|
|
|
|
|
| 1 |
 |
“...printfmrit tempore: an Ceduwy an vero Terra^ j
Ftrum eorumpt maius quantitate. 6
Vtrumvtrtuie. 7
IgnU an Ccelo, an vero Terra ajjcrthatur. g
rlqua cut afflrihatury Ccelo, an Terra. p
Aer cut of gntturyan Terray an Ceslo. 10
Aer((fignuceniunSliquidJintx anCastuniyanTerra. it
Ignis (jf Terra quidjint ex tUts duobus. iz
Aer ^ Aqua, quid fint in opere naturali feupkilojophico. x$
Aqua r Ttrra quid. 14
^mmodofiat mutatie Cceliin Terr am. is
(it color Ceeli. 16
^uatis(it color T^rra. 17
K.An Ccelum mas fit, an Terra. iS
K/in Terra impra^et Ccelum. ig...”
|
|
| 2 |
 |
“...errarum, rolponderet: Qme poftquam
diuerrisqu:ell;ionibus&di-
tionem. 'Qi^d autemdephyficisoccultisfeu naturalibuseins snig-
mata fiietint,inde conftat,quianecde rebusTheologicis, necde E-
thicis cife potuerint, in quibus ea a Salomone longilTun diftabat,
'cmeiusreligio&morumdodtrinalong alia clfet,quam Salomorik,
vnde nee a Salomone reiponfa fibi farisfacicntia accipere potuiflr.
Subietum igitur vbique commune fuit, in quo neu tri diuerfitas ap-
parere potuit, idquefolum eft naturas ("qua: vbique vna & eadem)
conllderatio,nec faltem lpeculatiua,fed potius...”
|
|
| 3 |
 |
“...&bmis ex pifcibtu olhn
Millia quimj^ virmindefertisexfaturabit:
Quin &jragfnent colleUis relliquiarum
Bipno) cophinosyVtfit Jperare,replebit.
Deum quoque ,complet icculorum tetnpore, mundum fubuerfu-
rum dicit, & iudicaturum omnes homines, jfecundiim quod vnuf-
quifque cgeritin vita,ita redditurum mercedcni fccundiim fua opc-
raj bonk & ps vitam xtcrnam, omnibusq; bonis aftliienccm; im-
probis vcr &f'celeratismortem di llipplicianunquam dclkura 5 hoe
modo:
Sed cum iudicium tam tandem vcneritorbis,
Cenfebitq^pioshomines Deusipfe,malos^-,
Atq^ malos rurfum tenebras detrudet ad mas;
Tam demum nofcent quantftagttiofa patrarint;
Terra pikautem nutrtx hahitanda manebit.
HaecReginapoftquamadSalomonemvenerat, cauiamfuiaduentus
expofuitjQiwpropter a Salomone humaniffimaccepta & tralata
cft: Eodcmrempore HyramusPrtncepsTyri fagaciffimus,quihafcecx-
ercitationes Philofophicas iam pridem cum Salomone inlituttis fee-
qucnrauerat, vf vtrunque,&:Regem & Reginam, fapientia pitecel-
lenti Par iuflrifiimum...”
|
|
| 4 |
 |
“...Prjma Dies; De Coelo et Elem. u
^uam mas focminx. Vnde Philo/ophi non abfc|; cnii/a dixeninr,opus
noftrumdlinuerlummundum; quod enini in miindornpenus,hig
eftinfeiius,& contra.
SABA.
Quo vinculo c
|
|
| 5 |
 |
“...Eodem modo ignisin terra philofophica
latetjVC & in are, fed remote in hocdnilla propinquiflim. Ne ver
quem fducat, quod cornniuniter ignis regionena coelo proxinaana
conftitnant: Qjiod fieflt,nunquamterrsadh£ererct,quaeinccntro
coeli coia/iftit quia loco naturaliter a terradiuifuseflt: Arver&:
aqua tcrramambiunt,quanauiaar terra contrarietur in vtraquequa-
litate: Curigitur ignis d terraefltremotifllmusj, cumquaconueniat
in vna qualitate, nernpe ficcitatei; Fuga ccrt, qu;e in ignevidetur,
durn mox di/peritlurfianapyramidali figuratendendo i noneftafcen-
iiOjiedinacrerntranfinutatio^ quod inde patet, quiamoxomnis, ae-
ris qualitates & lub ftan tis illi adfiint, non anaplius,ignis :li bene con.-
uderenaus, ignem facilius terra; adbarere, naturali amore quam
aquam terra autariV pcrfpiciemus. Namlccitas^quaproprireten-
tiua j & igni & terra communis ell niinquam rccedit ab alterutro i
Frigiditas veio, quaterra &aqua conuenic, per accidcnsmutabilis
caulam babet ftabilitatis: Humidicasinfupcr,, qua...”
|
|
| 6 |
 |
“...perCpicuum, finguli fua & dinersapropottione-
Natutaautcminptoduciionccolotum non opus.babec compofitio?
neilla,fcdimincdiatexihclautisfuis fingtilos, tanquam fin'ipjiccs,
genetat in fiibftantiis, gtadatim tarnen .in q^uibufdam procedendo..
vtapparet invuisimmatutis vitidibus, pofteacaloreSosflaueicenT
tibus, iterninpomis&aliis ftiwSibus, qui crudi funt vitides, pofteai
fiuntflauiyeIrubeimaturatiQneexcalote.acccdcnte; Vt aucem Ada-?-
niusfadtusdlexterrambKa,fie &,noflraterta. _
H.Y R AM.V S,
Ccelum mas efTy anTerraf!
S"A'LOMiO:-iC-
Terra: Mirari quis poflt ,.terram noftri bpcris efe mafculam 5*t
columfcEmineum,cm contraiiuiTr videamnsirrmagno mundjvbt
Coslusdiciturcum Terra fua vxorc concubuiflc,&gencrafleTitanes.*
&Saturnum,Iouispatrem: Atiniilis altusineft fenfus, quam in liifcc;
Noftraenim terra&ccElmnongcnerantpropridicaiirnSatiunurn,
fedeius nepotemclarilfitnum, qujEgcneratio, dumfit, Saturnits&;
lupiterabefincqueunt-Caiifahaec dt; qtiia Terra, ceii maiotts^con^
filentix & centrum imrobile...”
|
|
| 7 |
 |
“...x4 Septimanje Philosophic>e
rcftris ad Solaicm, atdecorporibus folidis vnitis: idq; inueftigntw
cadcm triangulorum dodrina : Fiat enim diameter Solaris corpori*
rifiua, a qua vtiinqueducanturdnae lineaead oculumnoftriimcon-
currentes,& erit triangulus.cnius vnum latus fit cognit ,hoc modot;
iSNIGMA
i nempclongitude line* h. vel c, eftcognita & angulus cx iam di-
ftado. magna,vt 'vix aliquot annu circumiripojit, tantilla ft
refheSiuSoltif
* SABA.
Diftantia Solis in caufa eft: Scimus.enim, corpora etiam magna
longius remota, minoraepparcre exiguis corpulculis,atpropinquis:
caulaeft.qudpyramidali, non cylindrica figuraimaginesrerumyi..
farumteodantadoguloshumanos.
SALOMON.
rclpondiftijRcgina, fine omni dubio vcriffima funt,cHm fint
* axiQr...”
|
|
| 8 |
 |
“...&fteIiae,quoquelunt a nobisremotiores, circaortum &oeca-
fum, quam circameridianum aut Zenit: Vndepatct,quantum coecu-
tiamus&oculis &intelled:uin cceleftibusillisinquirendis. Atterra.
Philofophicafliicoelieftferradixnumeri perfeAi, refpeilucubifui
duplicati: funt autem hi numeri (T. 3^. 7776^ Exquibiisprirar
&vltimi inter fe concordant. c
SALOMON.
Enigma Q^d dcSole ccekfU iwUcoSy art 'ver diBttsft ah
35* naxagora Lapis Kr bEVS, ignitus ^ an verd it a no*
minant ^hilofo^hicnm Solem
QspjPK- HYRAMVS.
'di k Anaxagoras ptedixir, ad ccmimdiem lapfuriint excoclofeuSole
faAjm eii lapidem magniponderis; quod&cuenit. Hincforteincoelolapides
ad Hgos flu- effe exifttmauit > queinadmoduinrevera lapides exnitbibcts decidunt
men Thra- £ilminei. Apud Athenienfes verSoI Deusmundi maxitmis cultus
** fuir. HiscontradixrthicPhilofophus,&creaturam, nonDeumelFe,
78 ^ ^ dcinonllrauir,vocansSolemlapidem,qui revera non eft lapis, id
ftib-...”
|
|
| 9 |
 |
“...tationisafficinondubico; Quapropter hocdie hic fiibfiftendumiu-
.dico,quomaaftinuraealacnoresdc 'fequentibus noftra colloquia
,connniiemus. Mihi ex veftiaamica coiraerfationc, ver philofophi-
ca,rantufnvoliipradsacccfllt,vc nunquampluscontigerit.Ha;cenim
colloquia mcntcm adDeumerigunt, vc cius opera tamvuluoinco-
gnita,quaui cognita,tam oculisinuil)bilia,quam vilbilia conteiuple-
tur&agnolcat, quam fintadmiranda, & mylteriis plena, nullo vn-
^uamrempoi-e exhauricnda, qudm diuina. &ramo Creatore di^na
qiiamhumanis vfibus& fanitati vtilia & proficua. Sit autem gloria
""L. nihilofecit,faftaconferuac,& pro-
uidentia fua gubernat, done-ceademiteruminvnum globum reda-
.fuerunt.
SE P TC...”
|
|
| 10 |
 |
“...poffit; & vefit, nevacuumr:
comrnittatur,aquonaturaabhotTeti Hincaroccidentabshucinci-
pitmoueri quodam fluxuinfi:araqu3E,& fit ventuSjquiabrequinotSbo
autumnalEfpirat..
Idemvcnrus quadam motus.continuatione, nifi narura recufct;,
rerfiis orientalem partem, mouetur; donee alius aliunde flare ind-
piat; veappetitusparticularis vniuerfi ceflr. Hac rationeindiuerfis
locis diuerli' venti vno eodemq; tempore fpirare pofliint^pro inam-
cioneaut repletione huius vel illius loci. At non in vno loco fimul di-
trerltventi flarealiquamdiu pofllinr. Nam femperfi concurrant,vnus
pr3Eualer,&omnem motam arisad le transfcrE Si verb vemuserrer--
raErpocis.veniret,.diueriiin!vnoloco-y,vel ittvnam locum conflareirc
epifl-...”
|
|
| 11 |
 |
“...4? SePTIMAN- PHILOSOPHIGiE
Hinc Soleodem tempore vniloco eft verticalis,eiq; rnaximumca-
loremimpertitin(mcriclie,alteripauklumftremotus a verticc, ter-
tio magiSjquarto adhucmagis,quinto maxim. Pro variationeitaquc
diftantiae Solis a vertke,variantur&anguIixcpcrcaffionis ladiomm,
£uncq; vel acutimagis, velminus,vel obrufi. Obtufianguli prqpr
di£l:i intraquadrantcm circuli fieri ncqueunt Inde obtufoslirc voca-
mus,qui pioxim ad obtufos tendunt. Stamimus itaque,quodfrigus
aiem occupec, aquam Sc terram.,in abfcntia S olis, qui, quo magis re-
motus fit, luoque caloreinefficacior,eofngoremaiorielcmcntailla
omniatorpent&rigent ; vt patetinlocisScptcntrioni, aut Circulo
ardico fubiedis, liyberno tempore glade rigidiifimis, cum So'1 in
landia, extremis Norwegije&Lapponis panibus, autGronlandia
circafolftitiumliybernum non oriatur; fedalicubi, vtinNouaSem-
bla, aliquot menfibus abicondatur; vnde ibi tcnebrae&frigorain-
tenfiflima dominantur : aquibus locis verfus Solcm meridianum,
quo cflkrutaterts...”
|
|
| 12 |
 |
“...Secvnoa Dies: De Mete^eis. 4^
HYRAMV5.
Q^di
Jldntiaab aejuatore, i^ua in4:equ^litdsfatma^aefl^ cum
£Artej octidua magts caleanty^Eoa rigeami
SALOMON.
,'Sunt, quihancinxqnalitatcm ad moramSoIisfuperliorizontcra
areferant, quemadmodumex hac caufahorxpomertdianar, quand^
Solverfusccafiimdefcenditjdintig calidioresxiftatc,quamma-'
tutinx, dun Solab omi ad meiidianum.afcendit, quamuis fint a-
-dcmiMcridiedecIinationc,(?cSol iniisxqualcs radiorum repeixuT-
ilonis angulosfaciat.Sed hxcxaufanon eftfufficiens: Qma calor So-
lis horx nonx matutina::& tertix pomeridianx,difFert, propter mo-
;ram najnorcm vel maiorcm ratione vnius certi loci,qui hora noiia fal-
temquataoflioraraTn rnoraSolcm.ciusqjcaioremrecepit; hora au-
temtertiapomeridiana,dccem. Jn^lobo aiitem.tcrrcnoxotundoea
-jtiora darinonpoteft; Noshitcriedium terrxinteruallum.altis &'fri-
gidjs montibus prxoccqpatum, aut perfeincultas regiones...”
|
|
| 13 |
 |
“...fulminis, ^moma
i-
S A L O M O N.
lam ante de hac materia didum eft; fed hic declarationis gratia
non nulla addcmus. Lapis fulmincus ex nubibus cadit, quiaibigcnc-
ratus eft ex vifcofa & valde compaila materia, qus ciim vaponbus
arccndit,&innubibiislparfimconrinebatur,nonaliter, quani calcu-
lus in hominum rcnibus, aut lateres in fiunis coqiiuntnr. AcdifFe-Rjtion^
rentiaineoeft, qud quafi in momcnto ille in nubibus cogatur, & oouercd-
ignc vcheincnri compingatur; hiautemfucceflu temporis, vnde5c^'*iP>di*
vulgo Purgatio mibium dicitur,_quemadmodum tonitru revera eft,
adapis reiedamentiim feu fa;x eariim. Natura cnim inquocunqne tolttuuM.
loco, homine,animali,vegetabilibus,ahisvecorpotibus,ftoncrcriir
humoribusexcrcmenritiis, fuo quodam inftimftu conarurilioseua-
cuare, vt patetinhomine,pctvomitum, alui fliixum,fiidorem, vri-
nam,in canc per vomitum,in aliis animalibus fuo modo, in arbotibus
pergummi &mufcosadextcnorapromjfos: Ita quoqueinnubibus
crilinquandaminftituit,igneiudice, qui hcterogenea...”
|
|
| 14 |
 |
“...genturjdeeodemmatei'isger.eie.
Cum j]ontes et vapDrlhptS'y rore
contingant veftnejom- in o^ere ^hilojo^hico ?
S A B A..
EftV at nonTolitariiis; quia vel Diana in eo balheaturcum fuis-
Nymphis-, aut Narciflus, formofifliinus ilIepuer,fuamineofaciein '
videns&aclmirans,coriiquefcit&tabefeit:aurR£Xille,adqucmlpe-
fat, in CO le latiac. aur. fenex iuuene(cit^ Mirabilistenim virtutishic
fbnseftjqurcantuvirginisCvtfol^t fieri Jinuentusdidturyyndeavifc-
ginibusatnatur,&iuuenTUtemdatfenibus..
SALOMON.
Qu£ efi di^erenmijelcontiememiafontk
halneatHineoi
SAFA..
Rex ille, Apollo efl, fiuc So! 5 & Diana,Luna,eius foro/; Fons veto,.
IIatona,habetar,maTereorum.Cumenim aloueingrauidatalatona
mortalispercnniratem petcreti Iupiter,nevotum omni ex parte eide-
ncgafie vidcretur,poliquam.geminumreum;ediderarfoetum, Apolli-
nem &Diai!a!ni Latonam in fontem perennem mutauit,qui;cum fub
tcrrareabiccndirtetjavirgineprouocatuseftinafpedlura&vfuinho-
minum. Inliikaqueinmatemofontegaudentrelauareiquiipfispxo
yotudc-nauimento...”
|
|
| 15 |
 |
“...Truca.
Septiman^ Philosophic^
a fimilibusfacile attrahuntur, &infeinuicem,ncmpenutrimentum
in nutritum,tranfcunt. Hie fons vocatuiab aliis lac virginis; lac, quia
ladis vicem praeftet; virginis, quia virgimbus prsbeatur.vel ab illis,vc
didum.inuentus fit.
S A L O M O N.
Cumfons JttquaJt parens marts ^ (Bne mare in
hoc opere f
SABA.
Eft mare,at non fine pifcibus: Vnus in hocpraeiialet, qui Trura di-
citiir,& habens aureas maculas, inftar ftcllarum, in cute, auri quoquc
appetens, inauriferis riuis inuenitur. Totum mare abfquehocpifce
nullius vtilitatis eft. Q^ocirca quaerendnm primo 'marc, deinde di-
luspifcis ex riuis montiiim metalliferorumaccipiendus, & infiuim
mare prxcipitandus erit; turn ex vno pifce huins generis mille 6c plu-
resgenerabuntur,rotumq-, marepiicibusftipatumrcddetur. Deflu-
uio VngarisTibifcOinarrant, quod adeo pifcibus abundet, vt fer
tertiaciusparsfintpifccs: Veiumin hocmarimaior adhuccopiana-
fcetur,quiaadfoliditatcm&rcfifteniiam hine reducctur, idq;abfq;
hyperbole...”
|
|
| 16 |
 |
“...iEKJGMA
75.
iEKIGMA
74-
jS Septiman. Philosophic^c
S A L o M o N.
Halo quid efi}
S A B A.
Eftdiaphani.perqiiod vidcturLuna, alteratioavaponbus. Vnde
ventosautfiigus hybcmo tempore ptjennnriare tradimr. PropcLu-
namrevcranoneft,vtnecaiirorapropeSo!cm; Ted in intermedioac-
re vaporibus referto, ita vtin caiifis aurora & halo non multam di-
ftent, quamuisinfubieisnonconueniant. Vapores&halliicinatio
vifus vtrobique in caufafunt; id Halo contingit etiam Lunafapra
horizontcra multum cieuata,aurora, Sqle infra horizontcm paulu-
lumadhucconrcituto; quiaSolcIeuatus fuis radiis vapores actrahit,
velcongregatinnubcs, autdiffipatinpluuias, vnde tiimauroranon
apparet, lict rubusnonnunquain videatur. Lunanon habethanc
cfhcaciam,quippe qute lumenfuum aSole accipiar mutuum, & calo-
repropriofenfibilijVt&luminedeftituatur.
SALOMON.
Qjad exijlimas de caju Jlellarumfue materU mie antis
injl ar jl eldest
SABA.
Illam fubftantiam elTe vifcofam, claram, & glutinolam, vtmftaf
eryftalli aut humoris pupillaris...”
|
|
| 17 |
 |
“...nominandus venit:
(jidmus itaque ex quo genere Jerpentem occidit f MmauA
SALOMON. 84.
SerpensilIefuitTyphonis&EchidncefoboIes.non indigna cuios
parentes nomincntur,& genealogic rcccniantur, cuiusfratres fiie-
runt & forores; ille apud aurcimi vellus cuftos; & aker ad hortos
Hefperidum,Hydra,Sphynx, Chimxra, Cerberus, &eiufi-nodimon-
ftra alia quam pkirima. E ft au tem Typhon ardens & furiofus fpiritus,
vcntus, velfumus, quemfulphuranteavocafti, & Echidna,fopens
.igida&humida, foemina, vt illc mas, aquavifcola, vt illud terra
ignea, pinguis, vel butyrofa : Talis eft Serpens, qui Cadmi focios,
aqiBurum euntes,ablumpfir,&a Cadmointcrfcus eft.
SABA.
Efine Cadmia in operenecefftria ? jenicma
S A L O M O N. is-
Maxime: ineeanamque nihilefficitur, quodintelligendumcrit
cepnilolophica. Hceft chaos illud rude, liabensinfcquatuorelc-
menta confula, nee bene diftinta in ftiis qualitatibus contrarianti-
bus, ignem cum aqua, & arem cum terra, quse,nift rite tra
|
|
| 18 |
 |
“...vnum pro alio ac-
cipiunt) binarium materie, ^^nicatcmjformiEattribueiiccSjVndefit
Trias compofiti ex Monade, vel triangulusex circulo, idq; aptiillm
& vere, fed hos alii imitantes hniftr interpretan tur de prin cipiis, qu
proprie binafunt, nenipc materia & forma, iu Mercurius&iulphur.
Haec duo cm in fale, tanquam tertio, ftabiliantur & fuftincanturj
hincillorum trium ortus,videlicet corporis, anim£c,&; ipidtus, lu fa-
lis, fulphuris & Mercurii. Venim qui hjcc a Pbilofophis iiio modo &
allegorico di<5l:a ad alias res transferunt,Sc lingula mineralia, metalla,
vegetabiliajaut animalium partes fuis imaginariis & ftultis diftillatio-
nibusin lal, fulphur, & Mercurium reducere conantur, fimixfunt
Philofophorum,non rationales difcipulfmulto minus Philofophi.
SABA,
hac opinio adfo 'vul^ata efl ah illis > (jiui Enigma
Cdnojifo^uo tvaSlant, vtPayadoxa, ^nihildiccveeejli^ 9-
metur qui huk quid contrarium fiatuere prafumat:
Cauefis igituY, ne irrites crahrones, out fcarahaos ata
trahas.
S A L O M O...”
|
|
| 19 |
 |
“...Adh^cprincipiadilafimilirudinari lapi-
di infunt, mult magis fimilitudinari per translationem incfle di-
centuraliisrbus> qiiia fimilitudoafimilitudine fumpta non fit rea-
lis, {cdadhuc magis accidentalis, quamprior> a quafit defumptio.
Hincpatcteic illam opinionem abfque vllo veritatis ftindamento,
qu^ fal, fulphur, & argentum viuum omnium rerum principia ponit,
& faltcm a vcnto perluafionis originem ducerej ideoq; a quolibet
vcnto phantafticorum agitari, in fublimc euehi, non aliam ob cau-
. fam,nifiquod Ip s e dixerit,quifeMonarchamnontamfedt,quam
dixit,omnibusq; Philofophis antepofuit.
SABA.
Omd tu de Medicina Re for mat a, feu Nona, fat uk,
qmm^er prodiit, omnia corporis humani com inent ia
content a, hoe fi?, panes homogenem ^ heterogene as3
humor es ^ jpiritus reducit infaljulphur, 6" Mer curium
cremofum, (uhlimatum, &pracipitatum ^ Deinde omnes
morbos ^ remedia ex iifdem petit ?
SALOMON.
H jc ibiniis funrfimilia,in quibusftcpcnumer Ct quis Regem di-
tiffimumfacit, nullo contradicente...”
|
|
| 20 |
 |
“...nunquam &nullibiinucniendaratione,nifi vbiicnfus corpo-
lei earn com.prehendant,quodneutiquamllatuendumerit.
SABA. '
Qjiodnam cenjs tempore prins ex his brinchiis } jEnicw*
SALOMON. 93'
Neutram altcrq prius autpofterius eft, fidegcncreiiteflntiail-
iorum fiat quxllio, cum non detur materia abfquefaa forma, nee for-
ma abfque materia. At fi de fpccic fubicli pratlntis, tum materia
communisanteceffitformarn determinatam. Vtenimchylusinfto-
macho exifl:ens,in hepate fit chymus, in materiaeadem, atforma di-
uersa: ficmatcriamanemeinfubietophiloibpfucojaliaforma, eaqj
K j sobi^...”
|
|
|
