|
|
Your search within this document for 'parti,palabra' resulted in 85 matching pages.
|
1 |
 |
“...stranjo,
kop, o) iep tra dep cualkier ptro asun-
to, ke hende no ta coniprende, e
palabra takiko T i pdkiko f ta
droemi riba su lip, e ta haci mashL
poco tfaso di e cos-ai kpe eta mira
socede cada dia dn nos misa
koe e no ta comprende ni un tiki
di dj. Pesai nos a propone nos
di splica den popo palabra toer e
ceremonia sublime di religion cato-
lica, toer loke ta toca na colto
catolico.
Kiko e palabra s culto catolico- ta
nifica ?
ra hende ta bini cerca obispo,
e tin di hinca roedia su dilanti i
besa su ring$. Pa.kiko ? Pa
doena prueba di su veneracion, res-
pet i obediencia na su superior spi-
ritual. Hende l^oe tjp di paree
dilppti dl *% Reipp, tjn di cQpjpprt
net]i i soemetle na dif,6fpp.te pre*
ceptonan. Pa kiko ? Paspbrp dpn
Ia Hei na e tin di honra i r esp eta
es autoridad, koe Dios a pone riba
dj. Toer es prueba di respat, di
venepppiop, di ppppr, $ obedjepcia
nos ta jama : cutto Kumano. Den un
palabra : toer loke ta sirbi pa honra
nende ta cutto humano. Pus bien 1
di 'mes manera,...”
|
|
2 |
 |
“...Ant boso por man da nan na Bedaccion di Ala Blanca na Imprenta di
Vtcariato. Sigur-sigur, si nos ta haja nan bon, lo nos publica nan firmd coe
boso nomber, pa toer hende mira kende ta es amigoe sabi koe a in-
venta es cos ai.
Awor adilanti! Mira i poerba boso forza 1
1. Mi promer, siete i tres ta nomber di un muher.
Mi dos i tres ta un nota musical.
Mi cuater, tres, dos i un coral di Militaire Tehuis a
fada di dj.
Mi ocho9 mebe, siete i seis ni un tienda sjap
por f alt.
Mi cifieo9 UU i oeho pa parti di Oost di Bonaire bo
ta hanj.
Mi conhunto ta nomber di un para
2. Pone e letternan aki di tal manera, koe bo ta hanja un
bon proverbio papiamentoe:
Bin tende9 Deni d. Mem. di: Amigoe di
Corsouw i La Cruz ta hopi les&
Mi a scirbi hopi letter capital den e charada, pa haci poco
mas trabahoso. Mester bini un letter capital den e proverbio
i si mi ta scirbi es un sol, e soiucion, ta figura mi, ta bira
muy facil.
& Si di dobbel di e edad, koe actualmente mi tin, ta
kita tripel di e edad, koe 6 anja...”
|
|
3 |
 |
“...ardor biboe a co-
ne su-nervionan i toer anima el a
bai sinta banda eperegrinb.
IV.
Mi nobel tata, Enguerrando a
coeminza papia, a bai for di nos
jen di speranza di saca musulman-
nan for di Herusalem. El a bai jen
di Animo i confianza i ai! nunca
mas lo bolbe trobel...
Ma alomenos su morto por ser
yengA.
Di com?
Mi a forma un idea pa un cru-|
zada nobo, i mi a corda koe jioe-
nan di Senjor di Kerougal lo kier
toema parti aden, i haci e musui-
man paga di sanger di nan tata.
Kiko I Apenas mi tin diez cincoe
anja i mi roemannan toer ta mas
hoben koe mi ainda.
Toer koe lo toema parti den e
cruzada lo ta di bo edad mas 6
menos.
Cabaljeronan mucha auto.
Muehanan ta bira homber, ra
jega caso di mester bringa pa cau-
sa di Dios. David tabata apenas un
hobencito ora el a toemba Goliat
coe un piedra; Joas tabata un mu
cha numa i sin embargo el a toem-
ba trono di Atalia i su diosuan fal-
soe. Pakiko e mes milagronan no
por socede awendia coe nos mucha-
nan di awor? Sf, si, Herusalem nq
por a ser conserbA...”
|
|
4 |
 |
“...koe tabatin un caracter de-
bil i romntico no a haci ningun
obheccion; ma Jehan a mira su roe-
mannan coe un cara severa i a pa-
pia serio i enrgico:
Coe toer esai boso a loebida un
cos, boso deber pa coe boso mama.
I mi ta bisa boso, desconfia di es
stranjero koe podiser ta busca mo-
do di ganja boso.
Es palabranan, pa un momento,
a haci impresion riba nan, ma pron-
to esai a pasa, i coe un sonrisa di
compasion Enguerrando a responde:
,,Bao di es forma ai, anto nunca
un cabaljero lo a toema parti denf
ningun cruzada. Ma en berdad, Je-
han, miedoe ta pone bo perde ca-
bez?.... . ^ a
Boso lo mira si ta miedoe mi tm.
I Jehan a bisti armadura mescos
koe' su roemannan.
Di es manera nan a baha na co-
ral interior oenda nan a hunga al-
gun wega di torneo excelente^dilan-
ti Donja Hermenegilda i su damanan.
Ora anochia drenta i koe algun
personal di servicio a retira, Donja
Hermenegilda tabata sinta solito
banda dl chimenea i bao di hila-
mentoe el a pega sonjo. Sala taba-
ta poco ilumin pa un...”
|
|
5 |
 |
“...Biernes Santoe di an-
ja 1860. Na Amsterdam tabata bi-
ba un homber coe su esposa, sin
jioe. Homber tabata catolico, ma ta-
bata biba impio. Muher tabata bon
catolico i tabata carga su cruz pis,
coe conformedad. Tabata un cruz
bien pis, pe, di biba coe un hom-
ber asina.
Merdia banda di tres or el a pidi
di bai misa coene. Ma e pidimen-
toe a haci furioso. Promer. diabel
por kibra mi garganta, koe mi ta
bai misa, es sin bronguenza a con-
testa.
1 mira, awor ora di venganza di
Dios a bati, apena e palabra a
a sali foi su boca, koe e ta cai
kibra su garganta.
Es un koe no kier a recorda amor
di su Salbador, tabatin koe paree
dilanti di tribunal di husticia di Dios.
W0OQO8M*...”
|
|
6 |
 |
“...Cruz.
2. Na ki direccion misa mester
para ?
Generalnente, ora lugar ta permi-
ti, nan ta traha misa asina, koe
su altar ta para pa Oost. Pakiko?
Esai tin un nificacion toer especial.
Cada dia solo, koe ta plama luz i
bida riba toer cos, ta sali na Oost.
Asina tamb Hesu Cristoe, koe ta
Solo di Husticia i Berd ad, koe ta
Luz di mundoe, a paree na Oost, i
ta baba toer dia den sacrificio di misa
riba nos altar pa plama luz di su
gracia i di su amor riba toer bende.
3. Den cuantoe partida misa
ta parti ?
Misa ta partf na trfes partida: en-
trada portal di misa, nave di
misa camina bende ta Siuta i pres-
biterio, manera ta jama e lugar ca-
mina altarnau ta para i sacerdote
ta haci sacrificio di misa.
4. Kiko nos ta mira na entrada
di misa ?
Banda riba entrada di misa nos
ta mira un toren, tin bez un na cada
banda, manera na misa di Pieter-
maai. E toren ta alz altoe na la-
ria i ta coronA coe cruciflcado, pa
sinja bende, koe e no mester busca
loke ta di es mundoe aki, ma ke
e mester alza su coerazon...”
|
|
7 |
 |
“...topa coe un mercadera, koe ta
puntr: Bo tin weboe di bende ? Si, e coenukero a
contesta i a baha su macutoe foi cabez; ma awor contando
nan e ta ripara, koe 12 weboe a kibra. E mercadera ta
puntr: Cuantoe, pa un? Dos placa e koenukero ta res-
ponse i a bende e restoe di weboenan coe e mercadera,
asina, koe aunke koe e 12 a kibra e no a perde un cens
chikitoe.
Cuantoe weboe el a sali cas coene ?
Prehunta! Solucion di charada 4 di biaha pasa ta:
San Guan. Ken por bisa mi, foi oenda foi kiko e palabra:
Perde San Guan ta bini?...”
|
|
8 |
 |
“...coe un grupo di mu-
chanan di lamilia nobel, koe nan
por distingui di e otronan na nan
bistir mas ricoe. EsDan di mas bieuw
por tabatin diez-cincoe anja.
E fuegonan di wArda, e cAntonan
koe tabata resona, bista di e Arma-
nan di toer sorto, toer a juda infla-
ma Enguerrando mas tantoe.
Galopiando nan a coeri pasa e
muchanan, koe a keda admirA, te
koe nan a jega meimei di e mondi.
Aya un espectAculo imponente a
presen ta na nan bista. Riba un al-
tura chikitoe, tap coe jerba, Archi-
baldo tabata parti cruznan di laken
corrlj koe e hoben cruzadonan ta
bata binca coe orguljo na nan pe-
choe. Jegada di jioenan di Senjor di
Kerougal a trece un entusiasmo
indescriptibel. Ne mes momentoe koe
nan tabata baha, Archibaldo a coeri
jega cerca nan i a doena naD m&n
coe' e palabranan : Sea bon bini I
Pasobra pa boso m&n Bantoe Sepul-
cro lo ta librA!
Es palabranan a causa un acla-
macion general.
Archibaldo a coeminza canta him-
no di e cruzada nobo. Despues e
muchanan toer tabata cera otro den
braza coe...”
|
|
9 |
 |
“...awor aki. No scu-
cha na pidimentoe di boso mayor,
nan, ni na sintimentoe di boso coe*
razon. Lamanta 1 Na Tera Santa 1
Na Tera Santa I
Na Tera Santa 1 mil boz di mu.
cha a ripiti.
VIII.
Probechando di es momeutoe' di
entusiasmo, Archibaldo a saca su
spada, el a cohe un flambeuw i a
doena sinjal pa bai.
Entretanto Senjora Kerougal, jen
di desesperacion, tabata cohe su jioe-
nan sucesivamente tin pa tin den su
braza, pidiendo suplicando pa bolbe
Coe n na cas. Ma bien pronto En-
guerrando a toema palabra i coe
su vivacidad di coestumber el a res-
ponds : No stroba nos mas tantoe.
Mama; corda koe e nobel Senjor di
Kerougal, nos tata, no ta vengti
ainda i hasta ni un entierro honro-
so el a haja. Honor di nos cas ta
exigi, koe jioenan di Senjor di Ke-
rougal lo moenstra nan digno di
nan tata, vengando su morto.
I abo, Isolin, e muher infeliz a
grita, bo tambe lo bandona mi
mescos coe bo roeman mayor ?
Isolin a coeminza papia algo den
diente, ma un mirada severo i im-
perative di Enguerrando a haci...”
|
|
10 |
 |
“...bd, un. na cada skina i un meimei,
koe ta nifica e cincoe Santoe Heri-
da di Curpa di Hesus. E panja pu*
roe ta nifica e panja blancoe koe
tabata tapa Curpa Santoe di He-
sus den Sepulcro.
Altar semper ta mas altoe koe
suela, pasobra e ta nifica Ceroe di
Calvario oenda Hesus a ofreclc ri-
ba cruz; Pues saerificio di misa ta
un i mes sacriflcio koe e di Santa
Cruz, pasobra ta e mes Hesus ta
ofrecle na Dios Tata pa nos sal-
bacion.
8. Kiko ta nifica e palabra : Al-
tare Pririlegiatum ?
Tin bez ta mira riba altar skirbf na
un borchi e palabra : Atare privile-
giatvm quotidianum perpetuum. E pala-
bra ta nifica koe Papa ta doena
na cada sacerdote, koe ta haci sa-
crificio di misa riba es altar, pri-
vilegio di por gana cada dia uu
indulgencia plenaria pa es alma di
Purgatorio koe sacriflcio di misa
ta ofrec p.
Otro biaha lo nos mira kiko tin
mester riba altar, ora sacerdote ta
haci misa, i kiko toer e cos ai ta
nifica....”
|
|
11 |
 |
“...ora bo jam.
4. Boeki Koeki.
5. 120 weboe.
~ Begun mi idea es proverbio su origen ta esaki: Si un
hende a droemi mainta of mehor Dia Domingo asina laat,
koe el ta jega misa asina laat, koe laatste Evangelio (di
San Gaan) a caba eaba, asina koe el a perde (Evange-
lio di) San Guan. P A. E.
AWA 1
Respond! riba pre-
li until.
1 10 7 16
15 8 9 7
14 £ 12 3
4 11 6 13
Charada.
1. Ken por doena mi un palabra di 4 letter, koe si mi
ta kita e di promer i di ltimo ta sobra solamente un t
2. Mi ta nomber di isla aki cerca 12 letter.
Diez, siete, och o, nuebe dokter sa haci.
Ml seis, nuebe, ocho, diez an, ta parti di mi curpa.
Ml dos, tres, cuater, mucha sa usa na scool.
Mi seis, siete, cincoe, nuebe, mucha chikitoe sa
droemi aden Ki isla mi ta ?
3. Simon tabata hunga su vlieg, ora el a mira un tao di
ala-blancoe a pasa banda di su vlieg ta bai pariba. Adios
mi 100 ala-blancoenan el a grita nan. Un ala-blancoe a
contest: Nos no ta 100, no mi amiguito; nos falta un
cantidad di loke nos ta awor, mitar di...”
|
|
12 |
 |
“...coe
hacha, i spada den mftn pa doena
forza na nan palabra, toer mal-
tratoe koe nan toer cotno mucha-
nan di coenucoe mester a soporta
na man di e nobelnan for di dia
koe nan a sali i principalmente na
man di Enguerrando di Kerougal
E mester cai promer koe toer!
toer a grita coe n boz.
Na e mes momentoe nan a teu-
de un boz rabioso i menazante:
Hala atras, groseronan, boso ta
loebida anto, koe mi ta boso sen
jor? Na roedia toer!
Un harimentoe general a respon-
de es palabranan. Esai a haci En-
guerrando furioso i sacando su spa-
da el a coeri bai riba es troepa.
Ma e mes momentoe un cinCuen
ta braza a subi na laria, arm.
coe hacha, piki, punjal riba cabez
di Enguerrando, kende a ricibi un
golpi pisfi na su ribtjinan.
Ai, mama, mama, Enguerran
do a grita, mi ta mori!
Ora nan a mir cai e muchanan
a spanta i pur nan a coeri ban-
dona es terreno i den un fregfi di
wowo e lugd a keda bloot bashi.
Nan a percura di no papia ni un
pia di palabra di loke a socede. Ni
un hende anto a bin yuda e hoben...”
|
|
13 |
 |
“...na mundoe, ley di Testa-
ment Bieuw, ley di Hudioenan a ca-
ba, i pesai, mientra Hudioenan ta
sigui celebra dia di Sabat, nos ta
celebra dia Domingo. Esai tin otro
razon ainda. Ta dia Domingo koe
Hesus a resucito for di sepulcro. Ri-
ba dia Domingo tamb Hesus a man-
da Spiritu'Santoe riba su Apostel-
nan, i El a funda su Iglesia. Pa re-
corda esai nos ta celebra dia Do-
mingo.
Awor, kiko e letter R. I. P. koe nos
ta mira tantce bez riba Santana,
ta uifica ?
R. I. P. ta promer letternan di e
palabra: Requiescat In Pace, koe ta
nifica ; Bescansa na Paz. E deseo nos
ta doena-na alma di hende koe a
moeri, sperando koe 1e goza di e
paz, koe ta reina den cieloe, i koe
1e no tin di sufri mas na Purgatorio.
Adios !
VARIA
Perde ^an Juan.
Tin otro splicacion ainda dies ex-
presion : Perde San Guan. Tin koe ta
bisa koe e ta bini di nabegacion.
Toer jioe di Curagao sabi koe na
fiesta di San Joan tempoe di orkaan
ta coeminza. Anto hopi barcoe no
ta sail mas pa miedoe koe lo nan
topa coe orkaan, i toer...”
|
|
14 |
 |
“...di Januari. 7. Biboe.
, 8. Boeta ian asina :
CHARADA.
BBBKKK-hlO = 21i2
2. Ki luna ta di mas corticoe?
3. Kiko tin djente i no ta morde?
4. 1. . .. t ... , un coenucoe pabao, 7 letter
2. ...... f .... . pariba, 12
3. ... t ... . pabao, 8
4. . ..............t . pariba, 10
5. ... t ...... pabao, 10
6. . t . pariba, 7
7. ...........t . pabao, 7 *
E cruznan ta forma palabra Bonaire* Doena nomber di
coenucoenan.
5. Ki sorto di rosa no tin soempinja.
6. - Mi ta rondo. Sin mi ningun hende por bisa : Dios.
Cardenal Papa, si, e por bisa,, pero Obispo Pastor n.
Kiko mi ta ?
7. Poerba forma di e dos palabra nomber di un courant?
Ancla bala*
8. Un mucha ta conta otro : Un mucba ta awor tres
bez mas bieuw koe mi, ma anja lo bini koe le ta dos
bez mas bieuw koe mi numa. Com esai por ta?...”
|
|
15 |
 |
“...di Cbipre. Nan a sigui nabega sin
ningun nobedad te koe un tempos-
tad violento a obliga nan drenta
un baf di reino di Principe Hugo
di Lusignan, koe tabata goberna
e isla es tempoe. El a larga jama
Arcbibaldo i a moenstr locura di
su empresa. Ma toer cos tabata eu
bano, nada por a contene entusias
mo di e mucbanan. I pronto nan
a sigui nan biaba.
Tabata decidf padilanti koe nan
lo sigui pa Siria Toer cos a pasa
cal mo, te koe di ripiente un boz a
grita altoe foi master: Egipto na
bista I
E palabra Egipto a causa na
bordo un lamantamentoe indescrip-
tibel i gritoenan di spajit^C indig.
nacion i admiracion tabata jena
aire, Enguerrando di Kerougal a
boela coe spada af riba Mdrico
Aubriot, captan di barcoe i a grit
furioso:
,,Ta aki ta oenda bo mester a
trece nos ? Lo bo ta tan cobarde
di ganja nos ? Bo kier bai entrega
nos den manoe di morto ?
Ta culpa di bientoe koe a drief
nos trece riba costa di Egipto, e
captan a responde.
Pues bieu, Arcbibaldo a bisa
pur., den toer caso, Egipto tambe...”
|
|
16 |
 |
“...bagatel na esnan koe tabata
bieder mas altoe. Archibaldo i Felipe
Aubriot tabata para den e sorto
di vindishi i tabata ricibi pago di
nan traicion, consistiendo di un caha
coe oro, piedra preciosa i panja fi-
ni. Net Enguerrando ta ripara e ban-
dido i e ta bis: Hudas, bo nom-
ber sea maldicion. den toer siglo !
Sea maldicion pe lagrimanan di
nos mama Fierno lo paga bo pa e
maloe koe bo a haci nos !
Di rabia wowonan falsoe di Archi-
baldo a jena coe sanger; el a cohe
up sabla turco i lo el a parti cabez
di e hoben, si un comerciante no a
tene su arma. E ta sigui....”
|
|
17 |
 |
“...a corda.
Ehemplo : Figura bo, koe bo amigoe a corda e numero 6.
Su dobbel ta 12. Bo larga e conta cerca 12; esaki ta huntoe
24. E numero aki dividi coe 2 ta doena e cociente 12 i kita
akifo e numero 6 pensa, ta keda como resto 6, koe ta.
hustamente mitar di e numero koe bo a doen pe conta
cerca dobbel dj numero corda.
Pakiko esaki ta sina, ta simplemente pa comprend, si bo
jama un ratoe e numero corda X.
Aki a solucion :
2 X X = 2 X ; 2 X + 12 $ 2 X + 12 = X + 6 ; X + 6 X = 6.
N ^ 2
coe otro palabra: mitar di e cifra; koe bo a doena bo
amigoe pe cont cerca e ddbbel dje numero corda....”
|
|
18 |
 |
“... principalmente
ora el a mira den su cara dos boe-
racoe, koe a doen di comprende
clA' koe e homber su wowonan ta-
bata sacA.
El no por a comprende. es emo-
cion koe el a sinti, su coerazon
tabata bati duroe i mas tantoe el
tabata contempla e desconocido mas
el tabata haj impulsA pa keda mir.
E tabata busca den su memoria
na oenda i na ki tempoe el por a
mira e homber ai. El tabata mira
clA koe e homber tabata un euro-
peano, un prisonjero, un cristian
mescos coe n.
E tabatin duda di dirigi palabra
prnmer.
Alfln e anciano a kibra silencio i
a bisa:
Pober catiboe mescos koe mi.....
Ta un trabao bien duroe bo ta con-
deuA na bin participa coe mil
Ma, ta unJrances! Enguerran-
do a sclama.
Bo ta comprende mi? Nos toer
dos anto ta di Francia ?
Pober anciano, mes ora koe mi
a mira bo, mi a sinti mi coerazon
tabata bati mas duroe....”
|
|
19 |
 |
“...danki pa molester Alberto. Sta. Cruz, Arvba.
Respondi. Alberto. E preguuta, koe bo ta baci mi, ta moen-
stra mi koe bo ta leza bon i coe sintir. Asina mester ta. Loke nos ta
leza, uos mester busca di comprende. Sino, nos ta puntra otro hende.
Wel, kiko es Angel ta nifica?
Alberto sa, com Bios a castiga hende pa via di su soberbia. Ma mas
parti no ta Bios mes ta nancia su castigoe, ma Bios ta manda su
Angel pa nuncia hende castigoe di Bios. Asina Alberto ta mira riba e
prentji tamb. Bios Tata ta saca su sentencia riba hende orguljoso i angel
ta publica e sentencia pa e dos trompet, koe ta doena sono diferente, pa ni-
fica bruhamentoe di lenga, i koeta parti hende den diferente partida. manda
nan diferente camina, manera bo ta mira abao riba e prentji. Awor Alberto
ta kcomprende? Si? mi ta contentoe. Adios....”
|
|
20 |
 |
“...SOLUCION.
% Ramon a tira 7 i Leopoldo 5 ko-
. ________________ nijntji. 3. Ora e tin sed di awa.
4. E palabra cora ta sali semper
________________mescos, coe ki sorto di krijt mi ta
scirbi. 5. Barcoe ancla no s& gana
flete. 6. Napoleon.
CHARADA.
1. Mi ta para riba dak i dilanti di nn keldr. Hende
no ta mira mi nunca den luz, maske com boenita tempoe
ta; nan ta mira mi den kantoor i kerki, na cada ban da
di un klerk, ma nunca mi ta cerca muher of homber.
Kende por bisa kiko mi ta ?
2. Dios nunca ta mirle. La Reina ta mir rara bez i
mi ta mir toer dia. Ta kiko? .. f. r. Pieterez.
3. Mi tin cos sin pia, ma toch> e ta camna. Ta kiko ? F. k. p.
4. Ki santoe ta mas dushi koe toer santoe? f. a. p.
5. Ajera mi tabata sinta den mi bentana i mi a weita
poco ala blancoe tabata boela bai. Mi dici coe nan: Aj,
mi cien ala blancoe. Nan a contesta mi: Ainda nos no
ta cien. Nos no ta nada mas koe un dilanti dos i un tras
di dos i un meimei di dos. Cuantoe ala blancoe nos ta? f. k. p.
6. Com hende por laba...”
|
|
|