|
|
|
|
|
| 1 |
 |
“...quorum librismultadidi*
cetat.&fuilTcvocacamSabam. IdeoHebrxam,Iuda:am,Chalda:am
& /Ethiopicam vnain candemq; fuiHepuranr. Paufanias de eaitalo-
quitur: Pcfif Demo in fatidicarimi foemiriarum numerum confcripferunt He-
hrai,qui fupra Pakfitnam funt,gentikm fuam Sabam mmine, quum Berofo pa-
tre,matre Erymanthegenitam tradunt: De hac Saba Annalium parte
z.itafcribit: Cateruin Sab&i natto funt z^thiopica: Eorum Regtna fuit illa
admiranda Sibylla: Quippe qu£ cum legem ignoraret,nec ratesaudiuijfet,per Sa^
lanwnemfapientUfubminiflratorem Deum pradicauit: Qelebretur, ait, Domi-
uusDemilletuus ,quitibificfauerit,vt te ifralitarum folio Begem imponeret.
Eiushiftoriatecitaturprimo Rcgum,cap.lo. item z.Chronicorum,
cap.9. vbi diftinft tralatur, quomodo illa cum fummo apparatu
hominum&carnelomm poitantiumdona,aurum ,gemmas,&aro-
mara pretipliffima, vcncrit Hierofolymas ad Salomonem ifralitanim
Begem, vtprxfensdilccret& cxploraret,aneiuslapientia fam^ deeo
publicata£pertotumoibemt,errarum, rolponderet:...”
|
|
| 2 |
 |
“...prodrainio (paigendi, vnde
Terrigcna niox nafcentur^qui ramen aftii arma^quib u s Cadmtim pe-
nint.in feie dirigereaddaciintur,{q; ipfos ciuib quailbeRo ad vnum
omnescadere; K.ocelf5quoddiciintPhiIofophi, ilvKum occideris,.
omnes. eruar mortuL Vnum enim elemenrum atua.hit alrerum fibi
Yiciniim, tanquam frater fratrem viacn) o cordanguinitatis, vsl ad vi-
tam, vel ad mortem, nempe ad bancaqna rerram, terra ignem ignis
arem, vel adillara araquamugnis arem,igncm.terra,, in qua quie-
fcunt omnia.,
SA B A.
Hahetne Qadmiam f principia phitojophica f
S A LOMON.
Habet; eaq^ praca^tiismagis euidentia, quaia bint /ulphut,S:ar-
geiitiimviuiim, quae tamennon funtvulgaria, fed folisPbilofopbi
cognita,avulgaribusorra,.&,fpararapermagifterium,
SABA..
Sed alii tria hum Juhieh jlatuunt principta> veluti
C^rerum omnium, Sal^Sulphur, ^ Mercuriufn j Quid
tuad ha
SALO-...”
|
|
| 3 |
 |
“...s apudPjekigma
ph')S ji-. i'i, 'vel tyroncs ariimaducrtmt : Qyporfum igitur
h^e,ji non eftnquijltumphilojophicum i
S A L O M O N.
Requilitum quide.mcfl:,atnon vnumPhilofopIiorum fubiccium,
nili allegoricc. Radix cit metallica, terra nigra, immunda,i!T!pcifei£i:a,
caputcorui,aqua vifeola,in quacoquanturicliqua metalla, icdphi-
lobpbicain tam immunda baineaintrare dedignantur, ne magis ma-
culentur,quampurgenturafecibus. SaturnusapudPhilofopliospu-
trebu5i:io,tenebra;,nubes obfcura & nigredo eft,ku eclipfis luminum,
Solis&t Luntc. Planecarum iummus,mcrallorumimusclT:,!ncGElovl-
timus,inopereprimus, cum ouumpliilorophicum inucrfummundi
noniniiuia vocetur; nam quodinmundoeftprimum, inouoeorum
vltimum>& vice versa, habetur.
SABA.
non cum Saturno aperiuntur poYtts (cmtiAYum,
(puifeptimtis eft in oYciine, vi habct EpiJioU Rhajs ?
SALO...”
|
|
| 4 |
 |
“...^Enigma
IZCp.
94 Septimanj Philosophtc^
> thoritatis? Prxpaiatio rite fa<3:a ex inconucnicntibus impuris 8c in-
> habiIibusefficitcoriucnientiajpLua&. habiliaad opus.
HYR AM VS.
^Enigma h/lultominm Sntumum ^ loueni^ inter femifcendoSy
admittesjob caufas ante dilas f
SALOMON.
Redt coniicis; In opere philofophico 8c coelo magni mundi Sa-
turno lupiter proximus eft at propterea fubiedtum phyficura aon
componuntmutuafuirnixturL Sedquodin natura locum noninuc-
niat, cxiismixtisrefultat, nechoc, necillud, fed vtrumque, veluti
crama.
H Y R A M V S.
QmdJifermentum ex nohiliori genere iam di} is, bints
interje mixt'ts,adiiciatur-x an non fermentum fermeniatum
infui naturam trahit, 6" conuertit f
SALOMON.
. Ferrnenti vispotens eftinagendoin fermentum^ atrelpicicndum
eftad agens &paticns, anfatisconiieniant inter fe, alias fermentatio
aeiuri quicquamproderit: Triticimaflaafibi fimiliacidaredditur,&
vtiliterfermentatar,nonabaliena,autdiuciTa; fic mcrallica mixtura
ametallojVilior a perfedtiore,frigidior...”
|
|
| 5 |
 |
“...lohicns, quantum ipfacoa-
gulatur.H^sc aqua eftlapisincapitulisnotus poft coagulationcm, an- ^
te,acetumacerrimum,quodaurum fecitmctum Ipuitum.
. H Y R A M V S.
AiercuriustxSatumo riit cxtraSlusanadmittit coafMiuGHA
^uldtionemfuiinaurum^ 35*
SALOMON.
SaturniMercurius impurus Sduteuscft, tcrreftreitarismultsepat-
ticcps, crudus&aquofus, ideoq; fatis pondcrofiis, qui cum tindtura
philofophicafacilcoagulatut, ldabfquecbnequaquam, quodad
Ytilitatem proucniat. Non enim cftfulpliur hxum & rubcum in Sa-
turno, necilliitl fort fortuna in coper coagulationem geneiari eft
pQlIibile,fine quo omniscoagulatio eins eftfruftranci laboris&finis.
Nonlatiseritfigulofeu Vulcano hominem formall ex luto, omni-
busfuis externis membris exprelfis, acdeindeignein lapidem com- ^
burerc.quafi per ignis calorem ei lnfus & mo tus accedat, fed oportet
cianimamrationalemimmittere abextrinfecus. Athocilliimpolfibi-
leerit, cum anima rationalis non fit in hominis voluntate: Ergo nee
figuluspcrplafticen hominem viuu...”
|
|
| 6 |
 |
“...Tertia Dies; De Tekkm Fossilir m
^uod^viliori vfui maiieipatum crat; Secund per redudlionem in z,
materiamprimam metalia purgantur & laiianmrafordibuorigina-
Ijbus& tcrreftrcitatefulphuris immundi: Tertia* vt fiat vniuerfalis
cper minima mixtio in forma aqua,nonpulueris fupcrignem.- Quas
enimficmiicentur, non facile difiunguntur, cum aqua aquam com-
pleftatur,&proximusproximum fuum non dimittat.Ex quibus conr
ftar,nihil fieri poile in hac arre,abfqucpramilsailla omnibus decanta.-
sa in pnmam materiam redudrione..
SALOMONS
Qmmodo retexi ^jjknt metaa l
HYRAMVS.
jEnigmA;
1^6.
Eodera modo r quo Auguftus Cafar Romam reliquit miarmo-
seam, quam iateritiam ligncam repererat. Teda & parietcs de-
ftruuntur ,.&fiipetfundamentocodemex digniori materia, nempe
marmorca,jEdificanturadesdenouo;Sicenim Author Aurora;,c.i.
Separaiitur,:nquit,elementa,terrafcUicet,aqud,aer,&ignis: Terraibidemir-
Iincju'mtr,vtaliatriaelementainea valeantradicari-, fi ipfa non ejfet, ckmma
fundamentum non habmnt, fuperadtfiundum...”
|
|
| 7 |
 |
“...vtilitatis accedat. DiiiidemusaiucmnoftrasDeambulationesPhilo- uiuifio hu-
fophjcasinquatiiordift'erentias, nempe Horti,Agri,Praci>& Aibo- i isope ii.
ren;De Hortimuneribus^niRcgina; deAgri,tuHyrame,mihiquac-
ftioncs mout'bins: ego vbis de rcliquis,Prato,& Aiboreto.
S A B AjQ^EitioncsticHorco proponens.
Hord limul iuciinditad &; vtilicati, {Irnitatiq;vitxhumanxinftr- Dejjorto.
uiunt,qiucablqueillisfmimortuavidetur.Qmdenimhomoabfquc
fanitate ? Qjdcommendatiorfabluseftafratreforori,hoccfl:,amor-
bo mord.Q^d abfq; bono vcili ? Ciiiiliterfepultus: Quidabiqj iuc-
ditatCjmoleUiisikciirisintermi.xta? Scenaabfq; rifu, velceenaabfq;
cibo. Homoenimadfiixvitas(iiftcntationemhisomnibiiseget; qiiae
holds rcfcruncur acccpta. Epicurus omnium primus Achcnis intra gpiju,y,
rnoeniahortosinftituit,in quibusvixic,& fcnolamhabuit, contentus
natnrardonishortenfibus, malaudicnsaPeripatcticis, qudncgli-
gcns honoris, in hortis ii abdideiit, vitamq; abfque doiore,cum iii-
cunditatcactam,pro fummobonohominispronuntiarir...”
|
|
| 8 |
 |
“...Sarrat.meminit,Sidi/rrt meus,inqmt,dcriuul0,ideSl,aquarubr£petrtt,itl
ei,oko Solariypotauerit, & defonte matrisfua, id e§l, aqua Mercurialt, Lunagu-
Jlaueritjrvino rnbre-, ide,calore ^oleoaffin neflri, idrf, Sotis, vniusgeneris
txijitntis,memmimbrtAtits^donecteuimopusveTtaturtnterratn,&c. Devite
fapientum,eiuscp, iucco, Hermes; Etfiito,inquit,qudvitfapientuMt
fumin quintextrahitur; Eius quo^ vinum infine 5 o .peragitur. I n telligi te
proportioncm:Deco(ftio.namqueminuit, tinlura autem augmen-
tat; bo c eft.initium & fi nis.
HYRAMVS.
Q^id circa vini exprej^ionem confdcrandum J jE n ig m *
SALOMON.
£odcmmo(io focciitn vu* philoibphicac exprimi, vt iam ex Hcr-
ncteaddu^umcft.
S HYRA-
aci....”
|
|
| 9 |
 |
“...iunt, in quibus nullam vim naturalemtalia
cauiantemadencililpicamur, lediis,tanquamfubicd:ispropriis, Ipi-
ritusmalignosalligari, quidid:a hypcrphyficapcragantadmagipla-
citum; Idem ientiendum de aliis eiulinodi mediis & ceremoniis, qui-
bus vtuntnr magi & veneficaei Q^od corporibus locamutentaipi-
ritibus portati per aeia, innnmeris exemplis conftat eorum, qui initi-
nereaDaemoneexpofitijVelabaltodeieftiflnt; Qmod quoqueima-
ginatione & fomnodetcnti corporibus maneant in certo loco, &^pi-
Iit^sa^piituinlocareInotioraintcrimducat^r, &hocvideturabcx-
perientiaprobail
S A L O M O N.
Sedhis reliftiSjVt Sc Pratis, ad Arboretum me confcro,in quode-J)#
ambulatiofub vmbraiucundior eft: In hoc homo lapfus peccatumr#fa.
ic perpctrauit,& agnouu,fimuIqj promiffionis Euangelieseparticeps
S 3 faftus...”
|
|
| 10 |
 |
“...nempe fpiruu duplici, pr^parante &tingente;
Pr$parans,vthabet clangor buccinaE,eft in vapore humidus,nonvn-
uofus, fed vifcofus, acedinis maxima:, mediocriter fubtilis, ignis
aiperitatem defacili fugiens, &in eo euanefcens, vimfoluendicor-
pora & fpititus poffidens, aqua in lipfoexifteirs : Et flc notandura
eft, qudaliud eft vndtuofum, & aliud vifcofum; Namex humidovi-
fcofo gencramr lapis; fed ex vnuofogencrantur metalla. Spiritus
tingenseftMercuriuspbilofopbicus, cumfno ftilpliurerubeovelal-
bo naturaliter fibi commixto in ipla minera & terra: vifceribus me-
diocriter prteparato, artificis arbitrio relido vfque ad confiimmaxio-
nem perfelam.
HYRAMVS.
Cur y£gyptii Oxyringum pijcem interjacretamma^ MmauA
Ha coluerunt f
SALOMON.
Propter eafdem caufas, cur alialiieroglyphica venerati funt, vt iam
ante dcmonftratum eft; Habetautem Oxyringus os praelongum, in
Hodum roftri, oculos fulgentes, albafupercilia, dorfum viridans,
pennas priores nigras,reliquas albas, caudampraslongam&viridem,
Z 2...”
|
|
| 11 |
 |
“...ginaSapienciidma, ad buncfcopum tuasdiriges qiiceftiones, &tan-
quam chalybs ex{llicc,igniciilos ingeniol.omco extundes, meq; apte
inteiTqgai:do,vtantehac,apcum quoqueadie^ondendum.eftidcs.
SABA.
Sunti RexSapientiiTIine j in hocfeptempedali corporis liuinani
mundo, licerpeicxigiio^tot&tantamagnalia confideranda, vtfere
nerciam,vndeinitiumducam^utvbifinemqujErendifaciam. Veium
ne confuilo oidinem perturbet, ipiamihiex re propofita inethodum
Scdmifionisferiemprsfiniam, qusabfquedubionatur^&fubie£bo
conueniat. Vtitaque Orbis hie terrenus iam cognitusyconflat qua-
tuor maioribusparribus feu portionibus ab squore & Oceanolimi-
tatis, neinpe Europa, Africa, A fia, & America; be & homo quatuor
componitur linibus, feu cap aci rati bus, vtpote Capite, Pedtore, Ven-
tre, & Artubusextremis, qui funt crura cum pedibus,&brachia cum
manibus: EgoEuropamparuihuiusMivndi, hoceft,Caputhomini^
mihicontemplandumfumam^alijfequenria.
DE £VRO PA, SEV CAPITE PAR VI
Mvndi, id Esr, Hominis.
EnMcprimo abfirufipimiim...”
|
|
| 12 |
 |
“...cum tamcn
huec verahonajtntf ilia pro ar bitrio vjurpantis, inter dum
quoquemalal
S A L O M O N.
In caufaeft, quod homo hicviuitvitam fenfualem, feu potius fen-
fibus deditam, velutiantea in vtero matcrno vixit vitam vcgetabilem
plantae, & poft finemhuiusfeculividfurus eft mtellecftualemproprie,
cuiushic faltem rndimenta quaedatHoftendit. Habet quidcmlntel-
le6lum,fed eo rarifllm vtitur. Habet & fenflis,qui a fuis illecebris f a-
ciliusirritantur. Intellecftiisobiedla propria flint Vnum, Verum, Bo- InccIIe£lus
num,Pulchrum,& Vniuerfum; Deusipfe,angc!i,&fpiritusgenera &: £>biea*.
fpecics omnium rerum. Haec omnia non itafaeile occurruntinihtel-
le61um,quamfenfibiliainfenflim. Hinc quae voluptatcs oculorum,
aurium, palati, narium & tadus conciliant, promptius admittuntur,
vt flint omnia piilchra, pretiofa, bene habituata, dulcia, confona, o-
dorata.&titillationem excitant; &ea,quibus hxccomparantur. O-
pes itaque,aurum, pecunia, thefauri, veftes, agri, praedia, & ea omnia
fcnfibusbenefaciu...”
|
|
| 13 |
 |
“...414 Septiman^ Phiios.ophic^
cnim quis plus bcluina: naturje obtiner.eo Hiagi^lirfutim oblcdario-
Hi&voliiptatiedcdiais, prxfercim ventris,pala & VenGtis; quo
pluscUuina:, eo minus.; magisq; conccmpJationibus iternomm bo-
nprumfc dcdicat'&mancipar. Hinc PhilippaDuxCamcrinatuimi-
lo fuo infciibi voluit dirciimina lnteiledlus& renrLmm bonorumdiis
verbis: Qmfunt,pro U,qumnonfunt; Qh£ft effent., pro iisctimfint, nonfunt.
Qua videnmr effe,prp iis,quA clam funt,iuaufa funt id,quad efi,fcit. Scrupu-
hmiinieti,fateor:Tmgitur,quifquises,ex(ute. Senfibilia autem vera non
funtbona, lictvideanmrelTcj &intellctualia, quxnonvidcntur,
fum.
SABA.
jEhsgha Qjf^ caufa esl,cur Homo vocetur animale
SALOMO N.
Nullam video aliam.nih confuctudinem: Si cnim hominis eftra-
tiocinari,& animalis fencire,vt plantse vegctare, ac honro dicitur ani-
jnal,quia fcntit,:('.vtalijhaacrationemrcddiint).curnon quoq; dicc-
^turplanta,quia vegetat; Sedplanraper confuetudinem non appella-
sur,quamuisvegetabilis $ftimetur; animal...”
|
|
| 14 |
 |
“...quidfaciar,.
quid non ; non aiitcmventei-,aut.artus ,aliaeve partes capiti. bloc da/
nonaccipirimperium.- Etfcnftiscuraintelle(ftu,monisqidcapimde-
fcendit.tanquamafummaarcednfubiccftaspatres.Capitificrcuetcn- '
a,non pedibusaurpeiStori; Inhoc,tanquamin munitiflimo caftello
lEdet Dominuspariiimundijmpeiator, &profpioirper binas ocnlo-
mmfeneftras/euaurium oftiolainciicumiaccntiaomnia. Ipii manus.
&pedes adnucamproperant; ipfi bracliiatutelam prsftam; &reli-
Ifia-vikexa liomagiumfetuiriu mque.
SA-BA.....”
|
|
| 15 |
 |
“...lapis mineral,
tJHembrumprimumquodittanimalibus tSWercurius Sulpburprincipia philofo-
formetur,prafertim vere in bomine, pbkcbymica, 7f-^
ij^.z^.&feqq. Mercurius pro Sofia Plantino, zoz
perMtmbrum^enitalereieHumquidfigni. Mmurii pbilofopbici virtue multa, qua,
fcetur,vtde,gemtale. ^ 47-^^-t7-Sa-
tmni-...”
|
|
|
