| 1 |
 |
“...maar deze .ontwikkeling, en. beschaving ook via het papiamentu .zelf aan
4§
anderen- hebben overgedragen.. Ik wijs alleen .maar. op. het. .Boeki di Som van I9OIt dat aantoont, dat talrijke problemen waarmee,we nu nog denken te zitten, in feite voor ons allang zijn opgelost.
Een.bibliografie van het papiamentu is m.i. dan ook niet alleen zuiver Xinguis.tsch. een eis van de eerste orde, maar zeker ook algemeen cultureel.
III
Deze.bibliografie heeft, voor mij dan ook.niet in de eerste plaats een. wetenschappelijke bedoeling. Ze is eenvoudig een antwoord aan de. gevoelde noodzaak, zo snel mogelijk het materiaal in het pa-pianentu op te tekenen vr. het grootste, gedeelte ervan verloren zou. zijn geraakt.Twee feiten bewijzen, dat ik hiermee niets te vroeg, ben geweest o Zo kwam ik, speurend naar het zeldzame boek uit I929 Ignorancia,o. Educando un pueblo, van Medardo Marchena, dat een zo centraal punt vormt in de sociale geschiedenis van de Antillen, om mee te maken, dat de bijzonder alerte, oude...”
|
|
| 2 |
 |
“...dat hijzelf-nergens neer.een. exemplaar van zijn boek kon vinder .Zijn werk., waar hij erg aan gehecht was,- ondat het hem. jaren ..concentratiekamp, op Bonaire, had gekost noest hij herlezen van een net de hand geschreven.copie.die hij langgeleden zelf van een van de laatste exemplaren van zijn.boek had gemaakt. Kort daarop kwam ikj ook op Bonaire, bij iemand, die een paar dagon te voren stapels verbrand had van het eveneens zeldzame boek van Jv Muller l Critica riba Ignorancia o Educando un Pueblo de Seor P.P.M.de Marhena" Maar dat is nog niets ver-geleken_bij wat er in 1969 net het Archief van de bisschop is gebeurd
Het is .duidelijk* dat- indien er veel -eerder, een. bibliografie van het papianentu. tot. stand was gekomen ; indien ook wetten bestaan hadden .die. er. nu nog. .niet. zijn on ons papianentu cultuurgoed te .beschernen, de brand van 30 mei, die ons. sociaal gezien nisschien wel v/at goeds heeft opgeleverd, ons niet zou hebben beroofd van zoveel, waardevolle items uit dit....”
|
|
| 3 |
 |
“...X
Gazette van William Lee, die in 18X2.begon, zorgvuldig worden nagegaan.,., omdat immers de discussie over 'het papiamentu naast de.missiebladen, voor een groot deel in deze periodieken .is. gevoerd.Ik heb evenwel enige niet van belang ontblote artikelen uit de Amigoe di Curaao van 1915 kunnen opnemen, alsook enkele artikelen van Jozef Sickman Corsen uit de Vrijmoedige van 1899 en van Luis Daal uit La Union.
Ten aanzien van de Antilliaanse musicus_dichter JSBCorsen wil ik opmorken, dat zijn verzameld werk niet spoedig genoeg kan verschijnen ; zijn .studies over het papiamentu getuigen nl van zoveel inzicht in onze taal, dat die tegenwoordige discussie. over het papiamentu zonder zijn publicaties een schrijnende armoede betekent en als het v/are zelfs de hele discussie over het papia-belachelijk maakt
Van een bibliografie van de platen in het papiamentu heb ik hier om redenen die nu wel duidelijk zullen zijn, nl. de urgentie, af gezien, Het lijkt me nuttig dat ze gemaakt wordt, evenals...”
|
|
| 4 |
 |
“...worden die artikelen opgenomen die niet in de eerste plaats wetenschappelijke studies over het papiam-sntu beogen te zijn ze blijven dan ook vaak zeer oppervlakkig maar waarvan de opzet is het papiamentu te 'signaleren of er meer bekendheid aan te geven.
ANONIEM
AUTRET, Jean
BUHRS, Raphael.
COHEN HENRIQUEZ, P.
FOKKER, A.A.
IDEM
GINNEKEN, Jac.
IDEM
ZpJ. (rond 19^5) Esperanto of the Caribbean. In: The Netherlands Indies.
New York
19^5 Written papiamento.
Hispania 28 : 508-5IO
19V?o Papiamentoe.
Amigoe di Curacao, 29 juni.
193^o De taal van Curaao. -
Natuur en Mensch, april-mei, 1914 Het Papiamentoe of Basterd-Spaans.der V/est-Indiese Eilanden o
Tijdschrift voor Nederland-sche taal-_en letterkunde*
33 : 5^-79
191^/1917 Papiamentoeo In :
Encyclopaedie van Nederland-sch Wost-Indie !s Gravenhageo Blz.3^-7\5^9<>
1928aeCuraaosch en Arubaans-Neaer-lanscho
Handboek de* Nederlands che _taal : 28'.' l'3.
1928bc.Papiamentoe of Negorspaansc Handboek der Nederlandsche taal : 283-291-...”
|
|
| 5 |
 |
“...sutel(e) ku watapana, of ku bara di watapana zoals ook Maduro heeft. Ook Maduro geeft evenwel geen verklaring.voor het feit, dat in 'sutel watapana' het voorzetsel ontbreekt.
Het is nu zeer opvallend dat we, naast talrijke andere overeenkomsten met_het papiamentu, in het modern Kaapverdisch ook deze twee vinden. In de bundel gedichten van de Kaapverdische dichter Kaoberdiano Dambar getiteld 'Noti', mij ter hand gesteld door de Antilliaanse dichter Sigfried Silvanie, vind ik (pag, 15) : 'Negros ki bo mata, ki bo prende ki bo sota' Tussen het hierboven besproken 'sutel' (waarbij de '1' gedacht kan worden als *al') en het in het volgend stukje voorkomend 'tera'l pensamento' kan ook overeenkomst gezien worden i (pag, 14)
Bo bem di londji, pirsiguido...
na bo odjo, bo tars ma di ka (=niet) s kanto seklo;
na bo boka, um sagredo bem gardado;
bo kab£ 3 tera'1 pensamento.
Maar er zijn.nog sprekendere overeenkomsten: Vergelijk het volgende : (pag.17)
Nes noti sukuro di misterio
ki aima (=ziel) nos guentis...”
|
|
| 6 |
 |
“...XX i
Tenslotte heeft het Kaapverdisch 'doxi voor pap, 1 dushi' 0 De finale 'i' die we in de tekst van Emmanuel (1970) vinden in diamanty,' komt overeen met hot Kaapverdisch Vgl. (pag*l6)
Bo tra diamanti di nos rio Bo oro di nos tera Bo tomano nos kumida0
Deze voorbeelden van overeenkomst tussen papiamentu en het modern Kaapverdisch, die wel een nog grotere overeenkomst tussen het papiamentu en het oudere kaapverdisch doen veronderstellen,' wettigen mijns inziens een herorientatie over de oorsprong van het papiamentu en wel in de richting ( reeds door Lenz in 1928 aangegeven overigens) van een portugees-afrikaans proto-creool met betrekkelijk late hispanisering. Hierbij hoeft men niet uitsluitend rekening te houden met de Kaapverdische eilanden, maar ook moeten kijken naar de varianten van dit proto-creool in de Westafrikaanse lanaen_Portugees Guinee, Santo Tome, Annabon Fernando Po, Angola ecdc
Ook uiterlijke, historisch-sociale argumenten wettigen deze stelling Reeds voor Columbus was...”
|
|
| 7 |
 |
“...geen sprake zijn geweest* ( Voor deze tegenargumenten.baseer ik mij uiteraard op de overbekende historische bronnen)#
BALEN, V/. Je van BUTTNER, W.J.A.
DAAL, Luis, II
IDEM
ENGELS, C.J.H,
GATCBET, Albert, S.
1940 Papiamento en Portugees.
WIG. 22 i 371-376.
1950. Hebben het Neger-Engels en het Papiamento dezelfde oorsprong? Beurs en Nieuwsberichten .
4 september.
1965/66.Glosa di un dokumentu na papjamentu di ana 1863*
La Union, november 1965? I j idem 6 april 1966, II idem 13 april 1966, III
1967 Papiamentu no ta un "mal span-r jo" sino un lenga riba su mes. La Cruz, 27 juli.
1944. Papiamento en Portugees.
Amigoe di Curaao, 19 april.
1885. The Aruba language and the Papiamento jargon. In: Proceedings of the American Philosophical Society,
Vol. XXII,part IV,No 120 :
299-305....”
|
|
| 8 |
 |
“...
Jose Pedro Rona's artikel "Spaanse, Portugese en afri-kaanse elementen in het pa-piamento'.'
Watapana jg III, no3
1904. Naar de Antillen en Venezuela. Leiden*
1935/36.Oorsprong en betekenis van het woord Macamba.
WIG 17: 256-260.
1937* Portugeesche taalresten in het papiamento..
WIG 19: 212-214.
1940, Het papiamento._
WIG 22: 220-225*
1941. V/at is het papiamento?
Amigoe di Curacao, 24 maart.
1948. Het papiamento. In:
Oranje en de zes Caraibische parelen.
Amsterdam. Blz. 75-82.
I953. De taal papiamentu en haar oorsprong.
Hilversum.
Zie onder Syntaxis*
1965. Papiamentu, origen i formacion. Curaao.
1966a.Procedencia di palabranan papiamentu i otro anotacionnan. No.1.(Letter A te M) Curaao...”
|
|
| 9 |
 |
“...Nicolaas van. 1944a
IDEM 1944b
IDEM 1946.
IDEM I947.
NAZARIO,Manuel Alvarez 1970.
PALM, J.P, de I969.
PIJPERS, E#Jo 1944.
¡.Procedencia di. palabranan papiamento i otro anotacionnatic No* 2 ( Letter N te Z) Curacaoe
Algun observashon tocante e articulo "Orgenes y Evolucion del papiamentu" publica den e numeronan 2,_3> i 4,de Watapanac Watapana, jg. II ,No 2.
Commentaar op Rona.
Watapana, jg. Ill No. 4
.Papiamentoe en Portugees.
Amigoe di Curacao, 14 april.
.Nogmaals het paiamento en Portugees.
Amigoe di Curacao, 26 april.
Oude inventarissen.
Amigoe di Curacao, 21 mei.
Volkskunde van Curacao Willemstad.
Un texto literario del papiamento documentado en Puerto Rico en 1830.
Willemstad, Gestencilde tekst van een lezing gehouden op het Eerste Internationale Symposium over het papiamentu.
Het Nederlands op de Curacaose school*
Leiden.
Dissertatie.
Mijn moedertaal,
Amigoe di Curacao, 4 mei....”
|
|
| 10 |
 |
“...xxviii
Spelling
Het probleem van een spelling voor het papiamentu, dat een probleem is van creoolse talen in het algemeen ( Zie b.v. Hall 1966) is voor het eerst in een groot dispuut in de Amigoe di Curaao in I9I5 als zodanig aan de orde gesteld, al toont de geschiedenis van het geschreven papiamentu, die vanaf 1825 via catechismussen te volgen is, dat dit probleem al lang bestond. Het dispuut dat ook sociolinguistisch van belang was, concentreerde zich voor wat de spelling betreft vooral op de vraag of ze etymologisch moest zijn ( zoals vooral Eybers voorstond) of niet Dergelijke disputen werden en worden nog geregeld in de Antilliaanse kranten gevoerd. Zeer goede spellingsvoorstellen waren overigens lang v5'0r I9I5 al gedaan door de Antilliaanse dichter-musicus Jozef Sickman Corsen. Zijn studies die vaak in het spaans werden geschreven schijnen evenwel aan de latere generaties die hem vooral kennen, als dichter volledig te zijn ontsnapt* Van de talrijke 'leken* die spellingsvoorstellen...”
|
|
| 11 |
 |
“...
IDEM
IDEM
IDEM
IDEM
BABIBE, H. HOYER, W-.M.
De JONGH, E,
MADURO, A.J, IDEM
IDEM
1915a.lets over het Papiamentu en zijn schrijfwijze I.
.Amigoe di Curacao, 2 october. 1915b.Idem II.
_Amigoe di Curacao, 9 october. 1915c.Idem III.
_Amigoe di Curacao, 25 october. 1915*}Idem IV
.Amigoe_di Curacao 6 november. 1915e.Idem V.
Amigoe di Curacao, 15 november.
Een polemiek met Poiesz en Walboomers (Vide) over culturele waarde enspelling van het papiamentu.
197O. Spelling Romer of Daal.
Watapana jg.II, No.7, juli.
1918. Papiamentu i su manera di skirbie.
Willemstad*,
I97O' Tw-ee.letters onder de mikros-koop.
RUKU 2 en 3? jg 2.
1953a.Ensayo pa yega na un ortografa uniforme pa nos papiamentu. .Willemstad.
1953b.Suplemento riba vocabulario etymologico (capitulo X) di Ensayo pa yega na un ortografia uniforme pa nos papiamentu. Willemstad.
I97O. Tokante uzo di signonan ortogrfico. den nos_idioma. ,
RUKU 2 en 3, jg.2 Blz.^-9-50...”
|
|
| 12 |
 |
“...IDEM
xxxi
Zie ook andere secties*
1970. De.identiteit van het papiamentu. Deel .
RUKU 2 en 3, dg. 2
I97O. Idem Deel II.
RUKU 4 en 5, dg. 2.
1915aHet papiamentu als cultuurtaal. Amigoe di Curacao, l6 october.
1915^*Nog eens het papiamentu als cultuurtaal.
Amigoe di Curacao, 30 october.
Zie Eybers en Walboomers.
1970aOrtografia pa _Papyamento._
RUKU 6, dg 1. Blz. 23-27. Verslag van een lezing op Aruba in augustus i960, door I.Tromp.
1970bOntwerp van een Spelling voor het Papyamento,
Willemstado Gestencild.
1915a.Naar aanleiding van het papiamentu als cultuurtaal door DsGJ.Eybers.
Amigoe di Curacao, 16 october.
1915b.Naar aanleiding van Papiamen-tsch als cultuurtaal van de zeer Eerwaarde Pater Poiesz. Amigoe di Curacao, 30 october.
1915cKaar aanleiding van het behoorlijk (?) antwoord van Ds.Eybers. Amigoe di Curacao, 6 november.
Zie Eybers en Poiesz...”
|
|
| 13 |
 |
“...XXXV
IDEM
IDEM
IDEM
IDEM
IDEM
EVERTSZN.J
GOILO, E.R.
IDEM
IDEM
IDEM
IDEM
IDEM
HASETH, Lucille.
1962. Papjamentu den boka di studin-tenan na Ulanda.
La Union.
1964a.Un bjaha mas: papjamentu na Ulanda.
La Union.
1964b.Pa di tres bjaha: papjamentu papj na_Ulanda.
La Union.
1964c.Uzu i abuzu di "na" i "den" na papjamentu, I en II.
La Union, l8 juni.
1964d.Meditashn_riba prlogonan na papjamentu.
La Union.
1898. Compendio de la gramatica del papiamento.
Curacao.
1951a.Papiamentsleerboek. Tekstboek. Willemstad.
2de herziene druk : 1958.
1951bPapiaments_leerboek. Hulpboek. Willemstad.
2de herziene druk : 1958o
1953 Gramatica papiamentu.
Curacao.
1962. Papiamentu Textbook.
Aruba.
Z.j. Algun observashon tokante tra-dukshon di notisianan na papiamentu.
Willemstad....”
|
|
| 14 |
 |
“...1933. Een spaans.boek over het papiajnents,
T0NToLo 32: 40-69.
I92O Beknopte papiamentsche spraakkunst. Manuscript
1930 Recensie van R.Lenz.
Modern Language notes 45 :
413-415.
197O Mi Lenga. Di prome tono.Curaaoe
1971 Mi Lenga; Di dos tomo.Curaao0
1928. El papiamento, la lengua criolla del Curazao.
Santiago de Chile Ook in:
Anales de la Universidad de Chile, tweede serie, 4 (1926):
695-768, IO2I-IO9O ; (I927): 287-327, 365-412,
Gerecenseerd, door Joseph (1930), Hesseling (1953),Maduro (1967)0
1945. The windblown language papiamento.
Hispania 28: 50-59o Gerecenseerd door DAAL (1945)
1966. Papiamentu; errornan di diccin i traduccin; un guia pa esnan ku ta desea papia i traduci correctamente.
Curacao*
1967 Observacin i Apuntenan tocante El papiamento la lengua criolla de Curazao Santiago de Chile-1928. di Dr* Rodolfo Lenz Willemstad
Gestencild....”
|
|
| 15 |
 |
“...xxxvii
PEER, Willem
1952. Bespreking van E.R.Goilo (1951) Taal en Tongval 4: 189-190*
PUTMAN, A.
18980 Theoretische spraakkunst der Papiamentsche taal
(Curacao)
RMER, ReGc
1955/56.Taalonderwijs_op de Nederlandse Antillen.
Christoffel I.
SINTIAGO, A.F.
1898. Gramatica corticoe di idioma papiamentu.
Curacao.
WATTMAN, F.H.
Zie onder sectie Morfologie.
ZEPPENVELDT, A.van de Veen. 1928. Praktische handleiding der papiamentsche Spraakkunst. Curaaoo
Veel werk is_op dit terrein verricht ; vooral door Hoyer,Maduro en Brenneker Ook de dichter Pierre Lant'fer moet in dit verband
drukkingen en woorden hanteert, ze zo voor uitsterven behoedend. Zijn activitei in deze is te vergelijken met die van Guido Gezel!e honderd jaar geleden voor het Vlaams. Iets dergelijks vindt men ook in het potisch werk van L** Daal.
In het onlangs verschenen 'Echa Cuenta' dat een verzameling is van door Ellis Juliana op de band genomen oude papiamentse verhalen, vindt men een schat van zeer oude uitgestorven papiamentse woorden...”
|
|
| 16 |
 |
“...xxxviii
ANONIEM
IDEM
IDEM
IDEM
IDEM
BBENNEKEE, P.
Oud Papiamen.ts-Nederlan.ds woordenboek..
Zonder titel, Zpl., Z.j.
Pap laments woordenboek. Ned,-Pap0 ; Pap-Ned.
Zonder titel, Z.pl., Z, j.
1869 Woordenlijst der in de landstaal van.. Curasao meest, gebruikelijke woorden. Vermeerderd met eenige gemeenzame samenspraken .
Willemstad* 2de druk.
1876. Lista di palabranan i Komber-sasjon na leenja.Oelandes i Papiamentoe pa N,
Willemstad.
1885. Woordenlijst en Zamenspraak in de Nederlandsche en Curacao-sche landstaal door N.
Lista di palabranan i Komber-sasjon na leenja_Oelandees i_ Papiamentoe pa N, Willemstad. (Waarschijnlijk latere druk van Anoniem 1876.)
I945. Proverbionan Papiamentu Willemstad.
IDEM
1951 Tweede druk.
De kleinere omvang van de tweede druk van deze spreekwoordenverzameling wordt verklaard door het feit dat de auteur de uit het nederlands en spaans vertaalde spreekwoorden uit deze editie heeft weggelaten....”
|
|
| 17 |
 |
“...xxxx
COLLIN'S Jr., S. Henry.
DAAL, S.H.L.
IDEM
IDEM
DAM, C.F.A.
EEUWENS, A.en H.MHulsman. EMMANUEL, I en S.
EWIJK, P.H.J.A. van .
HASSEL, E.A.L.
HOYER, W.M.
19560 Birds and Fish of the Netherlands Antilles.
Caribou Press. U.S.A
1962 N-8mbr. di nos lenga: "papja-mentu" c "kSrsow".
La Union.
1964a.N<$mbrnan geogrfico i gentilismo na papjamentu.
La Union, 23 april.
1964b.Papjamentu : zhar, tinashi, por on i wea-di-awa.
La Union.
1953 2000 zinnen aangevuld en vertaald in het xjapiaments door E.R. Goilo.
Willemstad.
1936. De naam Curaao.
Willemstad.
I97O. History of the Jews of the Netherlands Antilles Cincinnati. Twee delen.
Zie vooral Deel I : 256/37
1873. Nederlands-papiaments-spaans woordenboekje.
Willemstad.
1953. Dictionary EnglishrPapiamentu; Papiamentu-English.
Z.pl.
1918. Woordenlijst en Samenspraak
Hollandsch-Papiamentsch-Spaans. Willemstad.
Tot 1950,6 drukken :2de,1922; 3de, 193Ii 4de, 1945; 5ds,
1946; 6de, I95O....”
|
|
| 18 |
 |
“...xxxxii
MADURO, Antoine, J.
IDEM
IDEM
IDEM
MEINZAK, E.
IDEM
IDEM
MENKMAN, W,R.
1959. Un coto di dicho, refrn, proverbio i expresionnaii i nan nificacion na hulandes. Groningen.
1960. Loque a sobra den e macutu di dicho, refrn, proverbio frase i palabranan di nos lengua.i nan nificacion na hulandes. Willemstad.
1967 Proverbio-Refran-Dicho I ex-presionnan papiamentu i nan nificacion_na ulandes. Willemstad.
Keuze uit Maduro 1959 en Maduro i960.
1971 Enkele opmerkingen over Richard Woods artikel over'The English loanwords in Papiamentu' NWIG. jg.48, no. 2/3.
1961. Drie landen Drie Talen -Een koninkrijk.
Paramaribo.
Nederlandse woorden en zinnen, vertaald in het Sranang en het Papiamentu.
1962. Idem* Deel II
1963. Woordenlijst en samenspraak : Nederlands-Surinaams-Spaans ; Nederlands-Surinaams-Papia-_ ments; Surinaams-Nederlands. Paramaribo.
1936/37* Curaao, zijn naam en zijn taal.
WIG l8: 38-50....”
|
|
| 19 |
 |
“...1
II, PROFAAN
ALBERT, Manuel Antony
Aventura ..di Conde Enrique, Z.P1., zjo 76 blz. Oorspronkelijk verhaal, gestencild met gedrukte omslag,
(O.B.)
ALBERTO, D.M,
Jabi di Union,
Curacao, z.j. 19 blz, met inleiding.
Een gesprek met Tula, zoon var> een oude slaaf
(W.B.)
4
ALEGRIA NA CORSOUW
Curaao, z.j 12 blz.
Kleurrijk programmaboekje ter gelegenheid van een gelijknamige avond aangeboden door de bevolking van Curacao aan de fraters van Tilburg in verband net hun 75-jarige aanwezigheid op de Antillen.
Bevat teksten van.Rudy Plaate en Pierre Lauffer.
(B.W.)
ALGUN NOCION DI SOCIOLOGIA
Curacao, Curacaose Volksbond, 1944. 56 blz.
(Ma)
AMOR PA UN HOMBER CASA
(Curacao), Casa Editorial "La Fe", z.j* 3 delen.
Deel 1 12 blz.
Deel 2 12 blz.
Deel 3 17 blz.
(Mad)
AMOR SCOND TA TEMPU PERD
(Curacao),.Casa Editorial "Emile?1, z'-j, 12 .blz-, .
Novelle door un hoben autor" deel 1
Overige delen niet aanwezig, (Mad)
AMOR SIN BALOR
(Curacao), Casa Editorial "Revista", zj. 12 blz.
Novelle.
(Mad)...”
|
|
| 20 |
 |
“...2
ANDRES, Obrero.
(Curacao), Gasa Editorial Antillano, z.j. 2k blz
Edita pa comisin di Partido di Obrero.'
(Ju)
IDEM
Deel II.
ARNOLDO, Frater' H. .
Bunitesa den secura. Curacao, Deel I, 1961
159 blz.
Samengesteld met ..medewerking van F.B.M.Staarink.
ill.
Verder geen delen verschenen. (Mad)
IDEM
Zakflora
Willemstad, 1959
In de handel.
ARUBA RECORDING COMPANY
Cancionero..
Aruba, 1952. blz. Liedbundel in het papiamentu met inleiding van Padu del Caribe. Bevat composities van A.NoTillano, .A.Ribeno. (Schuilnamen).
ill.
(BjW.)
ATENCION PA ORDENANZA DI CONFLICTO DI TRABAO
(Curacao), 1952o 11 blz. Uitleg van de arbeidsregeling vqo het personeel van de C.P.I.M./C.S.M.
111.
(B.W.)
BARBAS ON. V/. de.
Kinderspelen.
Zwolle(Nederland), 1957
Over*gedrukt uit het missietijdschrift S.Dominicus Penning.
(WB*)...”
|
|
