|
|
|
1 |
|
“...Omnis Utetur mundtts cant ante StlenOy
Mependere iuuet[emptr ah ore tuo.
Miretur Rhodope ^ miritur ^ ifmarus Orphea^
cJWf pendere iuuet femperab ore tuo.
Gaudeat r Phcebo Parnafia gaudeatauUy
Me pendere iuuet fimperaboretuo.
lam duisyfuperiteneatquidrcgia mundiy
Signaque tam curfu quo duodena meent.
Cur nobis non aqua dies cum noHi recurraty
annos alibi terminet aqua dies i
Torrida cur aflas longas exporrigat horasy
Cur breuiore diem luce Jed ardlet hyems.
Delia, ceu Proteus, cur tot mutetur in ora ?
^tidfactatfrater, quint us t Err oferat.
OdtUt, quosifta tuuat perJi*afio,Jiire
^uaqueeuenta hominis, quaquefittura loqui.'
lamjpacta annorum npetensab origine mundi
Per dtJJeSia nouumJecula carp'u tter.
^ms artes linguasquetulerunt temperaprima.
Cert are vt rtliquit ditia regna plari.
K^egjptus ftudtofa poli quas extudit arteSy
fluAspojl Phaenicesypojl Latiale folum.
Autor quit primits,quoet lit erafcripta nepotts
Materumdoceat vulneraffaSlaydapes.
n...”
|
|
2 |
|
“...
(':adimmur,iadttmterram Et Graaauus,quomodo corpus fit ipi-
ritiiSjdicit; Terra refolutturinajuam, aquainamm, &arinignem,&hasi
Ssl via qiiacorpns fitjpintm: PernecefiTariaitaque funthasduae-Rotxele-
mei tares, nempe condenfationis & rarefadlionis, ciim quali abfotr-
uantttum opus.
S-A B A-,
Vna- x. hTS. duahtis magts efll. necejjaria, autjjrior Enigma-
opere ?
SALOMON.
^qnaruntvtraeque necelTariar, &vnaabfque alteraconfifterene^
qmt: Dum emm Jncipit vna parsrarefieri^aitera condenlatur, &con-
ta, itavr,quodvniacctcfcatinrarefadione, alteri decrcfcatin con-
denlatione, & vice versa: Nam vt Draco finguli&diebus aliquid de:
erpente deuorans, quoridie nc tnaior&.copnlGnrior j (erpeiisauteni
mmor & exilioi-; fic quantum in tianfi^uratione Elementari atte-
nuatur,tantum condenratodecedit;. quo(i qiiidem per Icverumcftj;
arninilomintiscondenfatio Scrarefadioparibus paffibusambulant,,
eum diiofint5tEiiua&denfum j illudqj condenftur, hoe a'ttenuetur.
mutuain&muicemopcratione: quiadenfumateimi foluitur...”
|
|
3 |
|
“...ver ficcis & torridis requalis'inanitio.. Hincrquoqu
vend asqualiter ab vno loco in afium ibidem mouentur;- quodnon
k". eftin'aliismundipartibus,vbidiuer^ltaseftterrar^m,mariumflu-
IIiorum,alfarumqucrerum magna viciflitudo &fic euaporatioinac-
qualis irExquafes ventosproducit, Vndc admirariliceat; Aflxologo-
rum audaciam & vanitatem fimuF, qm^vcntos cerro loco & tempore
prjsdiccre conantur, quafi aPlanetarum fitu& circulis cmli imagina-
iis orirenturj quod falfiflmum eft; Etfiindeprouenirent: non ta-
rnen magis vei ,quara rufl:ici,qtri iciunt,quo annitemporehaE vel illae
tempcfties aut viciflitudines contingcre fijlent, ventos praedicerent.
HY K AM\TS.
Hos eff 'veras'& ^minas 'vmtomm trragni
agnajco, deventiimmdi ^hii^o^hieian-
dire qmdde^dero..
S A l om:o n;
Inmagno mundo ventus a loco ad locum nam'gia portar, molasqi'.
magnipondeiis verlat, im & currus veliferos. (vt in' China per ac-
quoraterreftriaddt &fiinilia, hominibus vriliiTlma emolument*.
fr*ll3t^ qus vulgpiuntnotori*:.atin philolbphico...”
|
|
4 |
|
“...Settiman^ Phiiosophicje
hem mittdt ftos radios ad oppojitum, tanquam tentrwm
fitter quod arcus irinusdehneatus tfihoc modo: vbi /*. cll
b. niv-
bcs lefbUi-
ta: c. (Cen-
trum iridis
& radioffi:
d. Iris, & if.
terra feu
hoiiynii a-
fpclus.
S A B A. _ . .
SiceftNsmperreflexucentriradioriicotingitiriseaprOpomona,
VC qiiata ca amplitudo nubis rfoluts,tataquoq-, fit dcetro radiorut*
folariuj-n diftatia iridis,q? fchemate adoculu demoftrabimus pr^femi;
H?''-4,£ftterrtefuperficies fiiprema, feu oculus humanus, &. c. mdw
arcus} d. nubes refoluta,. radu Solv ad nubcm...”
|
|
5 |
|
“...cceli adnu-
merahimtis,quihHs^4jlronomia ahfolmtur -, ^nnonex
hijce quadam adfunt operi plilofophko ^
H Y R A M V S.
Imb: Totumcnim coelum antiquis^gyptiis huiusartisperitiftl-
misvifumfuitinftar tabularafa, aut codicis explicati, in quo ftella
lintlircra, feu fyderahieroglyphica,qua pracipua Philolophorura
arcana iplis inuoluta teneanc & confcruenr, pra vulgo autem aliisquc
ignarisabfcondant&celent. Etfienimillorum animalium cosloilla-
torum caufa referantur ad exrernas quafdam Deorum adtiones; ta-
rnen cum hac omma, fiad reiveritatem dchiftoriamgeftamfpede-
musJintmerfabulofa.nec vnquamfacfta,fed prima origine&intro-
xiutioneChymica, nonabfurd fuo merito &iureadeareuocanda
Ariescoe- erunti Nam Aries Phryxi, qui aureoveliere aMercuriodonatuseft,
leftis. aut, vt alii dicunt, peil e purpurea, cm ptis fuifter Candida, ad quam
aufcrendam in Colehidem lafon cum 50. comitibus profedlus eft,
quid aliud lignificauit, quam fubielum philofophicum, & vellus
ciusaureura, quam fummam medicinam ab lafone...”
|
|
6 |
|
“..., panes homogenem ^ heterogene as3
humor es ^ jpiritus reducit infaljulphur, 6" Mer curium
cremofum, (uhlimatum, &pracipitatum ^ Deinde omnes
morbos ^ remedia ex iifdem petit ?
SALOMON.
H jc ibiniis funrfimilia,in quibusftcpcnumer Ct quis Regem di-
tiffimumfacit, nullo contradicente, aut didatoremomnium, vndc
Tcfufcitatus/ort viliffimuroex plebeagnofcit. Tantaeftdifferentia
inter hominem a phantafiadudlum,Sc rationeredum. Qmsvnqtiam
abfurdioraiomniavidit,autvifaper literasaliisfquenda, Sc pro ora-
culisampledenda diuulgauit l Verura h9cSaturnusiud;icet,Scabfu-
mat....”
|
|
7 |
|
“...lumen in ea eft, idea quod Solis nattira Lu-
mnaturam fuperat. Haec ille.
SABA.
Enigma Sedargentum viuum, quod eft materia ofteris, vnde
9i- habeturf
S A L O M O N.
Pbilofophiadedircdviamquarentibus abfque labore adveri-
tatemcurrendi,direderefpondent, Gebro authbre, quodexiis, in
Su Mestnfapitulojiedmofeptimo, quod natura Mercurq eft itain corporibus,
ftcut...”
|
|
8 |
|
“...eft ad pellendos lapillos ex renibiis & velica. Ita & de
Antimoniocogitandumeric. Eftmultisremora:.dainno&caufaina-
niunilaborum; fed nihilominus habetfuamvtilitatcm.&vimmani-
feftamin miiltis morbis,lapide,lcpra,aurigine,&fiinilibus: Maneat
itaque in officina Chyinicorum, vt tanquam fapo eomm manus&
facicm, ficillud, ingeniumSc mentem piiiget & clarificet, qubvi-
deantanteanon vila,&intclligant anteanonintelleda.Illotis mani-
bus licet actingere illis carbones,fed non arcana impiua anima & illo-
ta confcientia. Aatimonium,vt aurum,fic illosfcbruct. Rhodo hoe
fimileeft, lu Rofeto; neutrum abfque fpinis, raoleftiis, &cautelis
vtilitatem pracbet. Ha:cefthcrba,fcu SaturnusdeCanalibus, qua la-
pis Bafiliano fratii eiicitur, & fanitas rcduciturpoft infinita experi-
mcnta fruftra adhibita.Non tarnen fu m author cuiquam,vt in vulgari
illofoeculento lmimetao tempus & opesperdat.
H Y R A M V S.
itKiGM A Q^odfiQt^ricornm tam diluf in Venerk hor turn exfi
fonatur,'vt lucerne Sole rofiu ihigujlet, mirum...”
|
|
9 |
|
“...VegetABiriiBviS.' jf
Jhilofophinieminemnt: Ties'hifumSoIes,feu Ap^lfenes,nemp
Tnagnixnundi,parui & terrem, qiioi-um vnu'S alteri vircsioas'ccmma-
nicati &infndir,a^aperion-ivKffcoinitio .SolcoeliIasnpa3^ttirna,fu.
gatoi'vmibraE&.fi'ig'ons5 domiiitis vitz, iosradiosmittitmcentrum
terra, ibiq;filiuragignir,incognitum necvi.cinisfuisiahonoratum
ctiamamicisvelconianguincis, mnominamm-arrificibus. Huicpa-
trunoHium relinquit.non boues, vt Augia Solis filio^ fed vellus au-
xcum. vt alteri filio ciufdcmi£ta,.hoceft, cfficaeiamaurificandi vei
tingendimctajlajmperfefta inaurum, &iknandiagros inter'homi-
nes Atqtiefjc Tinturacor=quoquc hominisrcfpicit: "ytruroqucSc
eor&tiniauram vnii.fpirmis, vt oommunem amicum, ampleticur,
tam huic,quam il acoepflrmus; vnde nexusht ex temts vin calls in
vno nGdo.quinonfacilecfbdilTolubilis, nempevtvnianturtinaiura,
ipmtus vini,^ cor bumanum; ex quibiisillaRegina eft, habensin fc
-omniamherbarumpotentiam^quaerpirituinuehiturtcmperatiffimo
mho^itmm cordis humani, vbiraanens...”
|
|
10 |
|
“...Dies: De Vegetabilibvs. 14^
bile &anLmalceiiremus,quaniuisnfum&motumnonhal)eat, d
iialtcra cxterioremanimalis formam & partes j
SALOMON.
^ur Vo^\xlas arhor HerculiJacMtael?
H Y R A M V S.
QixialiancnuenitapudinferoSjdumCerberumeduceref, ncmpe
habentem folia dupliciscolons,abviiaparrealbi, ab alteranigric
ftimofi: a fiimo enim lulpbureobanc nigredinemtraxijdabinferiori
pane aeduntur.autpotkis carboiiario. Hiirc coronapopuleaHercu-
ii folennis fuit,& in certaminibus viAoribus, tanquam brabcion,da-
ta. InPopulosmurarjcdicunturSolis &Clymenesfili£e,Phaconris
ibroresjcum luinam fratris impatientiffimc ferrcnt.
SALOMON.
Q^idde^poUmea amafia fDz^hnc ,Jiatuis,
Lmrummutataeli^
HYR AMVS.
Apollo Temper iuucnis fingitur, quia Apollo pbilobpbicus jf-
nium autcorruptionemnon lntit: Sic &Laums foliaimnquamde-
ponit j fed icmper-comata & viridis apparet, quali mper iuuenis:
ijuaequoque ccElofeufulminenontangitur.-Sie ApoUopbilofophi-
cus afulmincignis feu combulhoneimmunis cft.
SALOMON.
Cr Myrtus Veneri...”
|
|
11 |
|
“...maluerint,quam iifdem munitis; vt nimirum plus
fo titudini incolarum &ciuium confiderent, quam lapidibus mce-
nium,plus illoruminduftriae.vigiliis, & animofitati tribuerent, quam
iccuritaticxhisortx: Eadem, autillifimilismotiuaextitit,curhomo
inenisnafcatur,nudus&imbecillis corpore, nempe vtratione, in- Rationii
uentricevatiarumartium&rerumneceflariarura, vtatur,eafedefen-
dat,arma fibi fibricet,& vim violentiamcp beftiarum propulit. Vn-
de prudentiffimum animal homo dicitur, quia habeat rationem, ora-
tioncm,& manus; quarum prima res fibivtilesindagat,&reperit,fc-
cundlaliis exponit,&adconfiderationemcommunicat;tertia, hoe
eft,manibusinatum&opus ducit,facit,conftruit,&prxparat; iisq;
denique vtitur,& ad libitumfruitur. Noftrum itaqueerit, nempe ra-
tionabilium filiorumAdami,hxcomniaperpendere &contemplari,
prxfertim hoe quinto conucntu, quo fnfitiuam naturam & moti-
uam animalium,quoad huic negotio,tcmpori Sc loco conucniat;per-
luftrabimus,& attingemus.
Vcgetabilia, vtdidlura, a coclo & terra...”
|
|
12 |
|
“...nullasefle pifcibusmammas,necmcatum
fcBtentia. yftutn genitalium perfpicuum, fed excrcmentorum tantum locum.
Partes quoq-, audiendi, odoradi/enticndi,nullas efte perfpicuas, pra-
ter oculos. Spirantautempifces,quiapulmonemhabent, autaliqua
pulmonis loco vifceraj verum proaere aquam recipiunt plariquead
cordis refdgerationem.Annotata eftenim in quibufdam aftiuo calo-
re anhelatio,aqua tepentc,& non fatis cor refrigerante,& in aliis ofci-
tatio. Dormiuntquoque. Coeuntplarunqueinoccurfu paruocon-
ta£tu,menftbusMartio, Aprili,Maio: Autumno pauci, vtSalpa&
Satgus. Sunt,quitegunturcorio&pilis,vt Vituli,Hippopotami,&hi
animalpariunt. Alij corio tantum,vt Delphini; cortice,vtteftudincsi
filicumduritia,vt oftrea,concha-, cruftis,vtLocufta; cruftis & fpinis,
vtEchini-, fquamis,vtcarpio; afpera cute, vtfquatina, qua lignum &
eborapoliuntur-,molli,vtMurana: alij nulla, vt Polypus: Sunt qui
creeatimeKanimoreaanentorum>YthalecesiVolatiialiqui,vtacci-
pitres....”
|
|
13 |
|
“...i?4 Septiman^ Phiiosophicje
voces, fignaturas, &clamorcstacitosinanimalibus,aliisq; einsope-
ribusimpreiTos nos lallancioimitari,cLoncc3.quid f!bi vclit, pcrfecftc
iognofcamus. In Lymiialonte Lycia: pifces ter Eftula euocati.ve-
:niuncadaugurium,tcftePIinio. HierapoliSyri^Ein lacu Veneiisiedr-
tuor.umvocibus parent vocari, cxornacig; auro veniunt adnlantest
,fcalpuntur,oraliiantiamambusinferendispr£ebent.<^dfih,-Ecmu-
.ta &: irrationalia yfii ,edo6ba praeftencanimalia; quid nos non facie-
,musrationeilluminad,, expcrientia cruditi, & dodtrina omnisanti
jenigma quitatispoliti
|
|
14 |
|
“...Sic & Vipera,philolophica non- vegctabilibas, adlisrer,,
ledex terracfinu depromitur inlucem. llLeviparere dicunrur, quia,
foetus enccfta matrq prodfiuntpraErun7pentes latcjeaeiusV nde Man-
i>uanus;-
Et emoriens infaufto Viperapartu.
Vlcifcienim videntur,foB.tuspatrisfiiimortem, cum masin c,oitiT,ca-
piteinosfoemin£ein(erto,abeaexanjmctU.Eodcm modoin folutio-.
ne pater fine firlphiir > a coniuge fua fiuc argcnro Miiointci imit.ur, led;
in coagulationeargentum viuum ,velutimater,jtcrum aTuofoBtu ta-
liong3i:paTitur,&:rnorte,punitur., Contralepram, caiciem,jiigas,(5c:
morbos quamplurijnosmedicaroentum ex Viperis confcclum prodr
dre,reipl'aexpert.um,eft-, Ita & Philofophi fuam Medicinam ad ea-
dem mala non minus elEcacem aftrunt>imJbng:efficacilfiimm,.
non folum in humano,led &.metallicogenere lepram abftergere.hoc,
cft,omnemimpuritatem tollere valentem.
SALOMON.
NiGM A Qua cauja efiy cwr a Vipera ckmorjt y a^^adem reme^.
diumJib I prafentipimum qu^&runt t
SABA....”
|
|
15 |
|
“...trucidet Sc coagiilet in nidu oculi, baud alitcr, quam Bafilifcus o-
mnia viuencia folo vifu interimat. Veluri enim venenum prtefentifli-
miimexoculis & torocorpore Bafilifci inoculos videndum cumia-
citur, quodcerebrum&cormoxiniiadit, atqucita animal obftup^-
facit.&extinguit.-itavisinfenfibilisex Medicinaphilofophica mitti-
turinomneargenmmviuum, cuiappropinquat, quaillud ftupefcil
& congela tut in momento. Nam lict & castra fcrpcntium vencno-
dbrum genera hominem aliaq; animalia morfu & i(Su occidant; ta-
rnen non tam fubit.^am Bafilifcus,id pra:fl:ant,& non,nili vulnerc
dafto.auteorumvenenointrinfcushaufto.aut rationc certialicuiiis
Ipfu SicinPhoenida/oioYiperarutn balitupemecaribomines, tra-
duntf...”
|
|
16 |
|
“...Qi]r*TA DiES: De AnImalix. i9i
dunt,quodradicumillic raccrefcentium potentia credirurficri. Sal-
pinga: quoque, qusformam habet tuba, lacebra calcata moiri&ra
eft; Lucaniis lib.cj,
Q^is calcmtUM metuat Salfinga latebras
EtSalaraandrapopuIosimprouidos necarepoteft. Nam Ci arbori it-
re^fritjOmtiiapomainficicvenCno, &cos,quicdennt,nccatfrigida
vi,nikilaconitodiftans. Idem veneficiumelldimputeumcadat. Se
|
|
17 |
|
“...inuenitur, quod non fpeciem fuamoftendacob
varieratem deledabilem. Sic quoque fingulafunt mundainluana-
tura, nee immundum aliquid inter corpora creata ofFenditur perlc
Conttatle- *ta diftum: Interim funt naturarum contrarietates, antipathie, odia,
latwnatu- &affe£tusaduerfi, veluti &c amicitie.fympathis, & fimilitudines;
rarum. Accedit abufus,qui omniaper fe bona & innoxia,vcrtit in mala & ve-
nenaperaccidens.Ignis,aqua,ferrii,aurum,vmum,&eiufinodiinnu-
mevaalia perfe n noccnt, nempcin fuo legitimo vfu,dquo fi reccfl-
rint,fiuntnocentilTimahomini. lt^vipera,ferpetis,biifo,arfenicuni,nitpel~
lus, & hisfimilia, in fuo bonovfu bona funt; malomala&venena.
Qm hec miniftrat alteii fciens volensque, peffimus eft; &abuticur
Deicreaturis, ex quibus quoque mcdftamcnta bona heri poilimta
bonis,homimim vfui & finitati accommoda ta, vt Thcriac3,&; alia ad
peftenijcancrum,& fin^ia mala, prePLannHima. Idem dicendum dc
plerifque infedtis, in q ffes func.'quedulcrimumcceli totem, mei
di6tum,congerunt;ath^eu...”
|
|
18 |
|
“...Sex TA Dies: De H9MINE. xa
mmnominauimus. Idem iii auribusexcubat, &fonorum imagines
captat,nec non in aliis renfuum organis id prjeftataHic eft juoque,qui
inriiutperncmosinnaulciilosj&mommeffidc. Per hunc omnes o-
peiationeslexprioinrnfaciilcatnminadrumducuntiir. Hiceft vifimis
in oculis, aiiditiiius in auiibiis, guftatiuus.in palatOjodoiatiuus in na-
ribus, & qiii tacfluiinfeniit,& motiiiin fingalismembris. Hicfpiritus
continuo fluxu afonte ccrebu fliiitin omnespartes per nemos, qui li-
cet non inuentanair concaui.tamen ram fubtilisfubftantis cranfitum
facileadmittiint. P^reundem,ranquamrcfluxuquodam,imagines
feu fpecies lenfibilcs ex quibiifcunq; organis ad.cercbri cellas, in qui-
bus !enfuum fit opcratio&dircretioremittuntur,nullomotu local*
intermedioipintus j fed propagationis foliusiro^inis.
S A B A.
, Qj^omodo divert hie fpimus animalis d rationali hof Enigma
minis anima., cjua quoq-, eB fj>iritus.y cjT* quomodo hac
inteeiu j^ede.intelligihili ?
S ALO MOM.
Hiefjnritus animalis qualisfit...”
|
|
19 |
|
“...remosmedm,\j^i.albtts,eli
tur ,& longtfime d fe inuicem abfunt, multalucis&pe)lp!cmtans,i6
f(£mtHkpeculiaris,ihid.nmts<:fi)ergit
Codumaeriimquomodoprobetur, .q. vifum,ac.iemqueeculorumladtt-i7>n,
tribusrasionthns, S.^q&fiqq.inma- zi.&feqq. promittitquefcetumphilo-
iorimundoefi,exaqua, i5'.5i. eius mo- fophicum, 167.16.cwrulew vnde,
6.11.11 i.tnttrmedm, 170.1, amuatur yifui.
Cesium chymicum dicitur in hoc opere cce-
lum phtlofophictim, 10.7.^i.^i.an po-
tior e" dignior pars inphUofopbia occul-
ta, At-vlt.&$.2.. dr feqq.ex aqua & ac-
re fadum,16.z. an masfi,t,an_terra,\2,
15. foeminaeft, to.54. fen terra fimi-
Itsfiltos, 18.35, quomodomagis corru-
,17.21. car,ibid, niger tfipotim colorum
primtio, qumfjp:cies,^yrubtus, vnde,
j%.ycatul(us vnde,tbid. 2 fianas, vnde
ibid.^. vltramarinm, so.io.nubiHm
nignorquiddenotet, 35>.2f. arantio-
rumvnde,i2.4 p,auror&,\7. i^.ter^
ra,ibid.q4.r,6.vndftbxd.
pttbtlefit, quam terra fua, io.; 1,32. fupraalbum colorem mhtl reperitur magk
terrafaadeditfubfiantmn...”
|
|
20 |
|
“...clum phyjfcum^ ^q.(jillent,mom Arcadia^
Cta^a & torporea, qua fcala afcendant ad Cylknim dUtus Mtnunw^ 11 ^
j^irttualem nobdttatm, 2.11.51.33.^ i Cymba Chartmtptdtm vnu habere,^ i
ii.r.&feqq. Cymbalumaurtumcttatur, 171.15
.{Creatorvtideagnofandns, 104 Cynoetphalinatura, i67Ai..&feqq.
-Creata omnia, ad ornatum vnitterfi mun- ptr Cymcephalium quid intellexerim,i6y
dtjpena::t, 191.7 in Cyrenaica regmelex eji ter anno locu-
Cremorinladt, ^i.io .^debeilandi, 194.4
Greta albipma ,adeoque htciium nu ta-
rnen rarum & , jtd deiifum D.
corpm, 17.10.ir.12
{drifts in nubibm, igne Mice, 51.12 oA^ylm, cencharam generis, i^i.e.
^rocodilusqutbas metrenequeat, 184.5o. ^feqq.
^i.tiushtjioria, tad.tniranatura,tad. Daphne,amafiaApoUinta,
10.11.11.13. Darda,/ndorumpopHlif
Crocoitlmphilofophkm, ^^^.Dardanmcitatitr. 178-8
Crscedflopolu vrbs, 184.19 Dealbatie, qua fitafumo alho, non eft ft-
Crocus iuuenUrttbeus, i50.<^ /51.33 l>smmodofuperjicialit,fedmprofundHm
Crocus metailorum, 10^. phiiofophorum fubftantiapenetrat...”
|
|
|