Your search within this document for 'infekshon' OR 'ku' OR 'krusa' resulted in 58 matching pages.

You can restrict your results by searching for infekshon AND ku AND krusa.
 
1

“...Wordt niet uitgeleend Lektor: ta yega un kaminda ku mi mester sera brek. Maske kuantu gana mi tin di sigui. Maske kon pimp nos idioma ta di palabra i ekspreshon. No ku ma fada ni kansa. Ta djis un rosea mi ta kue, pa mi bolbe bati bai.Pasobra e kos aki a bira un bisio. Loke mi ke pidi ta esaki: No mira e trabou akl komo educacao ban-cario (un ekspreshon ku ma fia di Paulo Freire); si ba sinti sabor di nos idioma, anto sigui buska bo mes tambe. Bo tin tur derecho dl trata e obra akl na un manera krltlko. Ami lo ta gradisidu pesei. Bo sa mes bon ku mi ku nos por yega nos meta pa medio di interkambio di idea i pensamentu, aseptando nos tur dos su inkapasidat, flta i fayo, pero ku e deseo konstante di sia di otro. Unda bo ta kere ma haa sa e ekspreshon un hende na su winda winle? Seka mi muchanan na skol I I ora bo kere ku ba kansa, no perde kurashi ni kabes. Pasobra den e obranan di Antoine Maduro tin ainda un monton di tesoro ta wardabu. P.A.L. Pa mi raspdi wea: Tavio. Aa 1974 Imprenta V...”
2

“...nogoshi, pasobra nan por a keda abr te lat. Tin pakus ta duna rebaha ora bo kumpra hopi kos. Un floristera ta un nogoshi ku hopi risku. Den botika nan ta bende remed, pero tambe sensia (shete sorto) pa kita fuku di aa bieu i awa dl sueltu. Kosto di un artkulo ta loke ta su preis di faktura; loke e bal sa depende di e bended o e kumprad. Si un bended (empleado) den pakus puntrabu: Nada mas? outo-mtikamente e ta pusha e kontsta No den bo boka. Kumpramentu di bleki dobl o frus den tienda ta mash peligroso. Muebel di mahbk ta duradero. Tin komersiante ku kapasidat di bendebu porkeria lor den papel di selofan, tur esei ku un sonrisa simptiko riba nan kara. Di un hende asina ei nos por bisa ku e ta honrado i sinsero manera un bended di outo di segunda mano. Nogoshi ta nogoshi! Barata ta sali karu. Preis di galia flaku o preis di famia, baratiyo i likidashon ta ekspreshon ku ta sirbi di "bakoba pa makaku. Den un karniseria por kumpra lomito, muchacho, karni mul, bistek, higra, mondongo o un hapa...”
3

“...marka e artlkulonan ku sali menos bon: second, third, irregular. Esa-kinan e komersiante por bende mas barata. Un istorlador ulandes a yama Kaya Grandi di Otrobanda De Poolse corridor. Prom ay tur tienda tabata simplemente tienda. Djei nan a para bira toko. Algu paresido ta e pakus ku ta un boutique. Paga tinu ku kasi tur pakus tin nomber na spa. Esei no ta nikamente un herensia dje tempu ku idioma spa tabata manda na Korsou, pero awendia pa fasilita esnan di bla spa den nos besindario ku ta bin kumpra merkansia. Tin mash hopi pakus kaminda e artkulo di mas karu ta un sonrisa. NI patu ni rlu (e no ta duna kontest sikiera). Un piskad ta warda su kosnan den sukuchi patras den boto. Notisia (nobo) dl kanoa ta notisia bieu. Pieda muh ta un pieda di laman ku ta drif riba awa. Pasa (salta) bui: sail for di haf. Ora no tin bientu e nabegantenan den barki bela ta fleit bientu pe lanta atrobe. Mester tira garn pa kue pisk. SI laman seka, bergwensa ta pa Dios (ekspreshon pa bisa ku un hende no mester...”
4

“...bon intenshon; mete pata, en kambio, semper ta mahos. Lembelansa i chu-pad ta figura despresi. Fabor no sa ta perdl. Ku hopi plaka bo ta un homber riku, ku bon manera un kabayero. Un hende dl sano huisio no ta ekspone su bida na peliger. Hopi beheit pornada. Ainda tin hende ku e mal kustumber di huma sigaria ku kandela paden. No ta semper un kontrlbushon ta plaka; un eskritor por manda su kontribushon ora e entreg un artikuio na korant, sperando ku nan lo publike. Tin hende floho ku ta "gusta trabou mash, den e sentido ku nan ta gosa di para mira kon otro ta traha. Hasi algu bon, pa mi por yamabu Moda di aktua Un akshon, un gesto, un hasi Obra, prosede, nogosha Kibra o kumpli ku promesa Yuda, yudansa, asist na Broma, blf Desaroya, ekspone na Kontrlbui, koopera Entremete, mete pata Formalidat, buya, buya barata Lembelansa, chupad Favorese, un fabor Regla un asuntu Flha un preis Bon manera o komportashon Hasi esfuerso, bon o mal kustumber un esfuerso enbano, avisa 7...”
5

“...danki! Esnan ku a logra ta esnan ku a hasi nan trabou ku fe, konvik-shon i un sonrisa riba nan kara. Komportabu! Fortunata bai bini shete be. Kustumberta lei. Trata un hende di mal natur ta desagradabel. Mal genio ta kontrario di bon beis. Bon amigu no sa laga otro na kaya. Esei ta konsekwensha di bo mal komportashon. Si bo ta aktivo, bo kapasidat lo oumenta muchu mas ku ora bo ta den un posishon ku otro mester bisabu kon aktua. Tin be nos mester frsa bara, pa nos logra. Si bo mes pluwe, bo ta sinti mas satisfak-shon di bo esfuerso. Kanimi pa mi kanibo! (yudami pa mi yudabu). Un yangabashi tin boka grandi i masha formalidat, pero sin moda di muri. Tin mama di kas ku ta bati lingo, di moda ku banda di atardi nan ta morto kans. Bedaru, shon Fanfan, bedaru i ban ku kalma. Ta ki ansha bo tin? Bo parse shon Kochi Kayente. Hende floho manera kaka di mardug. Un muh chismeira ta gusta papia malu di otro hende. Si nan yamabu un buchi ponchi, esei no ta palabra di kario; nan ke men ku bo ta brutu...”
6

“...bisti di un santu ku un persona ta priminti di bisti durante siertu tempu, pa gradisi pa un fabor risibi. Si bo ta domina varios idioma, ta un gran fasilidat. Den komersio tin e lei di demanda i oferta. E kos ei a sosode kontra mi boluntat. Un komandante ta duna su sldanan ordu. Sirbishi militar obligatorio. Esun ku sa di domina su mes ta realmente liber. Ambishon ta un deseo fuerte pa logra honor o kslto. Boluntat ta hopi, ma kaminda ta leu. No hasi nada fors. Tempu ku Wilson tabata presidente di Merka prohibishon a kumlnsa. Tur mucha ta loko (dese) pa vakansi grandi kumins, pa nan bal diberti i gosa poko, pero den e prom siman di vakansi kasi tur ta drumi te lat sin hasi nada. E kriatura a nase ku un gani kos den su frenta. Lo bo keda ku gana (deseo). Un mucha obedesidu no ta lanta may ku su grandinan. Pidi man di un dams, pa nan dunabu un stul (oportunidat di namora na kas). El a bin keha su mest (nesesidat) seka nos. Elisa tin ku puntra kaya pe kana (ku kabes sushi i ku masha delika-desa)...”
7

“...ta meskos, pasobra "pola ta un tela kor ku antes tabata uza pa fura ku-sinchl. Naturalistanan a observa ku kol di hopi bestia parse esun di nan ambiente. No ta fasil pa mira un totolika par ketu riba tera. Bo mester tin bon bista pa mira un yuana den baranka. Muchanan sa bisa ku ora un kaku saka su sambchi, e ta koba mama. Pero e sambchi kol orao ta sirbi pa atrae insekto, pe kaku kome. Un hende ku kara di luna (kara di laba ku dos man) tin kara hanchu. Dader skalein tin kuminda kol poko blanku. Ademas tin dader ku kuminda orao i kor. Si un persona a keda wowo so, e ta masha flaku, Hanchu pa bo, smal pami ta le di trektu (midimentu ku dos midl). Un sombr ku mal fasun (forma). Dobla lomba di morkoi pa subi un seru. Un lorada skerpi. Un kaya stret. Lombe (lomba di bal). Pie krps. Pechi palombra. Bariki lodo. Kabes di kipashi. Frenta di tutu. Kachete di wil. Nanishi di tampa. Ple flerchl. Man manera hapa. Nan sa traha marmulada (di guyaba) den diferente forma. Ora dos hende kasa, nan ta bai...”
8

“...un loko Sabidura di buki no ta sabidura di bida. Si bo no tin inteligensia bo no por bai kumpre na Ulanda. El a bin pone na mi konosementu (po-nemi na altura) ku e tin intenshon serlo. Kada fishi tin su saber. No bin saka sabl riba mi. Bo ke hunga papel di bobo, pero mi sa ku bo ta leu di animal. Un persona tap ta 1. un persona hopi bobo. 2. un ku no sa kon komporta den kompania dl otro hende. Tee kuidou ku gai bibu. Un mucha bibitu tin alegra den bida. Un hende spiertu ta bon na su tinu. Un Ignorante ta un ku no sa algu; un estpido ta un bobo. Nos tin sinti pa nos pensa i kompronde. Esun ku studia bon tur dia i no na ultimo ora, lo krda tur kos na momentu di eksamen. Dia 26 di juli nos ta rekord deskubrimentu di Korsou. Un loko por puntra loke shen sabl no por kontest. Djis un tiki siansa ta mash peligroso. Slkologia ta e siensia ku ta dedika na estudio di natur, forsa i funshon di espritu humano. Lavoisier, Einstein, Pascal i Leibniz tabata sientlf Iko. Bo sa kon e asuntu ak ta kome-bebe...”
9

“...kunuku, patruli Krusa kaya, dobla skina Un estatua, un plenchi Un lorada, un kaminda kolebra Pali telefon i di lus Kana riba asera No ta tur hende di kunuku ta kunukeru. Bai pariba o pabou. Lora (dobla) na man drechi. Na skina di kaya tin un tienda chikitu. Na Punda nos ta kana riba asera, na kunuku nos ta kana kanti kaminda. Riba kaya di gobiernu (kaya pbliko). Bo por perd kaminda den mondi. Riba kaminda di Bandabou nos ta topa varios labad. Dos outo a dal na un krus di kaminda. Antes Punda tabata ser den e murayanan di frtl. Den Punda tin hopi pakus, pero mayoria ta di estranhero. Hendenan di kunuku sa ta trempan (tempran) na marshe, pa bende fruta i berdura. Si na kunuku bo puntra pa un lug, nan ta bisabu: Djis parib'ei. Ma bo ta kana te hik prom bo yega. Pa krusa kaya mester mira prom na man robes, despues na man drechi. E nomber original di Parke Wilhelmina ta Alameda. Kompar ku e parkenan grandi di London e ta aa. Si brug ta abr, nos por pasa rnt. "Baby Doll ta nomber ku pueblo a duna...”
10

“...tin potrt di tur esnan ku a gobern Korsou. Turistanan a invad Waterfort i poltikonan Fort Amsterdam. Parse ku porfin nos kaya, plenchi i hanchinan ta bai haa nan nomber original. Ke men ku aki poko dia nos ta spera di mira: Hanchi bientu, Seri Pitermai, Hanchi bao, Plan Mulina, Awasa, Seri Domi I Den Kob. Den e bario nobo di Brlfa (Brievengat), nan a duna honor na nos msiko i kompositornan. Esun ku ke gobern bon, mester ta prepar i stud i; ademas e mester por mira dilanti. Demagogia di polltiko sinbergwensa ta ruina pa un pais. Kada kuater aa tin elekshon. Reinado di reina Victoria di Ingla-tera tabata largu. Den reino di Dios nos lo por gosa eternamente. Nos Parlamento (Staten) tin bintiun miembro, Eilantrat tin 22. Union ta forsa. Outorisa un persona ta niflka dune e poder nesesario pa hasi algu. Si Manuel tin un bisikleta i e outorisa Carlos pa bai Punda ku e bisikleta, el a duna Carlos e poder pa uze. Meskos ku vruminga i maribomba, hende ta un ser sosial ku ta biba den grupo o komunldat...”
11

“...kapital no ta eksisti mas na Korsou. Esnan ku komete krimen grave ta pasa nan kastlgu den prizon na Kur Sp (hotel mirashelu). Ora tin dalmentu di outo, polis di trfiko ta hasi investigashon. Reshersnan no ta bisti uniform. Ken lo tira bista riba esnan ku ta tira bista riba nos? Nos tambe por bisa^Nos kas ta nos palasio, pasobra un polis no por drenta un hende su kas sin un permiso espesial. Nos tin tres Kdigo, esta Kdigo sivil, Kdigo dl komersio i Kdigo penal. Antes un hende por a vota ora e bira mndu (mayor di edat). Awor ak nan por vota ku djesocho aa. Un protagonista tin e papel prinsipal. Un dramaturgo ta skibi obra teatral (tragedia o komedia). Sigun nan ta pasa un pellkula, nos ta mira djeseis ptret pa sekondu. Charles Laughton i Lawrence Olivier ta dos gran artista di sine. Nos ta sinta ariba den palko o abou den preferensha. Galera tabata e lug di mas barata, te mas patras, ma ya e no ta eksisti mas. Un dramaturgo ta hiba un eskritor e ventaha ku e por sinta den teatro, mira e aktornan...”
12

“...di Shakespeare A midsummernights dream, ku tabata present den teatro Asiento na Korsou, ku e titulo "llushon di anochi. Drama griego a nase for di e solemnldatnan religioso, esta dje sere-monianan relashon ku e kulto di Dionisio. Un drama ta parti den akto; kado akto ta parti den varios esena. Corneille, Racine i Goethe ta tres dramaturgo di literatura oropeo. Den un Musical e Intriga ta bira mas bibu pa medio di variashon dinmiko di muzik, kanto, ballet I show. Un krltlka (resea) ta un opinion, generalmente den korant, tokante un obra. Esakl ta trabou di un krltiko dramtiko (teatral). Komishon dl sensura tin ku mira tur pellkula prom ku presenta nan pa pbliko. Un aplouso ta manera blsamo sublime pa un aktor, aunke ta un kantidat di man bashl ta bati, haslendo ruido. Nan ta proyekta pellkula riba un pantaya. Hunga rl ta un ekspreshon relativamente nobo. Muzik tin un papel importante komo fondo den un pellkula. E grupo di "Thlia a kue hopi fama ku su diferente presentashonnan teatral. Hollywood...”
13

“...kantika ku trupial ta fleit na mondi e ta fleit na kas (mester adapta na sirkunstansha). Si bo bira stropi, muska ta komebu (si bo ta demasiado humilde, nan ta subi bo kabes). Dia totolika yu ta mas kontentu, su mama ta bula bai lague (despues di un legria grandi tristesa ta dal aden). Skibi pie galia (skibi mahos). Tiin un flor ku yama kam i gai. Biba den kouchi di palomba (kas chikitu i pert). Te ainda tin hende ta kere ku muskita di laman (muska grandi) ta trese notisia. Un muh ku ta bula kaya manera dalakochi tin pia largu i flaku. Mainta trempan den tempi awa tin masha wimpiri (lembelembe). Ora un kinikini ta bula pasa, kunukerunan ta grita: Kiu, kiu. Souchi ta un para pasahero. Na Kolombia tin hopi samuro ku ta kome bestia morto. Si un tata bisa ku su yunan ta manera samuro, ke men ku nan ta kome sin sobra nada. Antes den Parke Albertina, banda di Choloma, nan tabata kria abestrus. Komehein no ta bora drenta muebel di mahbk. Barbult ta bula na lampi te ora e klma su ala (esun ku prufi...”
14

“...manera bakĀ”. Si dos palabra tin e mesun zonidu pero ku nifikashon diferente den su konteksto, nan ta homnimo. Stelchi i "mesa di awa ta dos palabra arkaiko. Pa skibi un novela bo mester di dos gota di fantasia i un tinashi di energa. Movielist ta un palabra nobo pa e novelista ku ta skibi un novela espesialmente pa trahe na pellkula. Den istoria di nos literatura nos ta yama Lus Daal Rei di metfora, pasobra e figuranan ku el a krea den su poeslanan ta eksepsional-mente bunita. Den tknika di komposishon nos ta sia kon mester desaroya e intriga di un kuenta i tambe kon mester deskribi kada per-sonahe. Henry Habibe i Frederico Oduber ta dos poeta rubianu. Nos literatura a keda ekspres den tres idioma: papiamentu, spa i ulandes. Un protagonista ta e persona ku tin e papel prinsipal den un istoria. A sosod varios be ku un editor a kambla ttulo di un novela, pa e bende mih. Sinembargo nunka nos no mester huzga un obra pa medio di su ttulo. Esun ku observa i skucha bon, lo ripar kuantu tema tin pa...”
15

“...ku ta karga su nmber. Willem Kroon, Manuel Fraai i Miguel Suriel ta tres novelista di Korsou ku a skibi na papiamentu. Un yu ku nase ku shete luna ta mash delikadu. Poko prom ku un muh duna lus, e ta kibra awa. Hende bobo ta kere ku un yu parf (nas) na saku ta mira spiritu. Djis despues ku un kriatura nase, ta krta su lombrishi. Partera ta e nomber moderno pa frumu. Nuebe luna largu un mama ta karga barika. Ehersisio despues di parto ta hasi mih efekto ku e paa di faha barika. Nan ta bisa ku un yu na lechi no ta haa ferkout. Si un mama sigui duna su yu lechi di pechu sin menstru, e ta kria yu limpi. Kaminda ma nase ta kaminda mi lombrishi ta der. Lei no konose folester. Lke mester pa dera un hende ta e deklarashon di dokter ku el a muri. Santana tin muraya, pero esnan paden no por sali i esnan paf no ke drenta. Beth Haim ta e santana di hudiu tras di Isla. Santana di protestant ta kerkf i misa di protestant ta kerki. Dochi a yega te na boki buraku, bolbe biba. Si bo tin moda, bo ta laga...”
16

“...plaka ku sa kaba na brin-gamentu. Landa na laman ta muchu mas agradabel ku den un pisina. Ora muchanan kumins sia sambuy, nan ta bula saki kfi prom. Korementu di kabai ta birando popular. Tiramenti pisk ku harpun ta un deporte pa hende kompletamente sal. Den Spaanse Water sa tin pustamentu ku boti bela. Den wega di bala i otro deporte sa tin un rfri. Awendia futbol a bira gran nogoshi. Deporte ta mas dushi ora no tin pbliko pa mira. Wega di ladrn no ta wega korekto i sigun regla. Na skol nos tur a yega di hunga kore kue. Ora bo ta mucha nan ta bisabu ku mester tira salu riba rabu di toto-lika, pa bo hae, pero pronto bo ta sia ku ta si bo arma trampa o kui Wega i deporte Un huguete, un ppchi Fli, trm, ninichi Hunga kore skonde Bula kabuya, pele Bleki-bleki, hila Un pasatempu, domin Dam, karta, dou Pisina, deportista Futbolista, pali gol Landa, sambuy, drif Set ola, bula saki kfi Un yagd ta tira konenchi Bao di laman, kore kabai Futbol, un wegui bala Kiper ta para den gol Tira pisk ku harpun...”
17

“...bo por kwe nan. Mester hunga wega di kangreu ku pieda chikitu. No ta pa kashipete mucha sa hunga, ma pa dushi di wega. Horka un hende su dbel ta nifika strobe. Prom ku kuminsa hunga domin o karta, mester shbel e piedanan o skmbel e kartanan. Antes no tabatin fiesta di risibimentu sin wegui pan. E mes wega ku Susana a hunga Pereto. Pereto a hunga Susana. Nos ta tira charada pa esnan ku ta skucha rei e kontsta. Den deporte esnan ku ta mira sa pusta ken ta gana. Na Neurenberg (Alemania) tin mas ku doshen fbrika di huguete. Atletismo ta buta un hende keda sal. Kampeonato di tenis na Wimbledon ta un evento internashonal ku ta atrae kompetidor foi tur parti mundu. Saka fini. Hinka gol. Kp bala. Fli ta tira mulina. Hunga rndu (ku ninichi). Wega sushi! Friu! Kayente! (gritu di mucha ora esun ku ta buska algu skondl ta seka o leu). Traha buskuchi: traha knpi den paa di esun ku ta landa na laman. Ora e sali e tin ku ls e knpinan ku djente (kome buskuchi), mientras e otro muchanan ta para hari. Eskloi...”
18

“...pa nos mskulonan ku ta peg na nan. Un hende por ta defektuoso o mankaron. Ki diferensha tin entre fula puls i fula pols? Plancha i djente falsu. Na 1885 arkelogonan a deskubri karpachi dl un hende ku tabata pertenese na sivilisashon etrusko (mas o menos 500 aa prom ku Kristu) ku un set di djente di bestia bon peg den su kachete. Responsabilidat a keda riba bo lomba. E mucha muh ta kana kibra hep. Hopi hende sa planta mata den kustfa di nan kas. Mi amigu ta bibatrai lombi Dios (masha leu, den chokamata, den kul di mundu). Ba pika mi karni ku bo palabra di abuzu. Bon kabes: por sia bon Bon kurason: bon hende Mal kabes: tin mal sueltu Kurason di pieda: sin heful Kabes duru: no por sia bon Kurason chikl: masha sensibel Kabes bon: bon na tinu Kurason moli: bon di mas Kabes di pali maishi (vra-vra) Kurason duru: sin sintimentu Bo tin pechu! (kurashi) Perta pia (lanta pia), manka pia (kumins kana mas pokopoko. Calisto sa gusta hinka dede (abuza). Mester dal Djan su kokoti man ku mukel, pe slk algu...”
19

“...djaka ta aparese. Nos ta kere ku ratn di anochi ta gusta skuridat, pero bon mir nan no ta bestia di anochi. Nan ora di sali generalmente ta ora bira sukuritu, i hopi di nan ta bolbe bai drumi mei anochi. Antes den Klip nan tabata "kore ficho, kargando karbonstein na ma-kutu, pa bai basha den bapor. Pa kada biaha ku nan hasi, nan tabata haa un ficho, pa bai kobra kune despues. Bichi di kandela ta produsi un lus dbil sigun e move su alanan. Un ladronchi ta un lus elktriko ku un waya largu pa bo kana bai leu kune. Un kustumber di prom ay tabata gloriamenti kurpa asina sende lampi di korozin anochi. Un kara di luna ta un kara di laba ku dos man. Ma dal mi kabes duru te mira strea. Ma rabia te mi wowo a bira skur. Un persona ku wowo kla no ta bou di influensha di bibida sterki. Si bo no paga lus na tempu, nan ta korte (deskomunik e koriente). Den e kas tabatin un lus manera di bilorio. Si un fius bula, mester pone un otro na su lug, pasobra drechamentu di fius kim ku papel di plata di sigaria ta...”
20

“... (chupad) Stima ku lokura Ofende, ofensa Tenta, tuzji Gusta, hasi yalus Pashon di un amante Biba na grasia ku hende Prhimo, adversario E tin rabia riba mi Malagradisidu Primu ku primu ta primi otro mas duru (bis na un manera chistoso ora dos primu namora o kasa). Sunchi di konfenchi (den wega di pan i ku pida hilu). Si nos risibi un persona ku hopi kario, nos ta risibi ku brasa abri. Kerementu den webi gai a buta ku ora un hende regala otro algu di metal, mester tira e obheto ei na suela, anto ta bisa: Pa no kibra amistat. Felipi ku Toni ta enemigu mortal. E burach stima porti shap. Un palabra di ofensa ta hasi mas due ku un boft. Nan a tuzji e pober hmber, te bute bira shangrin. Ku tur sorto di palabra dushi i promesa e polltiko a kalanch e hendenan pa vota pe. Un gatiero ta biba riba kustia di otro hende. Esun ku sinta envidi otro hardi bai, no ta sobra tempu pa traha positivemente pa su propio progreso. Mih rabia ku duele. Ta rabia (envidia) bo tin; bo n por mira ku mi ta den bon. Polita...”