|
|
|
1 |
 |
“...D E D I C A TI o.
philofophica [enk operihws CreationU parAela&corYejfon0
dentiayKeuerendifi. Celf.T. clementifiime accepturajiique
^authori patrocinium tutifsimum prAiturafa;Hifce^0
uerendifsimam ^lllujlrijsitnam Qelf^T. cuYn toto, domo Elcfi
loraliBrandebHrgicaadinnumtrosannosincolumcm D SO
OPT. ATA X. commendatam velim. Daham Ma^dehurgi
^^nno I ^2 0. II. lanuar.jlylivet.
-Reuerendifs. & Illuftrifs.
CelCT.
fubie3:irs.
Michael MaierusD*
Comes Pal.6^c.
PKyE'....”
|
|
2 |
 |
“...pientiB, & quod enigmata cum Regina Saha ac Hy^amo Tyrio
principe communicaric, certenonpuerilia de rebus cuiqucnotis
& anceoculos pofitis, atoccultis&abditis, nos hanc Hebdomad*
Philofophicam produximus,in qua de jenigmatibus Chymicis,
qualiaeorum fuiflefufpicannir,potiffimumagimus,earecundum
6. fumma rerum genera diuidendo & explicando, totidem die-
bus abfoluenda; Vbi licec contra vujgarem & receptam Philofo-
phiam non pauca adferamus,qua cuidam in fuperficie ea conlide-
rantiParadoxavideri poffint: tarnenquia per f vcra&cum tota
natura conuenientia fint, nuJli inluisopininibusobdurato prx^
iudicare debent,cui adilluftrandum Chymica a:nigmata potius,
quamaddocendumpropofitaexiftimentur. AnycroSalomon\xt
Kcgm3.Saba,yc\Hyramni Chymiaicognitionem habuerint,dceo
hic nihil dilputabimus (cum alibi, ncpein Symbolis Aurex men-
fie, lib.2. de hac qujeftioneadum fit) at prsBfupponemus eius affir-
matiuam intentiarh, veritati magis confntaneam. £a omnia,
quacunque fint (cert frmataratione & vfu)...”
|
|
3 |
 |
“...LECrO
hue fpeiJlantia, fi non ex toto, tarnen in partc. Salomsn fapienti/ll-
mus quidem, at homo, fuit, qui falli & feduci potuit, vt Deum vc-
rum telinqueret & libidini ie manciparetj Nos nc his vitiis, qu^e
animam & corpus perdunt, irretiamur; & iapientiam veram st
Deo impetremus: eum, qui laigitor eft pcrfiorum munetum,
orabimus, cui nos omnes commendatos velim
I
I
I
§
EPIGR.AMMA AVTORIS.
DSVS exmbtlepulchrum f
|
|
4 |
 |
“...r/ RominsphaUnfcertuU viSfricihtu armu,
VUimmvtTeutopnguUnunc habtat
^nntum lent a/blent inter viburna cupre£ty
Extulite terra Tentona terra caput.
Cert at 2*eutonia maiejlasjitmma^ triumpho4
Inuentit variie Teutona terra fuis.
Hac ego nefcieram, Maiere;/id tnclute per te
Innotuere aliU, innotuere mihi.
Fergeita,pergetmfiriptuita/pargerefamam^
2^c te maiorem viderit omn'u horns.
Sic te fera dies mentori non eximet auo.
Sic tua poH cineres maximafama rigtt.
Daniel Brande-
burgo^fMarchicus P.L.C....”
|
|
5 |
 |
“...
cDii.LvcA i£NNis,edidonemeoiUm
procuraiite,
ODE ALCAICA,
IqAcobi to:^(T^ni
HetdeWer^enps.
AD LECTOREM.
Vis autorliuiuSjLcdor amice, fit
V,^Libri, atque quantus,linex,&: cxreram
/ormam ipiius quaz dat, tabella hxc
.cxprinut & tibi pingitapt;
fed noffe mcncemforfican ipfius
fi geftias, en monfltotibi viam^
fluam cal co ego ipfc, nem pelibros
ipfius effe tibi pbitolegendos*
Multos enim nunc hadenus edidit,
idquodfequentesindigitant (/) Thmif
aurata, qu£e Fratcrnitatis
de rofa cnice facrapandit;
(2) deblateranti voceque maxima
indignitatem virginis illius,
return abditas quxqualitates
fimplicium extrahit latebris,
Jikntittm mdiUum; inde (i)
inuentn ver a; & [4) dearborea alite,
quos tempore admodumbreuikac in
edidit vrbe, opc deftitutus
ipfi...”
|
|
6 |
 |
“...^NIGMAT VM.
L^>i^quiPlietttnhocopereJiHt. 29
^tHndo'quomodoMars'Venui huicoperiadjiat. 21
VbicommganturSol^LunA. 22
^'imnhicSeliUuminitLunam. 23
^mquam ne eclipjis Solit aut Lwia hic cont'tngat. 2 4-
^Ji'imlongeSoUnoJirisdiJletoculU. 23
^'fidehAcomtiutAm certosoUigAHtur. 26
yndeconftet^SoUmAheJJA TerrAtotJmidiAmetrTerrA, 27
AfAgnitudo Solis rejpe&u Terr a quA^ ^ quomodo mdagetur. 2 S
^^fiAt^quedSolbipedaIs AppAreAt, TerrAsdeo m^gaa, vt vtxali-
quot Amis circuiripopt, tantilla fit rtffiBu Solis. 29
CurSolremotiordtcAturaterrAAjlate,quamhyeme. 30
^^antus Jit ambitus circuit Solis, feu ecclypticA, iuxta priorem do&ri-
nam.
^uot miliArtA Sol vna hora motu ccdiprimo, f3 quot ftcundariofeupro-
prioemetiatur.
Solphilofophicus habeAtnertlle motum aliquem primum ac fcunda-
rium.
TerrAquantifasrpfpe&uCoelicuiufmodi fit.
k^hSoI calejlii, an ver o philofophicus virediSlus fit ah Anaxagora ,lA-
purubeius.
\^n idemphilofophus vere de Lunadixerit,quod Leo CitheronAUs inde
deciderit: anvtropereundemLeonem...”
|
|
7 |
 |
“...Condenfitio rartfaiito fuhjianm y an fit in operephdofifhico necejja-
ria. 40
Vtr&dedmbmhifctrot tlmenmibtttfit magu neceJfariayAutpriusy
inepere. 4i
fit caufa tfificitnsfiumoHens condenfationem rarefaSlionem. 42
4}
44
45
46
47
4i
49
50
51
52
SI
54
55
56
57
Stt ne r nttbesin hoe Casio.
Vhi fit afit hac nubes.
^alis fit met Ui naturaUt nubiunty anfurfitWy anieorfum.
^uUfit color hutus nubii.
fSfn refoluatur r nubes tn aqttam.
Xyinibiqttadxm vtibtasfit plmta,
ergo r ros in opere fit.
etia m aqua mar is.
2^m vapor ab opere ahtfie pojfit.
^Mdhicper vaporemyquidperaquamintelligatur.
\^n 'frrrtftcadfit.
Vndefumui albut proueniat.
odf/! fumui alb'ui r aliam in opere efficatiam habeat.
non r ventus hmc operifit tonueniens,
He ventU mundiph. lo/ophici.
7S(umpruina, grandoyUix r gi
|
|
8 |
 |
“...K_^rgentum viuum vnde.
jMer curias 'vulgaris, cur non fit materia.
^ lisigiturfi Adcrcurtus.
Sulphur q'ialeJit.
t^ninmontileui gemretur.
Ex quogeneretar hocjnlphur.
Sifulph *r ph lofophtumcum vine quid ccnmunt habttjhocprebandum.
erit feundum quinquefenfus extertores. sot
Clarius exfonitur quid fitfiulphur apudphilofephos^r 'vnde extrahatur^
an'e(ptrtiibus.anv(reecorporibm. 102
An e Luna Suleedu cant ur. ^ lO}
fiulphur ho: intorpoi tbits fulphureis quarendum findeque educen-
dumfit.
Vdita-
89
90
fit
J)2
n
IS4
95
96
97
98
99
100...”
|
|
9 |
 |
“... km diSiU binu inter fi mixt is
adiiciaturyanmnfermentumfermentAtummfuinaturam trabat r
Conner t At f
Cum philofiphi die Ant exprejfe, mAgiJieriumfieri ex corporibtts r (piti-
tibuSyprAter corporA tAm didlArJpirituopmeH-. cum veto abnegent
Mercurium vulgty Antimonium tAmen recufore ncqucAnt (cum Ji-
gnumeli yCjuod ei cur rum triumphAlem Attribuunt y r in medhinA
corporis humAniprimas) quidfintiendum. 127
Cum Antimonium fit crux multorum thymicerum : annon extrA Artis
pomceriA eiiciendumfit. r 2!
o/fimo vel cAlore cApricorniy rofitum philofiophkum ktificari ne~
quest.
^wdfi cAper hie MArti occurrsty cut proprius oddicAtur aries y An non
hincfieAinErichthonioexortAyroburA MArtCyfixitAtem colorem
Acquireret. 132
of non in SolCyLunAyr Mercuric quid veritAtu infit. i3t
Luna mot us intermedius inter Ssturnum r Sokm inffharsfubterrsnea
obferuAtur ApudnoturAm. Annon himApud ortem tale quidpra-
fupponAtur. t32
^md 'utiUtatitfit inMercuriis extraiiit ex corporibus tarn perfeSliSy
quAmimperfeii....”
|
|
10 |
 |
“...inuentie cui affcribdtur.
o//? Bacchiu 'viniinuentorfit. 19^
£lMt fntgrains traHationii tudointertiduram,corlmmanum,^vinifpmturK. 20^
Trifolium an non lapidt, <^uttriangularu eft, afmiletur. zog-
Herbs magics apudantiques qua comcmoretury^quid iU tribuatur.zos
He Jylua 2{e rnsa,(jr leone in ea. 206
fylua ad opus philefophicumfptflet. 2 07
Vnde hit leo in hancfyluam peruemrit. 208
^fi de MartU Itico cenfendum, in quo JEeta^ Solis filius, vellus aurtum
JuJpendity vidoribus periculorum auferendum. z op
^mdde arboribus Hejpertdum^ aurea malaferentibus. 210
^uidde vlmoloquace Gymnofophifiarumfentiendum. 2ti
Hearborecafti Thcophrajh^ qua hie contradion ^ expanjtonts ra-
morumcaufanaturalis (it. 212
^md de agno Tar tarts cxijiimandum, 21}
Populus arbor Herculi cur filer at a. 214
^ddde Apollmea amafia...”
|
|
11 |
 |
“...yENUGM ATVM.
QJ^INT^ DlEl
Dc Animalibiis, cuius jenigmata funt
numero Go.
^ospropter quameaufim ijt JEpyptoeultfutantoque honore djfeBmfue
^**P^ilofophiquoqueequiitcCamelimtntt0nefnfacirit. ^ 223
0/4 nonmulHsfittnoptre^ eiujve (imilitudo. 22'^
De apro an meminerintphUefophi. 22s
.^tddecerua.
& monoceros in am ce lehr atmpt, 2zj
Inter beUuas carnivoras an Leophtlofophu innotmit. 2 zS
o/( vrptsin magtjleno cognitus. 22p
forte lupui in magiperio cognofcitur. 230
K^n sanisjmper lupo c oniungatur 2^2
non ettam aliquandopanthera verfitolork mtHtto pat. 234.
Ltopardusvndenafiatw. ,,,
Sigiddelynce.
^utd cauft pt, cur JEgjpt felem dito honorarint, vt tapile fuerii
Romano ahquandooctidiffefeUm. ^ 2jp
^aid adem per Cynocephalum inteUexerint. 23 S
x^n alim canii, ft Mercurium denotat, apud antiques philofiphos men-
^J^P'volucres maximecelebratapnt ,(frineorte philojophica manfuefa-
De gallinaceti quatradantur. 241
Corum inaufptcataauU ,quid inpbUofophiaprapet...”
|
|
12 |
 |
“...ptfces mira natura, qui atiquid myfierii Chymicieccul-
tent. 260
Cur Mercuriuty Beorum nunciuiyVtfingituryintaduceoftogeminesge-
fietferpentes alternatim fibi impticiios. 264
Cur idem Mercurm AEfculapio, cuiferpem quoquepro infignitfiy ohfit-
tricu officium prafiiterity quemadmodum dr Bionyfi. 2 65
Cur Dionyjo quoqueferpens occifta affcribatur. 2 66...”
|
|
13 |
 |
“...I N D E X.
rttitilhtdpyaui Meden Mcit:
- vfdeoptelwr/>,ptohque;
jytter 'ion feqnor. ttnig.2SS
K^n in hac Europpluris demini (^mgesfint fui iuris. 2 H
.^lomodo mtelligendumfit, quoddtaum eft, inte/lefium non fen, cr-
gan'cmediii, ^mhilomintisjpeeiesinttlligebilesftatutafunt. 2po
SpecieiintellightlUqmfit,&vnde pint. 291
^0 medio velinftntmentofenfihtksiUn (peiies recipuntur & difpenan-
tur,camslUtpJx noninfeagmt..................................
^n'moio differ at hh jpirttm animalis a, rationdi homtnis anima, &
qttomado htf. ah tntelltfiu ^ fpecieinteOigibili~ ^93
Senfts cemrnuni quidam homines vtentes intellectum agentem nunquum
autrar feme cur rxerceant. ^9'^
fiit,qudhom.nespluHS deleStenturcorporis honis,^ externk.pr-
tuna, quam inteUeHtu; cum tarnen hac vera hona fint, ilia pro arbi-
trio vfurpantis,inter dum quoque mda. 299
Cur homo vocetur animal.
Cur Logici hominem injkis tilts terminis animal defer ibant,^ 296
Europa an caput mundi fit.
Cur t^f'ica peSlm in micrecofino exprimat,
...”
|
|
14 |
 |
“...adbarere, naturali amore quam
aquam terra autariV pcrfpiciemus. Namlccitas^quaproprireten-
tiua j & igni & terra communis ell niinquam rccedit ab alterutro i
Frigiditas veio, quaterra &aqua conuenic, per accidcnsmutabilis
caulam babet ftabilitatis: Humidicasinfupcr,, qua aqua&:
ari ineft expuiliuaexilHt,£uxibilitatispart£ceps & mutationi valde
obnoxia. Hac eft caulajcurnaturalc vinculum niagis lit inter ignem
& terram,quam tcrram & coelumarium.
SABA.
ver cm ajfcrihitm^ccdo^mterra? aEKicMA
SALOMON. 2*
Ex aqua ccelum falurn eftiimb & terra ried rarefadicvqnaex aqua
fitar ,celerioreft condenlarione,quaexaquafit terra: yndeaquali-
milior&propinquior eft ceelo^quam terra. Videmusquoqueinnia-
iori mundoaquana ex coelo feu nubibns,hocelLarecondenlata de-
ciderepotius, quam ex terra aquam fieri. Terra noftra eft calida &
ficc3,coelumIiumidum&fi:igidum. Aquaitaquecoeloapplaudit,'&
terra aduerlatur; oportc t enim vt duo contraria copulentur, ft vnum
in aliud ageve debeat; fimile enim ih fimile non agir...”
|
|
15 |
 |
“...melius apparenthyeme,id
t!i, craftoreare, quam oflateM cH,rariore: Indejpecilla, quo eraf tor afunt
maiora vifibilium obka reprefentant.Hxc ille.
SALOMON.
Bene diflruifti,Regina; Atego,vt brcuitati'temporis & tuatquieti
confulam, hicceflb, contentusillis, qua: ex vberrimo tuae dodrins
penujtanquam Amaltheaccornu, deprompfifti. Adteitaquc, Pria-
.Asigma ccpsIaudatilme,exlegcTalionisaccedo,quaerens,Q^f/fef Jtt
5** ambim circuli Solfiu ecliptica; iuxta prioreni dolri
naml
HYR AMVS.
Sapicntiflimc Rex, nos in hac tenebrarum valle conftituti, tan-
quampuerititubantes & balbutientes de hisarcanis&adeo remotis
iudicamus; Quantum verb ratione indagare & duabusiftis alis, Geo-
metria & Arithmetica, petuolandoinquirere poflumus, rudi Mincr-
ua,nonexquifit('vt multi fomnianti rem acuatringcre,nccaberra-
re tranfuerliim digitum, cum forte mille aut decies mille milliaribus
averitate abfint j refpondeo, fi circuli Solarisfeuecliptic^femidia-
meter ( quaEcftdifl:antiaSoIisanoftrovifu,antexpofita jfit 5499^...”
|
|
16 |
 |
“...JO SePTIMAN^ PhILOSO PHICiE
luerit.arguunt: quorum vtrumque dc Deo affirmare, non minima ef-
fetimpietas&fairitas.Maculaeigiturnonreverain Lunaexiftunt, ied
faltem funt accidentarijc, hoc eft, repercuflio imaginis partium tene-
ni globi,ita vtin Europa Europa: idaea, in Afia Afiae, in Africa Africx,
& in America America videatur. Qjra an ita fe habeanr,ab expericn-
tiadifcendum. Nam in Indiis turn longe alia facies feumaculaLuna
appareret.nempepotiflimum Afia,quamhicapud nos: Etficinaiiis
locis variaretur pro diftantia differente. Hinc quafi probabilis cen-
feripoflcteiusAthenienfisopinio,quidixit, Lunam Athcnis melio-
rem&nitidiorcmefTe, quam Corinthi lucebat: Effe veto & macu-
lasinLunaPhilofophica, manifeftumeft, qua aparcium
diffimilitudine proueniunt, & immaturi-
taci eius aflcribuntur.
Vtdf a^pejttum Schema.
SALO-...”
|
|
17 |
 |
“...
(':adimmur,iadttmterram Et Graaauus,quomodo corpus fit ipi-
ritiiSjdicit; Terra refolutturinajuam, aquainamm, &arinignem,&hasi
Ssl via qiiacorpns fitjpintm: PernecefiTariaitaque funthasduae-Rotxele-
mei tares, nempe condenfationis & rarefadlionis, ciim quali abfotr-
uantttum opus.
S-A B A-,
Vna- x. hTS. duahtis magts efll. necejjaria, autjjrior Enigma-
opere ?
SALOMON.
^qnaruntvtraeque necelTariar, &vnaabfque alteraconfifterene^
qmt: Dum emm Jncipit vna parsrarefieri^aitera condenlatur, &con-
ta, itavr,quodvniacctcfcatinrarefadione, alteri decrcfcatin con-
denlatione, & vice versa: Nam vt Draco finguli&diebus aliquid de:
erpente deuorans, quoridie nc tnaior&.copnlGnrior j (erpeiisauteni
mmor & exilioi-; fic quantum in tianfi^uratione Elementari atte-
nuatur,tantum condenratodecedit;. quo(i qiiidem per Icverumcftj;
arninilomintiscondenfatio Scrarefadioparibus paffibusambulant,,
eum diiofint5tEiiua&denfum j illudqj condenftur, hoe a'ttenuetur.
mutuain&muicemopcratione: quiadenfumateimi foluitur...”
|
|
18 |
 |
“...ver ficcis & torridis requalis'inanitio.. Hincrquoqu
vend asqualiter ab vno loco in afium ibidem mouentur;- quodnon
k". eftin'aliismundipartibus,vbidiuer^ltaseftterrar^m,mariumflu-
IIiorum,alfarumqucrerum magna viciflitudo &fic euaporatioinac-
qualis irExquafes ventosproducit, Vndc admirariliceat; Aflxologo-
rum audaciam & vanitatem fimuF, qm^vcntos cerro loco & tempore
prjsdiccre conantur, quafi aPlanetarum fitu& circulis cmli imagina-
iis orirenturj quod falfiflmum eft; Etfiindeprouenirent: non ta-
rnen magis vei ,quara rufl:ici,qtri iciunt,quo annitemporehaE vel illae
tempcfties aut viciflitudines contingcre fijlent, ventos praedicerent.
HY K AM\TS.
Hos eff 'veras'& ^minas 'vmtomm trragni
agnajco, deventiimmdi ^hii^o^hieian-
dire qmdde^dero..
S A l om:o n;
Inmagno mundo ventus a loco ad locum nam'gia portar, molasqi'.
magnipondeiis verlat, im & currus veliferos. (vt in' China per ac-
quoraterreftriaddt &fiinilia, hominibus vriliiTlma emolument*.
fr*ll3t^ qus vulgpiuntnotori*:.atin philolbphico...”
|
|
19 |
 |
“... & infiuim
mare prxcipitandus erit; turn ex vno pifce huins generis mille 6c plu-
resgenerabuntur,rotumq-, marepiicibusftipatumrcddetur. Deflu-
uio VngarisTibifcOinarrant, quod adeo pifcibus abundet, vt fer
tertiaciusparsfintpifccs: Veiumin hocmarimaior adhuccopiana-
fcetur,quiaadfoliditatcm&rcfifteniiam hine reducctur, idq;abfq;
hyperbole, licet non fine allcgona: Mare enimfoeminaeft,&pifqs
masjfcenunaqimutabiturinmarem; Stficmareinpifccs.
SALOMON.
.(Enigma Scd mdgis in altum nos Juhleuemtis ad ea^ qua (upra
nos videntur: Iris an non efi in opere philofophico f
SABA.
Teftantur id Philofophi, nempe quodadfit, quibiis credendum
crit.Vocantautcrnlridem apparirionem omnium colorum; fit enim
Riplsus in recapitularione porrarum inquit: Colores pulchriores nun^
quamfuni v'tfi, pall-dm.&niger,falfiscitr't>m, imperfedm & rttbem, pauonis
plutnarum color elegantifmm. Iris, quictiam puteribtt, Pantherei color varim,
Leo vtridis,(!rc. EtRofarius: ltem,cumd'uitHr, quod apparent omnes colores,
yer.mn...”
|
|
20 |
 |
“...Settiman^ Phiiosophicje
hem mittdt ftos radios ad oppojitum, tanquam tentrwm
fitter quod arcus irinusdehneatus tfihoc modo: vbi /*. cll
b. niv-
bcs lefbUi-
ta: c. (Cen-
trum iridis
& radioffi:
d. Iris, & if.
terra feu
hoiiynii a-
fpclus.
S A B A. _ . .
SiceftNsmperreflexucentriradioriicotingitiriseaprOpomona,
VC qiiata ca amplitudo nubis rfoluts,tataquoq-, fit dcetro radiorut*
folariuj-n diftatia iridis,q? fchemate adoculu demoftrabimus pr^femi;
H?''-4,£ftterrtefuperficies fiiprema, feu oculus humanus, &. c. mdw
arcus} d. nubes refoluta,. radu Solv ad nubcm...”
|
|
|