Your search within this document for 'Stul' OR 'di' OR 'ki' OR 'mi' OR 'ke' OR 'hasi' resulted in 52 matching pages.

You can restrict your results by searching for Stul AND di AND ki AND mi AND ke AND hasi.
 
1

“...Pa rekorda kon mi tabata drumi ku mi kabes den skochi di mi wela, bou di un palu grandi di dushi kabei, bebiendo for di su boka tantu kwenta i tradishon di mi tera....”
2

“...Riba fundeshi di nos istoria, tradishon, naturalesa i kustumber-nan ku ma lanta tende, ma disid na skibi e kwentanan aki den. Tin algn ku ta puru fantasia; otro ta bas riba un origen konosi kaba, sea leyenda o berdad. Pero kon ku bai bini tur ta sal di nos djogod" di kultura propio. Awor ku porfin tin e ola nobo di papiamentu, lo ta bon pa nos kriaturanan kome nan barika yen for di loke ta di nos mes, banda di loke nan tin ku guli di af. Di pursi te ainda mi ta tende e palabranan di Sr. Frank Rozendal: kultura di un pueblo mester keda refleh den su enseanza. p.a.l....”
3

“...Bencho tur ariba-bou. I na kas el a puntra su tata kiko mester hasi, ora Ez bini pa bebe sanger di e yu. Ez no ta haa chns di drenta, su tata a trankilise. Tur bisia ta bini seka nos dia e yu kumpli un siman. Anto nos ta tee wrda, pa Ez no drenta kas. Sinembargo Bencho no a keda satisfecho. I dia e ruman a kumpli ocho dia, Bencho a mua e kuch hulandes ku e sa traha palu di kui ku ne. El a bai den mondi, buska un bon horketa, traha un chincha grandi. Den su mes e di: Si mi topa ku Ez, mi ta lombr'e un pieda, tire seku abou. Anto ku mi kuch hulandes mi ta regla su kwenta pe. Boka ketu Bencho a para mira kon tur e bisianan a drenta kas, pa bin tee wrda huntu ku su tata. Pariba di kas su tanta grandi, tantan Nana, a koba un buraku. Ei den tantan Nana a buta mst di kabritu, huntu ku poko sensia. Anto el a pega tur e kos ei na kandela. Huma a plama, yena kur i henter kas. Tantan, ta pakiko esei?" Bencho a puntra su tanta. ,,Pa tee Ez leu, mi yu. Tresten ku e hmber i e muhenan den kas tabata kmbers...”
4

“...riba tur e repinan. Pasobra el a krda kiko su wela a konte, ku si bo krta i saiga kweru di un Ez, nunka mas e Ez no por bisti su kweru; anto e Ez ta muri. Ku pia tur tembla-tembla Bencho a bolbe bula bentana, kore bai kas. Ei el a yama su tata paf den kur, i konta su tata kiko el a kaba di hasi. Mi yu, b'a hasi masha bon, e tata di ku ne. Basta tempu nos a pensa ku Doma-boka-pretu ta un Ez. Awor aki nada no por pasa bo ruman chikitu mas. Nan dos a drenta kas, konta tur e bisianan ku tabata kan-tando kantika di kore ku Ez kiko Bencho a kaba di hasi. Tur hende a bira masha kontentu. Nan a brasa Bencho i tur a bolbe nan kas. Nunka mas ningn no a weta Doma-boka-pretu. E ruman chiki di Bencho a sigi krese, i dia e tabata basta grandi Bencho a sie traha palu di kui, pa kwe totolika. chitan ku kado Bastan Chiln di Saroma i bastan Kadl di Sabaneta tabata kwida baka pa nan shon. Bastan Chiln tabatin un toro ku djesocho baka. Bastan Kadl tabatin un toro ku bintidos baka. Pero Chiln ku Kadl no tabatin...”
5

“...tabata kere ku e sa kwida baka mih ku e otro. Pesei k¡ ora ku nan topa otro der kaminda grandi, nan tabata pleita. Un dia Chiln di ku Kadl: ,,Bo bakanan ta hole malu. Bo no ta baa e bestianan drechi? Kadl a kontest: ,,Mi bestianan ta baa tur dia. Pero bo bestianan parse karpachi. Mira kon flaku nan ta. Bo mester duna nan kumnda. Kada un a sigi bai ku su trupa di baka. Chiln a bai pariba. Kadl a bai pabou. Poko siman despwes nan a bolbe topa den kaminda grandi. Asina Kadl a mira ku un baka di Chiln ta kokoch, e di: Ai, e pober bestia. Bien brd ku su hastian no ta kwide. Chiln a sera su boka, pero paden el a hereb. Pasobra e no por a yuda ku e baka ta kokoch. E baka a trompek den un buraku dos dia prom i keda kokoch un krenchi. A pasa un luna. Kadl ku Chiln a bolbe topa otro, kada un ku nan toro i nan trupa di baka riba kaminda grandi. O Kadol ei, Chiln a grita. ,,Ta di kon bo toro su kara ta 9...”
6

“...mira bo mes toro. E pober ta seka di kai ral. Su wesunan ta sali rond di su kurpa. Den tur e kos aki, e dos toronan tabata tende loke Kadol ku Chiln ta bisa. Un dia, banda di tramrdia, e toro di Chiln a yega seka dje. Anto e di: Bastan Chiln, ta kon bo ta sokete asina? Bo mester tira Kadl un par di moketa, pa su boka tapa. Chiln di: Ken? Ami? Dios librami. Kadl tin forsa pi ku mla. E ta kibrami na filingrana. Tresten e toro di Kadl a kana yega seka Kadl. Anto e di ku Kadl: Bastan Kadl, ta di kon bo ta kobarde asina? Bo mester hftu Chiln un par di wanta. Ya e ta stop di hasi koi fresku. Kadl a kontest su toro: Mira un kos aki. Chiln tin brasa di heru. Kaminda e hartami ku sla, ta pi ku mukel. Asina a bin sosod ku kada un di e toronan a disid na bai bringa poko, pa kada un defend nan bastan. Un djaluna mainta, djis despwes ku solo a kaba di sali, nan a topa otro den e lorada di Sabaneta, kaminda tin e palunan di mansalia. E toro di Kadl a ranka bai riba esun di Chiln. Nan a kumins bringa, tira...”
7

“...pisk pa buchi tan Buchi Lan, un pober piskad di Wespen, tabata masha tristu. Henter siman el a sinta piska riba baranka, sin kwe ni un pisk. Su kas ku su yunan a kome funchi ku sku, te fada. Pesei su 11...”
8

“...kas di ku ne: Buchi Lan, Dios ta grandi. Bai tira un lia mas na Watamula. Ami ku e muchanan tin masha gana di kome poko pisk has. Buchi Lan a kwe su lia di piska, i el a hupa te Watamula, yen di speransa. Solo tabata kima masha pis. Anto bientu tabata lanta tera, suta den su kara. Ora Buchi Lan a yega Watamula, el a uza un sldachi pa as na su anzwe, i tira su lia na awa. A pasa basta ratu, sin e sinti ni sikiera un pik na su lia. Para un pinga Buchi Lan a kumins kabish. Ma den esei el a sinti un kos pis na su lia. Bon kontentu Buchi Lan a snuk e lia, laga fir un tiki, bolbe snuk, pa e pisk keda bon peg. I ku brio Buchi Lan a kumins kobra su lia. Den esei el a mira bshi di kabei riba laman. Masha hopi kabei kastaa. Buchi Lan no por a komprond e kos. El a sigi kobra lia ketu bai. Pero di glpi el a mira un kabes di hende na su lia, kabes di un muhe ku kabei largu. Log ta un muhe-pisk a pega na su lia. Buchi Lan a spanta, tira lia abou, sali na kareda te kas. Ora el a konta su kas ku su amigunan...”
9

“...E mucha tabata kima di kentura den su brasa. Bon pur Mencha a kore yega dilanti di San Antoni, patras den misa, kumins pidie pa laga su yu biba. Pero ora Mencha a weta bon, el a ripar ku no tabatin e yu den San Antoni su brasa. E kos ei a kede masha strao. Ma di ripente San Antoni a kumins papia ku ne: Mencha, mi yu, lagami kontabo ta kiko a pasa. Un poko prom ku bo drenta misa, tabatin un muh hasid di brua aki den. El a rabia pasobra mi no a lage bira riku. Anto ei a bira loko aki den. kibra e yu for di mi brasa, bai ku ne. Mencha a mira e lug kaminda e yu tabata. A keda un pida blanku den brasa di San Antoni. Papa Toni, e di ku e santu, maske bo no tin e yu mas, lo bo por buta mi yu bira bon atrobe? San Antoni a kontest: Mencha, mi yu, lagami kontabo tur kos ku mi sa. No bira tristu. Pasobra Tata den shelu sa kiko e ta hasi. Ayera Labirgi a bisami ku e tin mester di un angel chikitu. Esei ta pa tira bista na e porta patras di shelu, kaminda Labirgi ta laga su hendenan drenta shelu, sin...”
10

“...Welmu. No tabatin moda pa Buchi Mayn skapa di Ba Balentin. Si e no kap basta palu den mondi, pa kima karbon, Ba Balentin tabata batie ku watapana. Si e no roza mondi manera Ba Balentin ke, e ta haa sota. Si e no hala basta awa na pos, sla ta kwe su kurpa. A la largu Buchi Mayn a desesper. Pero e no por a hui bai ksta di Venezuela den kanoa, manera otro katibunan a hasi, pasobra e tabatin un brasa mankaron. Riba un dia Buchi Mayn a disid di ba' dwalu poko den mondi, pa mira di ki manera e por skapa di Ba Balentin. El a kana, te el a bin yega na pia di Seru Baha-So. Semper Buchi Mayn a tende, for di dia ku el a lanta mucha den Santa Krus, ku no tin hende na mundu ku por subi Seru Baha-So. Ta blo si bo ta riba dje, bo por baha. Pero subi e seru tabata imposibel. Den esei Buchi Mayn a tende un hende grite: Mi yu, ta ki bientu a tirabo te aki banda? Buchi Mayn a drei mira, topa ku Papa Andres, un katibu masha bieu ku a haa libertat seka shon, pasobra e no por a traha mas. Kon ta bai, Papa Andres...”
11

“...kanta pe. Krda bon s. KI ora ku mi yu baha, mester bolbe supla den tera, kanta e kantika di Masuw, pa bo logra subi. Buchi Mayon a gradis Papa Andres masha. El a bai su kas boka ketu, buska su kas ku su tres yunan. Anto el a bai ku poko simia di maishi, pampuna, batata ku pinda, pa e planta riba e seru. Nan a yega na pia di e seru, i Buchi Mayn a hasi manera Papa Andres a bise. Mesora forsa di e seru a kibra. Buchi Mayn ku su kas ku su yunan a subi e seru sin ningn sorto di difikultat. Ei riba nan a keda biba masha trankil. Pasobra no tabatin ni un pushi ku por a subi, bai stroba nan nunka mas. Ba Balentin a para despwes na pia di e seru, hasi masha boroto. Pero e mester a keda bou. Pssobra kada be ku el a purba dal un stap riba e seru, el a kai pechu ariba, sin por subi. 17...”
12

“...wan beteltu Henter dia di Dios Wan Beleku tabata kana midi kaya. Anto e tabata kanta kon mal swltu e tin den bida; ku ningn hende no ker e, i ku ta santana so ker e. Na kas su kas tabata lora man ku bendementu di kokada. Pero esei nunka tabata basta pa kome. Riba un bon dia e muh a fada. I e di ku su kas: Wan, awor s ta basta kana yora. Mester buska un moda. Awe bo no ta sali kaya. Pasobra si bo sali ku bo kara tristu i ku paa sushi, di mes ningn hende lo no ke mirabo. Keda kas, pa mi drecha bo tipo poko. Wan a kontest: Mi amor, mi no por yuda ku mi kara ta ma-hos. Ta sina ma nase. Pero bo por baa, e muh di ku ne. Mondi ta yen di welen-sali ku kadushi. Keda sinta den kas, pa mi weta kon mi ta puster bo. E muhe a bai kwe welensali den mondi. Anto el a krta pida kadushi, kita e kska ku e sumpianan. El a yena un tobo ku awa, i manda Wan bai baa su kurpa ku pida kadushi. Tresten el a laba Wan su paa ku welensali. Despwes di esei el a frega Wan su djentenan ku awa i un krenchi santu, pa kita...”
13

“...bunita djente, Shon Trei di ku ne. Si, Shon Trei. ,,Bo ta hole limpi. Si, Shon Trei. ,,Bo kara ta kontentu. Si, Shon Trei. Bo sa kwida baka? Ma ta klaro, Shon Trei. Karn ku kabritu tambe? Ta mucha di kunuku mi ta, Shon Trei. Bo sa planta? Owl, Shon Trei, mi tin masha bon man pa mta. Kestion ku tin Shon Trei a turna Wan Beleku komo su fit. Wan a haa un kas di pali maishi nobo den kur patras. E ku su kas a keda biba ei den i nan a pasa masha kontentu. Pero nunka Wan a tira e pnchi di pali kalbas af. Pasobra kada be ku e mester a bai seka Shon Trei, e tabala pusha e pnchi den su boka, pa su kara keda kontentu i pa su djentenan blanku lombra. awa lamant Den kweba Shingt, tras di Hato, tabatin un famia Indjan ta biba hopi aa. Poko-poko nan tur a bira bieu i muri. Di moda ku a keda un Indjan so ei den. Esun Indjan ku a sobra, mester a kwida e pos di awa dushi den kweba di Shingt, pa hendenan pober i tur bestia di mondi haa awa fresku bebe. Pero a bin sosod ku den un luna di agosto, den tempu ku a...”
14

“...Chandi, Hmber Chiki ku Chiku Manachi tabata biba huntu den e mesun kunuku tras di Seru San Kristf. Nan tabata planta maishi, kalbas, pampuna, patia, milon, sldu, siboyo largu, promnt i knkmber meskos ku tur otro kunukeru. Pero ademas di esei nan tabatin un trabou espesial, esta di spanta mucha ku ta hasi malu i mucha ku no ke drumi. Anto kada mama o tata tabata duna nan djis un sushi di sn pa nan molster. E muchanan no tabata sa esei. Di moda ku ora un tata o mama bisa: ,,Ata Chiku Dudunchi o Ba Wan ta bini, e mucha tabata kore kome pur o drumi lih. Anto e kos di mas bunita tabata esaki: Ningn di e s>pantadnan di mucha no tabata mal hende. Kestion ku tin a bin sosod ku e kas di Chiku Manachi tabata seka di haa yu. Chiku Manachi a kana kombid tur su amigunan, pa bin kmbers un kos den su kur, bou di e palu di tamarein. Ora Chiku Dudunchi, Ba Wan, Pa Chandi i Homber Chiki a 22...”
15

“...kay sinta bou di palu, Shon Chita, kas di Chiku Manachi a trese kfi pretu pa nan, huntu ku un tiki kos d: kenta kurpa. Komader Chita, Ba Wan a kumind su komader, ,,bo ta rondoritu, bunita. ,,Seka di pone abou, kompader, Shon Chita a kontest ku kara kontentu. ,,Ate kos, Chiku Manachi a dal aden rnesora. Ta pa e kos ei mes ma kombid bosnan ku ta mi amigu. Nos aki a kana spanta tur mucha, yu di otro hende. I semper nos a haa un sushi di sn, pa kumpra koi pasa boka o pida tabaku di foya. Pero awor aki ku Chita ta bai duna lus, mi ke papia e kos aki ku bosnan. Mi no ta kere ku mi por hasi kos di foi sia i spanta mi yu aworo ku ningn di bosnan. Krda bon ku nos ta bon amigu. Ke men anto ku nos mester buska un otro spantad di mucha, pa ora mi yu ta mala mucha. ,,Kompa Chiku Manachi, Hmber Chiki di ku ne, ,,bo tin tur rason di mundu. Pa Chandi a saka e kachimba for di ~u boka. Anto e di: Nos amigu Hmber Chiki a bisa loke mi tambe tin na kachete. Nos mester buska un otro spantad di mucha. Kiko abo...”
16

“...blanku nan a bebe. Di moda ki¡ a la largu nan a bira basta fuma. Shon Chita a bai laga nan, pa e bari kas. Den esei Hmber Chiki a bula lanta. Anto e di: ,,Rumannan, mi sa ken nos ta skohe. Ken asina? tur a puntre pareu. E Baka Kwed di Shon Sam. E demoo tin kara masha hos-tin. Anto dos kachu asina grandi riba su kabes. Tur e hmbernan, ku eksepshon di Ba Wan, a bati man, kumins borot. Wanta un kabei, Ba Wan di ku nan, dunami dos plaka di boka, pa mi puntra un kos. E hmbernan a bolbe yongot, pa skucha Ba Wan. Kiko ta paga Baka Kwed pa su trabou? Ba Wan a puntra nan. Chiku Dudunchi a bula kontest: Un tiki yerba. Pasobra uh baka bobo no sa kiko e tin ku hasi ku plaka. Ei ta palu, Pa Chandi di. Asina ei nos ta hasi. Ban selebr e kos aki. I e hmbernan a sigi kap nan betrols. Pero nan no a paga tinu, ku tresten ku nan tabata kmbers, un blwsana a drumi tende tur kos bou di trank. E blwsana a basha un kareda, bai konta e Baka Kwed kiko e hmbernan a bisa di dje. Anto nan di ku mi ta bobo e Baka Kwed...”
17

“...koma ku kompa Den e kas di pali maishi di Buchi Pe ku Shi Nana tabatin legria grandi. Pasobra porfin Shi Nana a haa un yu muh blnbnchi masha bunita. Mesora Buchi Pe a pidi dos konos di dje pa sirbi kompader ku komader na boutiso di e yu. Pero prom ku esei nan mester a bai pidi Shon Alberto prmit pa laga batis e yu, ora e pader Spa bini kunuku. Anto semper Shon Alberto tabata masha krepchi ora e mira e pader drenta kunuku. Asina Buchi Pe a kumins papia di boutiso, Shon Alberto di ku ne: Ta kada be tin pantomina. Aworo bosnan ta bin pidi pa kasa tambe. Mi no ke ningn koi loko den mi luga. Ta pakiko tin ku batis un yu di katibu? Lokura! Mi ta kere ku e biaha aki ku e pader ei bini, mi ta kore ku ne na mal rdu. Buchi Pe mester a bira bai, sin logra. Ma ora el a yega kas tristu, Shi Nana di ku ne: Papa, bo sa kiko? Dios ta grandi. Wanta ku poko pasenshi". Pero a bin sosod ku tur anochi e yu tabata yora, pidi boutiso. No tabatin moda pa e mucha keda ketu. Ni lechi, ni yerba, ni kantika no a yuda...”
18

“...Shon Alberto a keda mira e baranka, morto spant. I el a komprond ku aki ta un kos strao a pasa, un seal pa e kom-prond. Mesora el a bira bisa Buchi Pe: Bosnan ta buska manera pa batis e yu e siman aki mes. I asina a bin sosod, ku ora e pader Spa a bini kunuku algn dia despwes, ku el a batis e yu. Te dia di awe tur hende ku pasa riba e kaminda tras di Hato pa bai San Pedro, por mira Koma ku Kompa, i e yu di pieda mei-mei di nan. 26...”
19

“...machete den tronkon di e Kayuda, nan a tende un yoramentu masha tristu. I na mes mo-mentu ku e machete a kap e tronkon un tiki sanger a kumins basha for di e tronkon. Mesora e fit a grita nan: Wnta. Pra. No sigi kap mas. Bon pur nan a bai yama e shon, pa e bin mira kiko a sosod. Ora nan a bolbe huntu ku e shon i hopi hende mas, nan a mira kon sanger tabata kore den e kanal di awa, bai yena e bakinan mas abou den hfi. E shon a pone man na kabes. E no tabata sa kiko e hasi. E otro hendenan a kai sinta, keda mira kon e sanger a sigi basha. Den esei Shi Maltida, e kurioso di San Pedro a yega seka. E di ku nan: Wardami un ratu. Mi ta bai mira kiko mi por hasi. Shi Maltida a subi baranka, drenta den e kweba i yega na e palu di Kayuda. Komo Shi Maltida tabata komprond lenga di tur bestia i di tur palu, el a puntra e Kayuda: ,,Ta pakiko bo ta basha tantu sanger asina? E kayuda a rospond: Un katibu di Haiti a bini ku mi simia, dia el a bini Krsow den barku di bela. Anto ora el a bin bebe poko awa aki...”
20

“...remedi. Masha hopi hende sa uza mi fruta i mi blachi pa kura hopi kos. Ora e bastan a kap mi kurpa ku machete, mi kurason a bira masha tristu. Pasobra si mi mester a muri, anto hopi hende lo no a haa ni mi fruta ni mi blachi pa nan uza pa remedi mas. Pesei ma laga sanger basha kaminda e machete a kap mi. Pa e bastan spanta i pa e shon tambe kwe kurpa. ,,Ma komprondebo, Shi Maltida di. ,,Awor kon ta hasi pa bo tronkon stp di kore sanger? ,,Ta un manera so tin, e kayuda a kontest. ,,Doo di kunuku mester bin drumi ku su barika kontra di mi tronkon, tapa e kap, te ora mi herida sera. Shi Maltida a hiba e notsia pa e shon. Pero e shon no ker a tende di e kos ei. ,,Mi shon^ Shi Maltida di ku ne, ,,anto tur palu den hfi lo para muri. Tur bestia lo para muri i ningn hende lo no por haa awa di bebe mas. E shon a pensa un ratu mas. Djei el a sub bai den e kweba, i kai drumi ku su barika sun kontra di e tronkon. Despwes di kwater ora e sanger di e kayuda a stp di kore. Di moda ku e shon por a baha bai...”