| 1 |
 |
“...Iedere afdeeling is verdeeld in districten; de di-
strictshoofden worden op voordracht van den resident,
in overleg met den regent, door den G-ouverneur-generaal
benoemd; zij voeren eenen blauwen pajoeng met twee
vergulde randen. Soms zijn de districten in onder-
districten verdeeld. -
Elke dessa der Javanen, en elke kaloerahan der
Soendaneezen (§ 32) heeft een dorpshoofd, verkozen
door de bevolking uit de aanzienlijkste ingezetenen; de
resident moet die keuze bevestigen. Ook elke negari
(§32) heeft een' eigen hoofd, kap al a geheeten.
In de Vorstenlanden hebben we nog steeds den soe-
soehoenan van Soerakarta, den sultan van Djokjokarta
en de beide prinsen Mangkoe Negoro en Pakoe Alam
(§ 35). Aan den alouden glans hunner hoven paart zich
thans echter alleen een schijn van macht. De troonsop-
volging is geregeld in overleg met ons; de eerste staats-
dienaar van den soesoehoenan en den sultan, door ons
rijksbestuurder geheeten, wordt door den Gouvemeur-
generaal benoemd en ontslagen en door...”
|
|
| 2 |
 |
“...247
voor Inlanders met rheumatische en huidziekten zeer ge-
zocht;-de warme bron bij Solok, in de Padangsche Bo-
venlanden , heeft de hooge temperatuur van 42° C.
Kratermeren vindt men op de vulkanen van Sumatra
niet veel; echter ontmoet men zeer groote meren in eenige
ingestorte kraters, n.1. het Toba meer, het meer van
Maniendjoe, het Singkarah meer, het meer Ta-
lang en het Danau di Baroeh, en het meer Ra
nau; bij de beschrijving van het bergland zullen we ze
achtereenvolgens ontmoeten. Echte kratermeertjes vindt
men b. v. een paar in den dubbelvulkaan Singallang-
Tandikat, waarvan het zuidelijkste geene zichtbare af-
vloeiing heeft.
Op de niveauwijzigingen bij het begin van de kwartaire
periode werd reeds de aandacht gevestigd. De andesiet-
reeks aan de westkust verdween voor een groot deel
onder het water; het overstroomde bovendien de kleine
vlakten der westkust. Waar nu namelijk zeediluvium
en alluvium wordt gevonden, was in het kwartaire
tijdvak het zeewater. Een deel der uitwerpselen...”
|
|
| 3 |
 |
“...geven. Het begint in ’t westen met het plateau van
Alahan Pandjang, dat 15 a 1600 M. hoog ligt, enmet
een paar meren, tusschen welke de waterscheiding der
beide genoemde hoofdstroomen doorloopt, getooid is, n.1.
1. de Danau di Baroeh, het fraaiste van al de meren
der Bovenlanden, 1 uur gaans lang, 1/2 uur gaans breed,
ruim 300 M. diep en bijna 1500 M. hoog; het is het
diepste der Bovenlandsche meren en vertoont in den ke-
tel vorm met zeer steile wanden duidelijk het bekken van
eenen ingestorten krater; de kam er om heen ligt tot
bijna 800 M. boven het meer, zoodat de vulkaan voor de
instorting waarschijnlijk + 3000 M. hoog was; het water
van het meer wordt door de Selajoe of Lembang
naar het noorden afgevoerd en behoort dus tot het stroom-
gebied der Koeantan; 2. de Danau di Atas (= boven-
meer), eene door vroegere uitwerpselen van den vulkaan
van het vorige meer opgestuwde watermassa, welker af-...”
|
|
| 4 |
 |
“...278
reiken tot ± 800, de laagste, bij de smalle kloof, waardoor
de rivier het bergland verlaat, dalen tot ± 500 M. Wouden,
vooral van naaldboomen, en alang-alangvelden wisselen in
het bergland elkander af; de vlakte heeft alleen de laatste,
afgewisseld met struikgewas; door de naaldboomen heeft
het geheel een Noorsch karakter. Beneden de kloof, door
Junghuhn met den Latijnschen naam Porta Tobae
(= podrt van Toba) aangeduid, komt de rivier in de
vlakte en wordt bevaarbaar; de stroom is veel krachtiger
dan de Pane.
Aan de zuidzijde van het laatstgenoemde plateau ligt
in het waterscheidende gebied tusschen de Taro, de Pane
en de Bila de streek Hoeroeng, stellig de merkwaar-
digste der twintig door Junghuhn beschrevene Batak-pro-
vincies. Het landschap bestaat aldaar uit smalle, vaak
slechts eenen voet breede, naar het noordnoordwesten
gerichte bergruggen met huiveringwekkende ravijnen er
tusschen; tegen de wanden van deze schijnen de kleine
rijst- en djagoengvelden als aangeplakt; op de breedere...”
|
|
| 5 |
 |
“...285
plaatsen der rotskust noemen we benoorden Painan alleen
Salida, ■waarin de vorige eeuw eene goudexploitatie, met
behulp van Duitsche mijnwerkers, mislukte en waar de
mijnmaatschappij „Salida", in 1881 te Amsterdam op-
gericht, weinig meer succes heeft gehad; in 1884 reeds
heeft zij de werkzaamheden moeten staken en in 1887 is
hare concessie op eene nieuwe vereeniging, de „Mijn-
bouwmaatsehappij Tambang-Salida” overgegaan.
Yan de baaien vermelden we deschoone en veilige Bran-
dewijnsbaai, het eindpunt van den nieuwen spoor-
weg naar de Ombiliënkolenvelden (zie p. 263). De
rotskust eindigt in den Apenberg, genoemd naar de
talrijke grijze meerkatten (monjets); aan den noordvoet
is de mond der rivier van Padang (zie p. 258), be-
noemd naar de voornaamste stad der westkust, welke
reeds in de verte wordt aangeduid door de Nederlandsche
driekleur op den top des bergs.
Padang (= vlakte; 25) ligt bijna geheel op den vlak-
ken, lagen rechteroever; tegen den steilen Apenberg, op
den linkeroever...”
|
|
| 6 |
 |
“...636
Danan 234
danau’s (dano’s) 377, 378
Danau di Atas 258
Oanau di Baroeh 258
dangder 193
Dani (Tji) 116
Dano (meer) 89
Danoe Tamblingan 228
Daoe 480
dari’s 468
Darvel baai 399
dassen 158
Dasar 110, 491
dati stelsel 511
Datoe (kaap) 355, 393
datoe’s 320
Dauw 480
Dawat 367
declinatie 42
Defensie (fort) 502
Delftshaven 495
Delhi 481
Deli 279, 20®, 330
Deli-maatschappij 300
delta’s 248
Demak 127, 132, 199
Demak (riv. van) 102,127
demarcatielinie 419
Demerara 599
Demmeni 328
Dempo 246, 253
Dempoe (straat) 337
dendeng 178
Dent (A.) 400
departementen van bestuur
540
Depok 561
dessa 186
devonische periode 19
dewa 231
Dewa Batoer 229
Dewall (von) 386
Dewi Batoer 229
dextrose 161
diabazen 20, 241, 570,
611, 615
diamanten 359, 366
Diamant punt 304
Diard 64
dicotyle loofboomen 52,
577
Diemont 327
Diëng plateau 99, ÏOO
Diepo Negoro 107
Dilli 475, 481
Dindang 350
Dipa Negara 208
directeuren 541
districtsgerechten 541,542
districtshoofden 211
divi-divi 611
Djagaraga 232
djagoeng 193
Djakarta 199
djakat...”
|
|
| 7 |
 |
“...Pinang 300, 334
Poeloe Sepinang 392
Poeloe Tiga 233
Poeloe Tikoes 284
Poeloe Tinggi 451
Poeloe Toedjoeh 339
Poeloe Wai 303
Poelosari 89
Poenans 406
Poer 496
Poerwa 112, 461
Poerwakarta 116, 124
Poerworedjo 130
[poeser 104
Poesoek Boekit 279
poestaha 320
Pointe Blanche (kaap) 623
polders 588
Polynesiërs 66
Polynesisch Gebied 63
Pomarong 387
pond-birds 626
Ponnama 586
Ponorogo 133
Pontang (kaap) 116;
Pontianak 359, 367
Pontjang Gedang 288
Poolsche Hoed 234
popai 532
Pora straat 306
Porong (kali) 134
Porta Tobae 278
Port Chatham 423
Portugeesch Timor 480
Portugeezen 74
Posewitz 341
Posso 452
pösso’s 453
postweg van Daendels 89,
208, 211
Pottenbakkers eil. 519
pradjoerits 545
Prahoe 87, 100
Prambanan 104
prauwen 67
Preanger bergland 141
Preparis straten 422
Prewa 467
Priaman 287, 329
Priesterberg 611
priesterraden 542
primaire of palaeozoïsche
tijdvak 19
Prins Hendrik (eil.) 352
Prins Hendrik (fort) 136
Prins Hendrik (mijn) 350
Prins Frederik (fort) 121
Prins Frederik Hendrik
eil. 525, 527
Prinsen...”
|
|
| 8 |
 |
“...Rijnsche Zendel. Gen. 276,
560
rijp 42
rijst 54, 69, 581
rijstbouw 69
rijsttafel 75
rijstzone 151
8
Saba 603, 6' 6, 631
Sabah 400
saccharose 161
Sadang 426, 452
Saddle peak 422
sadkajangan 230
Sadong 394
sagi’s 303
Sago 260, 366
sagobrooden 51
sagoeweer 50, 508
sagokloppen 50, 510
sagopalmen 48, 50, 503,
507
sagoin 581
Sako 253
Sakoembang 382
Salak 90
saianganen 99, 532
Salatiga 102,- 544
Salawatti 531, 536
Salee (baai v.) 464
Salem 98
Saleyer 426, 440
Saleyer (str. v.) 440, 457
Salhoetoe 505
Salida 285
Salimbouw 365
salines 623
Salomons eil. 35
saltponds 623
Samalanga 282
Samao 475, 480
Samao (str.) 480
Samar 415
Samarinda 387, 380, 407
Samatee 536
Sambalioeng 392
Sambar (kaap) 355, 363 ’
Sambas 373
Sambas (de) 371, 373
Sambas (Kleine) 373
Sampang 224
Saïnpejan 138
sampit 180
Sampit (riv. v.) 383
sanatoria 44, 91,109, 438...”
|
|
| 9 |
 |
“...potatoes 619
Swieten (van) 327
T
Taal (Lago) 418
tabak 57, 151, 166, 271,
300
taban 368
Tabanan 230, 231
Tabanan (piek v.) 228
Tabanio 382
Tabello 505, 516
Tabo 257
Taboean 250
taboeh 272
Tadjam geb. 347
Tadjam Bini 347
Tadjam Laki 347
Tafelberg 466
Tafelhoek 228, 230, 461
Tagala 421
Tagoelanda 426, 449
Taha 324
taifoens 415
Tajan 370
Talang 246, 259
Talang meer 259
Talang Padang 255
Talaoet (-r) eil. 415, 448
Taliaboe 514
talkboom 577
Tallo 435, 457
Taloe 270
tamarin 581
tambaks 194
Tambang-Salida maat-
schappij 285
Tambesi 257, 259, 294
Tambilan eil. 339
Tambora 461, 465
Tamiang 299, 301
Tamoekoes 228
tampajans 403
Tampasoek 398
Tampat Toean 243
Tampomas 96
Tanah Besar 537
Tanah Boemboe 390
Tanah Datar 264, 329
Tanah Koesan 390
Tanah Laoet 381
Tanah Laoet geb. 356
Tanah Poetih 298
Tanah Sasak 460
Tanakeke 440
tandeloozen 582
Tandikat 260
Tandjoeng Balei 299
Tandjoeng Pandang 350,
352
Tandjoeng Pinang 337
Tandjoeng Poera 299
Tandoewi (Tji) 96, 130
Tanette 436, 457
Tangerang 123
tangirangs...”
|
|