Your search within this document for 'palabra' OR 'kolektivo' resulted in 21 matching pages.

You can restrict your results by searching for palabra AND kolektivo.
 
1

“...Asina nos ta haa den pueblo kantidat di Maduro, Curiel, Henriquez, Senior. Naturalmente e yunan ak generalmente ta katliko, f kisas tur mes, pasobra nos no konos na Krsou hudiu hende di kol. Interesante ta aki pa nos mustra riba un integrashon ku tin di sierto moda den nos pueblo. Tur, sea blanku f di kol, ta sintinan mes "Yu di Krsou". Un seal di esei ta uso di e lenga papiamentu. Kasi tur ta usa papiamentu tur kaminda pa komunik ku otro. Tin papiamentu di Hudiu ku ta un papiamentu ku hopi palabra propio i ekspreshon di e grupo mes. Otro manera desendiente di hulandesnan ku a keda ku algu di e loke nan ta konsider gloria di ta "kolonisador" ta usa na kas e lenga hulandes pero tambe papiamentu. Pueblo simpel ta papia su mes idioma tur kaminda, pero na momentunan solm, manera kualke selebrashon e ta blter pa spa. Masha hopi spich nos a tende na mucha na idioma spa. Pa bida kultural esaki tabatin su konsekuensha hopi grandi i pueblo tin manera poko apresio pa e loke ta mas di dje ku kualke...”
2

“...tee kuenta kun, hopi bia ta e aspekto finansiero ta trese distanshamentu: skol di plaka i skol di pomada. Mintras ku den kultura di nos pueblo idioma ta faktor di union komo lenga komun, algn hende manera a indik, ta manten nan idioma hulandes. Lo bini un lucha fuerte pa motibu di idioma denter di Iglesia katliko mes, manera nos lo bini bk riba dje. Den kurso di aanan papiamentu tg ta kobra importansha, pero lo dura basta ainda prom ku e logra e rekonosementu total. Mientrastantu kantidat di palabra hulandes ta drenta nos idioma i ta bin "daa" si por bisa 'sina e idioma di pueblo....”
3

“...pasobra mester bai piki palu tur da pa kushin, awor atami tesorero di un Credit Union". Esaki ta demostr e loke nos kier indik, problema pa mobilidat sosial den pueblo pa falta di skol adeku. Asina e distansha den pueblo tambe ta keda asentu. "Proletariado" Un punto ku nos no por laga di mustra riba dje ta e loke a trese un divishon den pueblo humilde mes, okashon direktamente pa introdukshon di industria petrolero na Krsou i esei ta un grupo nobo ku nos kier yama "proletariado" den e sentido di e palabra mas bien peyorativo. Mintras ku prom ku refinera hende di kunuku i hende di stat ta biba mas o mnos na e mes nivel i tin mas o mnos e mes kultura i normanan sosial i moral, ora refinera kumins traha e ta trese un kambio radikal den manera di biba di gran kantidat di hende. E poblashon lokal ta bai sufr un kambio drstiko. Hopi di nos hendenan ta bira "peon" na Isla i ta traha den industria i mester aten nan mes na reglanan di industria moderno. Nan no por keda biba den kunuku mas, pasobra mainta...”
4

“...pro-katedral) tambe ta p'af di stat na Roodeweg. Skolnan tabata konos figuranan manera frater Richardus q.e.p.d. ku tabata un "tata" pa tur su muchanan di St. Vincentiusschool, e famoso sentro di edukashon pa nos muchanan ku tabata bai skol-di-prnada. Asina kantidat di nmber por menshon di sur den kunuku i na "punda" ku a hasi tur posibel pa yuda lanta nivel di nos pueblo. Nos hendenan tabatin hasta un poko timides pa yama religiosonan "makamba", nan ta mas bien "hulandes" mustrando asina ku e palabra makamba a kobra poko poko un nifikashon algu negativo. Ademas di skol i fuera di hospital i kuido di leproso i hende demente, tabatin otro tipo di trabou mas, interesante manera e koronan den misa, ku hopi tabata na nivel. Tabatin trahamentu di kanchi ku a duna damitanan un fishi i a bira na Saba un fuente di ingreso importante. Nos a menshon e "wenkel di pader" (cooperativa), pero tabatin aki aya mas di e trabounan ak ku nos ta yama di interes sosio-ekonmiko, pero na eskala muchu menor. Na fin...”
5

“...ofisina a keda funda na 1934. E tempunan ay pakus i tienda tabata keda habri for di mainta masha tempran te anochi hopi lat. No tin djasabra ni djadumingu liber. Te nueb'or di anochi por a pasa kumpra kos den tienda i pakus. Pa e trabou ku e sindikato aki SCEOM a hasi i nan reklamonan, ta logra ku djadumingu ta bira dia liber i no tin asuntu di keda habri te anochi lat mas. Un prinsipio di legislashon sosial masha importante en kuanto oranan di trabou ta kumins asina. E rapport Verwey ta papia palabra bon kla enkuanto legislashon sosial na Krsou i den kolonia. (Un di e miembronan di SCEOM ku despues a bira masha konos den pueblo ta Ciro Kroon, miembro di staten, eilandsraad, diputado pa isla di Krsou, minister i prom minister.) Tur e gruponan ak ta mas bien trahad ku nos no por klasifik manera nos a nota anteriormente komo "proletario". No ta hende ku ta traha den industria i mas bien tur ta hende ku tin di haber ku "hende" den nan trabou, no simplemente ku mashin i kos. E grupo ak, ku rnt...”
6

“...identifik ku e "grandinan" f porlomnos esnan ku nan ta konsider ku tin sierto "kos" (kol, kabei, posishon, plaka) ku nan mes no tin, ta den tur gremio sin eksepshon. Gran ironia di bida esaki, pa falta di un formashon mas humano. Den poltika nos ta bai topa ku e abilidat di e mes "shonnan" ak ku ta bai kontrol pa basta tempu, parti di e pueblo (proletarionan). E "shonnan" ta bai usa esnan mas rebelde di den pueblo i nan ta logra e mes un kontrl ku tabatin ntes. Demokrasia ta bira un simpel wega di palabra. Antes e pueblo mester a asept esnan ku ta keda riba nan, awor nan mes ta bai "eleg i skohe" e mes hendenan ei pa sigui manda. Notabel ta e falta di orientashon den pueblo. Falta di "kuadro" (lider) di e masa ta asentu e deskontrl ku tin....”
7

“...ningn parti di Antia. Asina pueblo (tee kuenta ku ta e masa grandi di hende ku no a meskla i no a kambia di mentalidat) ta bai haa awor "e profeta" ku e tempu ak ta pidi. Ku esei tambe un parti di e dependensha di e poder religioso, prinsipalmente riba tereno poltiko ta bai keda elimin. E grupo mas rebelde, si hende kier yam' asina, ta sigui un rumbo diferente. Eseinan kier i ta gosa gritunan manera lo reson "mester di un Sukarno (e lider rebelde di Indonesia ku a kibra ku Hulanda) pa Krsou" (palabra di dkter Gungu Maal). Laga nos anot mesora ku aki ta bin result un divishon grandi den pueblo, pa motibu di e lucha fuerte i kruel ku ta bai sigui. Fuera di e kol i posishon sosial di ntes, awor ta e partido poltiko na kua bo ta pertenes f simpatis ta bira punto di diferensha grave. "Ami ta Nashonal", "Ami ta Democraat" i ora e partido nobo lanta ta bini aserka "Ami ta Catlico" ta e loke hende ta identifik su mes kun. Ta bon pa mustra aki riba un punto ku hopi hende no sa di dje direktamente...”
8

“...e wlga ilegal. (Hendenan di Newport f Nieuwpoort) ta ingles di Isla Ariba i antiano, hopi di nan partidario f porlomnos tin simpata pa partido Democraat. Naturalmente gran defensor di e grupo ak ta bira partido Demokrat ku ta gana e bataya tambe. Tg nunka nan no a logra dominio kompleto di e grupo di trahad di Newport ku semper a keda independiente (United Miners Union Curaao) U.M.U.C. a manten su mes independiente. Prom viktoria grandi di Democraat kontra Nashonal. E prom C.A.O. (kontrato kolektivo di trabou) ta keda realis na Mijnmaatschappij. Riba Isla konstantemente tin malkontentu. Hendenan no ta asept kon ke e situashon mas. Ta lanta bos pa kumins ku un sindikato independiente i ta rechas e "Konseho" pa asuntunan di obrero ku kompania a instal. Bon kla por mira man di Partido Democraat den e asuntu ak. Figuranan manera mr. Stephanus van der Meer, kende a bini Krsou pa Volksbond manera nos a splika ta milit den filanan di D.P.. Figuranan ku interes sosial manera Ciro Kroon (ntes miembro...”
9

“...Ningn hende por bisa ku el a bira mnos, pero si mester rekonos ku e ta bira un problema grandi. Despues di e debakle di akshon di obispu kontra di Gomez i Partido Nashonal, Iglesia ta bira un kos totalmente politis. Segn obispu Zeppenfeldt, Partido Katliko ta kuestion di bida f morto pa Iglesia Katliko. Na momentu ku na Hulanda obispunan publik e desdichado "Mandement" na Krsou klero ta tuma esaki komo dgma di Iglesia. Tur saserdote ta haa e dokumento ak pa studia i pa gran mayoria ta e ltimo palabra. Pueblo mes ni konos Mandement, ni ta interes pa konos, e ta keda un kos totalmente deskonos, hasta tin saserdote ku no ta interes mes pa lesa e dokumento ak.3 Den e tempu ak, ta bini algun saserdote hben di Hulanda. Ta hendenan ku a pasa den guera, a mira kambionan grandi na Hulanda mes. Despues ku un saserdote antiano a hasi estudio poko mas avans, di mes ta bai kumins manda Antia saserdote ku tambe a studia poko mas. Den nan tin diferente ku no ta kompletamente di akuerdo ku e ideanan di prom...”
10

“...tempu ku el a bini Krsou a purba di komprend pueblo i a hasi tur su posibel pa motiv hende i laga nan traha, hasi, karga responsabilidat nan mes. Holterman ta mira ku poltika, maske nesesario, no ta e kos mas importante. Ademas e no ta mira pakiko tin tantu animosidat kontra partido Nashonal i su lider. Di otro banda no tin pakiko un grupito sinti su mes representante f eksponente di ideanan di Iglesia katliko den un partido ku e nmber ei. P'esei mes manera nos a mustra kaba e ta prohib pa usa e palabra "katliko" den nmber di partido. Awor ta e grupo ak ta resent kontra Holterman. Algun ta papia di "un pu den nan lomba" i nan ta uni prktikamente ku Partido Democraat, no komo grupo, pero komo persona. Ku esaki e papel direktamente aktivo di Iglesia den poltika ta keda algu di pasado. E temporada ak ta un pgina skur pa Iglesia katliko, ku mih lubid, no tantu pasobra a bini e kambio ei, ku sigur pa Iglesia mes ta un adelanto, pero pa e kontroversia ku ta lanta i ta divid hende den Iglesia mes....”
11

“...duele e ta mira loke a bai prd di tur e trabounan di mons. Verriet. Un kos ku sigur mester rekonos ta ku tempu Holterman tabata pastor na Sta Famia i a kumins den Colon ku Credit Union, sin duna di konos na pbliko e trabou ak, pastor Holterman tabata para firme tras di e inisiativa ak. Awor e ta bai duna oportunidat pa sali na kla ku e loke apnas ta kuminsando. For di aa 1957 ant, nos ta sinti un aire fresku ta bolbe supla den Iglesia na Krsou. Hasta "enemigunan" di Iglesia di ntes ta ekspres palabra di apresio pa e posishon di Holterman. Den e tempu aki tambe ta bai lanta un otro movementu pa hbennan obrero. "J.O.C." (Hubentut Obrero Katliko, na hulandes K.A.J.)4 ta kumins ku algun hben ku a kaba ambachtschool i un grupitu di hbensita ku algun tempu a milit den "Renasementu Cristian".5 Idea di J.O.C. ta pa hbennan forma nan nkleo, ku ta uni hbennan tur den un "servisio, un skol i un apostolado" pa logra adelanto i formashon kompleto di e grupo bandon ak. Hbennan (obrero sigur) no sa tin...”
12

“...tin i ku mester bini kambio radikal. Mspero sinembargo ta para 'riba ku ta Tschumie mester skucha i sigui, ant asina tur kontakto ku C.L.A.S.C. ta stanka. E lider so ta biaha bai bini i ta laga fantasa inform dirigentenan latinoamerikano. Di adelanto den organisashonnan sindikal no por ripar nada. E sindikatonan li ku Partido Democraat ta hopi mas aktivo, ma aki tambe e akshon ta keda prinsipalmente riba Isla, kaminda despues di lucha fuerte ta logra rekonosementu i ta firma un prom kontrato kolektivo. Un prinsipio di algu, maske kisas kontenido di e kontrato mes no ta dje tantu ei, ma porlomnos kompania no ta kompletamente liber mas pa hasi i deshas. Tin algun otro grupo organis bou di guia di Domingo Alberto, pero atenshon di tur hende ta mas riba poltika i esei ta stroba tur desaroyo mas ay di sindikalismo. Di formashon den e gruponan ak tampoko no por papia. Tin un par di lider ta kana regla konfliktonan aki i aya pero no por papia di akshon sindikal fuera di organisashon di petroleronan...”
13

“...on di employnan ku ta V.G.K.S., ku no ta un instrumento di lucha ni di reivindikashon di derecho, ma mas bien ta hendenan ku ta trata pa hasi algu pa employnan i pa nan por pasa ratunan agradabel, kumpra kos barata i ta yuda den sierto akshonnan kultural general i deporte. Volksbond ta kabando kasi na nada, apnas nan tin e korant La Union, nan setr pa kaso di morto i e kasnan den Volksbondstraat i na Juan Domingo, ku ta bai pasa over pa doonan poko-poko. Pa sindikatonan yega na un kontrato kolektivo ta sumamente difsil, ya ku ta dos sindikato tin tur kaminda i kada un ku su propio interes poltiko. P'esei mes ta trata tur kaminda pa elimin e kontrinkante. Esnan ku ta probech ta e empresanan, ku no tin di enfrent dos grupo i ta prefer di laga nan dos bringa otro i sinta warda resultado. Mientrastantu areglonan ta sigui manera nan ta. Iglesia i organisashonnan sosial Despues ku mons. Zeppenfeldt retir komo obispu i Holterman sinta, e interes di Iglesia ta krese pa e situashon obrero tambe...”
14

“...kristian i ta propon pa e dos gruponan Credit Union. so sinta na mesa, esta U.S.H.P. (di D.P.) i C.B.H. (independiente). Teniendo af Nationale Havenarbeiders Unie, ku tin e gran mayoria di trahad den haf afili, naturalmente e fli no por a sub. Tg esaki ta demostr e rekonosementu di e grupo di ni sikiera shen hende den haf di Krsou. Despues e mes Jacobsen aki ta skirbi un artkulo den e revista di ambtenarenbond, mustrando riba e peliger ku Credit Union ta enser pa sindikatonan, basando su mes riba e palabra "union" ku na Merka nan ta usa pa (labour)-union, ku ta un sindikato. Falta esaki di konosementu, f ta "his master's voice" nos mester mira den un akshon asina. Sr. Jules Rojer, propagador di credit union ta kontest'e debidamente i e asuntu ta keda einan. Pero e ta indikativo. Otro detaye di e loke ta pasa den e tempu ak ta e kaso di relashonamentu ku movemento internashonal di cooperativanan di kredito. Sr. P. Armstrong, miembro di sindikato di petroleronan, ingles di Islariba (Dominica?) a...”
15

“...117 "VITO" ta ekspreshon di e loke henter pueblo lo kier, pero ta keda espres solamente pa algn hende. "Vito" ta skirbi ku e ta kontra tur kos i tur hende i ta nombra hasta diferente persona na nan mes nmber. E ta kontra e sistema di hasi nchi i ta skirbi lenga i palabra vulgar, e kier saka tur kos ku ta robes na kla, tira riba kaya. Esnan mas hben den pueblo i en gran parti tambe e gremio di obrero-proletario, ta guli loke "Vito" ta skirbi. Otronan ku no ta di akuerdo ku e sistema (vulgar, habr di mas) ta opon, pero tin di rekonos ku e echonan mes en gran parti t'ei. Nan ta gosa chik chik e loke Brown ta hasi, maske nan ta kritik e fuertemente tin bia. Stanley Brown. Poltikamente e pueblo ta mira ku awor poko poko su mes yunan ta subi i kumins haa poder. E desendiente di e "grandinan" di ntes ta kabando, algn numa di esnan mas hben ta sigui. Tur tg a turna over e mes sistema di trabou. Pueblo di su banda ta sigui kere den su "doctoor" i su "Papi kar'e apel", mintras ku e lider-nan nobo...”
16

“... sin esun e otro no ta eksist. Realmente e pueblo a sia ku tin un Dios, den tres persona, ku mester bai misa djadumingu, ku tin shete sakramentu ku tin dies mandamentu etc., pero e no ta mira ku derecho i obligashon ta enser den e mes ideanan ak, ku trabou ta algu berdaderamente "religioso", ku lucha pa su propio liberashon i rekonosementu komo hende tambe ta inklu den e doktrina i enseansa di Iglesia. Pueblo ta konfes ku el a falta misa, hasta ku el a bishit kampo di prostitushon i a papia palabra malu, pero nunka... ku el a keda sin bai traha sin motibiu, of ku el a hrta hende ku ta traha p'e nengando un salario hustu, tampoko ku nan tin tantu tempu nu, sin papia sikiera ku otro. Nunka e ta restitu nada ku el a kita inhustamente f fia di otro, ni keda sin paga bk su...”
17

“...Sindikal (muchu poltiko) ademas ta e gremio mas "proletario", obreronan poko rudo. Kisas pa motibu di prinsipio, di tur manera nan ta djin mas bien e grupo "kristian" es desir C.C.V. pero no ta asept liderasgo di Tschumie asina tantu. E kontaktonan ku K.A.B. (Katholieke Arbeiders Bond), despues N.K.V. (Nederlands Katholiek Vakverbond) di Hulanda ta duna oportuni-dat pa haa asistensha tkniko. Ta bini di Hulanda sr. Piet van Zeyl, eksperto den C.A.O., ku a yuda varios pais na mundu ku kontratashon kolektivo. Van Zeyl ta papia ku dirigente i asesornan di e bntnan kristian, pero komo no por yega na un forma di afiliashon, e ta yuda ku konseho valioso pa tur grupo ku ta interes. Ta yega na un C.A.O. pa Hospital St. Elisabeth i kompanianan di aviashon. Un aserkamento di parti di C.B.H. i HORECAF ku awor ta keda refors pa e bnt di trahadnan den pakus BONECO (Bnt pa Empleadonan den COmersio) ta bira un nesesidat i e asuntu ta bolbe bini riba tapeit. Un federashon lo ta indispensabel pa tur esnan di bon...”
18

“...ideolgiko manera balor di hende, di sosiedat, di trabou, derecho laboral, historia di sindikalismo general etc. e otronan ta pone mas atenshon na e parti organisatorio i hasta ta invit representante di doonan di empresa, patronnan, pa dikta konferensha pa lidernan laboral. Riba su mes esaki no ta nada negativo, pero mester tee kuenta ku e mentalidat di nos empresario-nan. Nos ta nota un miedo di parti di A.V.V.C. di menta sikiera e palabra ideologia. Un otro punto di diferensha entre e dos federashonnan aki ta sinta den e sistema prktiko p.e. den kontratashon kolektivo. Mintras ku C.C.V. ta konsult previamente ku miembronan i ta pone atenshon na detaye, hopi empresa ta prefer di trata ku sindikatonan di A.V.V.C., (di komprend). Maske tin diferensha grandi denter di e federashonnan tg debesen-kuando tin un sorto di aserkamentu. No tin selebrashon komun ni dia 1 di mei, dia di obrero. E gruponan ta para fuerte kontra otro i tin manera un kompetensha ta turna lug. Na diferente okashon ora ku un...”
19

“...trahad, ku semper ta keda tras, ta bai eksig awor rekonosementu. Mester bai tee kuenta ku esun ku direktamente ta produs f ta duna su sirbishi na pueblo. Ku su organisashonnan sindikal, maske kon dbil i kon desun nan ta, e oportunidat pa logra algu via kontratashon kolektivo ta duna pueblo oportunidat pa partisip un tiki mas den e loke ekonomia tin. E gran masa di desempleado ku dia pa dia ta bira mas grandi i e peliger ku tin di prd trabou kada momentu ta debilit forsa di sindikatonan un poko. Poko poko tur sindikato ta sinti e nesesidat di deklar abirtamente ku nan ta kontra pa poltika partidista mete den asuntu di bntnan. Un logro sin duda di bntnan kristian ku riba e punto ak semper a para firme. No ta solamente kuestion di palabra, ma tambe e situashon ta mustra ku no por otro, maske sintimentunan ta keda si no ta enemistat, porlomnos di algu di avershon....”
20

“...142 Prinsipalmente lantamentu di C.F.W. a duna trahadnan un poko idea di nan mes forsa. Ta un grupo grandi i ta kantidat di kontrato kolektivo nan ta firma. E kontenido mes di e kontratonan ak no ta di kanta makamba, pero di tur manera: ta di igual na igual ta sinta na mesa ku patronnan, doonan di empresa i ya esei ta algu. Wlga awor, despues ku sindikatonan kumins kobra poko forsa i den e situashon difsil, ta kos di tur dia. Tin asina fasilidat pa manda trahadnan kas, p.e. na hotlnan ta turna hende pa e temporada di turismo i despues ta kore ku nan. No ta rekonos sindikatonan den e ramo ak f ta pone asina tantu traba, ku ta difsil pa logra nada na drechi. Un sierto momentu sindikato Horecaf ta trese kasi un divishon den asosiashon di hotlnan mes i lo a sera kontrato ku "Flamboyant Beach" di un doo hulandes i otro na "Country Inn" di doo kurasoleo. E dos grandinan, ku ta Hilton i Intercontinental (doonan merikano), no kier tende di Horecaf. E doo hulandes Hazeleger konos sindikalismo i...”