|
|
|
1 |
 |
“...DE NBILI AVTORE,
SlMlLIBVSQ- IPSIVS OPERIBVS,
cDii.LvcA i£NNis,edidonemeoiUm
procuraiite,
ODE ALCAICA,
IqAcobi to:^(T^ni
HetdeWer^enps.
AD LECTOREM.
Vis autorliuiuSjLcdor amice, fit
V,^Libri, atque quantus,linex,&: cxreram
/ormam ipiius quaz dat, tabella hxc
.cxprinut & tibi pingitapt;
fed noffe mcncemforfican ipfius
fi geftias, en monfltotibi viam^
fluam cal co ego ipfc, nem pelibros
ipfius effe tibi pbitolegendos*
Multos enim nunc hadenus edidit,
idquodfequentesindigitant (/) Thmif
aurata, qu£e Fratcrnitatis
de rofa cnice facrapandit;
(2) deblateranti voceque maxima
indignitatem virginis illius,
return abditas quxqualitates
fimplicium extrahit latebris,
Jikntittm mdiUum; inde (i)
inuentn ver a; & [4) dearborea alite,
quos tempore admodumbreuikac in
edidit vrbe, opc deftitutus
ipfi...”
|
|
2 |
 |
“...errarum, rolponderet: Qme poftquam
diuerrisqu:ell;ionibus&di-
tionem. 'Qi^d autemdephyficisoccultisfeu naturalibuseins snig-
mata fiietint,inde conftat,quianecde rebusTheologicis, necde E-
thicis cife potuerint, in quibus ea a Salomone longilTun diftabat,
'cmeiusreligio&morumdodtrinalong alia clfet,quam Salomorik,
vnde nee a Salomone reiponfa fibi farisfacicntia accipere potuiflr.
Subietum igitur vbique commune fuit, in quo neu tri diuerfitas ap-
parere potuit, idquefolum eft naturas ("qua: vbique vna & eadem)
conllderatio,nec faltem lpeculatiua,fed potius...”
|
|
3 |
 |
“...alomoniscerneret. De Chrifto,eiusq;miraculisicava-
ticinata cft:
Pambus&quinq^ &bmis ex pifcibtu olhn
Millia quimj^ virmindefertisexfaturabit:
Quin &jragfnent colleUis relliquiarum
Bipno) cophinosyVtfit Jperare,replebit.
Deum quoque ,complet icculorum tetnpore, mundum fubuerfu-
rum dicit, & iudicaturum omnes homines, jfecundiim quod vnuf-
quifque cgeritin vita,ita redditurum mercedcni fccundiim fua opc-
raj bonk & ps vitam xtcrnam, omnibusq; bonis aftliienccm; im-
probis vcr &f'celeratismortem di llipplicianunquam dclkura 5 hoe
modo:
Sed cum iudicium tam tandem vcneritorbis,
Cenfebitq^pioshomines Deusipfe,malos^-,
Atq^ malos rurfum tenebras detrudet ad mas;
Tam demum nofcent quantftagttiofa patrarint;
Terra pikautem nutrtx hahitanda manebit.
HaecReginapoftquamadSalomonemvenerat, cauiamfuiaduentus
expofuitjQiwpropter a Salomone humaniffimaccepta & tralata
cft: Eodcmrempore HyramusPrtncepsTyri fagaciffimus,quihafcecx-
ercitationes Philofophicas iam pridem cum Salomone inlituttis fee-
qucnrauerat...”
|
|
4 |
 |
“...Eodem modo ignisin terra philofophica
latetjVC & in are, fed remote in hocdnilla propinquiflim. Ne ver
quem fducat, quod cornniuniter ignis regionena coelo proxinaana
conftitnant: Qjiod fieflt,nunquamterrsadh£ererct,quaeinccntro
coeli coia/iftit quia loco naturaliter a terradiuifuseflt: Arver&:
aqua tcrramambiunt,quanauiaar terra contrarietur in vtraquequa-
litate: Curigitur ignis d terraefltremotifllmusj, cumquaconueniat
in vna qualitate, nernpe ficcitatei; Fuga ccrt, qu;e in ignevidetur,
durn mox di/peritlurfianapyramidali figuratendendo i noneftafcen-
iiOjiedinacrerntranfinutatio^ quod inde patet, quiamoxomnis, ae-
ris qualitates & lub ftan tis illi adfiint, non anaplius,ignis :li bene con.-
uderenaus, ignem facilius terra; adbarere, naturali amore quam
aquam terra autariV pcrfpiciemus. Namlccitas^quaproprireten-
tiua j & igni & terra communis ell niinquam rccedit ab alterutro i
Frigiditas veio, quaterra &aqua conuenic, per accidcnsmutabilis
caulam babet ftabilitatis: Humidicasinfupcr,, qua...”
|
|
5 |
 |
“...Seftimana PHixo^opHieje
36o
%
S60
o___-__________________ ___ r
'^11 iSi unt GraJut (ocl^tts rtJjmtJ/atl
^linTcrra. unus (trni/z 'Tcrr^tris,-nI',fj'S
^tj^axtimv Gtrntanicorum_____
& }iinc totus (trculus ttrr^rts jwt co^tut ^6o Gralilj^ ^
linhet circwn: ctrc^i- ^''f'Oo .GirmamMili:
xobicruatione> fciri
'^quoqu*...”
|
|
6 |
 |
“...x4 Septimanje Philosophic>e
rcftris ad Solaicm, atdecorporibus folidis vnitis: idq; inueftigntw
cadcm triangulorum dodrina : Fiat enim diameter Solaris corpori*
rifiua, a qua vtiinqueducanturdnae lineaead oculumnoftriimcon-
currentes,& erit triangulus.cnius vnum latus fit cognit ,hoc modot;
iSNIGMA
i nempclongitude line* h. vel c, eftcognita & angulus cx iam di-
ftado. magna,vt 'vix aliquot annu circumiripojit, tantilla ft
refheSiuSoltif
* SABA.
Diftantia Solis in caufa eft: Scimus.enim, corpora etiam magna
longius remota, minoraepparcre exiguis corpulculis,atpropinquis:
caulaeft.qudpyramidali, non cylindrica figuraimaginesrerumyi..
farumteodantadoguloshumanos.
SALOMON.
rclpondiftijRcgina, fine omni dubio vcriffima funt,cHm fint
* axiQr...”
|
|
7 |
 |
“...&fteIiae,quoquelunt a nobisremotiores, circaortum &oeca-
fum, quam circameridianum aut Zenit: Vndepatct,quantum coecu-
tiamus&oculis &intelled:uin cceleftibusillisinquirendis. Atterra.
Philofophicafliicoelieftferradixnumeri perfeAi, refpeilucubifui
duplicati: funt autem hi numeri (T. 3^. 7776^ Exquibiisprirar
&vltimi inter fe concordant. c
SALOMON.
Enigma Q^d dcSole ccekfU iwUcoSy art 'ver diBttsft ah
35* naxagora Lapis Kr bEVS, ignitus ^ an verd it a no*
minant ^hilofo^hicnm Solem
QspjPK- HYRAMVS.
'di k Anaxagoras ptedixir, ad ccmimdiem lapfuriint excoclofeuSole
faAjm eii lapidem magniponderis; quod&cuenit. Hincforteincoelolapides
ad Hgos flu- effe exifttmauit > queinadmoduinrevera lapides exnitbibcts decidunt
men Thra- £ilminei. Apud Athenienfes verSoI Deusmundi maxitmis cultus
** fuir. HiscontradixrthicPhilofophus,&creaturam, nonDeumelFe,
78 ^ ^ dcinonllrauir,vocansSolemlapidem,qui revera non eft lapis, id
ftib-...”
|
|
8 |
 |
“...JO SePTIMAN^ PhILOSO PHICiE
luerit.arguunt: quorum vtrumque dc Deo affirmare, non minima ef-
fetimpietas&fairitas.Maculaeigiturnonreverain Lunaexiftunt, ied
faltem funt accidentarijc, hoc eft, repercuflio imaginis partium tene-
ni globi,ita vtin Europa Europa: idaea, in Afia Afiae, in Africa Africx,
& in America America videatur. Qjra an ita fe habeanr,ab expericn-
tiadifcendum. Nam in Indiis turn longe alia facies feumaculaLuna
appareret.nempepotiflimum Afia,quamhicapud nos: Etficinaiiis
locis variaretur pro diftantia differente. Hinc quafi probabilis cen-
feripoflcteiusAthenienfisopinio,quidixit, Lunam Athcnis melio-
rem&nitidiorcmefTe, quam Corinthi lucebat: Effe veto & macu-
lasinLunaPhilofophica, manifeftumeft, qua aparcium
diffimilitudine proueniunt, & immaturi-
taci eius aflcribuntur.
Vtdf a^pejttum Schema.
SALO-...”
|
|
9 |
 |
“...tationisafficinondubico; Quapropter hocdie hic fiibfiftendumiu-
.dico,quomaaftinuraealacnoresdc 'fequentibus noftra colloquia
,connniiemus. Mihi ex veftiaamica coiraerfationc, ver philofophi-
ca,rantufnvoliipradsacccfllt,vc nunquampluscontigerit.Ha;cenim
colloquia mcntcm adDeumerigunt, vc cius opera tamvuluoinco-
gnita,quaui cognita,tam oculisinuil)bilia,quam vilbilia conteiuple-
tur&agnolcat, quam fintadmiranda, & mylteriis plena, nullo vn-
^uamrempoi-e exhauricnda, qudm diuina. &ramo Creatore di^na
qiiamhumanis vfibus& fanitati vtilia & proficua. Sit autem gloria
""L. nihilofecit,faftaconferuac,& pro-
uidentia fua gubernat, done-ceademiteruminvnum globum reda-
.fuerunt.
SE P TC...”
|
|
10 |
 |
“...
(':adimmur,iadttmterram Et Graaauus,quomodo corpus fit ipi-
ritiiSjdicit; Terra refolutturinajuam, aquainamm, &arinignem,&hasi
Ssl via qiiacorpns fitjpintm: PernecefiTariaitaque funthasduae-Rotxele-
mei tares, nempe condenfationis & rarefadlionis, ciim quali abfotr-
uantttum opus.
S-A B A-,
Vna- x. hTS. duahtis magts efll. necejjaria, autjjrior Enigma-
opere ?
SALOMON.
^qnaruntvtraeque necelTariar, &vnaabfque alteraconfifterene^
qmt: Dum emm Jncipit vna parsrarefieri^aitera condenlatur, &con-
ta, itavr,quodvniacctcfcatinrarefadione, alteri decrcfcatin con-
denlatione, & vice versa: Nam vt Draco finguli&diebus aliquid de:
erpente deuorans, quoridie nc tnaior&.copnlGnrior j (erpeiisauteni
mmor & exilioi-; fic quantum in tianfi^uratione Elementari atte-
nuatur,tantum condenratodecedit;. quo(i qiiidem per Icverumcftj;
arninilomintiscondenfatio Scrarefadioparibus paffibusambulant,,
eum diiofint5tEiiua&denfum j illudqj condenftur, hoe a'ttenuetur.
mutuain&muicemopcratione: quiadenfumateimi foluitur...”
|
|
11 |
 |
“...Secvnda Dies: De Meteoris. 55
rum eflntiam non lacdar, Ced potius foiieat, & conlruet. Magna
quoqiie eftnubium vtilitas,quoadtciram j haee enim ab illisrcfolutis
fcpluuiam irrigatur,& fenilis rcddimr.
SABA.
Qmliseflmotusnaturalis mhitintj an frjutn^an ^Enigma
deorfm ?
SALOMON.
Nubes eft intermedia natnra; Nee enim fuiTum per f mouetiii
amplius,piopicipatticipationem grauitatis, nillrarefcat; nccdeor-
fiim,propreilciutatem,ni/imagiscondcnictur; Idcoqjfuipeniama-'
net,vtvaporofa(ubftantia,inaie craftiori.necadiubtiliorema/cen-
dit. Sicin operephilofophiconubes nee coelo, nee terrac par fit; fed
manetab vtroqiiediuer/a:adeoelienim naturamariam fubtiliorera
fiaacrafikienonperuenit; nee ad terras ponderolltatemfiiakuitate.
SABA.
Qm eH color hum nuhk ? aCNieMA
SALOMON. 4^-
Primofubalbus; atcum SoIoperariincipir,niger,fciivtIoquntiir,
n'gronigrior. Caloienim hcterogen,aspartes fegregare conatur,&
homogcneaseolligcre. Indenigredo, qiis prins latebat, infupierfi-
ciem attmliitur, vcdiipcrgatur....”
|
|
12 |
 |
“...poffit; & vefit, nevacuumr:
comrnittatur,aquonaturaabhotTeti Hincaroccidentabshucinci-
pitmoueri quodam fluxuinfi:araqu3E,& fit ventuSjquiabrequinotSbo
autumnalEfpirat..
Idemvcnrus quadam motus.continuatione, nifi narura recufct;,
rerfiis orientalem partem, mouetur; donee alius aliunde flare ind-
piat; veappetitusparticularis vniuerfi ceflr. Hac rationeindiuerfis
locis diuerli' venti vno eodemq; tempore fpirare pofliint^pro inam-
cioneaut repletione huius vel illius loci. At non in vno loco fimul di-
trerltventi flarealiquamdiu pofllinr. Nam femperfi concurrant,vnus
pr3Eualer,&omnem motam arisad le transfcrE Si verb vemuserrer--
raErpocis.veniret,.diueriiin!vnoloco-y,vel ittvnam locum conflareirc
epifl-...”
|
|
13 |
 |
“...ver ficcis & torridis requalis'inanitio.. Hincrquoqu
vend asqualiter ab vno loco in afium ibidem mouentur;- quodnon
k". eftin'aliismundipartibus,vbidiuer^ltaseftterrar^m,mariumflu-
IIiorum,alfarumqucrerum magna viciflitudo &fic euaporatioinac-
qualis irExquafes ventosproducit, Vndc admirariliceat; Aflxologo-
rum audaciam & vanitatem fimuF, qm^vcntos cerro loco & tempore
prjsdiccre conantur, quafi aPlanetarum fitu& circulis cmli imagina-
iis orirenturj quod falfiflmum eft; Etfiindeprouenirent: non ta-
rnen magis vei ,quara rufl:ici,qtri iciunt,quo annitemporehaE vel illae
tempcfties aut viciflitudines contingcre fijlent, ventos praedicerent.
HY K AM\TS.
Hos eff 'veras'& ^minas 'vmtomm trragni
agnajco, deventiimmdi ^hii^o^hieian-
dire qmdde^dero..
S A l om:o n;
Inmagno mundo ventus a loco ad locum nam'gia portar, molasqi'.
magnipondeiis verlat, im & currus veliferos. (vt in' China per ac-
quoraterreftriaddt &fiinilia, hominibus vriliiTlma emolument*.
fr*ll3t^ qus vulgpiuntnotori*:.atin philolbphico...”
|
|
14 |
 |
“...4? SePTIMAN- PHILOSOPHIGiE
Hinc Soleodem tempore vniloco eft verticalis,eiq; rnaximumca-
loremimpertitin(mcriclie,alteripauklumftremotus a verticc, ter-
tio magiSjquarto adhucmagis,quinto maxim. Pro variationeitaquc
diftantiae Solis a vertke,variantur&anguIixcpcrcaffionis ladiomm,
£uncq; vel acutimagis, velminus,vel obrufi. Obtufianguli prqpr
di£l:i intraquadrantcm circuli fieri ncqueunt Inde obtufoslirc voca-
mus,qui pioxim ad obtufos tendunt. Stamimus itaque,quodfrigus
aiem occupec, aquam Sc terram.,in abfcntia S olis, qui, quo magis re-
motus fit, luoque caloreinefficacior,eofngoremaiorielcmcntailla
omniatorpent&rigent ; vt patetinlocisScptcntrioni, aut Circulo
ardico fubiedis, liyberno tempore glade rigidiifimis, cum So'1 in
landia, extremis Norwegije&Lapponis panibus, autGronlandia
circafolftitiumliybernum non oriatur; fedalicubi, vtinNouaSem-
bla, aliquot menfibus abicondatur; vnde ibi tcnebrae&frigorain-
tenfiflima dominantur : aquibus locis verfus Solcm meridianum,
quo cflkrutaterts...”
|
|
15 |
 |
“...Secvnoa Dies: De Mete^eis. 4^
HYRAMV5.
Q^di
Jldntiaab aejuatore, i^ua in4:equ^litdsfatma^aefl^ cum
£Artej octidua magts caleanty^Eoa rigeami
SALOMON.
,'Sunt, quihancinxqnalitatcm ad moramSoIisfuperliorizontcra
areferant, quemadmodumex hac caufahorxpomertdianar, quand^
Solverfusccafiimdefcenditjdintig calidioresxiftatc,quamma-'
tutinx, dun Solab omi ad meiidianum.afcendit, quamuis fint a-
-dcmiMcridiedecIinationc,(?cSol iniisxqualcs radiorum repeixuT-
ilonis angulosfaciat.Sed hxcxaufanon eftfufficiens: Qma calor So-
lis horx nonx matutina::& tertix pomeridianx,difFert, propter mo-
;ram najnorcm vel maiorcm ratione vnius certi loci,qui hora noiia fal-
temquataoflioraraTn rnoraSolcm.ciusqjcaioremrecepit; hora au-
temtertiapomeridiana,dccem. Jn^lobo aiitem.tcrrcnoxotundoea
-jtiora darinonpoteft; Noshitcriedium terrxinteruallum.altis &'fri-
gidjs montibus prxoccqpatum, aut perfeincultas regiones...”
|
|
16 |
 |
“...fulminis, ^moma
i-
S A L O M O N.
lam ante de hac materia didum eft; fed hic declarationis gratia
non nulla addcmus. Lapis fulmincus ex nubibus cadit, quiaibigcnc-
ratus eft ex vifcofa & valde compaila materia, qus ciim vaponbus
arccndit,&innubibiislparfimconrinebatur,nonaliter, quani calcu-
lus in hominum rcnibus, aut lateres in fiunis coqiiuntnr. AcdifFe-Rjtion^
rentiaineoeft, qud quafi in momcnto ille in nubibus cogatur, & oouercd-
ignc vcheincnri compingatur; hiautemfucceflu temporis, vnde5c^'*iP>di*
vulgo Purgatio mibium dicitur,_quemadmodum tonitru revera eft,
adapis reiedamentiim feu fa;x eariim. Natura cnim inquocunqne tolttuuM.
loco, homine,animali,vegetabilibus,ahisvecorpotibus,ftoncrcriir
humoribusexcrcmenritiis, fuo quodam inftimftu conarurilioseua-
cuare, vt patetinhomine,pctvomitum, alui fliixum,fiidorem, vri-
nam,in canc per vomitum,in aliis animalibus fuo modo, in arbotibus
pergummi &mufcosadextcnorapromjfos: Ita quoqueinnubibus
crilinquandaminftituit,igneiudice, qui hcterogenea...”
|
|
17 |
 |
“...balheaturcum fuis-
Nymphis-, aut Narciflus, formofifliinus ilIepuer,fuamineofaciein '
videns&aclmirans,coriiquefcit&tabefeit:aurR£Xille,adqucmlpe-
fat, in CO le latiac. aur. fenex iuuene(cit^ Mirabilistenim virtutishic
fbnseftjqurcantuvirginisCvtfol^t fieri Jinuentusdidturyyndeavifc-
ginibusatnatur,&iuuenTUtemdatfenibus..
SALOMON.
Qu£ efi di^erenmijelcontiememiafontk
halneatHineoi
SAFA..
Rex ille, Apollo efl, fiuc So! 5 & Diana,Luna,eius foro/; Fons veto,.
IIatona,habetar,maTereorum.Cumenim aloueingrauidatalatona
mortalispercnniratem petcreti Iupiter,nevotum omni ex parte eide-
ncgafie vidcretur,poliquam.geminumreum;ediderarfoetum, Apolli-
nem &Diai!a!ni Latonam in fontem perennem mutauit,qui;cum fub
tcrrareabiccndirtetjavirgineprouocatuseftinafpedlura&vfuinho-
minum. Inliikaqueinmatemofontegaudentrelauareiquiipfispxo
yotudc-nauimento quoqueeft,nealioindigeancvidlu: fimiliacnira
G 5. afim^...”
|
|
18 |
 |
“...Truca.
Septiman^ Philosophic^
a fimilibusfacile attrahuntur, &infeinuicem,ncmpenutrimentum
in nutritum,tranfcunt. Hie fons vocatuiab aliis lac virginis; lac, quia
ladis vicem praeftet; virginis, quia virgimbus prsbeatur.vel ab illis,vc
didum.inuentus fit.
S A L O M O N.
Cumfons JttquaJt parens marts ^ (Bne mare in
hoc opere f
SABA.
Eft mare,at non fine pifcibus: Vnus in hocpraeiialet, qui Trura di-
citiir,& habens aureas maculas, inftar ftcllarum, in cute, auri quoquc
appetens, inauriferis riuis inuenitur. Totum mare abfquehocpifce
nullius vtilitatis eft. Q^ocirca quaerendnm primo 'marc, deinde di-
luspifcis ex riuis montiiim metalliferorumaccipiendus, & infiuim
mare prxcipitandus erit; turn ex vno pifce huins generis mille 6c plu-
resgenerabuntur,rotumq-, marepiicibusftipatumrcddetur. Deflu-
uio VngarisTibifcOinarrant, quod adeo pifcibus abundet, vt fer
tertiaciusparsfintpifccs: Veiumin hocmarimaior adhuccopiana-
fcetur,quiaadfoliditatcm&rcfifteniiam hine reducctur, idq;abfq;
hyperbole...”
|
|
19 |
 |
“...Settiman^ Phiiosophicje
hem mittdt ftos radios ad oppojitum, tanquam tentrwm
fitter quod arcus irinusdehneatus tfihoc modo: vbi /*. cll
b. niv-
bcs lefbUi-
ta: c. (Cen-
trum iridis
& radioffi:
d. Iris, & if.
terra feu
hoiiynii a-
fpclus.
S A B A. _ . .
SiceftNsmperreflexucentriradioriicotingitiriseaprOpomona,
VC qiiata ca amplitudo nubis rfoluts,tataquoq-, fit dcetro radiorut*
folariuj-n diftatia iridis,q? fchemate adoculu demoftrabimus pr^femi;
H?''-4,£ftterrtefuperficies fiiprema, feu oculus humanus, &. c. mdw
arcus} d. nubes refoluta,. radu Solv ad nubcm...”
|
|
20 |
 |
“... radios Solis in fe recipiat, rationi con-
fentaneumeft. Qmnabipsaexperientiaconfi:at,ciufinodi matcriain
aliqtiando reperiri in campis, quam vulgus ex.ftellis decidere affir-
mfttjeftinftargelati iurisjhuefpermatisranarum.Q^omodocunque
fitjftellasipfasnon cadere,certiffimum,quarum vna toturnterrenum
orbemfua magnitudineftnonlongruperaret, tamcnrEquaret: Nee
iTiigrarcfl:ellasalocisaltioribusaddecliuiora,pater. Vnde, cm ni-
hilominusacertaftellaillemotusincipiat, & termineturplerumque
in horizonte, euidens eft, qud excrementitia fit materia, lgregata a
puriorecorpore. Nos noupspopulosauthominumcongregationes
inftellisexillere non diccmus, vtquidamPhilofophi; nee eas fuifle
ab temo; nee elTe quints vpl fexts efientis j fed a D e o ex aquea
materia, clara,pura, vifeosa, qus Solares radios inftar fpeculiin Ie re-
cipiata...”
|
|
|