|
|
|
1 |
 |
“...'s' . .
Scp.tipanaPhilofophica,
iEisFiGMATA
AVREO LA
de OMNI NATVR^ GENERE
aSALOMOKE Iftalitarum fapientifllmo
Rege,& ArabiaeReginaS a b A,nec noa
HYRAMOjTyriPrincipe fibi inuicem
in modum Colloquii proponanturSc
.enodantur;
Vbipafm nwi-> at vera, cum ratione & experien-
tia (omenientes, rerum naturalium caufe expo-
: nun^f & denionftrantur,figur cupro incijis
Jingulis dtebus adie.
AVTHORE
MICHAELE MA1ERO, Imperialis Confi.
ftorii Comit,Eq.Ex Med.D. &Cacf.Maicft.olim
Aulico, nuncilluftrifs PrincipisacDn.M A V-
RIT11, Ha(si* Landgrauii,&c.
Archiatro.
'rancofurti
H.artmanni Palth
ITmtor JOh, csE
n inxttuni SctpiGi''
tut, Syr.l.
o^uintuilDex^
I donum it opus
£/l. 4- ^...”
|
|
2 |
 |
“...^^fiAt^quedSolbipedaIs AppAreAt, TerrAsdeo m^gaa, vt vtxali-
quot Amis circuiripopt, tantilla fit rtffiBu Solis. 29
CurSolremotiordtcAturaterrAAjlate,quamhyeme. 30
^^antus Jit ambitus circuit Solis, feu ecclypticA, iuxta priorem do&ri-
nam.
^uot miliArtA Sol vna hora motu ccdiprimo, f3 quot ftcundariofeupro-
prioemetiatur.
Solphilofophicus habeAtnertlle motum aliquem primum ac fcunda-
rium.
TerrAquantifasrpfpe&uCoelicuiufmodi fit.
k^hSoI calejlii, an ver o philofophicus virediSlus fit ah Anaxagora ,lA-
purubeius.
\^n idemphilofophus vere de Lunadixerit,quod Leo CitheronAUs inde
deciderit: anvtropereundemLeonem,fjpLunam ph.lofophorumtn-
te:xerit.
^UA caufa macuUrum Lu ka vtriusque ft. 37
Curnon aha corporapArticulariain ea videantur. 3S
^UA caufa ft, Hhirninattonum Lunarium, efp eclipfium vtriufque lu-
minis,fjrc. 3^
'kie-k
seci^N^...”
|
|
3 |
 |
“...trihuendum fit. ^
\^nne aqus gr adat ms &fixsttus tn boe spere quid prsfienu //o
C^mcnrni^tmpulmribm {eiufdemefficmd) jSxam.quid utthmis
^ ^ i Jj£w
^id arcsnifit incrotismetaorum.
^drefpondendumfit iis,qui Tindursm qusjiuermt in omnibus ht-
jce^LMetallti,fptmibus, Mercuri, squit, oleis,fiiltbtu, (fic. Apni-
niUnuentemesAoumsrtemdamnsrunt, vttmpofiibiUm. tst
. Lipte TtndursproximtUj quit fit. *
^n prater hmcsusquoque lapis fit, Tindursmprsfiferens. /It
^uiddeUptdeLszulffintienduntfit. ^ ^
^omodoUpidis La^uUcokr txfusminevsextrshatur. /
^tdfim eperephilo/ephico, vnguento vHpinguedine oleofa. tindlurs
* 9^9
Cur snimsm Ispidie vocet 'vnguentum.,
Curhscpsrs Ispidisappelletur'vnguentunt..
^odfit pr oprium nomen Upidu.
Spie fit pater lapidis, ^ quis autes-
loue^multorum filter urn patre ^numforte hie Ttionyfim meOigatur.
^^f^f^i^>*n,fitmintru,quammetsllu,perfeBie^,^^^
etu, cerponbus quamjpiritihus^ sut contra. ^ j 4.
^3f/^red*tatonemets^
fit: anjttluetea fi*fttperflus\anver9netejfaria.
SB^odoretexipqpmmetsUs...”
|
|
4 |
 |
“...JX SEPTIMANiE PhiLOSOPFHC^
tatur, non folum, qiiiccjuid hicattingit,.profteinimr; fed quoquffi.
qua:proxima,aura feuar tetigeric y, violanuir, & fedumur, propcer
celeriimunamocumafis,quoilIe globo cedcre ad latera cogituir; fic-
OToqucfieriinihaciapidisex-nubtbusiaculationc credibileeft: Vtq;,
femperadufliaitui bombardicojadeftex-puluere pyrioi&rigne,. qua
globusinficitur.ita&fulminipecuiiarisfua venenolitascft, qux ani-
mailbus,praterimpctum, lethallsexiftit. Haccolliqucfcunt metal-
la,vtpote dura &rell{l:cnria,mollia vei jy.tfunt veftcs,nonattingun-
tur; Hacrinterdum vina vapelcunt doliisincadHs.. Adeundmino'
duHibapisphilo£bphrcns,quandperfeluscft,penetratoinniame-
pWctvfus. t^illain momentocaq; mutat&ralterat m aam forniam, quam prius;
habueruntr Vnde aLullio aliisq; PliirofopHis aimilatur fulguri iin
metallis, cunv hare in ignis cxaminemicaiit iu fulgnr emictufttpcr-
fcdionisindubicara figna..
H YR AMVS..
Qmd antcjm Poia JenJrmt de hijce ?
SALOMON.
^3.
liicm iratum mittere fiilmina...”
|
|
5 |
 |
“...feruct,fiueliquefiacinaqua&ignc,ancequamvitrercar,nccrulphur
inibrexiftere, nifiquodcalefaciat&exiccet,igneamq;naturam abll
que combuftionetarnen,reprrefcntet, nee Mercurium, nifi aquofam
humiditatem,liquiditatem in igne, & vifcofitatem incombuftiLilem.
Qupdfifaltemfiguratascipianturinhocmagifterio, cui Ifaac&ralii
Philofophi haecappropriaruntinprimis, multmagistropicabhinc
ad aha corpora,quae ex lis coinpollta dici polTunt,transft:runtur. Illo-
rumeiumratiocinatiohsc,vclhuiclimilis videtur:
K i Si La-...”
|
|
6 |
 |
“...morbis,lapide,lcpra,aurigine,&fiinilibus: Maneat
itaque in officina Chyinicorum, vt tanquam fapo eomm manus&
facicm, ficillud, ingeniumSc mentem piiiget & clarificet, qubvi-
deantanteanon vila,&intclligant anteanonintelleda.Illotis mani-
bus licet actingere illis carbones,fed non arcana impiua anima & illo-
ta confcientia. Aatimonium,vt aurum,fic illosfcbruct. Rhodo hoe
fimileeft, lu Rofeto; neutrum abfque fpinis, raoleftiis, &cautelis
vtilitatem pracbet. Ha:cefthcrba,fcu SaturnusdeCanalibus, qua la-
pis Bafiliano fratii eiicitur, & fanitas rcduciturpoft infinita experi-
mcnta fruftra adhibita.Non tarnen fu m author cuiquam,vt in vulgari
illofoeculento lmimetao tempus & opesperdat.
H Y R A M V S.
itKiGM A Q^odfiQt^ricornm tam diluf in Venerk hor turn exfi
fonatur,'vt lucerne Sole rofiu ihigujlet, mirum videhitur^
quantumpurpurearum rojarumprouentus feejiuatur,aut ex
fimo aut calore dili animalis > an hoe pro mhilo reputafi
hitur f
SALOMON.
Scitumeft, qubd Venus Capricorno coionam purpuream...”
|
|
7 |
 |
“...philolbphkus virgo eft, qtria- nec igncna,
Hecmariamitetigit. Eftommres, quara igms non trtigir, vt inquit
Plato.apudRofarmm,aqiiaao-ftcr Merauiusilugir.EftBeia.&AIbi-
fica, ex loco puteido extiala. Mcreurios.enim ex fliiscorporibus cxtiadrosnonreiiamus; fed
pro modo extraHonis & dignitatis ipforum corporiim, vndepetnr&-
tur,cenfemus, finequibusarsabfolui nonpoterit; Alij Mercurijflint
molIes& fcetninei,alij duri, reaicentes,& mafculi, quidam currentes,,
quidam coaguktiin formapuluerum. Ex bis eligendi optimi boni
ingenii & indolisfanas eonftitutionis, ab omni heterogeneirate pur-
gatifSini, quibus maritus ex alio monte Hermaphroditi inueftigan-
dus &...”
|
|
8 |
 |
“...(iiam dignitatem j quod
aliquandp vifibilitcrin eo hofpitatur. Caelicolotem in igne diirabi'-
lemin fecontinet, quip.er aitihcium inde fepataxiir; adaiinsexcmr
plum forte liceret&, mbtmn.colorem ex fuo continence cxtrahere.
Coloryltramarinns vocatur, quia vltra raare pecereun: Venctiis ,.vel
exHdpania,lndiisve, Argcntiidem color eft in profundo; vndc&
huncargentcumfixurn q^LiisexiftiraarepoiTetj^&.ad mbeura deduci,-
bilem,iimodoingreftliinin metallababcret,
SALO^MON.
Q^omodb ex.cra.hitur Li^idis La-^uU.color, exJua:
minera,^
SABA.
Lapidis di(fti optime colorari,pnri,libra vna,plus velminny,conte^-
riturintennifllmumpidueremjin Porphyriociim aquaclardi exicca-
turpulnisj&ccritar,donee alcohol fiat;deinde accipiamiir picisGr^-
c;e vncix ties, refine pini vnciatqiiaciior, mafticHes vncia; tres, thuris.
vnciaE;tres, olcioliiiarum vnciseduac j Inpatellam vitreacamponatiu-
primo oleum,Guicalidoadd"antur reiina, poftpix,deinde thus, po?'
ftremo maftix: moueantixr bene: alteri fciitelLeinfundantiir...”
|
|
9 |
 |
“...funtflammantiajautcombuftibilia,vtvulgaria,aquibus hkquoque
fiotadifferunc.
SALOMON.
Qmd efl proprium nomen lapidis ?
SABA.
Lapisvcl Apiseft; Lapis, quiaduram materiam obtinet,perquam
virtutemruamedundit vcluti aurum per lapides diuidlmosfuas ve-
nulas. Apis, quia Apidem degyptium fuaforma reprxfeinat. Sonar
autem ApisdEgyptiis bouem, fub cuius figura Ofiridem coluerunt,
diccntcs, Ofiridisanimam in hunc bouem migrafle, qui cornicula-
tam Lunam albam,alias toto corporc niger, in fronte vel alterutro la-
tere geftauit. Materia enim philofophica, quae per Apim expiimitur,
noneftLunaicrefcentisexpers, in quamanimaOfiiidis continua fe-
riemigrat, hoceft, anima corporalis, vtvult Artephius.ligaturcum
animafpirituali, in propagatione tin(fturar. Qm Apidem non agno-
fcit, lapidcmampleaturj&fufficitilli. Aliud nomen dare nequco,
f um habcat omnia in fe nomina, omniumq-, rerum limilitudincs.
SALOMON.
jsm 16MA Sfri ne extra miner alia euagemur; Qms cll pater lapi-
diSf&tjjuisauus}
SABA.
Saturnusauus, ...”
|
|
10 |
 |
“...nev&racntisiyncctitate, vcpomimiis. Nunc Herbaramvi-
res & diiiaiirates percurrcndo inueftigabimus, quatenus hisPhilo-
fphialaoftraadfuamintenuoncmvcitiir. NonenimHerbariumin-
ftitnere eft nofti a: voluntatis aut huiufce lod>actcmporis. Scripl-
runc &cdiderunr de his fua opera prxgrandia viri excelientilTimiin
'iuprlis }ingtirs&nationibuS;^tam copios &abfo!ut, vt hanctra-
landi maccrianiracisilluftratam omnibus lquentibusprreripuerint.
ii^iguftadieivniiisraetaeftyquaenonlongos admkdtdifcurlus, La-
conifiiro conrenta & fsiccinda rerum breuitate. Nee verb. Afiatica
dicendivbenateopuse, cmnacuraperresipiasloqiiatur, hoccft^
per plantas Sc vegetabilia, &Iia;c,tanquarri hicroglypliieas foloim-
pinxeritliteas; n onv teas roiiun modo pedibus conciilcsmus; ld &
i. -^enio perreptemusfcrutcmur, Sc edilcamus. Magnilibrrh^cma-
gnaeft letio, noniumentis, autpeaidibus, fd nobis rationalibus
commendata.Si brafficam folam Cato integro libro tradlauit,& qui-
dam informicis, alijjin apibiis folis contemplandis...”
|
|
11 |
 |
“...ipiiitus tingeds extrahi tur,quam ex alio,pror
t hxc iuntcruda,minus aut magis cola-.
pidis, id centra vtriulque iuntdhieria;,fcundum quornmyarietae-
em fingula fiintaccipienda!
HYRAMYS;
fi^dit^udo intcY tinI^UTaiTi:^ coT huntanuw^
i05* 'vini (jirimm'i;
SALOMON:
Mft valdhcoBcinnajfuiiis-Bafilius Valentinus quoque, miiltiq; alijj
Ehiler-...”
|
|
12 |
 |
“...'
gratifluTia cft inlioipicem, dum cegrosilliusfiibdicos quoicuiKiue cu-
cct,& faniraci reftituar,
HYRAMVS.
Haecvtverillniafunt-, iicnrentem iacunditate fiiiilari perfun^
duntrVemmvr ^
fit modus inrebus,finuerti deni^fines,
hic ^bfifkndum mihi reor: Maiot eft, Rex, tua prudentia, qudm fat ,
celebrari, raaiorkuraanitas, quam dici>maior; bene-ficcntia-, qu^mt
fxprimipoffin ^
SALOMON.
Pratonimatltusnuncefteuoluendus, quatenusnoftropropoftto
corrcfpondcbit: Prata dantgraminapecoribus, virdecarnes &la
|
|
13 |
 |
“...quamipfanatura vulgaris-, eo quod Solj&Lunadi£licompofitifuntviui,&aln
vulgares fmtmortui. habito tarnen reffedu adipfum Solem&Eunamindido
laptdetxifientes,vtdidumeS, lictPtnlofophi nominauerint ipfum lapidemSo-
lan &Lunam, adfinemilUm-, quia inipfo lapide funt potentialiter,non autem
vtfibiliter. Non autem abfque caufa eft, qud Purpura lapidis ftu pfpafj
fanguineni prtecipue reddat lanis tingendis vtilern. Itacnim inphilo- pidis iftn
fophicaquoque conuenit: Nam nequelrasc cruorem amitrit,nifi la- fangumem
pidecsdaturaMercurio, qnemminiftrct Vulcanus. Attritu corporis ^^*11^***
mas & foemina co'imt, vnde hc inftar cerac vilcofam materiam cx-
fpiut,qua noui foetus fumri feminium praeftar. CallaitaqueeftPur-
purarum generatio,vt & pJailofophicarum: Materenim harum virgo
eft,& pater non concubuit. Vifcofis quoque Ipermatibus hic opus
eft, nonvnguinofis> nempe fpiruu duplici, pr^parante &tingente;
Pr$parans,vthabet clangor buccinaE,eft in vapore humidus,nonvn-
uofus, fed vifcofus, acedinis...”
|
|
14 |
 |
“...Se XT A Dies: De iif
P'TiragmajpwlmojCor^ianguis reprsfcntam quacuor Chymicorum
igncs,naturalcm,|innaturaiem, contranatuialera, &elemencalem:
Qula
ignorarenonpoterit.
HYRAMVS.
Suntnc quatuor element a in his qisatuvr ^ciElore con-
mentis i J04~
SALOMO N.
Sunt; Qma diapTiragma tetraro cxprimit,pulmo 3erem,coTfgnemj
mguisaquam. Omnium clementocum motiovciadterram, vel ^
terra prouenit. Ex aqua omnia creatafimtin maiori mundo ; ficcx
fanguine omniain minori conftant. Solrlat calorem omnibus crc-
fcentibus,j lie 6c cor fingulis membris 6c vifceribus vkam & fpiritus
viuificos: Acrintermediustcmperatomnia. De Are inTurbaPhi-
Jofopus Eximidius, Dm,inqnit, inur fjdeM&terram ,res^fouendas&
'Oiquendas.a'ra conlhtuit,quiflellas conttnem^ prohiberet,ne (frxfertim So~
disflamma.taceo emm deut£rk,nit,) mnmafubfifientia combureret. Etfijpiri-
tihus,quth'.is'creaturitgenerantur...”
|
|
15 |
 |
“...INDEX.
' tyfmtonahom'mis^ 158.10 tioferum eorunij^ morfuutn aut dam-
ty4mxtgorasps.iixit ad cemmdiem la norum medda qumnda
pfurum ex coelofeuSole lapidemmagni 10.11
ponderis,quod&euenit, Anmum regis quifque intra feipfum ha-
So.zo.folutiophj/ficay 19.zz bet, 206.24.15
i Andromeda, 65.18 'Annona caritas, vide Czihzs.
Angufbherba, 95--syfnnusquandoformojipimw,
AngmUaquomodogenerentur, .i^ntimoniumfemperaltquidnouigignitt
Anguliobtuji.qui hoclocodicantur6. s>S-9 phUofophuumavulgari chfians,
7. proprtedidi, intra quadrantemcir- 95-17
cuti fierinequeunt, 48.5 6 Antimontijphitus6.7. fignaculum,
' Anhelatwpifcium, 182.18 95.35 54
' AnimarattanaUs ahextrinfecus immit- .Antimomo primas in philofophtcaThilofo-
tenda,s>^.^i.ii.noneJlJpirit>*sanima- phitribuunt, 94
l(s,necintelleus, 211.25. noncaptatur ,dt Antimonio quid fentiendum, 5)6.10
cum falcontbus,lot. vegetakilis in vege-., ex Antimonio genita nbnrar'o aliquii vto-
tabilibus, 7.15 .fenfitiua in animalibus, lenti & venenefifu b palho praparatienis...”
|
|
16 |
 |
“...eAppetitiuavis, ^,04.1^.29
- eA'prilisinconJlans, i33-i^
. Aproxts, herba magtca, A41.J
12.I). 14. mineral ^ tnetaUica lapidi
genfreproximatJl:i66.i6mi,qual,
210.23. nitri, izi-pMofophicaquid,
131.14, nnmtrum tUnarium refert,
ii.ti.dtgitosmnmadefacit, ^p.Jicc*
&puluemUnta, 95.10
Apm ad rejpondendum quomoh qu .e4quafluxus(frrefluxus caufe,
201.9.T0 giditas in Slementorum toagulatione
jiquaprimumtlementum.io.S.imhy- cedtt inficcitatem terra, ig.n
mta,fecundum, 5.16. fmiUer&pro- Aqua&4erhumiditas, 13.18 la
piereMlo.quam terra, li.z.iy.H per Aquam in mande philofophico quid
vtnculum.quoTerra&ceelumconiun- imtUigatur,uA^.\^. marinam dul-
guntur, 11.16.17. quidper eamhodoco cemfapius intelUgant, 41,24
intelligatur, tbid. 18.19.. cui affcriba- .ex Aqua, calum quomodo tenditum, 8.
tur,ece!o,an terra, 13.15. tranjltin lo.n
terram, 14.11.quomodointerrammu-Aquavndefiant, . j ,
tem, 16.11. mfquam nonen, Sf.j. exAquacalum fanum, iq.if. ^terra.
raro abfque tommixtione terra extjiiii ibid, omnia in maieri...”
|
|
17 |
 |
“...INDEX.
mrigena, 101.5. (thpnuprsfer- Ajlronomuvem^'Vtilu,&4dquii,
t'm)perqtu innenin pojiit, ioq..ihjf- 7.&feqq,t'md.hnfi4s, esd.ij.ti
tnkatliteiiajuballsgoriit, 104 -jijhommi, qu9ttesf)Um ttrram*-
winu & Nature hiftn, 10 1. (hjmk^ vie- memfiatuant, 1 z.i o
dttll4tntm4,vukmedu!la. -Atalanta aprum max mum intermit,
Artifex vulguru ex Menurio plnmbiaU 161.ii.1j.14.
rum producers nequit, nedum Tin&u- Atalanta tjy Hippcmenit aegona, i6j.
ramameam, 99 ii.&ftqq,
Artijicii in magrio magifierio opus egre- e^thena cur vt T^aUtdU ,ha dr tioSua-
gum, S8.j5.j6 rumcaramhabuermt, 170.54.55
a^rjsntmm, infuobonovful/onum, 19Athenienfuuitufdamopmiodeluna, 50 9
-Attenumo msieororum cum afienfions,
Artephna. i^.vlt.&i^.i
Armmtrttktfsrendoquomodoprxparan- Audaciaprudenttaconiun^a. i99,ji-JJ
Aum, 15** 5 Auditiofit in tempore, 5i-ji
Aruiexplanatiocylindrofit, oAugias,Solisfilim, 139
ArrcoohjCitatm, 59-5J-54 Acutaauditiont intenlt, to momenta qua
Afa%egismater,Uatha, iSo.ip audtuntquid, aUeiium nan vident^
y...”
|
|
18 |
 |
“...I D E
louttttrtotpetticttapnhifntur, 30.3 i.inmomnto'mnhilfUi cegttw^
loutm iratum mittere fulmina & teU ptte- 51,13. tftfitx nubium, e^d. t6^ius eau-
uprifcifinxertmtt fuzx ft, s^-Z5-y^Jo.ii. La^ali,io6.i.^
Jujlinus, I eius. teler quetnodo 'e fua mintra
luuemUs'tatur, 14S.11.12 extrahatur, s*d.^.&ftqq,
4Xuutnc9tdfo&pmref
|
|
19 |
 |
“...,f.n
Mora aratri herba, 96.6 Mundi vtriufqae,magni & parui,njpt-
Moriinusy 81.17.52.55. dsuquisfit^ 116
citatur, 10j.19.df146.4 Mur am, l8^i-5J
eJ^ors,morbiforor, 117. Mfla- fitfal, 58.13.14
ptdescoditusdedu.\tt,yo.atatur, 6.4 MureseNtlilimomagnacoptanafiidicun-
t^Kora, 146.25 m, 120.28
demoro arbore, 146 a Murihus (jjari tnfulamelas deletos vel
fJHbtusvndecaufemur, if8 8 fugatos, 194.10
^^otioelemtnmumomnium, Mufa, rjiJ
t^Kottu maierismicantk tnfiarfie/la, & Mtifia, zoy.i^ c^feqq.
dnodoi>!eciderevifa,vndetnctptat,&m Mafia maiafinkvndsnafcamur, 192.
quotermwetur.fi.qi.ijz. natarah nu- 19.3 o
bium.vtde, T^bes. optrationumreci- tJH'ufteuia, 49
procas, 5817.18 Myrrhaarbufcula, i^y.i.rfeqq.
Motos vaporit excellenter vapart aqua, My rm cur Ventri facra, 14 j
16 Myfitria confiderationt d'^nifima, 2 24,
^yiCali...”
|
|
20 |
 |
“...5f.56
tdiprapinquitas, 523.15.16 Subtilitascaslejliimilknariumnfrt, 12.
Stella in 'richtbonioexorta, 97 2.13.14
Steaquid,^2.^^.^6.&^^.t.fixanullam Succas aurei color,12.. purpura, vide,
dantparallaxtn. 60.35. quadaman Sanguis.
noiu,la-
____________________ _ fophht mitiunhS o i'j dicitur materia
nerequeat,^^.$.i6, multasdtjparuif- phtlofiphitaibjmica,7y6. exquogt-
fe,nouafquea!iinlocisvifas,nicfixas nerettsr. ead.i6.i'j.&feqq,&2e.i.
tiavtindagetur, &feqq. illumi-
nation sfiria Sole,cafuSf^S.
18.19.10
Stellas ipfas mn tadere, 58.28. plures effe
in ccelo, quam bumanm ocultts difter-
feuimmobtles(jfe,fed interfequoque fi-
tumcommutaffe, ead.yrp. mnmigrart
a locis altiorihus ad duliuiora, f8.30
fixas duplo vet triplo maiw fpacium...”
|
|
|