Your search within this document for 'situashon' AND 'di' AND 'trabou' resulted in 40 matching pages.

You can expand your results by searching for situashon OR di OR trabou.
 
1

“...aspekto di nos bida ta influensh otro riba diferente tereno i nos lo turna konstelashon di nos poblashon mes, e situashon poltiko, ekonmiko i religioso, situashon di nos enseansa i kultura i por ltimo un parti importante ta nos organisashonnan sosial ku ta algu di e pueblo mes, di su mes akshonnan. Algn otro persona lo mester bini ku un estudio di sikologia di nos pueblo, pa studia e struktura sosial kompleto lokual sigur lo yuda pa komprend e loke nos ta i loke a pasa, muchu mas mih, esei ta keda nos grandi. Ta di spera ku esaki lo duna hende un idea di loke nos ke purba hasi. No ta muchu kos, pero di tur manera e idea ta pa lanta diskushon serio den nos hendenan pa konos nos mes mih, nos historia i loke nos a hasi ku e loke Dios a duna nos ak, un Korsou chik ma dushi, ku por bira grandi i ku nos ak por hasi grandi si nos ke ta mas humilde i mnos ser den nos manera di pensa. Dios duna ku e esfuerso ak lo no ta kompletamente enbano i ku algu positivo i drechi por ta resultado di e trabou ak...”
2

“...ta probech di e "igualdat di derecho pa skol pbliko i skol priv". Maske no ta un igualdat kompleto e oportunidat pa yunan di pueblo ta habri i e supsidio ta un gran estmulo pa duna instrukshon bsiko na henter pueblo, te den kunuku mas apart. Ta e situashon di kas ta pone ku muchanan hopi bia no por probech sufisiente di e oportunidat ku nan ta haa i e eksigenshanan pa aktua komo maestro/a no ta garantis un labor edukativo di mas haltu, e motivashon si ta mas di loke por a spera den masha hopi kaso. E supsidio ak no ta fsil pa opten. Ora ku gobernador propon un supsidio pa skolnan di mishon, Koloniale Raad kier eksig pa maestronan "no sia kos ku ta kontrario na rspt deb na otro religionnan". Algu ku awe ta parse lgiko, pero ku no ta nesesario pone komo kondishon pa supsidio. Despues tin kontra pa duna supsidio mes. Ora gobernador van Beek en Donk rebah e suma ku el a pidi ta logra tg konsentimentu di Raad, e ta keda satisfecho i konten tu pasobra a logra algu. Henter e periodo di gobernador...”
3

“...privilegi i ta nan ta karga shelu (palio bou di kual Santsimo Sakramentu ta pasa durante proseshon), ta nan ta karga bela den proseshon etc. Ta di komprend ku den un situashon asina (algu di diskriminashon), bo por haa problema i basta grandi. Figuranan ku ta rebeldi kontra e dominio di parti di klero ta djin masonera. Di ak ta result pa Iglesia un problema ku ta krese ora ku hendenan bira finansieramente mas independiente, prin-sipalmente ku oportunidat pa trabou den refinera i un entrada garantis. Tin, komo konsekuensha di e situashon ei, dos logia: de Vergenoeging na Punda pa hendenan mas bien di famianan desendiente di hulandes i e grupo Igualdat na Rif, mas bien pa hendenan di pueblo mes.. Den Koloniale Raad masonera (di hende kol kla) ta bringa Iglesia i mishon katliko di tur manera, paf di poltika, den korant ta e otro grupo tambe ta aktivo. Tin un trabou ku nos ta konsider mash importante ku Iglesia a bini ta realisando den pueblo, esta un trabou sosial i kultural, ku nos a indik kaba...”
4

“...e fondo di asistensha den kaso di enfrmedat, o un ke otro kalamidat ta yuda hopi, pa saka famianan di problema, pasobra no tabatin ningn sorto di previshon sosial. E situashon ta bai drechando pa pueblo finansieramente unabes ku tin industria petrolero i ekonomia ta haa un bida. E fondo "San Antonio" no por manten su mes pa muchu tempu i ta dispars. Poko poko ideanan di Volksbond ta keda realis pa gran parti. No ta tur kos grandi ta kumins mesora. Ta hasi algn kos chikitu pa pueblo, ta tee velada (obra teatral, reunion i "show" manera nos ta bisa awe), ta traha riba elevashon di kultura (velada, korant i e banda Excelsior bou di guia di Constan Casiano) i ta sali na defensa di derechonan di pueblo. Informashon tantu lokal komo internashonal ta bira kos di tur dia i ta nan korant La Union ta inform pueblo. Mintrastantu ta trahando na plannan mas grandi: kas pa pueblo, skol di fishi i sindikalismo ya mas al dia i mas ekspand. Na aa 1931 ta kumins definitivamente ku e prom skol di fishi na...”
5

“...temporada di transishon. Pueblo di Krsou ta un pueblo pasfiko, pober den su gran mayoria. Kunukero i artesanonan ta hasi tur nan posibel. Prinsipalmente hende di fishi ta haa hopi bon nmber. E gremio mas haltu ta komersiante, bankero i otronan den gobirnu. Pueblo ta part estrktamente segn situashon finansiero i di kol. E mes un lia di divishon ta kore segn religion: pober i simpel ta katliko, riku i di sierto posishon ta protestant i hudiu, maske naturalmente tin algun eksepshon. Ku yegada di industria petrolero situashon ta kambia totalmente. E masa ta keda un parti su mes, ku mes idiosinkrasia i mes sistema di biba i e otro ta atkir un mentalidat i sistema di biba ku nos a yama "proletario". E delaster grupo aki ta keda refors enormemente pa e kambionan dor di imigrantenan i nan sistema di biba, un gran kantidat ta hende di kol, obrero industrial i di diferente religion. Esei tin su influensha riba henter pueblo su manera di pensa tambe. Industria nobo ta kaba ku e trabou di fishi pa un...”
6

“...44 trabou di Volksbond i organisashonnan ku ta bai lanta, ku e kresementu tambe di obrero den refinera i den komersio, ta bira indispensabel un trabou di legislashon sosial. E raprt "Verwey" di aa 1937 ta un bon chns pa trese kambio. Asina mes ta algun lei sosial por pasa den e temporada ak esta "lei pa areglo den kaso di aksidente" (1937) i areglo di enfermedat (1937). Na 1939 ta sali e lei ku ta prohib trabou di mucha bou di 13 aa. (Nos kier rekrda aki e muchanan ku nan tabata trese di Coro i algun indjan di Goajira (Venezuela) prinsipalmente, di kua hopi tabata kamna bende kos riba kaya f ta sirbi na kas di hende. Danki Dios e situashon ei no a dura muchu, pero na fin di aanan binti tabatin diferente di nan ta kamna rnt. Esaki a turna lug na Aruba tambe, despues ku Lago a kumins, meskos ku na Krsou.) Sin eksperensha i ku poder limit ta difsil pa Staten hasi muchu kos. Un di e areglonan mas importante ta e oumento di kantidat di votadnan. Por ripar, ku Krsou ta sigui eksaktamente tur...”
7

“...bini komo konsekuensha di e situashon, un desaroyo ekonmiko i skolnan ku ta sigui krese i oument, naturalmente e demokra-tisashon ku ta kumins den bida poltiko a keda adelant un poko pa e promesa di kambio den gobernashon kambiando Koloniale Raad pa Staten. Nos ta papia aki di un desaroyo ku ta bai tuma lug motiv pa sirkunstanshanan ku ta pone ku un f otro persona f figura ku vishon ta kumins organis pueblo. E masa ta haa chns di bai dilanti i yuda su mes. Den kaso di sierto adelanto ekonmiko, hopi bia no ta e nesesidatnan material direktamente, sino e sintimentunan di libertat, di kier ta igual na otro ku nan ta konsider superior, ta pone ku nan ta organis nan mes. Naturalmente tin diferente otro motibu mas pa hende kumins ku organisashon. Pero nos tin un ehmpel di e prom kaso den lantamentu di kooperativa ku nos a topa ku nmber di "Wenkel di pader", di Volksbond (den boka di pueblo simplemente "Bnt") ku tabata inisiativa respetivamente di pader v.d. Pavert i di Antoine Pijpers, kontinu...”
8

“...54 Prom grupo di Verkenner: St. Tarcisius. Deporte Tambe riba tereno di deporte tabatin basta aktividat, atrobe dirig riba e kantidat di mucha i hben ku tabata oumentando hopi lih. Iglesia katliko ta interes den organisashonnan pa deporte i ta bini riba Rif un tereno pa ftbol, pa korfbal i hasta lo kumpra Bargesbad, banda di frti di Rif, ku bao i kancha di tnis i basketbl. Di e tempu ak nos ta haa e klup "SITHOC" fund pa frater Andreas. Klup ku tabatin aktividat den tur ramo di deporte. E parti kisas mas importante tabata futbl i ta e parti ak di Sithoc, den temporada turbulento ku ta bai bini ta afilia na e "Voetbalbond" i ta laga e sentral katliko ku nmber di K.S.C. (Katholieke Sport Centrale). Otro klup ku no por laga di menshon ta "Independiente", un klup ku lo tin hopi influensha riba situashon poltiko na Krsou. Di parti di e otro religionnan no tin muchu kos di bisa riba e terenonan ak. Protestantnan di den Frti, tabata atend prinsipalmente ku hendenan hulandes di bon posishon ku...”
9

“...64 kos, nan ta pref era un situashon di kolonia pa Krsou, ma ku hopi outonomia den asuntunan interno (prinsipalmente ekonmiko finansiero). Gomez tambe ta ekspres su opinion enkuanto situashon kolonial den un diskurso ku a bira famoso i a haa masha hopi reakshon. Komo ku e ta atak trabou di kolonia fuertemente, korant Amigoe di Curaao (di vikariato) ta lanta kontra Gomez. Klaramente ta result ku di parti di hopi hende nan no tin komprendementu kiko ta nifik yu di Korsou i loke nan ta sinti. Interesante ta den e konteksto aki e artikulonan di pader M. Mhlman ku e ta yama "spil di Antia" (Spiegelbeeld der Antillen).2 Esaki ta un serie di artkulo interesante riba nan mes i ku hopi kos bon, pero ku kier mira Krsou den un spil "hulandes" pa falta presisamente di komprendementu di loke ta alma di nos pueblo (lesa p.e. loke e ta bisa di bistimentu, kas etc. di yu di Krsou). E figura di gobernador Piet Kasteel ta otro detaye importante den e lucha poltiko di aanan 1945. Dr. Kasteel, un katliko kasi...”
10

“...ta pues e mes pueblo humilde, sufrido i dsil. Pa Iglesia katliko i pa klero, ku no ta kustumbr ku e situashon ak i ku no ta haando durante guera ningn sanger nobo, komo ku ni mishoneronan no por bini di Hulanda, e kos ta bai result sumamente grave. No tin tampoko union den forsanan di Iglesia, no tin aseptashon kompleto di idealnan di Verriet, al kontrario ta parse ku tur loke el a hasi ta haa krtika, maske no abiertamente. Tampoko ta kontra su persona ma mas bien kontra su hendenan i su trabou. Tur esaki ta result kampo frtil pa kontrinkantenan prinsipalmente den e desaroyo poltiko ku tin. Den e organisashon di Iglesia pa deporte (K.S.C.) nos a mira ku tabatin problema grave. No solamente ku e klup Independiente ku ta hiba hende pa e...”
11

“...Sindikalismo Un di e forsanan aktivo pa yuda empuh Partido Catlico Curasoleo tabata semper R.K. Volksbond. E sindikatonan organis den Volksbond awor ta debilit. Pa hopi tempu no tabatin masha aktividat. Awor organis sindikato ta bira mas difsil ku e situashon ku ta reina. Kisas si e organisashonnan ak di obrero tabata mas luchador, tabatin mas espritu krtiko, kisas lo por a manten e i hasta krese, pero e falta di liderasgo ta venga su mes semper, no tabatin formashon di kuadro. Den guera mirando ku no tin trabou hasi den sentido di organisashon di forsa laboral den industria, algun persona ta purba i lanta un Sindikato pa Obreronan den Industria. Ta kumins organis hende di tur sorto di fishi i algun ku ta traha den industria, pero esakinan ta masha poko. Inisiativa ta sali di e luchador den Partido Catlico Curasoleo Elias A. Rmer, asist pa dos hben: un ruman di dr. da Costa Gomez i e otro un maestro di skol (Jacob van Koetsveld). E hendenan ak a hasi tur nan posibel, pero nt den tempu di hopi problema...”
12

“...deskontrol mester di un profeta. 2,- Kuadro poltiko totalmente nobo. 3,- Desaroyo ekonmiko sin uishon. 4,- Religion no tin nada mas pa ofres bida pbliko? 5,- Edukashon ta preparashon pa kambio. 6.- Trabou sosial sin adaptashon na realidat histriko. 1. Pueblo deskontrol mester di un profeta Pueblo di Krsou den e siglo ak, den un par di dkada nos por bisa, a kambia por kompleto. Nunka e pueblo tabatin idea ku e ta bal nada, ni sikiera den su mes bista. Ora ku lucha poltiko duna pueblo un oportunidat pa demostr ku e t'ei, ku e mes por disid diferente kos pa su mes, ant ta bai result un korementu tras di algun persona, segn sintimentunan di momentu. E situashon di sumishon na loke ta "poder", tantu gubernamental (tempu di ful kolonialismo), komo religioso ("shon pastor"), ekonmiko ("shon grandi"), sosial-rasial ("Shon blanku") ta sigui reina. Esaki ta sosed prinsipalmente ku yu di Krsou di kunuku i otronan mas humilde di barionan bieu di stat. E grupo di trahad di industria, habitante di barionan nobo...”
13

“...Democraat" i ora e partido nobo lanta ta bini aserka "Ami ta Catlico" ta e loke hende ta identifik su mes kun. Ta bon pa mustra aki riba un punto ku hopi hende no sa di dje direktamente. Na Krsou yu no-kas tabata na prinsipio di siglo e mayoria. Ku e trabou enorme di klero e situashon a bin drecha i Krsou tabatin durante di dos guera mundial un porshento di yu no-kas banda di 38 pa 40 porshento, mintras ku Venezuela p.e. tabatin mas o mnos un 75 porshento i e islanan otro di Karibe ingles i franses algu paresido. E figura di mama den nos pueblo, ta sigui ta importante. Hopi bes mas importante ku e hmber machista ku ta tata tin bia sin sa, f sigur sin ke karga su responsabilidat. Ser yu ta supon porlomnos un MAMA i hendenan di Krsou ta yama nan mes tambe "YU di Krsou" i nos ta bisa "Krsou ta mal mama i bon madrasa". Importansha di esaki Gomez a komprend i a rekonos. Na Hulanda...”
14

“...parti di refinamentu di petroli i negoshinan ku ta krese. Tg no tin muchu atenshon pa un trabou di desaroyo ekonmiko. Tampoko ta atend debidamente ku e nivel di belasting ku tantu refinera komo otronan ku ta probech di e situashon. Den Staten e bos di algun persona ku kier oumento di belasting pa esnan ku tin mas entrada no ta haa oido. Miembronan di Staten f no tin idea di e situashon f loke kisas ta mas pi no tin vishon pa un futuro di ekonomia di nos pueblo. Un bonansa den pueblo ta innegable. Konsekuentemente e idea di ta un hende riba su mes, sin tin mester di kana buska asistensha serka otro ta un echo....”
15

“...ta aplik di tal manera ku ta hasi e wlga ilegal. (Hendenan di Newport f Nieuwpoort) ta ingles di Isla Ariba i antiano, hopi di nan partidario f porlomnos tin simpata pa partido Democraat. Naturalmente gran defensor di e grupo ak ta bira partido Demokrat ku ta gana e bataya tambe. Tg nunka nan no a logra dominio kompleto di e grupo di trahad di Newport ku semper a keda independiente (United Miners Union Curaao) U.M.U.C. a manten su mes independiente. Prom viktoria grandi di Democraat kontra Nashonal. E prom C.A.O. (kontrato kolektivo di trabou) ta keda realis na Mijnmaatschappij. Riba Isla konstantemente tin malkontentu. Hendenan no ta asept kon ke e situashon mas. Ta lanta bos pa kumins ku un sindikato independiente i ta rechas e "Konseho" pa asuntunan di obrero ku kompania a instal. Bon kla por mira man di Partido Democraat den e asuntu ak. Figuranan manera mr. Stephanus van der Meer, kende a bini Krsou pa Volksbond manera nos a splika ta milit den filanan di D.P.. Figuranan ku interes...”
16

“...hben i algun adulto ta sinta bou di un palu di indju pa diskut durante vrios luna tur siman asuntunan relashon ku bida di pueblo mes, su nesesidatnan, asuntunan religioso, bida di famia, medionan di eksistensha, organisashonnan sosial ku tin etc. etc. Na final na un momentu dado un hben Juan Coco, karpint di su fishi ta sklama: "Stp di papia, ban purba". Asina e inisiativa ta sali di e hbennan mes, no impon, ant despues di vrios siman di por bisa "estudio". E prom bia ta hiba apnas un kuater pa 5 florin pa spar na banko, lokual tabata un problema: kiko ta bai hasi na banko, kon ta habri buki di spar, e sn ta muchu tiki. Tur esakinan tabata indik e falta di eksperensha den asuntu di desishon i maneho di nan mes asuntunan. Pero poko poko tur hende ta sia. Pronto ta bini diskushonnan serio riba organisashonnan obreril i situashon i kondishonnan di trabou, di bibienda i tur loke ta toka bida humano. Den e grupo insipiente ak no tin diferensha ni di religion, ni di rasa, ni partido poltiko ni nada...”
17

“...93 V Krsou bou di "Statuut": PoRFiN Outonomia 1,- Un pueblo ku ta prd kara. 2,-Poder poltiko bk den man di esnan ku a dirig "kolonia". 3.-Ekonomia sin futuro? 4.-Religion f poltika? 5.-Instrukshon pa un posibel futuro. 6,- Trabou sosial: organisashonnan nobo. Enrealidat henter e periodo di nos desaroyo, for di momentu ku logra outonomia, bida di pueblo ta bira un interogashon grandi. Na unda nos ta bai? Ki direkshon ta kohe den un mundu ku ta kambiando rpidamente? Esaki ta e pregunta grave ku lo mester trata na kontest, pero lo mester ta un kontesta prktiko ku mira riba futuro. I ta nt esei ta loke ta parse ku ta keda nos grandi. Nos a mira un pueblo deskontrol, sin lider, koriendo tras di esun(nan) ku ta ofres nan mes komo salbador di pueblo. Pero al fin i al kabo situashon ta keda meskos, hasta por bisa e ta bira pi. 1. Un pueblo ku ta prd kara Efektonan di sklabitut no ta kaba lih den pueblo. Krsou tampoko ta un eksepshon. E ansha pa ta igual na esun ku ta domin, e identifikashon ku...”
18

“...96 E wega di opstrukshon aki ta stroba tur desaroyo positivo i konstruktivo. Esaki ta krea impreshon di un situashon hopi steril. No por gobern kasi i pronto lo tin otro elekshon pa Staten i mester yega na firmamentu di un Statuut, ku ta garantis poblashon su outonomia tan dese. Ironia di e situashon ta ku no ta Gomez, profeta pa pueblo, kende su ideanan tog a sali den Statuut, ma su kontrinkante poltiko Efrain Jonckheer, desendiente di e gremio ku semper tabata na mando, ta bai Hulanda i ta sinta firma e dokumento, un di esunnan mas importante pa Krsou. Un ironia grandi, pero realidat ku pueblo i mandatarionan mes a krea. E glpi ak pa Gomez mester tabata formidabel i nos no ta kere ku nunka mas el a rekuper kompletamente. Resultado di su lucha, su ideal, despues di tantu estudio i trabou, ta keda firm, no pa e mes sino pa su atversario poltiko, di kapasidat sigur inferior i sal di e grupo ku presisamente e kier a hala un banda. Di otro banda, pa Krsou mes, resultado di elekshon pa eilandsraad...”
19

“...introdus e plan tabata un poko dudoso: ta e asuntu di penshun di behes. Di nos grandinan ta relativamente poko hende tabata gosa di un penshun. Sigur no tabata algu generalis. Mayor parti di nos grandinan mester a hala faha sera ora baha di trabou pa motibu di edat. Awor tur por haa maske ta algu, hasta si bo no a traha un trabou remuner (manera amanan di kas). Esaki tabata un di e adelantonan grandi pa kua mester elogi Partido Democraat. Loke ta kurioso ta, ku hendenan di pueblo no ta ripar ku ta e mes hendenan di sirto gremio, semper ta na e puestonan haltu den gobirnu, sea ku nan tin kapasidat f no. Pa lider di bario s ta buska hendenan di pueblo. Despues di poko tempu nan nmber no ta prese ningn kaminda mas p.e. di "Baba" Kibbelaar. Un Ciro Kroon, ku sigur tin kapasidat, no tin muchu chns sino riba nivel insular komo diputado, te ora no tin otro mas. Rosarionan, Rafael i Guillermo apnas ta haa un oportunidat di mustra loke nan por. (E mesun fenmeno ak bo ta topa na Aruba. Ora ku J. Irausquin...”
20

“...muestra di kurashi i ta elogi e posishon di obispu. Ko.V.P. E dirigentenan mes ta resist i ta kambia e nmber den Partido Konstruktivo Popular, manteniendo e mes siglanan Ko.V.P. (Konstruktieve Volks Partij). Ku esaki un kaptulo tristu di agitashon poltiko den Iglesia ta keda resolv, maske e dao hasi durante tantu tempu ta ireparable. Tur e dirigentenan prinsipal di e partido, ku tabata yama su mes katliko, ta bai haa puesto komo embahador, gezaghebber, direktor di banko di seguro sosial, bou di gobernashon di Partido Democraat. Despues di Outonomia ant, for di aa 1954 tin un bulul grandi den partidonan i den pueblo, un situashon katiko sin trabou efektivo sino ta e par di leinan sosial ku ta pasa. 3. Un ekonomia sin futuro? Despues di outonomia e situashon ekonmiko di Krsou ta parse di ta sigui eksaktamente manera e tabata djis despues di e di dos guera mundial. Tg rpidamente lo mester bini un kambio pasobra e situashon ta bai bira peligroso. Supermerkado: Tuma un ehmpel numa di loke guera...”