1 |
|
“...Korsou tabata pimp di marsiano (kakalaka chikitu ku a bini di af). Pai pruga ta un tela ku tin pipita chikitu (pikpik) kol skur riba dje. Izakitu a kore hunga bala riba kaya; ora su tata yega kas mi n ke tun pruga den su karson. Laga di ta sinta piki pieu. Den kunuku i den mondi sa tin vruminga grandi ku yama badjaga.
Ora pwis mira su pianan, e tin ku baha su ala. Un ekspreshon di ofensa ta: Mi n sa ki patu a brui e (mi no konose su sail). E pober kriaturanan a keda manera para sin nshi (sin kuido, sin kas o hende pa mira nan), Hende ku pie lora (pia ku ta tira paden). Nanzi koko ta un insekto di kol Iila-shInishi ku ta biba bou di pieda kaminda tin frialdat.
Literatura
Prosa i poesia Estrofa (kuplt), verso Terseto, kuarteto, soneto Allterashon, korida Rima, ritmo Verso liber, asonansia
Literatura oral i artlstiko Sinnimo, neologismo
Komposishon, ensayo Humoresk, kuenta kbrtiku Novela, biografa Kuenta di Nanzi
16...”
|
|
2 |
|
“...gai a buta ku ora un hende regala otro algu di metal, mester tira e obheto ei na suela, anto ta bisa: Pa no kibra amistat. Felipi ku Toni ta enemigu mortal. E burach stima porti shap. Un palabra di ofensa ta hasi mas due ku un boft.
Nan a tuzji e pober hmber, te bute bira shangrin. Ku tur sorto di palabra dushi i promesa e polltiko a kalanch e hendenan pa vota pe. Un gatiero ta biba riba kustia di otro hende. Esun ku sinta envidi otro hardi bai, no ta sobra tempu pa traha positivemente pa su propio progreso.
Mih rabia ku duele. Ta rabia (envidia) bo tin; bo n por mira ku mi ta den bon. Polita ta mash hende di nos; semper e tin mash grasia. Gustami bo! (bo ta un gran fregad). No tumami na malu, pero mi ke ku bo ta kibuk. Mi n sa pakiko el a bai na malu (nua) ku nos.
Amor di mucha ta awa den makutu (e no ta dura). Hasi un amigu un fabor i b'a kumpra un enemigu. Tee un hende na kurason (odia). Tee amistat ku diabel, pa bo sa kiko ta pasa den fiernu. Amigu di mas stim ta kuch di matad (bo mes...”
|
|
3 |
|
“...suheto (par tras di e verbo). Turna nota ku den a kaso aki e verbo mester ta intransitivo. Un fillogo ta un lingista, un perona ku ta hasi estudio profundo di idioma. Nos lenga tin un tesoro grandi di modismo (moda propio di papia un idioma). Entonashon di papiamentu ta diferente na Ruba, Korsou i Boneiru. Kada un ta "kanta na su manera.
Gramtika ta e arte i siensia ku ta trata inflekshon di un idioma o otro medio pa demonstr relashon entre palabra manera ta uza nan den papiamentu I skibimentu. Palabra nobo ku keda form nos ta yama neologismo. Palabra arkiko ta esnan ku awendia nos no ta uza mas, manera ptobank, stelchi, mesi awa.
Boto, barku, bapor
Bapor di karga Lancha, kqre kosta
Guigui, kayuka Chapaleta, timn
Bapor di zeta Kompas, strea di nbrt
Balandra (ku un master) Bodega, kamarote
Golt (ku dos master) Pagai pa ba kanoa
Brik (ku tres master) Ria bela, hisa bela
Yola, kanoa, ponchi Lanta o basha anker
Boto di bela, di motor Tripulante, kaptan, matros
Sa ba kanoa, frek ponchi, rema...”
|
|