoe di catiboenan, pa cohe cabeznan preso i, si ta necesario, pa usa violencia si nan haci violencia. Ora el a jega coenucoe San Michiel', Plegher a marcha mes ora pa Porto Marie coe confianza, koe neger- nan no tabata arma i koe ta facil pa el tre- ce nan na nan memoria. Ma el a ekibok pi- sa den di esai; no solamente mayor parti di catiboenan...”
7

“...na SU man, el a entrega su mes. (1) Ora Conseho a haja noticia di derota di Plegher, el tainbe a raira, koe es lamantamen- toe tabatin un caracter mas serio koe nan a supone na principio. Pesai dia 19 di Augus- tus nan a resolve, riba proposicion di Gober- nador (2) pa manda banda bao un destaca- mentoe di 1 kaptein, 2 oflcial subalterno, 5 sergeant i bombardero, 5 korporaal i 60 bomber, tantoe infanteria coino artiljeria i pa suplica contra-alinirante Wiertsz pa juda es destaca- mentoe coe un cuerpo di marinero i matroos. Wiertsz a declara koe el ta dispuesto pa haci (1) . Henter au bida largoe el a keda manearn, ma Conseho a doen un pensin. [2] , Domi Simons i otro ta bisa, koe tamianan de Veer 1 Lesire, koe a wanta miles ansia, tabata libra dia di e atake riba ceroe oerca Fontein (25 Augustus], Mi ta duda masjar na exaetitud di es notieia ai. A. de Veer tabata jioe di Gobernador, i sigur lo el a larga spierta SU fainia di mas jegA, prinoipalraente pasobra el tambe tabata biba na coenucoe...”
8

“...tabatin den nan; nan a kima algun cas i den otro nan a kibra toer meubel; nan a desfcrui toer loke bende a planta i a tira venen o den algun reenbak; riba baterianan na De Knip i na St. Cruz nan a arresta e dos cabaljeronan Van der Grijp i Tieleman, koe huntoe coe al- gun mulato liber tabata unica troepa na es dos fortinan (1). Na Santa Marta Chikitoe e negernan Pedro Wacau i cincoe otro raas a mara Sabel, un meester di school, na raboe di un cabai; Pedro Wacau segun el mes a decla- ra pa inspiracion di diabel, a lastr riba tera na un distancia di tres ora i mei, te porfin pa orde di Mercer nan a tira es cria- tura martiriza mata na Fontein. Tabata up satisfaccion pa Couseho anto, koe Sr. M. baron Van WeM.erholt tot da Leem- cule, kaptein di infanteria di guarnicion, un homber, den kende Conseho tabata pone hopi confianza, (2) a ofrece boluntariaraente pa toema co mando riba dj pa manda troepa riba ue- (1) . Huntoe coe Marcus Antony i algun otro mas, koe eatiboenan a cohe preso, nan a libra...”
9

“...puntra e sacerdotemotiboe di su bi- nimentoe. Despues koe naa a tend, nan a hib na cas grandi dje coenucoe, camina el a haja hopi neger arma i no arm, tarabe Toela, koe SU companjeronan tabata jatna ,,kaptein. Hopi catiboe, curioso pa sabi kiko es pastoor a bin had, a rondon. Pastoor Schinck a doena in- forme di su mision i a prirainti nan porJon, na nomber di Gobernador i di Conseho, si nan bolbe bai trankilo na nan coenucoe pa cohe nan trabao. Palabranan conmovedorparcea haci unimpresion grandi riba nan : ,,como un prueba di grati- tud, uu dje negernan, koe a mira koe pistoor su doosji di snuif tabata basji, a bacia loke e tabatin den su doosji deu doosji di pastoor. (1). Es ora ai Toela a toema palabra. ,,Nan a maltrata nos muchoe tantoe, el did, ,,nos no ta busca pa haci ningun hende maloe i ta desea nos ta desea nos libertad sol. Negernan Frances a haja nan libertad, Francia a vence Holanda, pues aki nos mester ta liber tambe . Pastoor a moenstra Toela, koe Autoridad, koe mester a doena...”
10

“...- 87 - logra, pasobra uo por di aingua manera iguala es isla chikitoe aki coe San Domingo; aki pron- to lo haja falta di coeminda i nan no por retira nan ni sconde den ceroenan. El a moenstra e negernan reuni, com lo duel , nan wardador spiritual, si nan cai den desgra- eia. Atrobe a paree, koe palabranan di pas- toor a haci impresion, ma Toela no a larga ningun bende toema palabra; el a manda nan toer sali foi cas i ora nan no kier a sali coe muchoe gustoe, el a larga descarga un tiroe riba nan. Es ora ai toer a sali foi cas i a laroa pastoor coe Toela sol. (1) Toela a coeminza combersacion atrobe i a bisa pastoor: ,,Sjon Pader, toer bende no ta bini for di n tata Adam i Eva? Mi a baci raa- loe, koe mi a libra 22 di mi roemannan for di cadena, koe tabata mara nan inbustamente? (2) Sjon Pader, libertad Frances a sirbi nos pa tormento^ sol. Si tabata castiga un di nos, nan tabata bis: ,,Bo tambe ta busca bo liberta 1 ? Un dia nan a raara mi; mi tabata griba sin stop pa tene misericordia...”
11

“...- 88 - eu pia, alomenos nan ta cur. (1) Den es sen tido ai Toela a sigi papia algun tempoe, caba el a largae pastoorcoee cabaljeronan Van der Grijp i Tieleinan sol;un di nan a bisa pastoor, koe ora Sn Reverendo adrenta cas, un djelamantador- nan, un antiguo catiboe di islauan Frances, a haci es observacion: ,,Pastoor ta bini aki pa moenstra nos su carinjo. Pascoor no tabatin nada di kena di su ricibiraentoe cerca e negernan. Catiboenan mu- her di Porto Marie a trece coeniinda p, riba nan cara tristoe bende por leza nan malconten- toe (2); nan a doen un cuarto pa el droerni, camina el a haja toer cos koe el tabatin mester, basta un bijbel; coe boz primi negernan tabata canta cantica Frances di libertad, pa no strobe di droemi; coe un palabra, nan a trata pastoor coe raasjar benevolencia i distincion. Ma di ningun manera ta di stranja, koe Su Reverendo, sabidor koe e tabata di inconstancia di negernan idinan inclinacion na impresion mo- mental, a baj unpoco perta, meimeidiesbendenan salbage...”
12

“...wowo i coe ansia ta- bata desea pa di dia abri. Ora di dia tabata abri, P. Schinck a bai riba pleintji dilanti cas, camina negernan a coeminde coe masjar carinjo i a doen un kop- pi di koffie. Ba^tiaan Carpata a bisa pastoor, koe el a larga silja un cabai p; el no taba- ta kier pa pastoor a bai na pia. Promer koe Pastoor a sali for di camparnentoe di neger- nail, el a bolbe tene un entrebista coe Toela i a puntr, ki respond! mester doena Gober- nador i Conseho. Toela a contest, koe el i SU hendenan no ta desea otro cos sino nan libertad. Entretanto van Westerholt, mirando koe pastoor no a regresa na e ora, koe el a pri- minti, a resolve di no perde ni un momentoe di tempoe; pesai el a doena orde pa asina di dia coeminza kibra, toer cos ta cla pa mar- cha. Net ora troepanan a haja orde pa mar- cha,^ a jega noticia, koe un cuerpo di blancoenan arma tabata na camina; van Westerholt a resolve pa vvarda riba nan judanza. Despues a resulta, koe es blancoenan tabata un des- tacamento di barcoenan...”
13

“...koe nan bai calmo atrobe na nan coenucoe. Ma coe un tono di orguljo nan a nenga i tabata exigi nan libertad i igualdad coe blancoenan, flhan- do nan riba un carta di general Rigaud, koe tabata priminti nan libertad, i koe tabata bisa, koe, awor koe Holanda i Francia ta n, catiboenan aki mescos koe na colonia Frances mester tabata liber. Van Westerholt tabata busca di comb mee e catibonan, koe nan huicio no tin ningun fundamentoe, ma por nada. Comprendiendo koe el no por a bi- ni cla coe palabra i mirando koe algun neger tabata mik nan scopet riba dj, no obstante di nan promesa, i a descarga basta algun ti- roe coe bala, Van Westerholt a retire, moens- trando e catiboenan un biaha mas consecuen- cia seria di nan obstinacion. E troepanan a avanza toer huntoe contra e negernan i a ataca nan cerca cas di sjon di Porto Marie, camina nan a para riba pleintji i...”
14

“...spera noticia exacta tocanti lugar, oenda negeruan a bolbe reuni. Pa via di un noticia falsoe un biaha ca- ba el a cansa su troepanan por nada ; ademas di esai su hombernan tabata masjar fatiga pa poer- sigicion di negernan, koe tabatin masjar pr^c- tico den coerimentoe, na loke mester atribui tambe, koe tabata cohe asina poco di nan pre- 80. Ma su manece mes a bini nobo sigur, koe e catiboenan a reuni na coenucoe Fontein-, mes ora Fan Westerholt a cohe camina paja. El a na]a e negernan reuin riba es ceroe cerca es coenucoe, foi oenda nan tabata tira sin stop ri- ba su troepanan, ora nan a jega na pia di ce- roe. Asina Fan Westerholt, koe no kier a risca di haci un atake, pa via koe su hom- bernan tabata cansa di camina leuw koe nan a camna, a resolve di retira i spera un ocasion mas favorabel pa coeri coe e negernan. Su manece (22 Aug.) a uni cerca e desta- camento di soldaat- i raatroosnan algun plan- tador^ i burger ^ na cabai, bao di comando di kaptem di marina A. Kikkert. Es persona...”
15

“...tabatin pa transporta tantoe bestia i maisji. Dia 24 di Augustus Van Westerholt taba- tin atrobe uu enbrebista coe e lamantadornan neger, el a ofrece nan uu bez mas completo por- don, ma es biaha aki coe excepcion di gefenan di es lamantaraentoe. Ma negernan a bolbe nen- ga: un luitenant di nan, uu ciertoe Toussaint a grita Van Westerholt na Frances: Nos ta aki pa vence of pa moeri, i hasta nan a busca, aunke por nada, pa podera di Van Westerholt. Su manece (25 Aug.1 tabatin un abake ge- neral riba rebeldenan. Van Westerholt mes, coe e destacamentoe di militar i matroos, a subi ceroe na e banda di mas par, i trabahosa; den loraba di e destaca- mentoe el a pone W. H. Quasi, oficial di ar-...”
16

“...tiljeria coe algan bomber i un eajon, pa ti- rando continuamente riba cabez dje ceroe (mas of menos 800 pia_ altoe,) nan protega e ata- ke dj troepanan di es banda ai; na e banda di ceroe, oenda tabata mas liger pa subi i oenda e negernan tabata spera claramente un atake, pa motiboe koe nan a reforza es banda ai coe alguu cajon chikitoe,) Fan Westerholt a pone bao di Sr. Rabaine un corapama di cuerpo di boluntarionan ua cabai, coe e otro cajon, pa kita atencion dje negernan aifor; i e segunda compaina di cabaljeria, bao di coraan- do di Sr. Oosterland, a ,coeri rondo di ceroe, pa stroba negernan di hui i pa di es manera a doe- na nan un batalja decisiva. E ceroe tabata asina par, koe na algun lugar soldaatnan mester a doena otro nan scopet pa, teniendo na troncon i na pie ira, nan por a^ bipi ariba. Ma no obstante e difloultad- nan tcnica di es tereno. Van Westerholt a jega riba su punta i a larga descarga algun tiroe riba e lamantadornan, koe a hui pronto na toer banda despues di un resistencia...”
17

“...ne- gernan for di ceroe St. Christoffel (1) i otro ceritoenan ai banda, camina nan a traha trin- chera i foi oenda nan tabata corre e otro coenucoenan aieerca, kima cas i kibra toer ma- gazina i coer, di bestia, pa hiba toer loke nan cohe na nan campamento. Pa motiboe di distancia grandi, koe ta sepa- ra diferente coenucoe di banda bao foi otro, for- za di Van Westerholt tabata muchoe poco pa stop es ladronicianan; siruacion politica tabata di tal manera, koe enemigoenan stranjero por a ataca Punda, koe tabata toer priva di troepa (2); si no a suprimi e lamantamentoe di neger- nan liger, tabata coeri risco, koe negernan di (1) Segun lista oflcial es eeroe ai, di mas altoe di hen- ter isla, tin mas of menos 1200 pia altoe. (2) Ademas nan a manda majoor temporal di guarni- cion, Sr. Van Starckenborgh, coe un destacamento di troe- pa na coenucoe ,,Daniel pa protega tras di loraba troepa di Van Westerholt i mes ora pa evita catiboenan di banda riba uni coe Toela....”
18

“...coe arma., El a manda diferente carta 1 respond! pa e negernan i el tabatin un en- trebista personal mes coe algun dje lamanta- dornan, ma ora esakinan tabata tende, koe, pa haja es pordon, nan mester a bolbe bai na nan coenucoe pa cohe nan trabao atro- be, nan a nenga obstinadamente di so- mete nan i tabata desea pa el declara nan li- [1] Foi dia 19 di Ausrustus patruli fuerte, tantoe di Bur^ernan como di cuerpo di mulatonan liber a haci ron- da di dia i anochi den Punda i na coenucoenan banda riba....”
19

“...- 96 - ber, i pa nan por keda coe nan arma. Nd tabata keda nada otro anto di haci coe es lamantador* nan, koe saea nan foi nan posicion coe forza di arma. Coe masjar trabao i no menos peligro pa motiboe tambe di mal situacion di camina Van WesterhoU a pasa rond di Sta. Cruz, Ze- venbergen i ceroe San Christoffel den continua escaramuza coe negernan; den es. escaramuza- nan diferente di nan amoeri of cai preso i mat.; el a cohe tambe major parti di nan vveres. Awor koe troepa di Yan Westsrholt coe zeloe incansabel a ataca nan den loinha i koe negernan a mira, koe e soldaatuan ta- bata subi ceroe na camina di mas trabaho- so, i koe tabata imposibel di defendenan po- sicion ariba ceroe di San Cristoffel sin haja provision nobo di viveres, e lamantadornan. tabata bini na gran cantidad pa pidi. e por- don, koe nan a desprecia asina hopi bez. Den 4 dia di teinpoe Van WesterhoU a doena mas koe mil salvo-conducto na esnan koe a toema parti den lamantamentoe, ma esnan, koe a para como cabez of gefe...”
20

“...koe Van Westerholt a ha- ci un poersifficion general pa busca modo di co- he Toela i Bastian Carpata, loke el no a logra haci, el a regresa na Piinda, largando nn des- tacamentoe di SOhoraber bao di eomando di luite- nant Hagenberg na es lugaruan. Na binimentoe di Punda na diferente coenucoe nan a kibra we- soe di toer catiboe, koe nan a cohe coe arma den man, pa larga un ehempel pa e otro negernan, koe a bolbe na es coenucoenan. Te dia 19 di Sep- tember Van Westerholt a gana Punda; El a bi- ni coe Toela, gefe di es lamantameutoe, koe un koe pa orde di Van Westerholt nan a kap manoe i pia di es Toussaint i otro prisonjeronan i a tira nan despne den laraar, mientra Toussaint a drief bini tera su manece i tabata keha di sed, ,,i koe un tiroe di revolver nan a pap:a SU sed pa semper. Segun mi opinion, por bien considera es cuenta como un cuenta di nanzi. Di promer Toussaint NO tabata gefe di la- inaiicamentoe; di dos arehivonan no ta moenstra nada to- caiiti es eastigoonan cruel i porfin ta basta...”