| 1 |
 |
“...ica,
iEisFiGMATA
AVREO LA
de OMNI NATVR^ GENERE
aSALOMOKE Iftalitarum fapientifllmo
Rege,& ArabiaeReginaS a b A,nec noa
HYRAMOjTyriPrincipe fibi inuicem
in modum Colloquii proponanturSc
.enodantur;
Vbipafm nwi-> at vera, cum ratione & experien-
tia (omenientes, rerum naturalium caufe expo-
: nun^f & denionftrantur,figur cupro incijis
Jingulis dtebus adie.
AVTHORE
MICHAELE MA1ERO, Imperialis Confi.
ftorii Comit,Eq.Ex Med.D. &Cacf.Maicft.olim
Aulico, nuncilluftrifs PrincipisacDn.M A V-
RIT11, Ha(si* Landgrauii,&c.
Archiatro.
'rancofurti
H.artmanni Palth
ITmtor JOh, csE
n inxttuni SctpiGi''
tut, Syr.l.
o^uintuilDex^
I donum it opus
£/l. 4- ^...”
|
|
| 2 |
 |
“...TOANNIS FLITNERI.
FKANCI. E L. C.
O da Alcaica
nrtifckfant gris idwalitinumftrenimm incijijculpturam^osim
O^erisfummam vno iniuP exhhcntem.
2JC S leganti nobile pollice,
^^Suafupacatum I e n n i s i i nouok,
Eiaucleatum conipicarc,
Miraqueplurimadifce, L E c TO>s
Si corperwn
efcriptioaem ,rd paradigmata,
fi voleciioftrum-fubire,
Orbicfilus dabic, zccc^primtu.
WerfeBi ntndumsorfwra. cupis
OogHfl,fii£ehorum paradigmata
fi vclis noftrumfubirc,
Orbtculm dabitJaocy?^rfiw.
Qmctttique urrgfi^tttm cupis
efcript!onem, vl:paradigmata,
f velis noftrum fubire,
Ttrftus CXrbuulus docchk.-
<5^* no {Te geftis res mgftabi'leSy
Harumque naturam & paradigmat;^
JEs ii veliffnoftrumiubire,
Orbicultts
|
|
| 3 |
 |
“...4tO RBlS
fj\infi(afenartt ditbiu opus;
Stptitnd Lux vidit requktum, hm ia quieti
Ftu T)EO humanaftcraiuheutefttit.
Inde CreatsrisBonim ^fummx Votejlatf
StqutfitrerumprouuiaCura,p4ttt.
Hactgedummeditor,JH4gtudiamaxm*,tdit
Hthdomas d Mujis tft cetebruta me.
^ua vdut vmbr*fuum conatur imagine cofput
Baddert, perftpttm continuata dies.
Hu Salomon arguta Soph anigmatapandit
Principibtu,votum qui Sapientis habet,
Sat mibijit Speculumfaltem monfiraffe pelitum,
In quo res, qual ,ioti{})ictatur, er at.
Si hem de rninimU %ex difcurrereplantis
Doloradpultbrascailuit vfque Ctdross
Quucrtdat ^hymicas ilium igNorajferecejJuSt
Qj^que iacent terra tea metadafinu ?
abfque bis potuit dici fapientioromnif
Sum anigmaticU qua referenda modis.
AD...”
|
|
| 4 |
 |
“...I N D E X.
SECNDyE DIEL
De Meteoris, (u imperfedle mixtis, cuius
snigmata fuut numero
Condenfitio rartfaiito fuhjianm y an fit in operephdofifhico necejja-
ria. 40
Vtr&dedmbmhifctrot tlmenmibtttfit magu neceJfariayAutpriusy
inepere. 4i
fit caufa tfificitnsfiumoHens condenfationem rarefaSlionem. 42
4}
44
45
46
47
4i
49
50
51
52
SI
54
55
56
57
Stt ne r nttbesin hoe Casio.
Vhi fit afit hac nubes.
^alis fit met Ui naturaUt nubiunty anfurfitWy anieorfum.
^uUfit color hutus nubii.
fSfn refoluatur r nubes tn aqttam.
Xyinibiqttadxm vtibtasfit plmta,
ergo r ros in opere fit.
etia m aqua mar is.
2^m vapor ab opere ahtfie pojfit.
^Mdhicper vaporemyquidperaquamintelligatur.
\^n 'frrrtftcadfit.
Vndefumui albut proueniat.
odf/! fumui alb'ui r aliam in opere efficatiam habeat.
non r ventus hmc operifit tonueniens,
He ventU mundiph. lo/ophici.
7S(umpruina, grandoyUix r gi
|
|
| 5 |
 |
“...adOrtentem, vbi arcus Irinus definit, aurum imeniatitr. jo
Iris cur lunoni nuncia ab antiquis Poet is dicatur. 7/
GuraRquandodualrideSy veltresyveletiamtot SolesautLuna vtfan^
itY *
Halo quid.
^idfentiendum de cafufiearumfiuematerUmicantis injlarflella. 74-
AnJteUanQuaexoritntur.
Chafinatumcaufkquafit. yg
^dComtufint. yy
^^CometaquequefiipraLunaregionemsJfiendanty'c. 7S
^^fit Cometastbfiruandi ratio. jg
^^*pfil^ & polifceli quadam ad fint operi
Cumaliihacalitermterpreiemury quidhicfinfiendum fit. Si
De m^ione fgurarum catiyfiu nativitatum eert ar urn perfinarumt
qmdfentiendum fit.
AfironmiaqHocenfuhabendoy
reR,...”
|
|
| 6 |
 |
“...a Septiman^ Philosophic^
SABA.
Vtrum eft mami quantitate ex iJlis f
S A L O M O N.
Ccelum praeualet terra:, vtpote illam ambiens, vt centrum. Eft
namqueterra refpeu ca;li inftar exigui & ferinfenfibilispunki in
maiorimundo, cuius proportio nulla eft ad illud: Si enim nullaefb
proportio inter centrum & circulura quemlibet paruum; -quid dice-
mus de circulo omnium maximo extimi coeli, & terra eius centro
Solem coeleftem terra centiesfexagies iexies maiorem ftatuunt Aftro-
nomi; quotiesipfoSole cmltim ? Forte centies millics, autaraplius:
At terram noftram funt qui milliesminorem fuo ccelo affirment,idq>
ideo,quia terra vnitatem referac,aquadenarium,ar cralor ccncena-
rium,lubtiliscoeleftismillenariumnumerum. tIaEceftcatena noftrae
rarefadbioms, antcondenlationis. Fiic eftcirculus, quiabloluitun
noftro ccelo & tctra^quo ad ortum & motitmperfedionis.
S% B A.
^t 'vtYum maius eft virtute?
SALOMON.
Terra: Secus eft in magnomtindo vbtGoelumomnes viresterraE
mmiftrat: Terrain noftroopere viua &...”
|
|
| 7 |
 |
“...rtfniglbi: Vnn aiitem (midiameterterr^cft 859 mill.Germ, cum
d;amcrerintegiaiu 17! 8-. mill.Germ. Er ambiciiscirculans*54oo.
mi.Gcrm. Diftar iiaqiie Soieoinlpco a rcir.x facie vclnoftro vifu
549 9 J.auh.Geuu.aur circiter.
S A L O M O N.
k'/nie hac or/mia ttdco ccnc colligfAntur) ^Enigma
SABA:
Ex ecrtisaxiomatibus &obfer.)atioriibus,vt pater ex fqiicntibus:
I. Demonitrarnrtcrramcfi centrum coeli fteiiifcri, ^ in medio Axiomata.
vniuciiiljram.
z. renam eirerotundam,&:cum aquavnum globiim conllituere,
j. Si circiilus magnusin coelo, &illi diredlo in terra imaginatio-
neconitituatur,&vcerqucin j^o-partcs, quasgradus vocant, diui-
datur, rumqLixntur,qiiotmilliariaGennanica eiufmodivni gradui
vclpardinterracirculo velambitucorrelpondeant, quod fifciatur,
turn fciripoterit, quot omnibuspartibus leu toti circulp adnumerari
debearn.
^ 4. Hocvtindagetunpundumcoeliimmobilefeupolumconfide-
rarunc, 5dnuenerunt,quotccelipartibusleugradibus ille cffct in y-
noquoquelocofupra horizontcm cuiufquc loci eleuatus:...”
|
|
| 8 |
 |
“...qu3E,& fit ventuSjquiabrequinotSbo
autumnalEfpirat..
Idemvcnrus quadam motus.continuatione, nifi narura recufct;,
rerfiis orientalem partem, mouetur; donee alius aliunde flare ind-
piat; veappetitusparticularis vniuerfi ceflr. Hac rationeindiuerfis
locis diuerli' venti vno eodemq; tempore fpirare pofliint^pro inam-
cioneaut repletione huius vel illius loci. At non in vno loco fimul di-
trerltventi flarealiquamdiu pofllinr. Nam femperfi concurrant,vnus
pr3Eualer,&omnem motam arisad le transfcrE Si verb vemuserrer--
raErpocis.veniret,.diueriiin!vnoloco-y,vel ittvnam locum conflareirc
epifl-...”
|
|
| 9 |
 |
“...&exfrigidodraconeigneumjpiritum volati-
em eliciet, qut fuo magr.o calore aquiUpennas comburet, ac fudortfictm bal-
neum excitabit,adeti vt nix in fummis monttbus colliquefcat,&aqua fiat,que mi-
nerale balneum bene praparetur,ac Regtfortunam &fanitatem tribuat. Ita 5c
eglade fepcnumei'o loquunmr Pliilofbphi. Ex innumeris vniun
urhdar: Rof rins: Siglactes, inqiiit,poniturinaquamfimplicem, foluitur
t,i ea percalorem,^reditmprimamfiibflantiamaqueam,rficaqua tingiturex
vtrtute occulta, qua fint ingUcie. Si autemglacies non refoluiturper calorem in
aquam,non contungitur aqua,fed tn aqua tacet, necillam aquam tingitfud virtu-
te, quaineaaniea ccagulaiafiuitexparteJpecierum ficeodemmodoficor-
pus non refolucns in Meixiuium cum Mercudo, occultam virtutem
ex eo habcic non pores, Icilicct fulphur digeftum & decotum per
opus natiua:in minera.
H Y R A M V S.
(^um hcpc cjuatHor Jint frigoris ejfelay qua efi .Enigma
caujaj^ngorisl
SALOMON.
Prima caufa eft remo-
tio Solis lu radiorum e-
ius obliquitas; Cm e-...”
|
|
| 10 |
 |
“...vapelcunt doliisincadHs.. Adeundmino'
duHibapisphilo£bphrcns,quandperfeluscft,penetratoinniame-
pWctvfus. t^illain momentocaq; mutat&ralterat m aam forniam, quam prius;
habueruntr Vnde aLullio aliisq; PliirofopHis aimilatur fulguri iin
metallis, cunv hare in ignis cxaminemicaiit iu fulgnr emictufttpcr-
fcdionisindubicara figna..
H YR AMVS..
Qmd antcjm Poia JenJrmt de hijce ?
SALOMON.
^3.
liicm iratum mittere fiilmina Sctelay qu3E Vulcanur,, qual fobet:
Deoxurnifabricarir hamataforma: HincOuidius r
Si,qiioties' peccantbommes,fuafulmw4 mittat
lupiter, exiguo tempore inermkerit:.
SedharccflefxditiaSi:vana,nemononinreUigit. Vulcanusjvrigms,.,
bare quidem in nubibus,vt didumv efficir,at non vr pcrlbna. D e v s
quoqae,quiIeboua eft ,his vtitur ad minas veipccuasinfrendas ho-
minibus propter peccata,. quamuis. fint naturte opera adniiranda.-
Naraipfe naturalibusoperibus&adpcEnaHi, &adgrattanjhoe eft,,
Hominespunicndos,&donis ornandosniinquam non vti folt; Vt
gatetinincendiis, diluujis,peftevannon...”
|
|
| 11 |
 |
“...antiquis Poetisdicitur f ^^nima
SABA. 71.
:iutio apud quofdameorum areft, apud alioseruditiores,Xuna
'philofophica; lie enim lupiter&Juno funt fororcs .& coninges, veliit
-011 ris & Ilis,&rum IrisLuna:feu lunonis vera nuntia exiftit; quia va-
-riisapparentibus coloribiis, poll albusclor,quimanfurus eft,adue-
niet; Hinc apud Ethnicos id frequens zudhiu: luno Lucinafer opem.i
quia Luna fiue Diana ante ApoIlincm nara eodempartu^eiobile-
tncisofficiumpraftitcritjeodem momento, quoipfainlueemedita
erat. Si enim albedo in opere philofophico, poll varios colores, hoe
cft, Iridenuntiapr2cedenre,apparaerit,illa:rubcdinismoxafFutur:a
^caulampriebebit.
SALOMON.
da^iridesy-veltres, 'veletiam totSolesj^moun
nut Luna vijknturl 73-
SABA.
ld contingi t ex parte aris, qui Iridem, vel S olem, aut Lunam per
rcflexionem ex imagine recipit,quodilleipi fit roridus, vel a vapori-
bus nonliber: Indeproutidolum-tranfiniffum recepit,itatranfmittit
.ali eademfigurajattranlpofitiscoloribusiontrariocirdine.
H SALO-...”
|
|
| 12 |
 |
“...s; autmctalla Qu*z
habcntur, nul non cogmra. Horum Mercurius fit cx aqua & terra Meicutio.
pcrminima in-er fc mixtis, Nin fumi Ipcciem firnul afcendentibus,in
aqu2rlcfccndentibus;doiTccvnum compleftaturahud; arnboqpvi-an*
leofitatcm quandam recipiant cum liomogcneitate, clatitateiponde-^
rofitate,&albedinr. Quod fi rum inucniaturvel per Ce folum inlacu--
nis montium^elin terrx vena eontentum,indeq; ^epalct^lr,appella--
tHrhydraI-gyrum j vel,argentum viaum viiigare; feu lilercuriuscom-
munis : Si veto afcenderit lixc aqua vifcofa, vt vapor hurmdus ^ Sc.
alium fmum liccum Sc calidum, pinguem Nlulphuium codem'
modoinfeiiiisgeneratum,fcdexdiuerfisclcmentisproportionatum,-
in alcendendo contigerin c*iturabillo, tanquam virgo abardentC'
procojfitq; ex his duobus,foemina Nmare, in qualitatibiis conriariis,
^admusamorjfea caniugalis raixtio. Vtveto raatrimoniaapudhomi-r
nes...”
|
|
| 13 |
 |
“...liabensinfcquatuorelc-
menta confula, nee bene diftinta in ftiis qualitatibus contrarianti-
bus, ignem cum aqua, & arem cum terra, quse,nift rite traSi villus maneatjintcrficitviuosj h occidatur, dat vitam mortuis,
K non...”
|
|
| 14 |
 |
“...feruct,fiueliquefiacinaqua&ignc,ancequamvitrercar,nccrulphur
inibrexiftere, nifiquodcalefaciat&exiccet,igneamq;naturam abll
que combuftionetarnen,reprrefcntet, nee Mercurium, nifi aquofam
humiditatem,liquiditatem in igne, & vifcofitatem incombuftiLilem.
Qupdfifaltemfiguratascipianturinhocmagifterio, cui Ifaac&ralii
Philofophi haecappropriaruntinprimis, multmagistropicabhinc
ad aha corpora,quae ex lis coinpollta dici polTunt,transft:runtur. Illo-
rumeiumratiocinatiohsc,vclhuiclimilis videtur:
K i Si La-...”
|
|
| 15 |
 |
“...JEnicua
51.
Septiman^ Philosophic^
Si Lapis philofophicus quafipaiuusmundiiseft, & aditiagineni
magniillius mundi concinnatus, Hermetc tefte, atque ex tribus
principiishifcc, fale, fulphure & Mcrcurioconftat: neceflarid
omnesres mundi maiorisinpiincipiaminorisrcfoluipoteunt.
Atprimumverum.
E t lecundum igirur.
At falluntur fic ratiocinantes multis modis : I. Quia maior
mundus non afllmilatur momnibus minori, licc minor mquibuL-
dammaioriapplaudac: Totum enimnpn aparcecapitur, aut dirigi-
turifd contra pars acoto.Adh^cprincipiadilafimilirudinari lapi-
di infunt, mult magis fimilitudinari per translationem incfle di-
centuraliisrbus> qiiia fimilitudoafimilitudine fumpta non fit rea-
lis, {cdadhuc magis accidentalis, quamprior> a quafit defumptio.
Hincpatcteic illam opinionem abfque vllo veritatis ftindamento,
qu^ fal, fulphur, & argentum viuum omnium rerum principia ponit,
& faltcm a vcnto perluafionis originem ducerej ideoq; a quolibet
vcnto phantafticorum agitari, in fublimc euehi, non...”
|
|
| 16 |
 |
“...Tertia Dies: De Terr^ Fossilie. 79
ficut efl in Menurio: Imo Mercurim in t^idihus notis ejl perfeBiJmus: Item,
incap.j.dicitur, in Marcajitaejlnatura Mercurijmortificatiemedio-
triter praparati,qutmelm valet: Etaddit; ifte Philofophus infuis operibmfo-
lm vult naturam Mercurij, fed tota Solisnatura efiexMercurio, vt dicitiir
cap.8.
SABA.
Si Afercurita efi materia, omnis Mercurm Mcr .enigma
curiah m e^entitm haheat, aclec 'vt exaqtto, per tinln-
r am, t anquamfor mam, in aurum mi^ret, cm non 'vulgaris
erit materia I
SALOMON.
Non ncgandiim eft, Mcrciuiiira vulgi cfle marcriam PIiilofopBis
Ttilem,fedpoft*iiispiaeparationem. Vtenimexcrudocoik)biibulo
abft|uepi'a;cedcnteprxpai'atione non fitcalceus (nib foit baiLaro
\^itiorum ad Natnam Liuoniae habitannum modo ) fed bene ex
prajparato; ficnecexMeiciiriocrudo Lapis Phftofophicus. Pi;epa^
ratiTsilliadininictiloin cafti eftcpotciit. Vulgaris ergo non eft, quo
vtunturPliilofophi, Alercurius; fedciusfilius,nempeHeinjaphro-
dyciiSjex Vencreillinacus...”
|
|
| 17 |
 |
“...vtOedipoLaius, ideoq; viaillicedcreimper'a-
tur; fin minus,occidicur. Etfic parricida fiJius matrem propriam du-
ccndo in vxorem, fit fibiipfi pater feu vitricus, &vxor eiusmaterfibi
filia,nurus,focrus,&auia. Qimdcrcmorinladleeft.pinguedoin oli-
ua,fpiritusinvuis,idfulphuref];inmineri$. Qui feparare fciet buty-
rum,olcum,&fpiriturnviniexfuisfubie<3:is,quomodoiIleignorabit
fegregarefiilphur philolophicum ex fuisfubflantiismineralibus. In
lparatione illaars & natura vtrobique operanturmanu mutuL
SABA.
Si Julphurphilofophicumctm 'vino quid commune
het ijprohandumfeu demonjlrandum hoe er it jeundum
quinquefnfuSy'vt "vinum omne honiim dictur reprajnta^
rejuum Co sta.
SALOMON.
Adintimam artis medullam pcnetras, quam appetis. Quo circa di-
cam.vtiubes.&pofTum. Colorfiilphuris philofophici anteprxpara-jyi
tionemfubuiridiseft, inftarcoloris pullorum anidinorum^fedpoftphilofo-
rubcfciteo'vfque,donec violas & rofas imitctur. Odor, initio fepiil- phiciim
cbtorameft, in quibuscadaueraputrefcuntjtefteMorieno...”
|
|
| 18 |
 |
“...^MIGM A
lOZ.
Si Septiman^ Philosophic^
huljmus, Cituu!,jpottgi0fiis, commotiisigm, commotiis aqua commotus ventv:
tsijalfus.ertijiic^fuauijhmui; e'iijtim,Hum verte nam, esl quequefumttu media-
na:tmber'o esl, &eslquaquebarlratipmus; implumss, nan velans, plumispra-
ditui quoq^ esl, volans: Etfiaquasn lofum dixer,verum diets; fiaquam negos,
non falsa negajlt: HaEComtiiadelulphurcaccipipofiunc, quod aledif-
ferc ipfo ante & poft prsepaiacionem vtcontrariuma'dio concrauo
aucpotenciaremotaab adtu iciiudo.
SABA.
^[Dic c.iYiu^,Qtii(jtt fiuuhur apudPhilo^opfjos ^ ^ 'vn-
de txtrahsftui',an cx j^iriti!ni<^ anverocorporilons
S A L O ?vl O N.
PKilofophi duplex fulphur agaofcuncjalbum & nibcum. De vtro-
que variisin locis lic lcnbunt,rcferentc RoArio: Quodfifnent argentum
viuumpurum, coagulabit lud vis fulpbiir is albin&nvremis in argentum: fiat:-
temfuerttfulphurnih'umoptimum naturanonvrentis, erkresoptima,vtfiatex
to Elixtradaurum. Tale fulphur esl fulphur noftrum,&-faptentum, & r.on repe-
zitu...”
|
|
| 19 |
 |
“...ificio deducitur in verumfermemum Phibfophorum: Et
mutemus boccum ingenioinnuteriamperfedam, velin ftirttum torporumper- <
feorum: Et deinde alius Philolophus; Experfeclo nihil fieri pote-, quo-
niamrerumjpeciesperfreiain fud naturdmnmutatur, fedpotiuscorrumpitur:
mq^ex irnpcrfedopenimfecandian artem aqulfieripoteft: Ratio eli,quia ars
primas dijpofttiones inducerenonpoteft-, fed lapis noftereft res media interperfecla
imperfeacorpora,&quodnatura ipfaiiuepuftm perartemad pcrfetliomm
deducitur. Si in ipfo Mercurio operari inceperis, vbi natura reliquit imperfe-
aumdnuemes in eoperfeatonem,&gaudebis. Perfectum non altemturfedcor-
rumpimr, fed imperfectum bene alteram: Ergo corruptio vnius eftgeneratie al-
teriut. Speculum; Ideceffeeft, qubd lapis noftere.xtrahatur de natura duorum
L z corpg~...”
|
|
| 20 |
 |
“... infigne & brabcion,folaabeflet.
HjeceftHelperusinOccafu,& Lucifetin Ortu Solis,ipfiindiuiduus
pra:amihulo, vel pediflequa exiftens ; Venus tinxit rolas albas fuo
.cruoreinrubeasj-quacum Soleconcumbcnte Rhodes viditauream
pliiuiam, Quid de VenereBafiliusfpaifim lcribat,videatur fuo loco,
quemadmodum'&fub Venerisgenealogia in Hicroglyphicis A.gy-
ptio-Graecis,lib.3.quodhicideonon rcpetimus.
SABA.
Enigma Venus ATI profulphure,m vero argento viuo accipitur f -
SALOMON.
Provtroquejdiuerforclpeftu: Si cum mareiungitur, fosminsvi-
cem obitjVtapud Martem, Mercurium,Apollinem, Adonim; fi cum
foeminis,maris. Apeilea manu dignumopus dicitur, V enerem ex mari
CyprioemergentempinxilTe; rcipiavcrexprcllill, &manualitra-
iEtatione perrecifle,hoceiit ardficisin magnomagifterio. ExSaturni
Yirili-...”
|
|
