Your search within this document for 'brel' OR 'di' OR 'solo' resulted in 109 matching pages.

You can restrict your results by searching for brel AND di AND solo.
 
1

“...cTMi ^enga DI DOS TOMO...”
2

“.../?xr Mi ^enga DI DOS TOMO & Q? // 21 ip /?.k Bibliotheek UNA HTlf'G ImPPEUJKB fcJOVHEEK CKERUSTHAAT Cwrac*. Ned. Antii*' Wordt met uitgeleern Publik na aa: 1971 Imprenta. Stencil- Offset Centrale...”
3

“...Den preparashon di e di dos tomo di "Mi Lenga m a haa kooperashon di Sr Antoine Maduro, kende a koreg e manuskrito ku pasenshi di santu, ku shete brel i palabra pa palabra. Mi no tin basta boka pa ekspres migratitut. Tokante ortografa mi mester bisa ku ma uza esun di Ral Romer, tantu pa teksto komo pa obra di e diferente owtoman. Esaki ta pa mantene uniformidat. Tambe ma tee kwenta ku e trabow ektenso ku Sr E.R. Goilo a hasi den su obra Gramatica Papiamentu, publik na 1953. p.a.l. pa mi Chalito Pa Havo, Akademia pedagogiko i esnan ku ta prepara pa nan eksamen L.O. Papiamentu Derecho di owtor reserv....”
4

“...4 DI PROME LES Frank Martinus Mirami sinta' na Awasa ta mira barkunan sal i i otronan drenta. Semper bay den e awa ki mi ke ku mi ta mirabo. Semper bay mi ke ku bo ta riba un dje barkunan grandi ku ta drenta. Semper ku un barku sali mi ta sigur ku ba sali lagami. Awasa di Punda (Handelskade) o Awasa di Otrobanda (Plasa Brion), tur dos tin un ambyente di nostalgya, espe-syalmente atardi ora solo kuminsa baha. Esei ta loke a inspira Frank Martinus. Por syertu te ainda tin hopi hende ku sa sinta atardi riba e bankinan kanti awa, pa gosa e trankilidat i e bista di laman. Awa salu a bira Awasa Meskos ku kami slu a bira karnisa (karni salg). Yrki tambe ta karni salg, pero sek na solo. Na Boneyru nan ta yama Yorki: salon. Awasa di Punda na 1900...”
5

“...kombersashon). Awe mi no a purba slu di Dyos. (Mi no a kome nada). Bay manera slu den awa. (Kaba na nada rpidamente Mester tira slu den funchi ora e ta tota. (Mester ak-twa na e momentu oportuno). Tin hopi nomber di lug na Korsow, ku ta deriv di nomber di e prome du. P.e. Monchi (banda di Mahuma), VVelatina (banda di Rozendaal). Ma Luisa (banda di Santa Rosa), Ma Bey (na kaminda di bay Soto), Zjaro (di Jarreau, e prome doo), Seru Djakebu (di Jacob Evertsz), Pitermay (di Piter de Mey ku tabatin su shap na kaminda di Stenen Pad (Pietermay su nomber antigwo). Meskos ku a pasa ku nomber di pisk, a sosode ku nomber di lug: Lelienberg a bira Lrumbe den boka di pweblo. Brievengat a bira Brfa. Langeleven a bira Lngule. Rio Magdalena a bira Ri'maleyn. Ascencin a bira Shinshon. Chinchorro (St. Joris) a bira Chinch. Bon mira. (Bon bis) Na mi mira e ta un loko. (sigun mi moda di pensa ). Un hende bon mira o mal mir (nan gust o nan no gust). Mirado di karta. Mirado di destino. Hasi algu sin drey mira atras...”
6

“...E ta asina nervyoso ku e no por sinta ni para. A sinta un sekura di grita, (dura largu). Su palabra a sali. (loke el a bisa a result berdat). Mi no ta sali ku su sistema, (mi no ta di akwerdo ku su sistema). E mucha a sali su tata, (e tin karakter o aparensha di su tata). Ni su mama no ke sali pe. (no ke proteh, jude', defend). Un persona di bon sal. Ainda mi no a haa salida pa mi briyechinan. (no a haa bende pa nan). Ton & drenta ku mi pa kumpra e kas. (yega na un akwerdo). E sapatu no ke drenta mi pia! (en realidat ta e pia ta drenta e sapatu! ). Algn kaso di redundansya: Drenta paden. Sali paf. Baha abow. Subi ariba. Semper bay (Hardi bay, konstantemente, tur ora, stret bay ki ora ku bo ke). Nada no ta pa semper. Semper tin un frflu den tow. Mi kebo bon. (mi tin simpata pa bo). Mi kyer! Un mucha ku kyer. (pretendidu, teymoso, eksigente). Mi ke e ta bira mi ker e (Un r ta drenta, pa fasili-dat di papya). Provrbyo Komed di webu no sa ku galia su atras ta hasi dwe.(Esun ku ta gosa, no sa...”
7

“...berdat, bo ta haabo den difikultat). Djaka ku trampa a hera, no ta kome mas. (Bo no por gaha esun ku a bira sab). Na kas di burdugu no sa falta strp. P.e.: Un humado semper tin sigaria. Un bebed semper tin bibida na kas). Moda di ekspres E mucha su kol ta masha blek. Lag kwe solo pok a Mi tin sigur ku tasina manera dos be dos ta kwater Ta ken a muril (Kiko a sosode? ) Yanshi ke tur kos na su amn (Sigun su deseo). Dyos kriabo! Esaki ta bisa ora un hende nister). Anto tin hende sa sigi bisa. Pasobra si Dyos no kriabo, ningn sinbergwensa den e mundu malu aki no ta kriabo. Tansha su uniko yu ta su preti wowo. (su lokura). Ehersisyo 1 Hasi un kos sin preokup ta: Hasi algu sin.................. 2. Awe mi no a purba.....................di Dyos. Esaki ta nifik: Awe mi.................................... 3. Loke el a bisa a result brdat. Su palabra................. 4. Na kas di burdugu no sa..................................... 5. Menshon dos sinnimo pa konstantemente 6. "Kiko a sosode? ta meskos...”
8

“...8 8. Kiko ta nifik Mester tira slu den funchi ora e ta tata? 9. E nomber Pitermay (Pietermaai) ta deriv di........... 10. Yanshi ke tur kos sigun su deseo Nos por bisa tambe: E ke tur kos na.........................”
9

“...9 DI DOS LES Tin ocho sorto (grupo) di palabra: Sustantivo, pronomber, adhetivo, vrbo, advrbyo, prepo-sishon, konhunshon i interhekshon. Sustantivo: Esaki ta indik un persona, un bestya, un kos o un idea. A dal na Adela su sint ku e mester bay kas ku su kach Sint ta indik un idea. Adela ta indik un persona. Kas ta indik un kos. Kach ta indik un bestya. Pronomber Un pronomber ta par na lug di un sustantivo. E ta un substituto pa un nomber. Elias a yuda su tata i su mama, pasobra e taba- ta stima nan E ta un pronomber, pasobra e ta na lug di Elias....”
10

“...10 Nan ta un pronomber, pasobra e ta na lug di tata i mama Adhetivo. Un adhetivo ta un palabra ku nos ta pone seka un sustantivo, pa deskrib e sustantivo. Un mucha chiki ku un kabes grandi Chiki ta un adhetivo. E ta bisa algu di mucha Grandi ta un adhetivo. E ta bisa alsm di ka-bes Verbo. Un vrbo ta e palabra mas importante den un frase. Sin un vrbo n frase no ta kompletu, pasobra un vrbo ta demostr un akshon o un si-twashon. Ke men ku e verbo ta bisa kiko e sustantivo o e pronomber ta hasi. "Mario a bay kas (Akshon di Mario). "Elena tabata malu. (Sitwashon di Elena). Advrbyo. Un advrbyo ta un palabra ku ta kalifik un vrbo, un adhetivo o un otro advrbyo. "Djo a kumind alegremente Alegremente ta deskrib kon el a kumind. Pwes deskripshon di e vrbo "kumind) Felipi ta traha fantastikamente bon Bon ta un advrbyo ku ta kalifik e vrbo 'traha "Fantastikamente ta un advrbyo ku ta kalifik e otro advrbyo bon" "Mencha ta mash goloso". Mash ta kalifik e adhetivo "goloso"...”
11

“... ta un palabra ku ta par dilanti di un sustantivo o un pronomber, pa e por intro-dus o indik relashon di e sustantivo o e pronomber. den e frase. E buki ta riba mesa Riba ta pone relashon entre e buki i e mesa. E ta splika unda e buki ta. Konhunshon: Konhunshon ta nifik peg na otro o kombin Un konhunshon ta kombin dos o mas palabra, i tambe dos o mas grupo di palabra. Den e pasashi ku ta sigi tur e palabranan kursivo ta konhunshon: Mi a skohe mi esposa manera e a skohe su bist di kasamentu, no pa bunitesa pero pa kalidat. Mi esposa ta un bon muhe i su edukashon ta mas ku sufisyente. Awnke mi por a kasa ku un muhe ri-ku, mi a turna un ku ta pober ma desente Interhekshon. Interhekshon ta nifika bent meymey! Un interhekshon ta un palabra tir entre e otro palabranan, sin ku e tin relashon gramatikal ku nan. Generalmente un interhekshon tin un punto di eksklamashon su tras. Por ehempel. Hepa! Ay! Fwera! Artikulo inde fin i defin. Ademas di e ocho sortonan di palabra, tin tambe 1. Artkulo defin...”
12

“...e artkulo defin ta refer na un persona o un kos espesko. Por ehmpel: Mi a mira e mucha. Poli a kumpra e kach. Den e dos ultimo frase-nan aki ta kestyon di un mucha i un kach espe-sfiko. No kwalke mucha ni kwalke kach. Ehrsisyo 1. Bisa kwa ta e sustantivonan den e frase ku ta sigi. Ayera Nichi a guli un ninichi. E mester a bebe un pru-gashi i su manis ora e mucha a bay af, e ninichi a sali kai den wea. Su mama a keda masha kontentu. 2. Menshon e pronmbernan den e frasenan ku ta sigi: Monchi, Toya ku mi a bay laman. Nos a landa hopi. Tabatin basta hende i nan a gosa meskos ku nos. Monchi si tabatin poko myedu di awa. E di ku laman ta muchu friw. Mi ta kere ku boso tambe ta gusta landa. 3. Kwa ta e adhetivonan den frasenan ku ta sigi: Tin diferensha entre un bon hende i un hende bon Yanshi a traha un kas masha bunita, ku tur su bentananan di glas. Perkur pa hamas nan bisa ku bo tin mala lenga. 4. Bisa kwa ta e vrbonan den frasenan ku ta sigi: Nos tur mester kome, bebe i drumi, pa nos no bira...”
13

“...*13 5. Menshon e advrbyonan den e frasenan ku ta sigi: Edgar a keda mirami ku kara seryo. Komo mi sa ku e ta un hmber mash kalmu, mi no a preokup. Ma den esei el a bira lomba, kore bay teri-bel duru. 6. Kwa ta e preposishonnan den e frasenan ku ta sigi: Den kas tabatin un silensyo. Ma tira un bista riba e o-loshi na muraya. Tabata dyes pa djesdos. E pushi drumi kantu di porta a lanta kabes i skucha. Pasobra el a tende un zonido paf di kas, meskos ku mi. El a bay skonde bow di mesa i ami a drenta den kamber 7 Bisa kwa ta e konhunshonnan den e frasenan ku ta sigi: Kayochi a bira malu. Sinembargo ningn hende no a bin bishit. Pasobra e no tabatin ni famia ni konosi. Pero dia el a muri, mesora a bio famia, pa buska kiko Kayochi por a laga. 8. Menshon e interhekshonnan den e frasenan ku ta sigi: Hesusey! Esta un dol duru. Owtonan a kore pasa vyup vyup den kaya. O, o! Ta ki moda esei? Che! Aki den ta hole stinki. Fufik! Ami si no ta riska mi bida. 9. Kwa ta e artkulonan defin o indefini den e...”
14

“...14 DI TRES LES Tempu mi tabata den komersyo ma mira kon dos bended tabata traha. Un di nan, un muchahmber eduk pero sin brio, a keda chambuk aa largu, sin logra drechi. Myentras e otro, ku menos edukashon, pero ku un deseo fwerte pa logra, e bende i gana asina tantu plaka, ku des-pwes di un aa el a kumpra un owto nobo. Ta kiko un hende mester hasi, pa e tin ksito? Esun bended ku a logra tabata sa e triki Fiha bo meta. E tabatin su meta di kumpra un owto. I el a traha di tal manera ku el a bin logra. Soa lant ta mash dushi, Pero ku esei bo no ta logra nada. Esaki no ta nifik ku soamentu ta prohib Pero so-a na un manera seryo. Soa di bo meta, pa dunabo bro i kurashi. Pero no hoga den bo mes soo. (Fragmento di un artkulo di "La Cruz). Kon tempu? (Ki notisya tin? Kiko dia ta bisa? ) Kon ta? Ke tal? Kon ta bay Kun bay? Kon ta pusha? Mi no tin tempu di grawat mi kabes. (di tantu okup mi ta)- Ba perde tempu! (Bo mester a hasy mash dia kaba)....”
15

“...Bo tin bon tempu! (Aparentemente bo no tin nada di ha-si) Morto no ta duna tempu. (E ta yega sin avis di antemano. Un bended (salesman), trahando den komersyo pa un a-gente (representante di un fbrika), ta gana komishon di un o mas porshentu riba loke e bende. Tin be c tin un salarvo bsiko huntu ku su komishon. Hende ku brio, (ku kurashi) Hende ku formalidat. (brio sin fondo, buya barata). Hende ku kay-kay. (masha hopi brio i kurashi, sin myedu total). Chambuk den lodo: Traha duru, sin logra bay dilanti. Pasa den difikultat. Plaka malu (Plaka di otro pais o plaka malu mes). Plaka larg. (Sen larg) (plaka di pisk). Plaka los no ta meskos ku plaka larg. E ta net kontrali di plaka peg. Konta algu na plaka chiki. (den tur su detayenan). Mi no tin plaka pa tira af. (Plaka no ta kai foi shelu). (Den mi kur no tin palu di plaka........Esaki nos ta uza ora un hende o mucha ta blo pidi plaka pa tur sorto di koi lo-ko). Mi mester di plaka pa tapa hopi buraku. (pa paga hopi debe). Triki, maa* bwelta...”
16

“...e.: Maan, otro aa, djis aki, awor, nos ta bay. "lo ta para dilanti di un pronomber personal. Lo mi kome, lo mi mira, le sinti (lo e). Si e pronomber tin nfasis i den kaso di ami, abo, anto lo ta bay tras di e pronomber. P.e.: Abo lo sufr, Ami lo haa. E lo pasa malu, no ami. Den kaso di nos, boso!,por buta lo dilanti o patras. Pero si nos, nan i boso tin nfasis, anto naturalmente lo ta bay patras. Nan: Generalmente nos ta ekspres plural, butando nan tras di e palabra. Pero ta uza e final nan nikamente ora ta absolutamente nesesaryo. Tin palabra ku ya ta ekspres plural. Por ehmpel: Mi tin hopi kas. E tin kantidat di kabritu. Yanshi tin tranzjur di yu. Djo tin balente bleki. Esei ta un monton di tomati. Pwes den e kasonan aki riba nos no ta uza e forma nan pa plural. Turna nota: Mi tin buriku. (por ta un so i por ta mas ku un). E burikunan ku mi tin na mi kunuku. (aki e deskripshon: esnan ku mi tin na kunuku ta oblig nos di uza e forma plu ral nan. Alex tin basta galia. (E galia no ta indik...”
17

“...tin deskripshon: ................ esnan ku e ta kria). ยก ... : : " Pwes tras di e, mi, su, nos, nan, bo, boso, ta uza c final nan pa ekspres plural di e palabra. Krda bon ku plural mester ta netamente indik, pa por uza nan. Moda di ekspres Vruminga no sa muri bow di bar di suku. (si un hende ta hasi algu ku plaser i legria, e no ta kai pis.) Tumba mara prome bo hari. (No grita prom bo logra). Felipi ta kana bay bini manera skarpion dek.(shangrina, ku mal beys, kla pa remcnt, zundra, baha su rabya). Bo por hura i firma. (Bo por tin sigur). Mario ta kome na braga (o na mondi), bebe na riw. (E ta biba na su patarata grandesa). Awe kos ta fututu. (kos ta malu, krus tabowj. Sabelita parse mua machu. (muh manera homber ). Tira pyeda, skonde man. (Echa bayna na skond). Ehrsisyo 1. Mi tasina okup, ku mi no tin tempu..................... 2. Splika kiko ta nifik Chambuk den lodo............... 3. Un persona ku ta yen di debe, ta............ den debe. 4. Kiko ta buya barata? 5. Aki sinku aa nos ....”
18

“...18 8. Kiko ta nifika Tira pyeda, skonde man? 9. Uza e palabra kas ku su forma plural nan kaminda ta nesesaryo den e frasenan ku ta sigi: Mi tin shen.................. Tur mi tres ......... ta yen di komeheyn. E tres......... ku bo ta mira ei ta di mi ta wela. 10. Un mla machu ta.........................”
19

“...19 DI KWATER LES Kaminda di Bandabow Sustantivo. Tin dos klase di sustantivo: Sustantivo konkreto, sustantivo abstraklo. Un sustantivo konkreto ta algu ku nos por mira, tende, fula, hole, purba. Nos por mira un kas. Nos por tende un meloda. Nos por fula un fruta. Nos por hole un perfume. Nos por purba sows di un kumind. Pesei nos ta yama kas, meloda, fruta, perfume i sows.............. Sustantivo konkreto. Un sustantivo abstrakto ta algu ku nos por kon-seb o komprond ku nos sint. Pero nos no por ful, ni mir, ni purb, ni hol, ni tend. Myedu, kurashi, speransa, amor, rabya, deseo i fe ta poko sustantivo abstrakto. Sustantivo konkreto. Por pone sustantivo konkreto den tres grupo: 1 sustantivo komun. 2. sustantivo propyo. 3. sustantivo kolektivo. Un sustantivo komun ta indik un obheto, no komo un algu individwal,pero komo unu di un klase....”
20

“...Un buki, un kolegyo> un mesa, un edifisyo ta sustantivo komun. Un sustantivo propyo ta indik un obheto komo algu individwal. Biblya ta nomber di un buku individwal. Kolegyo San Tomas ta un kolegyo defin, individwal. Un sustantivo kolektivo ta un palabra ku ta refer na un grupo o un kolekshon di kos. Un monton di paa. Un tow di kabritu. Un mancha di pisk. Un trupa di sold. Monton, tow, mancha, trupa ta sustantivo kolektivo. Sustantivo abstrakto. Manera nos a ripara, un sustantivo abstrakto ta nomber di un idea. Pwes algu ku nos sint por komprond o konse-b. Un sustantivo abstrakto por splika un kalidat: Limpyesa o beyesa i grandesa. Limpyesa ta dushi. Beyesa ta kaba ku edat. Grandesa n'o ta pa semper E por splika tambe un akshon. Kresemcntu pur no ta bon. Den mi pensamentu tin un idea. Sa sosod ku e mesun palabra por ta konkreto o abstrakto. Mimina ta un beyesa (konkreto) Beyesa ta berdat, berdat ta beyesa. (abstrakto)....”