Your search within this document for 'kita,hende,paña' resulted in 140 matching pages.
 
1

“...2 Cuzada di M uciianan. i. Corneta di centinpla a anuncia salida di 8$o; ma djfun catiboe a cohe piki p|ibai traba^den CQriucpe; Di un camiua 'hende tabata dal golpi di hacha riba tronconnan di paloe i ni unbarquitoe tabata corta clan an di. lamar na costa di Bretbuja. Tabata cUa di descanso i orcion, flegfa di toer San toe. Ben capilja di castiljo di Krangal capelan V caba 'di' baci un misa sops, tabata net diez ora. Riba murjijanan df e castiljo, trah, riba un baranca di graniet, koe siglonan largoe tabata desa&a furia di olanan di lamar, no tabatin ningun guerrr ta Ijene warda. Actualmente e cas- tiljo tabata habit, solamente pa Donja ermenegilda, su cuater jioe- ndii, tres bomber, Enguerrando, Isolin i Jehan i un rpuher, Berangre, ademas su amanan di cmparj, su pahenan, i algun sirbiente bieuw; pues su esposo Senjor Angilberto di Krougal a sali coe di cuarta cru- zada bao di mandp di Conde Bou- dewiju iA qi FJandreq. Di' ripiente Donja Hermenegilda ta .lamanta for di su asiento i ta...”
2

“...di. obsrva, tocanti di' Plop. . * * Muchoe poco bende s§, comprende di e ceremonionan sublime di su santa religion. I sin embargo nos ta mira socede cada beze cos stranjo, kop, o) iep tra dep cualkier ptro asun- to, ke hende no ta coniprende, e palabra takiko T i pdkiko f ta droemi riba su lip, e ta haci mashL poco tfaso di e cos-ai kpe eta mira socede cada dia dn nos misa koe e no ta comprende ni un tiki di dj. Pesai nos a propone nos di splica den popo palabra toer e ceremonia sublime di religion cato- lica, toer loke ta toca na colto catolico. Kiko e palabra s culto catolico- ta nifica ? ra hende ta bini cerca obispo, e tin di hinca roedia su dilanti i besa su ring$. Pa.kiko ? Pa doena prueba di su veneracion, res- pet i obediencia na su superior spi- ritual. Hende l^oe tjp di paree dilppti dl *% Reipp, tjn di cQpjpprt net]i i soemetle na dif,6fpp.te pre* ceptonan. Pa kiko ? Paspbrp dpn Ia Hei na e tin di honra i r esp eta es autoridad, koe Dios a pone riba dj. Toer es prueba di respat...”
3

“...pa toer hende mira kende ta es amigoe sabi koe a in- venta es cos ai. Awor adilanti! Mira i poerba boso forza 1 1. Mi promer, siete i tres ta nomber di un muher. Mi dos i tres ta un nota musical. Mi cuater, tres, dos i un coral di Militaire Tehuis a fada di dj. Mi ocho9 mebe, siete i seis ni un tienda sjap por f alt. Mi cifieo9 UU i oeho pa parti di Oost di Bonaire bo ta hanj. Mi conhunto ta nomber di un para 2. Pone e letternan aki di tal manera, koe bo ta hanja un bon proverbio papiamentoe: Bin tende9 Deni d. Mem. di: Amigoe di Corsouw i La Cruz ta hopi les& Mi a scirbi hopi letter capital den e charada, pa haci poco mas trabahoso. Mester bini un letter capital den e proverbio i si mi ta scirbi es un sol, e soiucion, ta figura mi, ta bira muy facil. & Si di dobbel di e edad, koe actualmente mi tin, ta kita tripel di e edad, koe 6 anja pas, mi tabatin, anto ta resulta e edad koe awe en dia mi tin. Ki edad mi tin ? 4. Kiko toer hende koe n<^ tin e semper sa bisa nan a perd, i hende koe tin...”
4

“...a man- da bo cerca mi i a papia coe mi pa bo boca. Ai di mi! si mi no scu- cha na bo.boz. 1 no mi sol, ma Iso- lin i Jehan tambe lo acepta cruz pa juda nos den nos empresa, i si Senjor doena nos forza, nos lo tene altoe coe honor nomber di nos an- tepasadonanl I su cara firme tabata brilja di un splendor di balor heroico na momentoe koe el tabata pronuncia es palabranan. Un legria biboe ta- bata pintA den cara di e peregrino. El a braza e hoben cabaljero coe entu-' siasmo i a bis: Ningun otro hende, fuera di bo roemannan, lo por sabi algo di nos propsito; bo mes por comprende cuantoe obstAculo bo ma- ma lo pone contra. Por ltirao nos biaha ta fihA pa majan anochi. Majan caba! Esai ta necesario; mas koe tres cien mucha a priminti di reuni bao di nos bandera den bosquenan di Mens-Coin. Lo bo ta nan hefe; i como ya bo ta senior i maestro di nan tatanan, nan lo no vacila na reconoce bo autoridad Majan caba! I ^mi mama? Bo mama lo keda coe su jioe muher. Nan lo reza bon pa boso i ademas den...”
5

“...lo no bolbe mira mas. Enguerrando a mira riba un stoel un sherp koe su mama i su roeman muher a borda. Liher el a saca su man pa coh, a pas na su garganta como un recuerdo que* rido i un especie di talisman i el a haci snja coe su roemannan pa nan sigui. ' Bruno, el a grita n cochero ora nan a sali af or, cabainan ta sij ? Falta hopi ainda promer koe ta ora di droemi i nos tin gustoe di bai haci un paseo den coenucoe ainda. Bo orden ta ehecut, senjor. Ma, Cieloe Santoe! Boso ta arm. net manera hende koe ta bai gera. Kiko lo mi bisa bo, Bruno, mi kier coestuma mi poco coe arma- dura. Di pursi ta esai ta berdadero bistfr di un nobel. Bruno no a risca observa nada mas i ora e hobenan a subi el a sigui nan tras companj di un pahe mas. E ta sigui. TABIA- Su tesoro. Kiko bo ta haci awor den be- na ? un muher dici coe su marido. Mi ta coba den bena pa mi hanja un tesoro der. I mi mes no ta bo tesoro anto ? 0 si! pero bo no ta der. Bo ta gusta ? Bo ta gusta come pa lornba ? Ami no, Dios libra...”
6

“...un cent chikitoe na sacoe. Anto el a pidi ponchero efabor di pas, ma inmediatamente el abisa: ,,Mi amigoe, placa mi no tin, ma lo mi doena do un bon conseho. Despues di hopi babel, porfin e ponchero a haja bon di hib na otro banda di rio, principalmente como Pedro tabata sigur koe su conseho ta bal rnaeha hopi. Ora nan a pasa rio, ponchero a puntra Pedro kiko e tabatin di bisa. Mi amigoe, asina Pedro a con- test, mientra e tabata dal e amis- tosamente -riba su schouder, si bo ta haci coe otro hende manera bo a haci coe mi, lo bo no gana muchoe....”
7

“...repiente, a coeminza grita: milagro, milagro! Obispo koe a haja sabi e cos ai, a bai na e lugar, acmpanj. pa su sacerdote- nan. Na su bista henter pueblo a cai na roedia i tabata ketoe-ketoe den gran expectacion. Anto e Pre- lado a sclama coe boz altoe: Aki boso tin, mi jioenan/ un terribel spiertamentoe. Dios. ta doena nos di conoce, koe, si es hoben a keda obedecido i respetuoso pa su major, le a jega na un edad koe su barba i cabei ta moepstra. Ma pa motiboe di su insolencia i rebeldla Seujor a kita setenta anja di bida. Boso a comprende, mi jioenan? No loebida nunca anto es spiertamentoe asina tristoe i instructive. Terne Dios. Tabata dia Biernes Santoe di an- ja 1860. Na Amsterdam tabata bi- ba un homber coe su esposa, sin jioe. Homber tabata catolico, ma ta- bata biba impio. Muher tabata bon catolico i tabata carga su cruz pis, coe conformedad. Tabata un cruz bien pis, pe, di biba coe un hom- ber asina. Merdia banda di tres or el a pidi di bai misa coene. Ma e pidimen- toe a haci furioso...”
8

“...toren ta sirbi tambe pa cologa klok aden. E klok ta bati na pro- mer lugar pa spierta i pa jama ben- de bini misa; tamb nan ta nuncia pa nan batimentoe gloria di Dios i di su Santoenan. Pes motiboe ta bati nan na dia di fiesta. Nan ta spierta hende tres bez pa dia, main* ta, merdia i atardi pa reza Angel di Senjor i nan ta lamanta bende pa reza pa e mortonan koe nan ta bai dera. Ora awor nos ta drenta misa, nos ta mira pfla, parA den portal 6 atras di misa, pasobra Sacramentoe di Bautismo ta entrada di Iglesia. Pa es Sacramentoe nos ta drenta den Iglesia i ta bira su miembro* nan. Antes tabata para ai tamb un fontein, pa honde laba nan mAn promer di dtenta, loke tabata un imagen di pureza di nan coerazon. Awor nos ta haja un vaso coe awa bendita, pa hende bendicion coe es awa, ora e ta drenta sali foi misa....”
9

“...boeniteza. 3. Nuebe anja. Com por culcnla esai? mira: mester busca e edad koe mi tin awendia. Pesai nos ta jam x, seis anja pasa mi tabatin x6 anja. Kita tripel di esai, pues 3 (x6) 3 x18 di dobbel di edad koe mi tin, di 2 x anto bo ta hanja mi edad. Pues: 2 X (3 x 6) = x; 2 x 3 x + 18 = x; 2 x 18; x = 9. 4. San Guan, (lamanta laat foi sonjo). 5. Sangura. 6. 1) Ora cachor ta mord, anto e tin dolor di djente di cachor. 2) Ora e ta come, anto su djente ta morde coeminda. CHARADA. 2. 1. Di 10 lucifer haci shinishi ta cos masha facil. Ma ken por troca nan na awa ? Pone den e cuadronan cifranan foi 1 te 16, a sina koe com koe bo cont sea di ariba te abao of di abao te ariba, sea di banda drechi te na banda robes, sea di un skina te na otro, "semper bo ta hanja 31. 3. Ki diferencia tin tien un dokter i un ladron ? 4. Mi ta £os koe bo ta usa na 'school. Kita mi cabez i doena mi otro, bo ta gusta mi masha i lo por hanja mi Kiko mi ta? bon calculad tabata bini stad coe un pe bende nan na 4 cens i mei...”
10

“...coe un ga- roti na mfin. Sigur e tin nobenta anja caba, e tin mas koe cuarenta anja na Corsouw. Nunca mi a mira un bon hende asina. Toer hende ta stim mash. I mucbanan ? O shon, cuantoe e bon Broeder a sinja pa nan promer Santa Comunion, mi no s&. Ma sigur-sigur ora e Broe- der ta moeri i toer koe el einja, ta companja su morto, misa di Pie- termaai lo ta muchoe chikitoe. E Obispo i e dos Padernao a moeri caba. Un a moeri liher. Na Juli nan a jega i un di e Padernan, jam a Bergman, a moeri den luna di No vember di caientura-geel. Ora shon Obispo a bini, su promer cos ta- bata pa haja un misa na Pieter- maai. Esai tabata pa juda curpa. Nan a traha dos muraja for di cas di Pader te na scool coe un dak ariba, i si mi ta corda bon, anto e nies anja, e promer dia di Nobena di Pascu di Nacementoe di Nos Senjor, Pastor Blommerde a haci promer sacrificio di misa aja. Ma mi ta kita foi camina pa cuenta di falta misa. Mi mama a doena nos un bon crianza. Toer mainta nos toer mester a bini cerca dj pa...”
11

“...skirbi un carta na Padernan. O, nan ta contentoe; mara koe tin mas hende, koe por doena un of otro historia, sea di nan mes of di otro hende, basta e] no ta ofende ningun hende. Ta bon, lo mi larga mi roe- man skirbi; ma si mi ta haja un scual, bo ta haja mitar, tende. Bon, ma si bo ta haja un bon cos, mi ta haja tambe mitar? An- to bo por hari. Adios te despues ! Na Shon Ben. Mi a keda mash> contentoe coe shon Ben su carta, i si mi tabatin un cos boenita sigur-sigur lo mi doena shon Ben. Pero e cordamentoe koe kizas un of jtro lo ta stimuli pa no falta misa mas, lo ta un recompensa muchoe mas boenita. Mara es ehempel lamanta otronan tamb pa manda nos un of otro historia chikitoe di nan bida di otro. Danki shon Ben. Redactor di Ala Blanca. \ aria. Un francs I un Ingles. Un homber francs i un homber ingls a contra otro riba un puente masba pertd. Nan tabata riba ca- bai i ni un por a pasa dilanti otro. Ningun Ingls ta kita foi camina pa un Francs, e promer dici, i el a stp su cabai. Mi shon...”
12

“...ta dornd coe imagen i cuadronau, pa doena mas 'briljo na cas di Dios i pa lamanta debocion di flelnan. 6. Cual ta partida di mas prin- cipal ? Partida di mas principal ta e lu- gar camina altar ta para, i cami- na Sacerdote ta haci saerificio di misa. E ta jama: presbitrio i ta un imagen di Iglesia triunfante na cio Ioe, oenda Cristoe ta sinta riba su trono dibino (di Taberndculo) i oen- da E ta adord pa su ministronan. E partida semper ta poco mas al- toe koe otro partidanan di misa, pa toer hende por mira Tabernd- culo, na cual Hesus ta biba i tambe toer loke sacerdote ta haci. 7. Kiko nos ta mira na pres- biterio ? Promer di toer cos nos ta mira altar, koe ta jama asina, pasobra e ta un lugar mas altoe, destind pa ofrece sacriflcio di misa. Promer al- tar tabata e mesa di Laatste Ce- na, riba cual Hesus anochi di Su Pasion a ofrece sacrifiicio di misa i a institui Santfsimo Sacramento di Altar. Pesai nos altar tin for- ma di mesa, i tabata trahd di pa- loe den promer siglonan, i ta ta-...”
13

“...noem mi ;sisa Solucion di Charada 3 Ladron ta bini sin koe bo jam ; dokter ta bini ora bo jam. 4. Boeki Koeki. 5. 120 weboe. ~ Begun mi idea es proverbio su origen ta esaki: Si un hende a droemi mainta of mehor Dia Domingo asina laat, koe el ta jega misa asina laat, koe laatste Evangelio (di San Gaan) a caba eaba, asina koe el a perde (Evange- lio di) San Guan. P A. E. AWA 1 Respond! riba pre- li until. 1 10 7 16 15 8 9 7 14 £ 12 3 4 11 6 13 Charada. 1. Ken por doena mi un palabra di 4 letter, koe si mi ta kita e di promer i di ltimo ta sobra solamente un t 2. Mi ta nomber di isla aki cerca 12 letter. Diez, siete, och o, nuebe dokter sa haci. Ml seis, nuebe, ocho, diez an, ta parti di mi curpa. Ml dos, tres, cuater, mucha sa usa na scool. Mi seis, siete, cincoe, nuebe, mucha chikitoe sa droemi aden Ki isla mi ta ? 3. Simon tabata hunga su vlieg, ora el a mira un tao di ala-blancoe a pasa banda di su vlieg ta bai pariba. Adios mi 100 ala-blancoenan el a grita nan. Un ala-blancoe a contest:...”
14

“...e nobelnan. Asina cos tabata, ora nan a ga na den cercanfa de Nevers. Un cier- toe anochi e ehrcito di mucha. a iega morto cansl na limite di un bosque i nan a cende candela pa descansa. Tabata reina un frioe grandi, bintoe tabata grita den pa- loenan; lobonan hambriente tabata risca jega te acerca di e candela- nan, koe hasta nan tabata terde nieve krak bao di nan pia; i hopi di e muchanan tabata kere, segun supersticion di es tempoe, di mira den e lobonan spokinan koe sA camna rondia cas di hende dia di Sa- bat Contra coestumb'er ni un so- nido alegre tabata resona, ni un gritoe ni canto. E cruzadonan chi- kitoe tabata sinta sombrio i tem- blante di frioe, rond di nan bivac i tabata pusha otro pa nan hava un mihor lugar bands di candela, mientras nan kier a busca sonjo pa 'loebida nan cansamentoe, ham- per i frioe. Mayorfa tabata toer jenl coe pensamen toen an tristoe i na ora koe Archibaldo tabata haci su ronda di coestumber ni un gritoe di entusiasmo tabata contra su pa- sonan....”
15

“...palabranan. Esai a haci En- guerrando furioso i sacando su spa- da el a coeri bai riba es troepa. Ma e mes momentoe un cinCuen ta braza a subi na laria, arm. coe hacha, piki, punjal riba cabez di Enguerrando, kende a ricibi un golpi pisfi na su ribtjinan. Ai, mama, mama, Enguerran do a grita, mi ta mori! Ora nan a mir cai e muchanan a spanta i pur nan a coeri ban- dona es terreno i den un fregfi di wowo e lugd a keda bloot bashi. Nan a percura di no papia ni un pia di palabra di loke a socede. Ni un hende anto a bin yuda e hoben heridd, kende, haciendo su ultimo esfuerzo a logra alfln hiba su trom' pet na au boca i hala atencion ri ba dj. Ora Ieolin a tende es sono el a boela impetuosamente corre bai oenda es sonido a sali. E candela koe e muchanan a larga nes lu- gar a gia su persona i na luz di e vlamnan el a mira Enguerrando droemf abao na suela. El a -cai rodia banda di su roeman, koe casi no tabata doena ningun^ sen- jan di bida. El a yena cercana coe su gritoenan di auxilio. Riparando trompet...”
16

“...taba- tin jioe-homber, mi ta sigura bo koe lo bo no tabatin honor di reu- ni nan bao di bo bandera. Mi a bini aki, Archibaldo a in- terrumpi pa bin bishita e hoben senjor di Kerougai, koe anochi ta her id & tan desgraciadamente pa un di su companjeronau. ,,Bo deseo lo ta cumpli! Asina Enguerrando a mira Ar- chibaldo el a gritle: E mes^ en- tusiasmo koe a haci mi sigui bo ta anima mi te ainda i l aigui anima mi, te ora bo plannan ta cumplil Ma es herida? Ta un herida koe no ta niflca nada. Ora un hende ta bai gera el no mester coestumbr na sufri* mentoe? Enguerrando, bisa mi, bo cono- ce esun koe a herida bo? Sigur, ma su nombre lo keda un secreto pa boso toer. Ma e culpabel no por keda sin hanja castigoe. Mi resolucion ta inquebrantabel. I lo bo no papia ora bo bolbe den nos fllanan ? Ai! e hoben conde a bisa coe tristeza, pa mi via auto boso ta retard a marcha ?. Pakiko boso no a pone mi riba un baar ? Archibaldo a primi un beso riba frenta di e hoben balente i el a bai. E ta sigui. VARIA...”
17

“...riba bo pregunta. Dios mes a bisa hende, koe e mes- ter santifica di siete dia, koe ta dia di Sabat dia Sabra, dia koe Dios a sosega di cfeacion di cieloe i tera. Pero, nos koe ta cristian, nos no ta celebra di siete dia, ma pkomeb dia di seman, koe ta dia Domingo. Ningun rey ui reina a troca esai, ma Apostelnan mes. Pakiko ? Promer di toer, pasobra ora He- sus a biui na mundoe, ley di Testa- ment Bieuw, ley di Hudioenan a ca- ba, i pesai, mientra Hudioenan ta sigui celebra dia di Sabat, nos ta celebra dia Domingo. Esai tin otro razon ainda. Ta dia Domingo koe Hesus a resucito for di sepulcro. Ri- ba dia Domingo tamb Hesus a man- da Spiritu'Santoe riba su Apostel- nan, i El a funda su Iglesia. Pa re- corda esai nos ta celebra dia Do- mingo. Awor, kiko e letter R. I. P. koe nos ta mira tantce bez riba Santana, ta uifica ? R. I. P. ta promer letternan di e palabra: Requiescat In Pace, koe ta nifica ; Bescansa na Paz. E deseo nos ta doena-na alma di hende koe a moeri, sperando koe 1e goza...”
18

“...di Januari. 7. Biboe. , 8. Boeta ian asina : CHARADA. BBBKKK-hlO = 21i2 2. Ki luna ta di mas corticoe? 3. Kiko tin djente i no ta morde? 4. 1. . .. t ... , un coenucoe pabao, 7 letter 2. ...... f .... . pariba, 12 3. ... t ... . pabao, 8 4. . ..............t . pariba, 10 5. ... t ...... pabao, 10 6. . t . pariba, 7 7. ...........t . pabao, 7 * E cruznan ta forma palabra Bonaire* Doena nomber di coenucoenan. 5. Ki sorto di rosa no tin soempinja. 6. - Mi ta rondo. Sin mi ningun hende por bisa : Dios. Cardenal Papa, si, e por bisa,, pero Obispo Pastor n. Kiko mi ta ? 7. Poerba forma di e dos palabra nomber di un courant? Ancla bala* 8. Un mucha ta conta otro : Un mucba ta awor tres bez mas bieuw koe mi, ma anja lo bini koe le ta dos bez mas bieuw koe mi numa. Com esai por ta?...”
19

“...foenchi traha pa bos Pluto balente. Trata un bon animal semper bon i paciente, Lo bo haja bo pago coe cientoe por cientoe. VARIA. Leza cordamentoe dl bende. 5. Manda un amigoe di corda un numero i pidi despues di dobl. Doen awor un cifra par i mand conta cerca loke e tin caba. Luego mand dividi e suma, koe e tin, coe 2, caba e ta kita foi e cociente e numero, koe el a corda. Bo por tin pa sigur, koe e resto lo ta net mitar di e cifra, koe bo a doen pe conta cerca e dobbel dj numero, ke a corda. Ehemplo : Figura bo, koe bo amigoe a corda e numero 6. Su dobbel ta 12. Bo larga e conta cerca 12; esaki ta huntoe 24. E numero aki dividi coe 2 ta doena e cociente 12 i kita akifo e numero 6 pensa, ta keda como resto 6, koe ta. hustamente mitar di e numero koe bo a doen pe conta cerca dobbel dj numero corda. Pakiko esaki ta sina, ta simplemente pa comprend, si bo jama un ratoe e numero corda X. Aki a solucion : 2 X X = 2 X ; 2 X + 12 $ 2 X + 12 = X + 6 ; X + 6 X = 6. N ^ 2 coe otro palabra: mitar di...”
20

“...altar ? Altar ta lugar di mas santoe i di mas principal di misa, como airiba Hesus ta biba den Tabernaculo i cada dia sacerdote ta ofrece sacri- flcio di misa, koe ta mes sacrificio koe e di Sant'a Cruz. Meimei di altar Tabernaculo ta para, den cual Hesus ta biba den Santisimo Sacramento. E lugar-ai tin nomber di Tabernaculo, como e ta un imitacipn dj tent, dan cual area di afianza tabata para na tem- poe di Testament Bieuw. E ta tro- no- di Dios cas di Dios, camina Hesus ta afiorA pa angel i hende. Pesai tin bez ta mira dos imagen di Angel na roedia banda di Ta- bernaculo, pa sinja nos es adora- cion koe nos mester doena na He- sus den Su Santisimo Sacramento. Den tempoe aniiguo Santisimo Sa- cramento no tabata wardA den fln vaso di oro plata manera awen- di*,. ma den un vaso na forma di pa}omba, koe tabata cologA dilanti di altar. 11. Kiko nos ta mira dilanti di allarl Manera den Tempel di Herusalem un candelar coe siete braza taba- ta para dilanti di Satftisimo, asina den nos misa semper...”