|
|
|
1 |
 |
“...waal rond di su cabez.
Mainta nan a hib na kapel i a
pon den camna dilanti di mesa di
Comunion. Despues di misa toer a bai
jam un ultimo adios; nan tabata to-
ca es man chikitpe coe rosario i me-
dalji i tabata zunchi es curpa tierno,
koe tabata tempel di Dios Santoe.
Anochi nan a der na cementerio di
S. Hos.
Toer, koe a conoce Nelly tabata
sigur, koe e tabata un Santoe na
cieloe. Nan tabata sinti koe e no
tabatin mester di mas. nan oracion,
ma nan tabata pidi pe reza pa nan
na cieloe.
Pronto historia di bida di es mu-
cha santoe a plama, i hopi hende
di toer camina a bai reza riba sa
graf, koe a bira un obheto di vene-
racion. Anto nan a papia di hiba e
restonan santoe na cementerio di
combentoe na Sundays Well. Un an-
ja despues di Nelly su morto, nan a
habri su graf, i nan a hanj asina
mes koe nan a der. Dia tabata
scur i cieloe nubi. ora nan a hib
na su graf nobo. Ma apena nan a
caba di der, koe solo a penetra nu-
bianan i di aleuw un klok a coemin-
za plama su sononan dushi.
Mashi hopi...”
|
|
2 |
 |
“...4
Historia di un carson nobo.
mm
1. Toer hend i cas ta gusta eshon.
Bromando coe promr carson.
5. Su panja toer.ta na pintura
Di lodo Esta un mal flgura.
M m
jmm
w£yrii
1
2. Su bon mamachi la spirt
Di tene bon cuidao coen.
6. Nan toer ta hari, ta bfon
Di boeniteza dje carson.
(mm
wm
* sTfj
%B
Wm
3. Su papa ta bis mescos
No bai den cajanan mahos.
4. Su banidad i bromamentoe
A hinca Cai den bon tormentoe.
7. Cachr ta traba un bon buracoe
Den panja nobo dje macacoe.
8. Macacoe awor ta subi paloe
Esai tambe ta sali maloe.
WLm...”
|
|
3 |
 |
“...Anja 2.
Mum. 3.
ALA BLANCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
4 Febr.
ALA BLANCA TA SALI
CADA DOS SEMAN.
1014
IMPRIMI NA ImPRENTA Dl VlCARIATO.
SAN TARCISIO
Promer Martir dj SSmo. Sacramento.
L
historia di S. Taiciaio a socede
ya foi hopi, mash. bopi anja caba.
Tabata den es terapoe tristoe ai,
koe emperadoroan pagano di Roma
tabata trata di caba coe toer cris-
tianuan. Ninguu bende, koe tabata
moeostr catlico publicaineufce, no
tabata sigur di su bida mas. Chal-
kier dia koe sold&nan 6 empleado-
nan di emperador a banja sabi esai,
nan tabata coh preso i acaso e
tabata keda fiel i constante den su
kerementoe, nan tabata torment di
mas cruelmente. Caba nan tabata
mat i tira su curpa afor.
Boso ta comprende, koe cristian*
nan tabata sconde nan curpa cuan-
toe koe nan tabata por numa. Nan
a busca un refugio den e gangtjinan
scur i pert, kon nan a coba bao
di tera i koe nan tabata dera nan
mortonan adn. Camina e gangtji-
nan tabata mas anchoe i tabata
forma manera un kamer, nan a tra-
ba un altar. Ai...”
|
|
4 |
 |
“...motiboe mi ta scirbi
Pader es carta akl, pa ini doena Pa-
der mi sincero gradicimentoe, pa es
boenita boeki aprecifi. di Ala Blanca.
Awor Pader nos lo haci mas per
curacion coe es blaadjinan di Ala
Blanca, pa nan keda mas na orden.
Pader, loke mi tin di bisa Pader ta,
koe mi ta gnsta Gbarada mash>
tantoe, asina mi ta desea koe Pa-
der lo publica mas tantoe di mi
Gharadanan, cual mi ta manda pa
Ala Blanca. Sino mi ta sinti mashd
duele, ora Ala Blanca ta bini, i koe
mi no ta haja e Gbaradanan aden.
Historia di Nelly chikitoe ta ma
sh& boenita. Pader, awor koe el a
caba, nos ta spera koe Pader lo man-
da nos un boenita asina pa doena
nos an bon ebemplo di un bon mu-
cha. Awor mi no tin nada mas pa
scirbi. Dia koe mi bira mas sabir
na scool, lo mi scirbi Pader un car-
ta mas boenita.
Beleefd nos ta manda dos saludo
pa Pader.
Gerard van Uijtrecht.
Gampo Rif 20 nero 1914.
Muy Reverendo Redactor di
,,Ala Blanca,
Na nomber di algun amigoe mi
ta larga pidi Bo, si Bo por ta
asina bon di sigui coe Problema...”
|
|
5 |
 |
“...muudoe
semper bende a haci sacriflcionan
na Dios. Boso toer sabi historia di
Abel i Kain. Abel, koe tabata bon.
hende, a ofrece na Dios bestia di
mas bon di su coral. Kain koe ta-
bata mal hende, a ofrece fruta di
mas maloe di su coenucoe.
Nan a boeta nan na un altar tra-
h di pida paloe, a pega nan na
candela, i pasobra sacriflcio di Abel
tabata gustoso na Dios, huma di
su Sacriflcio a subi na cieloe, pero
huma di sacriflcio di Kain a kecia
abao, pasobra Dios no tabatin gus-
toe den dj.
Es historia ta sinja nos dos cos.
lo. Koe tabatin dos sorto di Sacri-
ficio esta Sacriflcio Sangriente, manera
di Abel, Koe a mata un bestia, i 8acri-
ficio insangriente, manera di Kain koe a
ofrece fruta di tera.
2o. Koe nan a kima e cosnan i
asina a kibra nan. Pa esai nan a
reconoce Dios pa Donjo di 'bida i
morto, pa esai nan ta sinja, koe
nos ta depends henteramente di Dios,
koe nos bida i morto ta den ma-
i oe di Dios.
Den toer historia di Testament
Bieuw nos ta contra es sacriflcionan.
Sangriente di...”
|
|
6 |
 |
“...speranza, esaki mester
a kita un l&gnma di contentoe.
Mi bon jioe, e dici, i a primi
su jioe na su coerazon, com feliz bo
ta haci mi; priminti Hesus, koe bo
i bo mama lo ricibi toer dia Do-
mingo i toer promer dia Biernes di
luna.
Coe alegria e mama a ripara, com
e tristeza riba cara di Maria a tro-
ca na alegria.
Com el a goza huntoe coe su jioe,
ora despues di Sta. Comunion, su
coerazon coe e di su jioe a pone un
dobbel promesa na pia di Hesus.
Const ancia Mendez.
DOENA Ml BO COERAZON.
Den Historia di Santa Iglesia nos
ta leza di muchanan balente, koe a
doena Hesus es koe nan tabatin di
mas precioso, nan bida.
A moeri martir pa Hesus, despues
di hopi tormento.
San Agapito na edad di 15 anja.
Sta. lues 99 13 99
Sta. Aquilina 99 12 99
Sta. Basilissa 99 9 99
Sta. Cristina 99 12 99
San Conon 99 12 99
Sta. Eulalia 99 12 99
Sta. Eutropia 99 12 99
San Pancracio,, 99 14 99
San Pontico 99 15 99
Sta. Prisca 99 13 99
Sta. Secunda 99 12 99
San Vicente 99 15 99
San Vito 99...”
|
|
7 |
 |
“...35
LUOHA I TRIUMFO.
Un historia foi tempoe di Carlo Magno.
J. ]£Ia foi teva.
Anochi di un dia mashd calor ta-
bafca t)ai cera, ora tres bomber
tabata pasa den un mondi di paloe
mashi grandi i diki.
Esun koe tabata camna promer,
tabata un homber grandi i balente
eoe cara rnashd serio i severo, coe
arma na m&n i un spada cologd. na
mm
MttS
mmm
laRl
wmm
ailipsii
ift
Esie
mmm
Wmm
mMJ
ms
mm,
mmm
mmm
iiii
mwM
WM&mWm
mmm
ifif
IPH
h
uemm-...”
|
|
8 |
 |
“...LUCHA I TRIUNFO.
Un historia foi tempoe di Carlo Magno.
(Biaha. pasd nos a mira e famia misterioso ta pone su bibar den
as castiljo bieuw, koe nan a banja den un bosque grandi. Un dia tata
dj famia a contra coe un eremita, koe tabata biba den e mes mondi,
i su odio contra cristiannan a lamanta di nobo, de la manera, koe el
a dicidi di bai otro camina pe no mira e bomber mas. Ma Gero, su
criar bieuw, ta ten atras pa su palabra prudente. Bam mira awor
ta kende nan ta.)
E tata coe su tres jioe i su criarnan a hui bai foi e tera di Sa-
honia, koe su pueblo soberbe tabata haci freate ya hopi anja caba,
coe resisteucia constante i animo semper fresco, na e poder creciente
di emperador Carlo Magno i na religion catolica. Na anja 773 Carlo
a coeminza gera; despues koe el bati e Sahonnan balente i duroe den
diferente batalja, porfin el a logra di soemete nan na su poder.
Nan, hefe, jam Wittekind, buntoe coe miles di su soldnan balente,
a ricibi Sacramentoe di Bautismo i su tera mes a keda abrf pa...”
|
|
9 |
 |
“...* AnSa 2. *"m' 7' I
AT,A BLANCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
I April
ALA BLANCA TA SA LI
CADA DOS SEMAN.
1014
/IV
IMPRIMI NA ImPRENTA Dl VlCARIATO.
UN HOBEJN BALENTE.
Na an ja 257 emperador Valeriano a coeminza un poersiguicion cruel
contra cristiannan. Den di martirnan, koe a moeri durante di es poer-
siguicion, tabata un hoben jama Cirilo, koe lo mi conta su historia. Su ma-
yor tabata den di mas ricoe i nobel di e stad Cesarea. Maske nan ta-
bata pagano, Cirilo tabatin felicidad grandi di conoce religion berdade-
ra, ya foi fhikitoe, i di ricibi Sacramento di Bautismo.
Kende a sinj, nos no s. Pero esai ta sigur, koe semper e tabatin
e dusbi Nomber di Hesus den su boca, i koe e tabata jama e mes Cris-
tian, promer koe su mayor por a sospecha, koe e tabata sabi algo di
Cristianismo. Pesai nan tabata mash admir di su wega stranjo, koe
nan tabata mira pa un oapricho di mucha, ma koe Cirilo mes tabata
mira pa cos masba, serio. Di nada e tabata papia asina tantoe sino di
su deseo pa honra Cristoe...”
|
|
10 |
 |
“...53
man alz& na cieloe i otro riba su coe:azon, awor koe e tabata bai pa-
pia riba su Bon Dios.
El a coeminza coe un historia corticoe di creacion como e tabata mi-
ra, koe es hoben no tabata s& absolutamente nada di dodtrina cristian.
Ora tera no tabatai, ni cieloe, ora no tabatin ainda ni ceroe ni pa-
loe, promer koe solo i luna tabata luza i ora no tabatin lamar ainda,
ni nada nada I)ios sol, eterno i todopoderoso tabatai.
I asina el a bini di creacion di mundoe na ceracion di hende, i el a
conta di paradijs. Winfred tabata tende coe atencion i de bez en cuan-
' do e tabata baha cabez. Ma un sombra scur a bin tapa su cara, ora
es eremita a cont, com promer bende a falta coe mandamentoe di su
Criador, i com pes motiboe morto i miseria a bini den es mundoe aki
com matamentoe i gera, odio i robo a bini den di hende, de la manera,
koe esakinan, na lugar di stima otro manera roeman, ta combati otro
manera enemigoenan i ta busca di soemete otro.
Si, bo ta papia berdad Winfred a grita, ora e...”
|
|
11 |
 |
“...troci. Nan tabata mira legria riba cara
di toer, koe poco ora pasi tabata tristoe ainda. Nan, koe no a mira
Hesus ainda, nan tabata tende coe atencion, nan tabata kere, ma ayl
mara nan tambe por a mir !
I mira toer ta dal di repiente un gritoe di spantoe. Pasobra, ata,
Hesus tabata para meimei di nan, E mes, resuciti for di morto ber-
daderamente, coe e mes cara, mirada, sonrisa, koe nan tabata conoce
asina bon. '
I Hesus dici coe nan : Paz na boso. Ta Mi, no tene miedoe!
IVt OJI V I TRIUPO.
Un historia foi tempoe di Carlo Magno
(Nos a mira com Dankmar a crece te un hoben balente mescos koe
su tata, mientra Winfred tabata mas delegd, ma coesintir mas bon.
Nos a mira tamb com Walderic, es eremita, a doen promer instruc-
don den doctrina cristian.)
VJ. EnQperado ta rpapda jarpa Wolfert-.
Atrobe Wolfert a sali un dia huntoe Coe su jioe- i criarnan pa
jaagmentoe, di oenda nan tabatin coestumber di bolbe banda di anochi,
Tramerdfa nan a cai sinta abao den sombra di paloenan, pa nan des-
cansa nan...”
|
|
12 |
 |
“...Anja 2. d
Nam. 9.
ALJ bla: NCA
DEDICA NA NOS HUBENTUD.
30 ALA BLANCA TA SALI CADA DOS SEMAN. 1014
Impriml na Imprenta dl Vlcarlato.
I> OiIA I TRIUNPO.
Un historia foi tempoe di Carlo Ifagno,
{Un nuncio di emperador Oarlos a bin bisa Wolfert, koe e mester
paree dilanti di tribunal di emperador, pe doena cuenta diesactonan
di cual nan a acus. Huntoe coe Dankmar i Winfred, i su criar Eek.'
bert el a jega na Ingersbeim, oenda ja bopi bende a bini buntoe i
tabata para warda binimentoe di emperador.)
Ora emperador Carlos a jega acerca, un hbilo grandi a sali foi
boca di miles hende : Biba Carlos e grandi! Biba nos Emperador triun*
faDte! E hubilo tabata resona den laria toer camiua i no a stop
promer koe Carlos, despues di a eoeminda toer amistosamente a cai
sinta riba su trono. Wolfert i su dos jioe tabata mir coe wwo ien
di admiracion. J
Sf, tabata el, Carlo Magno, es emperador poderoso i invencibel* un
figura altoe i balente, koe hende tabata mira coe respeto i coe miedoe.
Su...”
|
|
13 |
 |
“...toer coutentoe, Wittekind a responds.
Carlos tabata feliz. Dilanti di henter su corte, koe a para weita es
encuentro stranjo jen di admiracion, el a hiza su enemigoe di antes foi
suela, a braze di mas tierno i a toem como un roeman den su tent.
Poco dia despues Wittekind, huntoe coe algun bende di su pueblo
mas, koe su eherppel a lamanta pa nan comberti tambe, a ricibi Sa-
cramentoe di Bautismo, na kapel di palacio na presencia di CarloS i
bomber di mas nobel di su reino.
LUOHA I TRIUNFO.
Un historia foi tmpoe di Carlo Magno
TUI $ec£az£.
(Emperador Carlos a \ condena Wolfert pe doen su dos jioenan
Dankmar i Winfred, pa Pan haja nan educacion i instruccion den doc-
trina i coestumber cristian na su corte. Wolfert mes por a keda na su
castiljo di Huno, huntoe coe dos ties criar, ma e mester a manda e
trupa, koe tabata huntoe coe ne, bai, i larga toer violencia.)
Diez anja a pasa foi dia Wolfert a doena emperador su dos jioe.
E tabata pasa su dianan na su castiljo, e sol coe su pensamentoenan...”
|
|
14 |
 |
“...79
Historia di Testament Bieuw, tamb encuadernd.
Den di esnan, koe ta saca nfl sol, mi ta rifa cincoe
Catedsmo grandi, encuaderna-
Awor poerba boso forza, i anto manda results do di boso
trabao skirbi riba e pida papel, koe boso ta hanja aki den, na
Redaction di Ala Blanca, Imprenta di Vicariato.
Mester manda nan i> ra nier koe dia 1 dl Jnnl.
E vr
MM
CHARADA 1.
Poerba kico bo por leza
aki for. Bo mester coe-
minza ariba cerca e
grandi, i pasa rondo, pero
manera bo ta traha un
strea, cada bez drenta i
bolbe sali. Asina koe bo ta
banja un proverbio holan-
ds.
CHARADA 2.
Kende por leza esai ?
PB;
SOK
100 O s 500 I 50 O
100 O
CHARADA 3.
Kico e mucba homber
ta, i bisa mi pakico?
"tPRBaiKapra*...”
|
|
15 |
 |
“...tabata papia deferente
lenga, cada ua tabata
tende S. Pedro papia
dn su mes leDga. Toer
a keda mash. admirS
i masba hopi a com-
berti.
Mi amiguitonan, lar-
ga dos haci mescos
coe ipostelnan i pre-
para dos bon tambe
pa binimentoe di Spi-
ricoe Sautoe. Reza bon pa Spiritoe Bantoe baha riba boso na dia di
Pentecoste. Si boso reza bon, Spiritoe Santoe lo haci bofb sold
chikitoenan, ma baiente di Cristoe, koe ta sirbi nan Rey semper fiel-
mente i semper ta haci loke El a manda.
LUOHA I TRINFO. '
Un historia foi tempoe di Carlo Magno,
(Winfred, koe a drenta combento di San Gallen, a baja licencia di
su Superior, di bai cerca su tata, pe mira di comberti. Pero su tata
a nenga di tend i den su rabia el a bera di mat. Anto Winfred a
bolbe cerca es eremita Walderic i a moenstr es boekman boenita, koe
el a trece foi combento. Caba e ta bai moenstra Walderic e sorpresa,
koe'el a trece pe.)
Walderic tabata mir coe masht curiosidad, ma e tabata admird,
mas tantoe ainda riba e macutoe mash, grandi, koe Winfred...”
|
|
16 |
 |
“...grandinan un ocasion menos pa premio Dn di mi amiga-
nan a pone un carta bao di pia di la Birgen pa haja un bon suerte. Tin
tambe koe tin miedoe koe mash hopi mucha lo saca toer charada i
koe hopi lo keda sin premio I Ai, Pader por ta asina bon di doena
nos un biaha mas ocasion pa gana un prijs Awor nos a coeminza
busca charada i uos a cera cabez pa manda nan huntoe den un enve-
lop; ta bon asina, Pader?
Un mucha koe ta gusta mash, di bira un bon jioe di la Birgen
ta .manda pa Ala Blanca un historia na honor di e bon Mama Nos
ta spera koe Pader lo ta asina bon di doena na toer un lugar den
nos blaadji tan gust.
Ricibi, muy rvrende Pader nos gradicimiento i siguranza koe toer
ta fiel amiganan di Ala Blanca.
Josefa Arnemann. Roodeweg No 6. Curagao 15 'Mei 1914.
Mi Amiguitonan.
Mi ta mash, contentoe koe e charada di premio a cai tantoe na
boso gustoe. Ma haja ya hopi solucion i mi ta spera hopi mas ainda.
Lastima, koe mi no por dqena toer un prijs boenita. Esai lo mi
kier a haci coe mash gustoe...”
|
|
17 |
 |
“...bendicion, ma toema des-
pedida di mi roemaunan i ma bai. E despedida a cai mi masbd pisd, ma
fin di mi biaba a doena mi forza. Ma ranca mi foi abrazo di Broe-
der Danko i coe coerazon tristoe ma sali foi es lugar bendiciond. Ora
mi tabata leuw caba i koe mi no por a mira combento mas, di ripien-
te ma tende sono di klok, koe tabata jama padernan pa oracion. Esai
tabata un ultimo saludo pa mi, i ma coeminza canta e canto, koe mi
roemannan tabata canta es ora ai na misa.
Asina Winfred a caba su historia. Rondo di nan tabatin un anochi
ketoe. No tabata tende nada mas sino e movementoe dusbi di fojanan.
Walderic i Winfred a flea ketoe tamb. Porfin Walderic a toema pa-
labra : Bo a haci un cos masbd bon, mi jioe, koe bo a bandona comben-
to coe bo roemannan, i koe bo a bini aki na desierto. Mi ta spera
koe Dios lo fortalece bo, pa bo persevera den es trabao pisd, koe bo
mes a toema riba bo.
Anto nan a lamanta para i a bolbe na nan casita pa nan descan-
sa nan curpa.
£J. £lol£ dl fade* Walderic...”
|
|
18 |
 |
“...118
E sahon bieuw a loebida su jaagmentoe henteraraente. Nan a drenta
dep cas di Winfred, e tata coe su dos jioe, koe el a hanja
trobe. Anto Daukmar a coeminza conta su historia, mientras Wolfert
tabata tend coe masb> atencion. . . .
Tempoe koe emperador Carlos a tene e conseho di husticia na Jn-
gersheim, e tabata na gera coe e tribu di Avaronan. Mask com
balente nan a bringa, Carlos a somete nan toer di tal manera, koe
na roedia nan a pidi di cera paz i a reconoc como nan senjor i donjo.
Wolfert tabata hala rosea. El a comprende ki pisd mester a cal
nan di baha nan cabez. . ' ,
Fbr di ai emperador a sigui mas leuw, sometiendo toer pueblo,
te ora koe porfin el a bai toema un poco sosiego na su residencia
di Aken. Ma e no por a keda sosega hopi. Papa a larga jam na
Boma pa defend contra su enemigoenan. I ami tabatin e honor di
companj na e ciudad grandioso, koe un dia tabata mastra di mun-
doe. Ami tambe tabata den es milesnan di hende, koe tabata jena
e misa mahestuosa di San Pedro, ora...”
|
|
19 |
 |
“...HUBENTUT).
2 8ept.
ALA BLANCA TA SALI
CADA DOS SEMAN.
1014
Imprlml na Imprenta dl Vlcarlato.
Historia di Santa Imelda Lambertini
Patrona di debota Santa Comunion-
I.
(Den poco tempoe el a cumpll un bida largoe.)
E doctor di Iglesia, San Tomfis di Aquino ta bisa, koe mester
conta' perfection di bida cristiana, segun grado di perfeecion di amor
dibino, koe un hende tini.
Ta paree koe Dios kier a confirm*! e berdad ai den e obra mila-
groso koe El a traha den bida di santa birgen Imelda. Apesar koe
Imelda tabata un mueba di no mas koe diez-dos anja, el tabata
posede amor dibino di un manera asina perfecta, koe el a bira un
santa i a merece honor di veneration di santoenan den Iglesia cat.
lica. Na su bautismo el a ricibi nomber jdi Magdalena, i mescos koe
di su patrona penitente, Santa Maria Magdalena, por bisa di e mucha
aki: koe l a stima muchoe.
Den e poco palabra: el a stima muchoe, por cera historia di
henter su bida. Ata motiboe pakico por bisa di Imelda, koe den
poco tempoe el a cumpli...”
|
|
20 |
 |
“...na promer bista el ta gana stima-
cion di nos coerazon. Pero mas parti bida di tal mucba s& ta cor-
ticoe. Di golpi Dios ta kit for di corrupcion di es mundoe aki. I
toer bende jorando ta trece flor riba su sepulcro bisando: Berdad es
alma angelical tabata mucboe boenita i puro pa nos mundoe danj.
Dios no a cri pa nos motiboe, pero pa plama su dushi oiornan i
su boeniteza encantadora den compania di escohirnan.
Pues scuchando e historie, mi bon amiguitonan, boso pensa riba
angelnan, pasobra e historia |di Santa Imelda, paree mas historie di
un angel bah aki na mundoe.
Den promer anja di Imelda su bida, hende a ripara den dje un
cos celestial, un modstia natural i amabel, koe a causa admiracion
di toer koe tabatin felicidad di contra coen. Si acaso el tabata jora,
tabata trabao pornada di content sea doenando cualkier coi hunga,
sea contando cualkier coi hari. Solamente si nan a cont e ora ai
algun cos santoe, of pronunciando dushi nomber di Hesus i di Maria,
a haci sonref trobe. Apeoas el...”
|
|
|