|
|
|
|
|
| 1 |
 |
“...EWAJNTHELIE
Dl
GAIT lAfllI»
POEBLIKADO ABAU Dl DIREKSJON
m
Domini C. CONRADI,
Minister di St. Ewanhelie.
ïomJMitCMc«
Esamina koe kwidao boeki nan di
Eeskritoera; pasoba bosonan ta kor-
da, koe ta nan ta doena bosonan bida
deen eternidad; i ta nan ta doena
testimonio di mi.
Guam v. 39.
Gedrukt na Drukken/ di A A. S. MULLER ty J. F. NEUMJiJf wz,
—9
|
|
| 2 |
 |
“...Ees koe ta di Dims ta teende Dioos soe palabra.
Hezoest
Spiritóe di Dioós ta dëen toer è boeki nan di Êèskritoera y
Uan ta hoon pa doena sabidoefia na Keende, pa klara nan
hwiiji, pa hasi nan koerasoon bira mehoor i pa siertja nan
hoestisjii Pa vlvs....”
|
|
| 3 |
 |
“...£ boeki di famia di Hezoe Chriestoe joe di David, joe dj
2 Abraham. Abraham ta taata di Izaak, Izaak ta taata di
3 Jakob, i Jakob ta taata di Juda i di aoe roeman nan; i Juda
ta taata di Fares i dj Zara, koa eel a haja di Tamar; i Fa*
4 res ta taata di Esrom, i Egrom ta taata di Aram. I Aram
ta taata di Aminabad, i Aminabad ta taata di Naasson, i
5 Naasson ta taata di Salmon. I Salmon ta taata di Boor,
koe eel a haja di Rahab, i Boor ta taata di Obed, koe eel a
6 a haja di Ruth, i Obed ta taata di Jessé. I Jessé ta taata
di rei David; i rei David ta taata di rei Salomon, koe eel a
7 haja di ees, koe tabata moheer di Urj. I Salomon ta taata
di Roboam, i Roboam ta taata di Abia, j Abia ta taata di
3 Ara, i Aza ta taata di Josafa, i Josaia ta taata di Joram, j
0 Joram ta taata di Hosias, i Hosias ta taata di Joatham, i
JO Joatham ta taata di Akaz, i Akaz ta taata di Ezekias. {
Ezekias ta taata di Manasse, i Manasse ta taata di Amon, i
11 Amon ta taata di Jozias. I Jozias ta taata di Jakim,...”
|
|
| 4 |
 |
“...22 lo eel salba soe puebel di soe pikar. Toer ees ahi a sosodee
pa lo ta koempli, ees koe Senioor a papia koe boka di soe
23 profeet nan, bisando: A ta, oen birga lo ta koe barika, i
lo eel pari oen joe, i lo nan jama soe nomber, Emmanuel
24 es koe la nifika; Dioos koe noos. Ora koe Hoze a Ia-
manta di soe sonio, eel a hasi asina, koe engel di Senioor a
25 ordonele, i eel a risibi soe moheer. Ma eel no a konosele
te koe eel a pari soe promeer joe, i eel a jama soe nom«
ber Hezoes.
IJ, Anto komo Hezoes a nasee na Betlehem, oen loegar di
tera di Juda, na teempoe di rei Herod, a ta a jega heende
2 sabier di Oost na Jerusalem; bisando: oenda ta rei di
Hóedioe, koe a nasee ? pasoba noos a mira soe strea na
Oost, i noos a bini pa adorele.
3 Ora koe rei Herod a teende ees ahi, eel a bira spantaa i
4 toer Jerusalem koe ne. I eej a jama aseerka toer e mas
allo nan deen di pader nan i sabio di lei nan di puebel, i eel...”
|
|
| 5 |
 |
“...< 5 )
g a informee fo di nan : oenda Christoe meestee nasee. I nan
a bisee na Betlehem loegar di tera di Juda, pasoba oen pro-
6 feet a skribi asina : I bo Betlehem, lo’egar di tera di Juda,
bo no ta na ningoen manera e di mas tjikitoe abau e gober*
nador nan di Juda, pasoba di bo lo sali e Pastoor, koe lo hi*
7 ba na wei mi puebel di Israel. Ees ora Herod a jama na
sekretoe e sabio nan i a informee di e teempoe presies, koe
8 strea a parsee na nan, I komo eel tabata manda nan na
Betlehem, eel a bisa nan : Bosonan bai i toema boon infor-
masjon ariba e moetja tjikitoe, i ora koe bosonan a hayce,
9 laga bisa mi, pa mi tambee bai ahi i pa mi adoree. Dees-
puees koe nan a teende ees pidimeentoe di rei, nan a bai;
i a ta, e strea, koe nan a mira na Oost, tabata bai adilanti
nan, te koe eel a bini i para ne loegar oenda e moetja tjiki-
10 toe tabata. I ora koe nan a mira e strea, nan a legra nan
11 di oen legria masja grandi. I deespuees koe nan a dreenta
deen kaas, nan a haja e moetja tjikitoe...”
|
|
| 6 |
 |
“...kieer teende di konsueloe, pasoba nan no taï mas I
19 Ma deespuees di moorto di Herod, a ta, Engel di Senioor
a parsee deen di oen sonio na Hoze na tera di Egypt i a
SO bisee: Lamanta i toema e moetja tjikietoe i soe maama,
i bai na tera di Israel, pasoba ees, koe tabata boeska di kita
bida di e moetja tjibitoe, non a moeri.
21 Ora koe Hoze a lamanta fo di sonio, eel a toema e joe tji-
22 kietoe i soe maama, i eel a bini na tera di Israel. Ma ora
koe eel a teende, hoe Arkelaus tabata rei di Judea na loe»
gar di soe taata Herod, eel a haja miëdoe di bai aja; i komo
.33 Dioos a spiertee deen oen sonio, eel a retira na Galilea. I
ora koe eel a jega aja, eel a biba deen di stat Nazareth; dj
manera koe a bira koempli, ees koe profeet nan a papia: 1q
eel ta jama joe di Nazareth.
III. Anto nees teempoe abi Guan Bautiesta a bini, i eel a pret
2 dika deen moondi, i eel tabata bisa; Konberti bosonan,
3 pasoba reina di Ciëloe ta seerka. Pasoba, mira aki ees oen,
koe profeetJesa'ias a papia di dje, bisando:...”
|
|
| 7 |
 |
“...eel a lagee hasi. I ora koe Hezoes tabata ba-
tisaa, eel a Sali oen be di awa, i, a ta, ciëloe a bira habrir i
Guan a mira spiritoe di Dioos baha mo di oen paloomba, i
17 bini ariba dje. I, a ta, oen boos di ciëloe a bisa: ees aki ta
mi joe bieèn eestimado, deèn kwa mi tien moetjoe goes-
toe.
IV. Anto Spiritófe a hiba Hezoes deen di moondi pa ta teenta
8 di Diabel. I ora koe eel a joena kwareenta dia i kwa-
3 reenta anootji, por fien eel a haja hamber. I teentodor a
jega aseka i a bisee: Ta para skribi: koe ta koos bo ta
4 joe di Dioos bisa koe e piedra nan bira pam. Ma Hezoes
a respondee i disi: Ta para skribi: lo beende no biba di
pam so, ma di toer palabra, koe ta sali fo di boka di Diooa.
5 Anto Diabel a hibee deèn di stat santoe i a ponee ariba
® dak di tempel. 1 eel a bisee, koe ta koos bo ta joe di
Dioos, laga bo kai, pasoba ta para skribi: lo eel eenkarga soe
feftgel pa karga bo deen nan brass, pa bo no bati bo pia...”
|
|
| 8 |
 |
“...hibee ariba oen seroe alto i a moeslree toer reina di moen-
9 doe i nan gloria. I eel a bisee : lo mi doena bo toer e koos
nan, koe ta koos bo kai kara abau adiianti mi i bo adora mi.
10 Ma Hezoes a bisee: Bai, Satan, pasoba ta para skribi: lo
11 bo adora Senioor bo Dioos i lo bo sirbie e so. Anto Dia-
bel a lagee, i, a ta, Engel nan a bini aserka i nan a
sirbie e.
12 Anto ora koe Hezoes a teende koe nan a ponee Guan na
13 prisjon, eel a bai ..a Galilea. I deespuees koe eel a sali fo-
di Nazareth, eel a bai biba na Kapernaum, stat aseersa Ia-
14 mar, na trankera di Zabnlon i di Naftali. Di manera koe
15 abira koempli ees koe profeet Jesaias apapia, bisando: Te-
ra di Zabulon, i tera di Naftali aseerka kamina di lamar,
16 na otro banda di Jordan, ees Galilea di Pagano nan I Ees
puebel, boe tabata sienta deen di scoeridad a mira oen loes
grandi, i na nan koe tabata sienta na tera i sombradi moor-
17 to, na ees ahi nan loes a parsee. Fo di ees teempoe Hezoes
a koemisa di predika i di bisa:...”
|
|
| 9 |
 |
“...Bieenabeentoera
ees nan, koe ta petkoera paas, pasoba lo nan ta jama joe
10 di Dioos. Bieenabeentoera ees nan, koe ta persigido pa
11 motiboe di hoestisji, pasoba reina di Dioos ta di nan. Bo>
sonan lo ta bieenabeentoerado, koe ta koos nan zoendra i
persigi bosonan, i koe ta koos pa mi kausa nan ganja toer
J2 soorto di maloe ariba bosonan. Legra bosonan i salta di
legria, pasoba bosonan rekompeensa ta grandi deen di Cië-
loe; pasoba nan a persigi di ees manera e profeet nan, koe
13 tabata promee koe bosonan. Bosonan ta saloe di tera, ma
koe ta koos saloe ta perdee soe smaak, koe kikoe heende
lo saiga. Eel no bal mas koe pa ta tiraa afo i trapaa di
14 heende. Bosonan ta loes di moendoe; oen stat paraa ari-
15 ba oen seroe no poor keda skoondi. I heende no ta seen*
de lampi pa ponee abau di oen skepel, ma deen oen kan-
16 delaar, i e$l ta klara toer ees nan, koe ta deen kaas. Di...”
|
|
| 10 |
 |
“...Ees anto koe ta kibra oen di mas tjikitoe di ees manda-
mieento nan, i koe ta sicnja heende asina, lo eel ta oen di
mas tjikitoe deen reina di Dioos; ma ees koe lo hasi i pre-
dika nan, ees ahi lo ta mira pa grandi deen reina di Dioos.
20 Pa eesabi mi ta bisa bosonan: koe ta koos bosonan hoes-
tisji no ta mas koe ees di sabio di lei nan i di Fariseen
Ql nan, lo bosonan no dreenta deen reina di Dioos, Boso-
nan a tecnde koe heende nan di feempoe bieeu a bisa: lo
bo no mats, i ees koe ta mata, lo ta kastigaa koe seenteen-
22 sjia. Ma a mi, mi ta bisa bosonan: koe kada oen, koe ta
rabiaa sin rasoon koe soe roeman, ta meresee di ta kasti-
gaa koe seenteensjia, i ees koe ta bisa na soe roeman
Raka, ta meresee kastigoe di hoestisji, i ees koe ta bisee
23 loko, ta meresee di ta kastigaa koe kandela di fiërnoe. Anto
koe ta koos bo ta tresee bo present na altar, i ahi ta bini
na bo koordameentoe, koe bo roeman tien algoen koos kon-
24 tra bo, laga bo present para adilanti di altar, i bai hasi boon...”
|
|
| 11 |
 |
“...hoerameentoe. Ma, a mi, mi ta bisa
bosonan: no hoera na niengoen manera, ni pa Ciëloe, pa-
35 soba ta trono di Dioos ; ni pa tera, pasoba ta banki di soe
36 pia; ni pa Jerusalem, pasoba ta stat di Rei grandi. Lo bo
no hoera tampoko pa bo kabees, pasoba bo no poor hasi,
37 boe oen kabei bira blankoe o pretoe. Ma koe bo palabra
ta si, si; no, no; pasoba toer kikoe ta ariba di ees ahi ta
38 maloe. Bosonan a teendee, koe nan a bisa: woowo pa woo-
39 wo, dieente pa dieente. Ma, a mi, mi ta bisa bosonan: no
defeende bosonan contra maloe ; ma koe ta koos oen heen-
de ta doena bo oen bofta na banda dreetji, bira e otro ban*
40 da j>e. I koe ta koos oen heende kiëe pleita koe bo, i kita
41 fo di bo bo rok, laga tambee bo mantel pe. I koe ta koos
oen heende kiëe pbliga bo, pa bo kamna oen ora koe ne,
42 kamna doos koe ne. Doena nees koe ta pidi bo, i no drai
43 kara pa ees koe kiëe fia fo di bo. Bosonan a teendee koe
nan a bisa; lo bo stima bo proimo, i lo boaoaau meeste tien...”
|
|
| 12 |
 |
“...maltrata
45 i persigi bosonan; pa bosonan ta joe di bosonan taata, koe
ta na Ciëloe: pasoba eel ta hasi sali soe solo ariba heende
malo i heende boon nan, i eel ta manda soe awaseroe ariba
46 hoestoe i inhoestoe nan. Pasoba koe ta koos bosonan tien
stimasjon pa ees nan so, koe ta stima bosonan, ki rckom-
peensa lo bosonan hsja ? Heende nan die doeana, nan no ta
47 hasi mees koos ? 1 koe ta koos bosonan ta risibi boon bo*
sonan roeman so, kikoe bosonan ta hasi mas koe otro heen*
de nan ? Heende nan di doeana, no ta hasi mees koos X
48 Bosonan meeste ta perfektameente boon, asina koe boso*
nan taata, koe ta na Ciëloe, ta perfektameente boon.
VI. Mira pa no hasi bosonan hmoosna adilanti di heende, pa
nan mira bosonan, fo no, lo bosonan no risibi rekompeensa
2 di bosonan taata, koe ta na Ciëloe. Ora anto koe bo ta hasi
bo limoosna, no hasi zona trompet adilanti bo, asina koe
heende koe falsidadi nan ta hasi deen Znoa i riba kaja, pa
nan ta onraa di heende; pa berdad mi ta bisa bosonan, koe
3 ja...”
|
|
| 13 |
 |
“...falsidadi nan ta hasi, posoba nan ta ha-
si pa nan kara parsee deeskahi, pa heende ripara, koe nan
a joenaa; pa berbad mi ta bisa bosonan, koe ja nan a risibi
17 nan rokompeensa. Ma, a bo, ora koe bo ta joenaa hoenta
18 bo kabees koe azeta, i laba bo kara. Pa heende4no ripara,
koe bo a joenaa, ma bo taata, koe ta preseente deen loegar
skoondi; i bo taata, koe ta mira bo deen loegar skoondi, lo
rekompeensa bo na poebliek.
19 No hoenta pa bosonan mees rikesa ariba tera, rikesa koe
bietji i froes ta komee, i koe ladroon nan ta deeskoebri i ta
20 hoorta. Ma hoenta rikesa pa bosonan mees deen Ciëloe
oenda bietji i froes no poor komee ni ladron deeskoebri i
21 hoorta nada. Pasoba na oenda bosonan rikesa ta, aja tam-
22 bee lo bosonan koerasoon ta. Woowo ta loes di koerpa,
koe ta koos anto bo woowo ta klaar, toer bo koerpa lo ta
S3 klaraa. Ma boe ta koos bo woowo ta na oen mal stado, toer
t*o koerpa lo ta soekoer j koe la koos {into e loes, koe ta...”
|
|
| 14 |
 |
“...Mira pahara nan di
Ciëloe, nan no ta planta, nan no ta kibra maisji, nan no ta
sera nada deen mangasina, i toch bosonan taata, koe ta na
Ciëloe, to doena nan koemienda ; i bosonan no ta bal mas
27 koe nan ? I keende di bosonan poor, koe soe kibrameentoe
28 di kabees, bira oen bara mas largo. I pakikoe bosonan ta
na pena pa bosonan biesti. Mira boon leli nan di koenoe*
29 koe ta kresee, nan no ta traha, ni nan no ta bila; toch mi
ta bisa bosonan, koe Salomon deen toer soe gloria no taba-
30 ta biesti mo di oen di aan. Koe ta koos anto, Dioos ta bies*
ti asina jeerba di koenoekoe, koe ta ariba pia awee i koe lo
ta tiraa majan deen forno, lo eel no biesti bosonan mas pro*
31 meè; o heende di poco keremeentoe ? No ponee bosonan
na pena, bisando : kikoe lo noos komee ? kikoe lo noos be*
32 bee? kikoe lo noos biesti? pasoba pagano nan ta boeska
toer e koos nan, i bosonan taata, koe ta na Ciëloe sabi koe
33 bosonan tien meestee di toer e koos nan. Ma boeska pro*'
mee reina di Dioos i soe hoestisji...”
|
|
| 15 |
 |
“...( 15 )
3 otro, koe e mees midier lo nan midi bosonan. I pakikoe
bo ta ripara e spleenter di paloe deen woowo di bo roeman,
4 i bo no ta ripara e balki, boe ta deen bo woowo. Ö koon bo
ta bisa na bo roeman : laga mi bita e spleenter di paloe fo
di bo woowo, i, a ta, bo mees tien oen balki deen di bo woowo.
5 Heende falsoe 1 .«aka promee e balki fo di bo woowo, i dees*.
puees bo poor mira koon lo bo saka e spleenter di paloe fo
6 di woowo di bo roeman. No doena koos santoe nan na ka-
tjoor i no tira perl adilanti poorko, pa nan no trapa nan
koe nan pia, i pa na no koeri ariba bosonan i nan no ponee
7 bosonan na pida. Pidi i lo bosonan risibi, boeska i lo boso*
8 nan haja ; bati na poorta i lo nan habri pa bosonan. Paso*
ba ees koe ta pidi ta risibi; ees koe ta boeska ta haja, i lo
9 nan habri na ees, koe ta ball na poorta. Ma kwa di boso*
nan lo doena oen piëdra na soe joe, koe ta koos koe eel ta
10 pidie e pam ; Of lo doenee oen kolebra, koe ta koos koe
11 eel pidie e oen pieskar. Koe ta...”
|
|
| 16 |
 |
“...reina di Ciëloe,
ma ees nan so, koe ta hasi voloentad di mi taata, koe ta na
22 Ciëloe. Hopi lo bisa mi nees dia : Senioor 1 Senioor lnoos<
no a predika mo di profeet nan na bo nombert noos no a
hoenta Diabel nan na bo nomber ? noos no a hasi milager
23 na bo nomber 1 Ma lo mi bisa nan kla: mi no a konosa
bosonan noenka. Bai fo di mi, bosonan, koe a hasi kooB
24 inhoestoe. Ees anto koe ta teende palabra nan, koe mi ta
bisa i ta hasi nan, lo mi komparee na oen heende sabier, koe
25 a traha soe kaas ariba oen baranka. I ora koe awa a kai i
rooi a koeri i bieentoe a soepla i a bati kontra e kaas, eel
26 no a kai, pasoba eel ta traha a ariba baranka. Ma ees koe
ta teende e palabra nan, koe mi ta bisa i no ta hasi nan lo
parsee oen heende loko, koe a traha soe kaas ariba di san-
27 toe. I ora koe awaseroe a kai, i rooi a koeri, i bieentoe a
soepla, i a bati kontra e kaas, eel a kai i soe kaimeentoe ta
grandi.
28 Anto ora koe Hesoes a kaba e diskoers, e troepa di heen*
29 de tabata jeen di admirasjoon...”
|
|
| 17 |
 |
“...deespuees koe eel a toka spe manoe, kaintoera a lagee ;
16 deespuees eel a lamanta i a sierbi nan. I ora koe anootji
a sera, nan a preseentee moetjoe heende koe drabel deen
koerpa, fo di kwal eel a saka spiritoe maloe koe soe palabra,
IV i eel a koera toer ees nan, koe tabata maloe. Di manera
koe a bira koempli ees koe profeet Jesaïas a papia, bisando:
Eel a toema ariba dje noos doloor, eel a kargaa noos maloe.
18 I komo Hezoes tabata mira troepa grandi di heende
19 roondo di dje, eel a oordona pa pasa na otro banda. I oen
heende di lei a jega aseka i a bisee: Mi Senioor, lo mi si-
20 gi bo na toer paarti, koe bo ta bai. I Hezoes a bisee : vos
nan tien nan boerakoe, i pahara di Cieloe nan nesji, ma joe
di heende no tien oen loegar, koe eel poor ponee soe kabees.
21 Oen otro di soe disipel nan a bisee: Senioor, laga mi bai...”
|
|
| 18 |
 |
“...nan a si*
24 gie e. I, a ta, a lamanta ariba lamar oen storm asiria gran-
25 di,boe lamar tabata jena boto, i Hezoes tabata na sonio. I
soe desipel nan a jega st ka dje, nan a lamantee bisando:
26 Senioor, salba noos, noos ta perdier. I eel a bisa nan, pa
kikoe bosonan tien mieëdoe, heende di poko keremeentoe ?
Ariba di ees ahi eel a lamanta i eel a papia koe boos alto
27 koe bieentoe i lamar, i a bira oen balm grandi. 1 nan a
keda spantaa i nan tabata bisa: Ta keende ees ahi, koe
bieentoe i lamar ta obedese ne ?
28 I ora boe eel a pasa na otro banda deen tera di Herhese-
nian nan, doos heende koe diabel deen koerpa a salt fo di
oen loegar di dera moorto pa bien koontree; i tabatien asi*
na rieskoe pa heende topa nan, koe ningoen heende no pora
29 pasa ne kamina ahi. I nan a giërta, bisando: bikoe tien
eentre noos i bo, Hezoes joe di Dioos ? Bo a bini aki pa
30 toormeenta noos promee koe teempoe ? Anto tabatien oen
31 poko aleeu di nan oen tau grandi di poorbo deen wei. I e
demonio nan tabata...”
|
|
| 19 |
 |
“...( 19 )
4 di lei nan tabata bisa deen nan mees:'Ees aki ta laster. Ma
Hezoes, koe tabata konosee nan koordameentoe, a bisa nan :
Pakikoe bosonan ta koorda maloe deen bosonan koerasoon ?
5 Pasoba, feikoe ta mas lihee di bisa: bo pikar nan ta poor*
6 donaa, of di bisa: lamanta i kamna. Pa bosonan sabi
anto, koe joe di beende tien ariba di tera podeer pa poordo-
na pikar, eel a bisa ne lam : lamanta, karga bo bed i bai na
7 8 bo kaas. I eel a lamanta i eel a bai na soe kaas. I ora
koe e troepa di heende nan a mira ees ahi, nan a keda koe
admirasjon, i nan a doena Dioos gloria, pasoba eel a doena
9 na oen heende oen podeer asina grandi. Deespuees He-
zoes a bai mas adilanti i eel a mira oen homber, koe jama
Matheeuw, koe tabata sienta ne loegar di doeana, i eel a
10 bisee: sigi mi, i eel a lamanta i a sigie e. I komo Hezoes
tabata na mesa deen kaas di Matheeuw, a ta, hopi guardadi
doeana i heende di mal bida a bini aja i nan a sienta na me*
11 sa koe Hezoes i soe desipel nan. Ora koe Fariseen...”
|
|
| 20 |
 |
“...nan: retira bosonan, pa*
soba e moetja moheer no a moeri, noa eel ta na sonio; i nan
25 tabata hari di dje. Ora anto, koe nan a saka e heende nam
eel a dreenta adeen, i eel a kohee e moetja moheer na man,
26 i eel a lamanta ariba. I e nobo di ees ahi a plama deen
toer e loegar nan.
27 1 komo Hezoes tabata bai mas aleeu, doos siëgo tabata
sigie e koe gritoe, i nan tabata bisa: Joedi David tenee
28 laastima di noos. I ora koe eel a dreenta deen kaas, e sië*
go nan a bini seka dje, i eel a bisa nan: Bosonan ta ke-
ree, koe mi poor hasi ees ahi ? Nan a respoondee: Si-
29 goer, Senioor 1 Anto eel a toka nan woowo, bisando : koe
80 sosodee na bosonan, modi bosonan keremeentoe ta. I nan
woowo a habri, i Hezoes a taha nan masja, bisando: mi-
81 ra boon, koe niengoen heende no bien sabi ees ahi. Ma ora
koe nan a bai, nan a plama soe nomber deen toer e tera ahi....”
|
|
|
