Your search within this document for 'elekshon' resulted in 20 matching pages.
1

“...bini bk kontinuamente den Raad, manera Statius Muller, Lansberg, Schotborgh, Winkel, Beaujon, Haseth, Sutherland, etc. Poko ta e nmber di hudiu ku mas bien ta keda riba tereno di komersio i despues banko. Mester bisa si, ku miembronan no ta gana plaka pa nan trabou. Ta den nan tempu liber nan ta hasi trabou "legislativo" i esei ta turna apnas un par di ora pa luna. Otro islanan hulandes kontrario na Korsou, tin nan mes elekshon di un "Politieraad" (konseho polisial) ku tin di asist "Gezaghebber". Dimes ku e "konsehonan" ak no tin muchu balor, ma kon ku bo ke mir e ta un elekshon ta turna lug maske ta den un grupo masha chikitu. Esei nunka Korsou no a konos. Gobirnu insular di kada isla ta kai bou di Koloniale Raad. Di mes ku katlikonan difsilmente por drenta Koloniale Raad, pasobra ta hende simpel ta katliko. Algn hulandes katliko por logra, pero di e pueblo mes ta imposibel. Aki nos ta haa un trabou di Iglesia Katliko ku ta kumins buska famianan di sierto posishon pero di tur manera di kol...”
2

“...mas tantu posibel i hasta tin un tendensha pa buska sierto "independensha" den asuntu di plaka ku mester bini di Hulanda. Na aa 1924 pa di prom bia entrada di kolonia ta pasa gastunan. Den un ambiente asina, ku falta di nteres di parti di e masa pa asuntunan poltiko i un Koloniale Raad sin atenshon pa nesesidat sosial, ta bai haa chns, despues di algn aa, pa eleh representante di pueblo den un sistema kolonial ainda pero totalmente nobo. Na final di e temporada ak, esta na aa 1937 ta bai tee elekshon pa e prom "Staten" di loke ta Kolonia Curaao i sobr islanan. Ku lei di 1936 "Wet op de Staatsinrichting" di Krsou ta bini kambio fundamental, maske ta parsialmente. 3. Artesano i Komersiantenan chik ta bai kaba Prom ku petroleo drenta Krsou e yu di pueblo, prinsipalmente na "Punda", esta den stat, ta dedik su mes na fishi di diferente sorto. Poko piskamentu i trabou den kunuku. Falta di awaseru regular ta pone ku ta temporadanan so por planta na drechi. Posnan ta hopi pober generalmente i solo...”
3

“...katliko. Un di e pakusnan mas fam, tabata den Hanch'i Bientu "La Moda de Paris" di famia de Windt. Nan a keda manten nan spesialidat di artkulo di kalidat i pa kasamentu, risibimentu i boutiso. Ta ei hendenan tabata pasa pa kumpra tela, nan kanchi i sapatu fini. Den Kaya Grandi di Otrobanda mes a bin lanta na skina di Sebastopol e tienda, fereteria ku tur kos pa konstrukshon di kas, "Koperativa (Cooperatieve Vereniging en Nijverheid)" konos komo "wenkel di pader". Ya pa aa 1937, ora ku prom elekshon poltiko turna lug, e pueblo no tin nada di bisa kasi den asuntu di produkshon ekonmiko i su forsa a kaba. Algu di mueble nan ta traha ainda den pueblo i algn otro fishi ta sigui eksist hibando un bida hopi difsil pa kompet ku kos di af. Komersio di pueblo den Otrobanda ta pasa pa man di estranhero, ku a bin estables na Krsou i bira parti di pueblo. Tg tin un kos ku pueblo ta haa i sigui haa ku lo por yud' bai dilanti i esei ta su enseansa, su skolnan. Pero lo e mester prepar su mes awor na un...”
4

“...ak. Pueblo mester por bai dilanti. E prom "Staten" ku mester a elig na aa 1937 tg tabatin masha hopi limitashon pa nos por yam un demokrasia berdadero, pero si ta un paso definitivo den e direkshon ei. Pa por a turna parti na elekshon tabatin e siguiente eksigenshanan: bo mester ta hmber di nashonalidat hulandes bo mester tabatin un edukashon igual na 7e klas ULO f bo mester tabatin un entrada pa aa di f 1200 f mas. Ku esaki no por bisa ku Krsou konos demokrasia for di aa 1937, pasobra di e kantidat di habitante ku ta sigur un 55.000 hende ta apnas un 2.030 so por a vota. Kantidat di hende hmber riba 25 aa tin un 28.000. Kier men ant ku mnos di 4 % di poblashon por a vota i di hende hmber un 7 % apnas. Esaki sigur no ta demokrasia. Di otro banda tampoko e elekshon tabata pa e totalidat di asiento den staten. Di e miembronan 10 lo mester a sali eleg pa e kantidat chikitu di poblashon e otro 5 personanan lo a keda nombra pa gobernador. Kier men ant ku 5 % di poblashon por a skohe apnas dos...”
5

“...bonbin den fila di hendenan ku konos e anti-klerikalismo i anti-katolisismo di mazonera, maske nan forsa a deka hopi. Un partido mas ta bai turna parti na elekshon pa e prom Staten i esei ta "Curacaosche Politieke Unie". Den su mayoria hendenan di e sektor mas haltu den kolonia i algun hulandes. Tur ta personanan ku sigur no tin interes di e pueblo simpel muchu na pechu. Den e grupo ak tabatin dos parti unu mas hben i mas radikal i otro mas moder, pero aki no ta interes muchu e detaye ak. Gobernador pues tin di nombra algun hende komo miembro di Staten. Ta klaramente un medida di transishon entre kolonialismo total i un demokrasia maske ta dbil. Na mes tempu ta un oportunidat pa e grupo di koloniale raad buska pa manten sierto influensha. Prom elekshon ta result den un viktoria kompleto pa Partido Catliko Curasoleo. Resultado di elekshon na Krsou ta duna e partido aki 3 asiento di 10 i e personanan ta dr. Da Costa Gmez, Ernesto Martijn, mr. A. Desertine (hulandes di Hulanda). Aki nos por...”
6

“...wlguistanan riba Isla. No por nenga ku e interes pa e islanan di Antia, ademas di ta e niko pida di Reino Hulandes, ku nunka a keda okup pa forsanan enemigo, a keda influensh pa e reserva ku Merka prinsipalmente tin kontra tur loke ta kolonialismo. Problema pa elekshon Na aa 1941 mester tee elekshon atrobe. E grupo di hende, di e gremionan di koloniale raad di ntes, ku ta mira nan poder disminu, ta trata na logra pospon elekshon: "pasobra Madre Patria ta domin pa alemannan" alegando ku esei ta evit divishon den pueblo (?). Elekshon ta sigui tg i ta Partido Katliko Kurasoleo so ta present su lista. Ainda ta masha poko hende ta tuma parti na elekshon, apnas 1477 voto vlido tin. Di Krsou ta sali elih seis persona. Ku resultado di elekshon na Bonaire i Aruba i e nombramentunan di rigor ta bin result ku di 15 persona 12 ta katliko i tres di otro religion. Atrobe un persona ta represent e kompania di petroli C.P.I.M....”
7

“...n den Staten ku ta favorabel pa e pueblo, no ta result muchu kos. Ademas den gera gobernador ainda tin un poder kasi apsoluto. Mas outoridat den nos mes asuntunan ta algu limit i ta kasi Gomez so ta papia i bini bek riba e punto aki. Lucha Arubano Na Aruba ora ku Henny Eman gana elekshon ta kumins e lucha arubano. Ta bai eksig mas atenshon pa asuntunan di Aruba. Por sierto for di fin di aanan binti Aruba tin su refinera di Lago, ku ta trese hopi bida na e isla aki ku ntes sigur tabata poko neglish, pero tabatin masha poko hende mes ta biba ayanan. Si tabatin un isla ku mester a sinti su mes teriblemente kolonis ant tabata presisamente Krsou ku ni sikiera a konos un politieraad, manera Aruba, ku nan mes elekshon. Enkuesta: despues di guera kiko ? Ora na aa 1944 ta parse ku gera ta bai haa su fin, ant tin un tentativa di enkuesta na Krsou pa mira kiko ta para di e islanan aki despues di guera. Den un kontesta di mr. S. van der Meer nos ta lesa lo siguiente: "parse ningn hende no ta ripar...”
8

“...loke ta sosed, ma e sistema paternalista ku nos a denunsi kaba ta e motibu grave pa e partido nobo kohe tantu forsa te sali i gana e prom elekshon ku nan a partisip den dje. Mesora ta lansa e gritu di outonomia. Gomez ku semper a boga pa outonomia es desir ls di e gremio dominante di den koloniale raad, pa pueblo por atend di un f otro manera su mes asuntunan na lug di kamna na man di Hulanda, awor ta haa un aliado, pero muchu mas revolushonario i ku sigur no ke tende pa un figura di pueblo simpel manera Gmez. Gmez ta mira su programa poltiko tum pa e mes hendenan di kual e tabata buska su outonomia. Momentu sin duda trgiko pa e persona ak. Pero despues lo e mester pasa den un momentu ainda mas teribel ora ku e mira ku no ta e mes sino Jonckheer ta bai firma e famoso "Statuut" ku tin di garantis outonomia pa Antia. Partido Catliko Curasoleo ta prd elekshon i mons. Verriet preokup ta pidi diferente figura sentral pa nan komentario. Lstima ku archivo di obispado di Willemstad a bai prd i asina...”
9

“...asina importante den pueblo, ora ku Partido Catliko Curasoleo prd elekshon na aa 1945 pueblo ta mira ku hasta lidernan religioso ta kumins prd kontrl riba e masa. Nos a mira ku no tabatin atenshon pa organis e grupo di "obrero" den industria, e grupo ku ta lanta nobo. Awor unda nan kohe? Ken por atend e pueblo i dun' algu di su mes balor atrobe? Apnas na fin di aanan trinta ta nombra un saserdote pa atend hendenan ku ta traha riba Isla i e ta hasi misa na Asiento, pero generalmente ta un par di hulandes ta asist. Pero organisashon sosial (sindikal) no ta eksisti i kasi no por tampoko pa e dominio ku kompania tin riba tur kos. Tin sirtamente un divishon bon mark den pueblo entre e masa humilde i e masa obrero, proletario. Pero e pueblo (e masa humilde) i den su gran mayora hende muh, ainda ta forma e parti ku ta asept religion i religiosonan siegamente i den nan no tin sintimentu di rebelda. Pueblo en general despues di elekshon ta warda riba algu, ma e mes no sa kiko. Ta tempu pa un "profeta"...”
10

“...ni muchu mnos kontinu. Generalmente pueblo ta haa oportunidat di yuda den algun kos ku "klero" of "religiosonan" ta hasi, pero e desishonnan mes ta keda den man di otro hende. Responsabilidat mes pueblo no tin nodi di karga. Un programa ant dirig riba formashon di lider ta deskonos totalmente. Esaki mes a pone ku mas bien ta un figura proftiko mester a lanta pa kumins enkamin, move e pueblo den sirto direkshon. 2. Kuadro poltiko totalmente nobo Despues di 1945, ora ku Partido Democraat gana elekshon ta surgi un malkontentu formal den filanan di Partido Catlico Curasoleo. Den e temporada ak, tin un Ronde Tafel Conferentie pa disid tokante outonomia pa nos islanan. Gomez ta bai Hulanda pa represent islanan di Karibe hulandes i ta boga pa su ideal di semper: outonomia. Inkomprendibel ta e aktitut di sierto lidernan di su mes partido, ku den persona di sr. Ch. B. Debrot, ta manda un telegram Hulanda pa mustra ku pueblo ainda no ta "rijp" (hechu, madur) pa un outonomia i ku Gomez no por papia...”
11

“...79 paternalismo ekstremo di parti di varios miembro di klero, poko espritu di lucha, aktitut hopi personalista di parti di Gomez den partido. Sinembargo no ta pares e falta di liderasgo ni e poko atenshon di parti di partido pa asuntunan di formashon sosial. Posiblemente s pa motibu di intromishon di klero, ku e konsekuensha di prdida di elekshon, a pone Gomez pensa den formashon di su mes grupo poltiko. Atakenan di parti di klero sigur tabata un motibu grave. Gomez ta lansa su kampaa denter di figuranan mes di Partido Catlico i presisamente denter di e palankanan manera Hendrik Pieters Kwiers i Ernesto Rosendaal Esakinan ta figuranan ku ta bai sosten e lucha di Gomez kompleto. E partido nobo: Nationale Volkspartij ta lanta na aa 1948 formalmente i ta present un momentu di duda den pueblo: na ki parti kohe? Algun miembro prominente di partido ta keda firme, es desir no ta sigui tras di Gomez, otro ta laga poltika kai kompleto. No tabata un situashon fsil, ni pa partido di Gomez ni pa Partido...”
12

“...88 esaki e prom bnt di partido Nashonal ta nase: N.H.U. (Nationale Havenarbeiders Unie). (1948)1 Sindikatonan awor ta bai bira simplemente un organisashon mas, ku lo yuda, pa haa voto i gana elekshon. Ma no ta partido Nashonal so, partido Demokraat tambe ta bai lanta su sindikatonan. Den haf e trahad riba boto di lots i riba brg, un grupo chik ta bai ku Demokraat. Ta un grupo ku por kompar mas bien ku e obrero industrial, e voorman i su trahad den haf ta di e pueblo simpel humilde. Asina ta bai result ku tin dos grupo: N.H.U. i U.S.H.P. (Unie van Stuwadoors en Havendienst Personeel). Den kasi tur ramo ta bai result meskos: dos tipo di sindikato kada un ku kol di su partido. Na Mijnmaatschappij ta bai yega na un wlga, ku lo demostr klaramente e interes politiko ku kier mete i dirig sindikalismo. Geoffrey Stewart i Dixie Blaisse (tur dos ingls) ta para na kabes di un wlga ku a estay na Nieuwpoort. Gomez ta defend un posishon, ku hende no por komprend sin konos e wega poltiko. Un artkulo di...”
13

“...pa soa i rabia. Hopi tempu despues e rabia ak lo manifest su mes na un manera hopi irashonal den e revolushon ku despues lo tuma lug. Kasnan netamente hulandes na Julianadorp. Yunan di Korsou simpel, hendenan di kunuku a kumins kere den nan mes un ratu. Gomez ta e "profeta" pero tambe e ta bira un "dolo", te hasta hende ta yama nan mes "gomista". Tg e kibramentu ku tradishon i para riba su mes, ainda no ta duna muchu speransa. Despues di un viktoria grandi, Gomez ku su partido ta bai prd un elekshon, ku lo manda un otro dirigente bai firma un situashon poltiko i estatal nobo na Hulanda. Esaki ta pone e pueblo kumins duda den su mes atrobe. E idea ku "nan mes no por" ta bolbe lanta. Pueblo ta prd konfiansa den su mes. Propaganda poltiko ta mustra riba e faktor "kol" hopi bia. Pero "blanku" ta sigui atra, maske bo a sinti nan peso riba bo lomba. Un chns mas tin ora ku den Statuut asept ku kada isla lo mester gobern su mes, ku su mes parlamento chik, su eilandsraad. Tambe ta asept ku e asuntu...”
14

“...Esaki ta krea impreshon di un situashon hopi steril. No por gobern kasi i pronto lo tin otro elekshon pa Staten i mester yega na firmamentu di un Statuut, ku ta garantis poblashon su outonomia tan dese. Ironia di e situashon ta ku no ta Gomez, profeta pa pueblo, kende su ideanan tog a sali den Statuut, ma su kontrinkante poltiko Efrain Jonckheer, desendiente di e gremio ku semper tabata na mando, ta bai Hulanda i ta sinta firma e dokumento, un di esunnan mas importante pa Krsou. Un ironia grandi, pero realidat ku pueblo i mandatarionan mes a krea. E glpi ak pa Gomez mester tabata formidabel i nos no ta kere ku nunka mas el a rekuper kompletamente. Resultado di su lucha, su ideal, despues di tantu estudio i trabou, ta keda firm, no pa e mes sino pa su atversario poltiko, di kapasidat sigur inferior i sal di e grupo ku presisamente e kier a hala un banda. Di otro banda, pa Krsou mes, resultado di elekshon pa eilandsraad ta result den un viktoria pa Partido Nashonal. Beka pa estudio Un di e trabounan...”
15

“...99 Nunka e partido ak a logra muchu riba su mes, apesar ku tabatin hende ku a traha duru i ku motivashon berdadero pa hasi algu pa pueblo pero nunka a logra. Tempu di elekshon kos tabata brua formal. Pa e delaster elekshon na kua Partido Katliko (KVP) a tuma parti (1963) a yega momentu ku pueblo no tabata sa si e partido lo djin Partido Democraat si f no. No por yega na un desishon definitivo i pueblo a kaba di deskontrol, hopi hende a bira lomba pa partido. Ora ku despues e partido djin kompleto ku Partido Democraat tabata su morto den bista di pueblo. Un dirigente a deklar pblikamente durante un reunion di estudio na kua e tabata pertenes ku "mi a kere ku tabatin sikiera algun idealista mas den partido, pero awor si mi tambe ta bai buska pa mi mes". Lstima pero e tabatin rason mirando kon kosnan ta birando. Mintras ku obispu Zeppenfeldt a deklar ku: p'e e partido katliko (KVP) ta e trabou esensial di Iglesia na Krsou, awor e vikario apostliko nobo mons. J.M. Holterman ta prohib e partido...”
16

“...Sindicalismo Cristiano). Akshon di e sindikatonan ak di N.V.P. ta konsentr mas tantu den haf di Krsou. Otro gruponan manera di panadero, shofr di bus i taxi, no ta dje fuerte ei i no tin muchu aktividat. Den haf, lug di hende ku mnos formashon generalmente, kada bes tin konfikto i kada bes ta logra algun sn mas pa e trahadnan. Siegamente tur hende ta sigui loke R. Tschumie propon i hasi. Di formashon no tin apsolutamente nada, simplemente ta kuestion di tee hende mas o mnos kontentu i haa votado pa elekshon. Prom ku Tschumie bai Hulanda ta palabr pa manda un par di su dirigentenan Caracas, kaminda un saserdote jesuta (Manuel Aguirre S.J.) tin un "sirkulo di formashon sindikal i sosial", i ta regla tur kos. E biahe pa Hulanda ta sigui, pero e formashon di otro hende mas ku por bin bira lider ta keda sin realis. Ora ku despues di un reunion na Havana, Cuba na 1959, e lider mksimo di C.L.A.S.C. sr. Emilio Mspero yega Krsou, pa atend asuntunan di sindikalismo kristian, ta mustr' riba e fayonan grandi...”
17

“...e kumpramentu di voto i hungamentu ku volmacht. Kosnan ku ta difsil di kontrol. Dunamentu di onderstand na Sociale Zaken, karchi di dokter, fiansanan na Volkskrediet-bank i Bouwkredietbank naturalmente no ta kumpramentu direkto, pero s un manera pa opten voto. Asuntu di vota ku volmacht ta yega te na un ekstremo, di tal manera ku solamente ku volmacht kaba un partido kasi por tin garanta di un asiento den legislatura. Falta di sentido krtiko den pueblo ta pon guli tur e kosnan ak. Despues di elekshon ta kumins e otro "wega" di hala representantenan di un partido kontrario na bo banda. E ta sosed den tur partido mes. Ku esaki nos ta nota un falta total di seriedat i gobernashon korekto den nos lidernan poltiko. E wega ak no ta solamnete riba nivel insular, pero den gobernashon sentral ta meskos. Meskos negoshamentu ku partidonan di otro islanan. Un partido chikitu ku un of dos asiento ta bira asina masha importante mes pa e posishon "klave" ku nan por tin den un sistema asina. Esaki ta pone...”
18

“...ta bini ku algn proposishon. Tur mksimo dirigentenan ta presente, mnos Juancho Evertsz. Porfin ora ta bai parse ku tin un salida, e ta manda un persona, probablemente ku mandato estrikto pa stroba un kambio, ku kasi ta asept kaba pa esnan presente. Einan e esfuerso ak atrobe ta keda sin ksito, despues di un par di dia di reunion. Partidonan tradishonal ta bai urna pa vota huntu ku e partido nobo F.O.L.. Dirigentenan di F.O.L. Nita, Godett i Brown ser ka gobernador mr. N. Debrot. Resultado di elekshon ta un enorme kantidat di voto pa F.O.L....”
19

“...salimentu di partido asina tantu, ni di divishon. Dirigentenan den poltika ta bai bira kos di hende di pueblo: Maria Liberia Peters, Don Martina. Eksponentenan di hende ku porfin por bai mustra ku pueblo mes por maneh su asuntunan. Tempu netamente kolonial i di famianan "importante" ta bira kos di un pasado leu ay. Awor ta pueblo mes por kumins disid riba su futuro. Sistema di elekshon, ku ta eksist na Krsou i Antia, kisas no ta e mih pa e pueblo aki. Koalishon a kousa basta problema den kurso di tempu, ta lanta gruponan ku ta aktivo riba tereno di "ideanan" poltiko, sin ku nan ta mete den prktika bayendo pa elekshon. E grupo konos ku nmber di "KOUSA KOMUN" lo result un grupo sumamente krtiko, pero ku krtika fund, ounke no semper asept....”
20

“...Ellis, kende a hasi su estudio na Medellin, Colombia. E obispu nobo ta di otro mentalidat ku Holterman. Di ideanan sosial no ta bai nota muchu. Dokumentonan di Medellin mes ku ta mustra un Iglesia Latinoamerikano interes den bida pbliko i normal di pueblo, ta keda un teoria ku ni sikiera ta papia di dje. Mas ainda, tin manera un miedu pa enfrent loke ta kere f sinti komo un menasa pa Iglesia i bida religioso. E partido nobo ku lanta: "M.A.N." ta keda konsider un peliger pa Iglesia. Preparando pa elekshon, ta pidi pueblo hasta resa pa warda nos di peliger di komunismo (FOL tabatin su kontaktonan ku Cuba i p'esei lo ta komunista (?) i ta pone M.A.N. riba e mes un lia). Algn saserdote ta sali na pbliko pa mustra ku ta un fantasa esei, pero e ideanan poko sosialista ta pone hefe nobo di Iglesia di Krsou spanta. Ni un kmbersashon personal no a klara e situashon. Ta sigui un tempu di puru devoshonalismo den Iglesia. E sekularisashon ku ta turnando lug rnt mundu solamente ta duna e sektanan religioso...”