1 |
 |
“...W.I.D.
Pag.383.
Wij zijn wel de laatstenj die dit argument in de mond
mogen nemen. Urugay is ruim maal zo groot als Nederland,
en Nederland is nog steeds een belangrijke factor in de wereld-
economie, niet alleen door zijn groeiende industrie doch k
door zijn^lande lijke bedrijven. Zuid-merika weet dit uit eigen
aanschouwing; het ziet onze aardappelen, ons stamboekvee, onze
zuivelproducten aankomen in tal van Zuidamerikaanse havens.
De Uruguayse productie bevindt zich in een stadium van
gestage maar behalve misschien wat de industrie aangaat -
niet overdreven groei en evolutie. Veeteelt en schapenfokkerij,
een kwart eeuw geleden nog vrijwel de enige belangrijke be-
drijven van Urugay en nog steeds van sterk overv^egend belang,
zijn bezig, terrein in de letterlijke zin van het woord -
af te staan aan de landbouw.
Ten slotte groeit ook de Urugayse industrie.
Urugay zal echter nog lang een groot gedeelte van zijn
nationale behoefte aan industriegoederen moeten dekken door
import; het heeft...”
|
|
2 |
 |
“...W.I.D.
Pag 397
MOGPLIJlvHSDSP VOOR dURIRAMS
Willemstad 6 Juli (/ilTP) Gisterenavond arriveerden op Curacao de
ourinaamse landsminister de heren Guriel en mr. Jmanuels, komende
uit de_Verenigde taten. Tezamen met hun collega de heer Juglall
zijn zij hedenmorgen naar Paramaribo doorgereisd.
In een vraaggesprek met de correspondent van xhet hNP te v/il-
leiiistad ver telden zij, zowel in Rederland, Engeland als ia hmerika
esprexvingen te hebben gevoerd met de directies van tal van grote
kleine en middenbedrijven. De indruk van de landsministers is, dat
in alle drie landen de beleg.^ers bereid zijn, in Zuid- en luidden hme
hmerika beleggingen te doen en daarvan kan Suriname zeker profiteren.
Dg l3ndsiiiiiis usrs wildeii nist sfdalGn in h..11 gssonek
over de resultaten v)n_d eze besprekingen aangezien allereerst de
langsregering van Suriname dient te worden ingeiicht. 'Wel konden
ZIJ mededelen, dat de kmstel-Brouwerij gereed staat om haar acti-
viteiten in Suriname aan te vangen zodra de nieu...”
|
|
3 |
 |
“...2^0.20'^ kg zal kunnen veihogen.
weliswaar zal de varkensstaps1 speciaal in hot district Coronie
aanzienlijk worce i uitgebreid en de ic^nali te it van de dieren "worden
verbeterd, doch varkensvlees is slechts bij een relatief klem deel
van de bevolki.n,j gewild, waardoor de consum tie beperkt zal bli(1-
ven.
Ji'6n groot deel van (b gefokte dieren zal daarom worden gex-
porteerd, vooriiomelijk naar brits Cuyana en l'rinidad,
G-estreefd wordt voorts naar een verhogin^ van de eierproductie,
v^eJ-ke thans ruw op 100 eieren per hen per jaar .(Ordt oeraamd, met
De melkdistributie kan door de oprichting van een centrale melk
inrichting in betere banen orden gleid. jen dergelijxc bedrijf biedt
niet alleen de consument, maar ook de producent grote voordelen.
^De verwerking en de distributie van vlees zullen door de op-
richoing van een modern .lachthuis in 1952 verbeteren, i'en complex
van V-.'e G te lijke bepalinj^en is nodix, voor een doeltrei i ende orga-
nisatie van zO'..'6l de melk- als de...”
|
|
4 |
 |
“...eilanden te stimuleren", zegt het
communipue van oprichting van het Prins Bernhardfonds. Dit is een zeer
prijzenswaardig doell Maar hoe weinig bevredigend in zijn algemeenheid,
temeer daar er reeds zoveel aanverwante initiatieven bestaan.
Zal dit een fonds te meer worden, dab het werk aan pinakels be-
vordert, terwijl het werk aan de fundamenten al te zeer ongedaan
blijft? Zal ook dit een actie woi'den, die voor de "volksgroepen"
Wordt opgezet, doch in de practijk slechts aan een al te beperkt aan-
tal enkelingen ten goede komt?
"Culturele zelfwerkzaamheid stimuleren"i Mogen wij daartoe een
activiteit suggereren, die, gezien de omstandigheden van plaats en
tijd, de meest noodzakelijke is en tevens de beste vruchten belooft?
Leg grondslagen voor de cultuur van het gezinslevenJ Zet fondsen
en kennis en energie nu eens in tot verbetering van de materiele
levensomstandigheden, en tot de vergroting van het "savoir-vivre".
Kennelijk is dit niet de taak van een "Prins Bernhardfonds" en wij
zijn er dan...”
|
|
5 |
 |
“...PaS.fi_10
Het toeristeaverkeer.
Over een din^j is men het in Aruba onderling volkomen eens sn
dat IS over de kans., die de ontwikkeling van het toeristenverkeer op
dat eiland heeft. Dat het moeilijk zal zijn, daarvan is iedereen
oyertuigdj vooral ook nadat tal van deskundigen een bezoek aan bet
bebben gebracht. Het is waar, dat Aruba niet beschikt over bet
pittoreske stadsschoon van het historische Curacao. Aruba is veel
jonger". Oranjestad is een ruime, zeer moderne stad, zonder een Port
Amsterdam en Aruba mist de fraaie landhuizen die Curacao nog ia een
groot aantal telt. ^ *
Maar Aruba bezit prachtige stranden, misschien wel de mooiste van
het gehele Caraibische gebied. Het strand loopt zacht glooiend in zee
uit en de riifen bieden rustig water voor de zeilsport en bieden de
zwemmers een goede bescherming.
Daarnaast heeft het eiland typisch natuurschoon5 merkwaardige
heuvelformaties zoals de Hooiberg en de Kristalberg, oude goudmijnen,
nog altijd op zeer bescheiden schaal en met de ...”
|
|
6 |
 |
“...W.I.D,
^Pag. 422
ANTILLES
van de_Nec[£rlaads_e__Aiitiiien
Ss\lrin23d!fgavarLl5iif"P^\^''j=t^
nemen, dat ook bif de b enriwoP^ agenda en men mag aan-
naf 3,0 milu2n v.o? de delei^Se d4 de post van
belangrijkste pnnten, so niet"L1 b-LS?!2is?f ^nnt
KonAakli,i ke Marine .
nxnklijke^Ma?iL^^di?deS^fcaak opgadragen aan de ko-
vlag in de Antillen hppff zolang de ilederlandse
van de periodes I943-I947 ea1947 Aeext. Met uitzondering
de Nederlandse AntiLen resoec^Wp?!^^ ^"^^ediging van
£siS ^
galegci'! Hederlandse oorlogsschepen 2dri2nabLl hfb'bef
op Curacao,^het ove£ge£j£elb*^^onArnb^^^££ oSlegerd, grotendeels
hebben geeAvast -arni£An £ Aruba. De Bovenv:;indse eilanden
eskader"fxre.?L^fLInd\^^^^^ ondergebrackt .en
marine-basis, waar de twee fre-atten hA £ flinke
aangekomen, "Van Spei.ick" liffe-£ aik^ ea de zojuist
in de Antillen een duizend omvat de strijdmacht
marine Nederlandse Antillen onder bevel van de commandant
thans zetelt ?f hit itets??rfVrhV B-Hessing, die met zijn soal
Een scrljdmaoht...”
|
|
7 |
 |
“...W.I .D.
In de loop van de Jaren ea 19^5 zijn achtereenvolgens eei
drie tal de tachementen, Surinaamse oorlngsvri j ,villigers via Panama naar
Australi uitgezonden in militair-ex-iATIL-verband. Deze detachementen
omvatten in totaal p80 onderofficieren en manschappen.
Na dienst te hebben gedaan in Australi ne het voormalige Nederlandsch-
India, zijn de oorl<^gsvriJAilligers in 19^7 naar Suriname texuggevoera
en gedemobiliseerd op degenen na, die in teroepsdienst overgingen. De
gedemobiliseerden hebben zich voor een deel verenigd in vore iverme1de
bond van Surinaamse Oorlogsveteranen.
Bij demobilisatie hebban zich administratieve moeilijkheden vDor-
gedaan wegens hot niet tijdig ontvangen uit het voormalige Nederlandsch-
Indie van de nodige overgangstukken. Tevens brachten enkele mobiliserende
oorlogsvrijwilligers reeds aanstonds klachten voor over het niet ont-
vangen of verkeerd berekenen van de imromsten gedurende hun diensttijd^
Een en ander werd opgenomen met de toenmalige adjudant-generaal...”
|
|
8 |
 |
“...voor
wegenaanleg enz. Cp deze indirecte wijze wordt ook i;eer de volks-
huisvesting bevorder d.
Een tijdland heeft, op zeer bescheiden schaal, het Departement
ook het volkscredietwezen verzorgd. Deze taak is sinds lj>50 geheel
in handen van de burinaamse Volkscredietbank, een Stichting, van
welker Raadvan Toezicht de Directeur van Sociale Zaken ambtshalve
voorzitter is. let een uitstaand bedrag van plm. drie en een half
gulden jdat binnenk ort weer met een millioen wordt verhoogd,
heoit deze bank tal van mensen op de been kunren houden en brengen.
Geld, zij het ook niet in de vorm van leningen, doch a fonds perdu,
wordt aaa vele kexkelijke en psrticnliere instellingen Jaarlijks in
de vorm van subsidie verstrekt. Deze subsidies behalve de onderwijs-
subsidies lopen over de begroting van Sociale Zaken, dat hier
derhalve een controlerende en opvoedende taak heeft. Subsidies vtforrien
ook verstrekt aan weldadigheidsinstellingen uiteen door het Departs
ment beheerd fonds, dat zijn inkomsten krijgt...”
|
|
9 |
 |
“...ook nog de landsminister van financin, de heer Plantz, naar Aruba
het vereiste aantal stateiileden bijeen was om de verdere behande-
ling van de ontwerpbegrotin_j-1953 voort te zetten, protesteerde
het oppositielid, de heer Braam, heftig tegen de gang van zakon.
Hij noemde de voortzetting onrechtmatig en verliet de zaal. De
overige ledon der oppositie waren niet verschenen, zodat het slot
van^de behandeling buiten tegenwoordigheid van de oppositie ge-
schiedde, hetgeen oa. tot gevolg had, dat tal van amendementen
met werden behandeld.
A. de post "Bijdrage in de defensiekosten Nederlandse
Antillen ad Nf 7*000.000 er niet zonder wijziging af Van de
zijde van de K.V.P. werd voorgesteld, de post met Nf 1.000.000
te verlagen ten behoeve van de ouderdomsvoorziening, welk voorstel
later echter werd ingetrokken. Het motief was, dat het jaar reeds
was, dat een deel van de kapitaalswerken voor
de defensie toch niet meer zou kunnexi worden uitgevoerd. Toen
achter door de regering werd verklaard, dat...”
|
|
10 |
 |
“...moeten worden geregeld,
waarmede mogelijk een oedrag van boven de Nf 22 millioen zal zijn
gomoeid.
-o-o-o-0-0-0-
BEPERKIlTG AGTIPF KIPSReCHT VOOR hlJT-^h^TILLlAiMP'h ?
Willemstad 24 juli Het dagblad
volgende bericht:
'Amigoe di Curacao" bevatte het
Naar wij vcrnemeLi zou de Voorzitter vaxi de Regeringsraad,
mr dr M.F. da Costa Gomez, enige weken geleden een voorstel aan de
gouverneurhebben gedaan, waarin het actieve kiesrecht beperkt
zou w/orden in dier voege, dat een verblijf van tien jaar noodza-
ke,li4k IS om het actief kiesrecht te mogen uitoefenen.
Waarschijnlijk is bedoeld voorstel van mr dr da Costa Gomez
meer ontstaan tijdens een politieke vergadering, welke in o
koraalvan Shon Toms werd gehouden en waarin de N.V.P. zich in
dege zin heeft uitgelaten. Zoals uekend, heeft destijds ook
Henny Eman verstrekkende suggesties gedaan om het actieve kies-
recht voor z.g. buitenlanders te beperken, teneinde vooral de
P.P.A. en de D.P., die veel aanhant^ers tellen oiiider de Surinaamse
gemeenschap...”
|
|
11 |
 |
“...de situatie hier.
in vergelijking met zijn broers Curacao en Aruba, is het eiland
Bonaire maar arm. Per jaar draagt de Antilliaanse familie een milli-
oen bij om de begroting van Bonaire sluitend te maken.
nen do^n zekere voogdij van de rijkeren, en de Eonairia-
nen doen wat ze munnen om hun positie dusdanig te verbeteren, dat ze
financieel onafhankelijk worden van hun familie. Zij kunnen er nu
reeds op wijzen, dat dit millioen, dat ze per jaar van de familie
krijgen lang geen vol millioen is: tal van BoLirianen, die hun ge-
daL^woJdt^hni^h Bonaire heboen, werken op Aruba en Curacao en
dP ook afgehouden. ok strijkt Curacao bepaal-
me Bnnai Soederen, die doorgevoerd worden naar het ar-
zonder suhqidf^ ^ooh kan het mooiste der ABC-eilanden
rondkomen. Dat het echter het mooiste is van de
drie staat wel vast en dat biedt een (bescheiden) kans op toerisme.
Duizenden flamingo's.
een week-end of voor een korte vacantie is het hier ideaal'
teletie^PPn^^ ^sn op Curacao, en vlak voor het ho-'
tellet...”
|
|
12 |
 |
“...van de mogelijkheden van mineralen in de econo-
mia van het Caraibische gebied, voor het voetlicht gebracht.
In dagbladen in Trinidad werd aangekondigd, dat een Amerikaanse
maatschappij 1jzererts/zal gaan ontginnen, die kortgeleden in de
Noordelijke bergketen van Trinidad werden ontdekt, /lagen
met een vergunning voor 21 jaren tegen betaling van een "royalty" van
len procent aan de regering van Trinidad. De voorwaardsn van het
contract zijn door alle belangheboenden goedgekeurd en de plaatselii-
ke maatschappij, die zal worden opgericht om de mijnen te exploite-
ren, zal concessies aanvragen,..ingevolge de Verordening 00 de Hul'p
aan nieuw gevestigde industrien. Het contract omvat 2.710 "acres"
maatschappij zalmhet recht hebben op het goud en do
andere delfstoffen, uitgezonderd olie, die in die streek gevonden
mochten worden. Men vermoedt, dat in andere gedeelten van het land
en op Tobago ijzererts voorkomt.
Berichten uit Jamaica van verleden maand meldden, dat te Jamaica
waar reeds rijke...”
|
|
13 |
 |
“...door Nederlandse afleidingen was dan een twee-
de stadium van de taal, waarop een derde gevolgd is, waarbij geen
nieuwe woorden meer woorden gevormd en men eenvoudig de Nederlandse
woorden overneemt; potlood, liniaal, radio, enz.
Ben enkele maal komt het voor, dat de Bosnegers een nieuw woord
maken, als zij in de stad iets nieuws ontdeknen. Men noemt een loco-
motief een locomotief, maar onze Bosbewoners hadden al dadelijk hun
eigen woord; faja-wagi (vuurwagen). Omdat nu het Negerengels talrij-
ke woorden aan andere talen ontleende, is het tof'brabbeltaal" gedis-
kwalificeerd. De aanduiding "mengtaal" vindt men, naar het schijnt,
te fraai* Maar velen, die zo spreken, geven zicti te weinig reken
schap, hoe het met andere talen, ook met ons goede Nederlands ge-
steld IS. Naast vele woorden, die zich direct als vreemdelingen doen
erkennen, zijn er talrijke, die wij niet als zodanig beschouwen,
hoewel zij dat toch zijn.
Het eigen goed", zoals Vercouille dat in zijn Btymotologisch
woordenboek...”
|
|
14 |
 |
“...fou.t als de madeliefjes met rode puntjes
aan hun blaadjes fout zijn, omdat de meeste madeliefjes geen rode
puntjes hebben.
Ik groet U met de Surinaamse groet: Adjosi, tan boen
(Adieu, blijft wel),
(Uit; "Beurs
en Nieuwsberichten
Willemstad")
o-o-o-o-o
DB GRONDSLAGEN VAN HET TIENJARENPLAN (XXIX)
DE industrile ONTWIKKELING
De industrile vestigin^sfactoren
Zoals reeds in Hoofdstuk I werd aangestipt, begrenst de be-
perkte binnenlandse markt de industrile ontwikkeling in belang-
rijke mate omdat tal van industrien de voor een winstgevende
productie noodzakelijke miaimale bedrijfsomvang niet kunnen bereiken.
Niet alleen is het totale verbruik per artiKelengroep relatief
gering, ook de eisen van een gevarieerd assortiment leiden er toe,
dat de afzet per artikel minuscule afmetingen aanneemt, waardoor de
bestaanskansen van een groot aantal industrien nog verder wordt
verkleind. Bovendien versterkt de sociale heterogeniteit van het
Surinaamse volm het toch al versplinterde karakter van het Suri-...”
|
|
15 |
 |
“...meer autonome afzet-
regionen uiteen t.w. het gebied om Nickerie, Goronie, Paramaribo
en omgeving, de streek Moengo/Albina en tenslotte de in het weinig
toegankelijke binnenland levende bos bevolking; deze gebieden zijn
thans in hoofdzaak door middel van waterwegen verbonden, Is water-
transport aangewezen voor vervoer van het goedkope massaproduct,
voor de afzet van hoogwaardige industrile artikelen leent heb zich
daarentegen minder. In dit verband gezien wordt heb dan ook be-
grijpelijk, dat tal van in Paramaribo vervaardigde, c.g, aldaar
gemporteerde artikelen op het platteland tegen onevenredig hoge
prijzen worden verhandeld, hetgeen een mogelijke afzetverruiming
tegenhoudt. Ook is de sterke divergentie tussen het agrarische en
het stedelijke innomen een ongunstige factor voor de ontplooiing van
de stedelijke industrie (Zie Hoofdstuk I)
Voorts zijn nog een aantal nevenfactoren aan te wijzen, welke
,op de industrile ontwikkeling belemmerend inwerken.
De belangrijkste daarvan is wel de...”
|
|
16 |
 |
“..._________________________________Ssg_5i4
cijfers dan door woorden zal worden beheerst, dan kan men daarvan
ian Nederlandse kant weinig anders zeggen dan dat dit een hoop-
volle ontwikkeling zou zijn. Aldus kan men hier in kringen die zich
in tal van kwaliteiten met de NederlandsSurinaamse vraagstukken
bezig houden, als commentaar op nevenstaande correspondentie ver-
nemen.
Het behoeft uiteraard weinig verwondering te wekken, dat men
aan Nederlandse kant de accenten niet precies zo legt als de
Surinaamse nuchterling". Maar de opvattingen van verantwoordelijke
kringen in Den Haag stemmen op dit punt overeen met die nuchter-
xngen,dat beiden de noodzaak inzien van een daadwerkelijke aanpam
van de in Suriname op breed vlak bestaande achterstand en van ge-
degen Nederlandse hutp daarbij. Men zou het hier slechts toejuichen
als na de langdurige vertraging van de totstandkoming dr staat-
kundige overeenkomsten eindelijk een krachtiger aanpak van de
sociale, economische en culturele vraagstukken...”
|
|
17 |
 |
“...maanden na aankomst der documenten betaald. Be rest
wordt later gehonoreerd in verband met het grote
tekort aan deviezen.
D|ainiC|a^ ; Het grootste gedeelte der gekochte goederen wordt
_ Dij aankomst gehonoreerd. Situatie uitstekend.
Argentj^is Een gering aantal rekeningen wordt gemiddeld twee
weken na aanbieding gehonoreerd. Vaar de wissel-
laatste tijd enige verbetering toont
wordt zulks een pove resultaat genoemd.
Mexic o
Chili
Ecuador
Brazili
Betalingen vinden slechts over een zeer gering aan-
tal uitstaande posten plaats. Be situatie wordt
slecht genoemd....”
|
|
18 |
 |
“...bruikelijke weg gekozen om tot verwezenlijking van haar eisen
te komen. Zij heeft namelijk een staat van onrust in het land
gebracht, gevoed door stakingen, sabotage en betogingen tegen
Engelse handelsondernemingen en de Engelse regering om als het
ware de volkswil te demonstreren. Er zijn Engelse vlaggen ver-
brand, de goeverneur is beledigd en er zijn zelfs pogingen ge-
daan om het parlement te bestormen. Ten slotte heeft de rege-
ringspartij zich uit het parlement teruggetrokken en een aan-
tal eisen gesteld, v?elke het land inderdaad zelfstandig zouden
maken, zoals opheffing van het vetorecht van de gouverneur, op-
heffing van de Raad van State en opheffing van de 3 leden ex-
officio van de Tweede Kamer. Door een en ander is een dusdanige
staat van onrust ontstaan, dat de Britse regering gemeend heeft...”
|
|
19 |
 |
“...maatschap-
pelijke posities.
Het valt niet te ontkennen, dat deze gedeeltelijke accep-
tatie aan de personen die zij treft, geen voldoende bevrediging
kan schenken. Michel Leiris zegt in "Race en Culture" dan ook;
"Ironically, the worst sufferers from racial prejudice are
usually the people, whose intellect most forcibly demonstrates
its falseness."
Zij, die een betere opleiding hebben genoten, zijn na-
tuurlijk in Innerlijk verzet tegen een systeem, dat hen op on-
rechtvaardige wijze uitsluit van tal van economische en sociale
voordelen. Hu werd tot in de tweede wereldoorlog door het gou-
vernement de plaatselijke kracht volgens een andere regeling
behandeld dan de "uitgezonden ambtenaar", die wat salaris, ver-
lof en soms zelfs wat promotiekansen betrof er beter aan toe
was dan het landskind. Zwart, blank en bruin, allen werden ge-
lijkelijk getroffen en voelden hierdoor hun onderlinge ver-
bondenheid tegenover de uit Nederland afkomstige Nederlander,
Nu zal men zich afvragen, hoe het komt...”
|
|
20 |
 |
“...volkshuishouding van onschatbare
waarde zal zijn. De als gevolg van de uitvoering van het Mini-
mumplan te verwachten toegevoegde bruto-productiewaarde ad
rond Sf 21 mln in 1962, zal bij uitvoering van het Brokopondo-
plan in genoemd jaar nog met ca Sf 37?5 mln toenemen en derhal-
ve dus meer dan verdubbelen; de toegevoegde exportwaarde, bij
realisering van het Minimumplan geraamd op ca Sf 17,7 mln in
1962, zal alsdan met Sf 30 mln worden verhoogd. Anderzijds zal
bij de uitvoering van dit project op tal van moeilijkheden van
monetaire en andere aard worden gestuit; bijzondere voorzienin-
gen zullen dan ook moeten worden getroffen om de uitvoering van
LLQtt Mlriiiiiujiplan ni0l; in govaar ie bnengen.
Een eventueel op te zetten aluminiumfabriek kan gebouwd
worden inde omgeving van de vindplaats van de bauxiet, dan wel
in de nabijheid van de waterkrachtcentrale, waarvan de energie
zal moeten worden betrokken. Beide oplossingen hebben voor^ en
nadelen, zodat uitelndelijk slechts een nauwkeurige kosten^...”
|
|