Your search within this document for 'tur' AND 'hende' resulted in 13 matching pages.

You can expand your results by searching for tur OR hende.
1

“...ta mes biew ku mundu. Semper hende bibu a sinti nesesidad di ekspresa su sintimentu alegre o tristu. Moiss i su is-raelitanan a kanta despwes ku e farao i su sldanan a hoga den Laman Kr. Aki na Korsow e katibunan tabata ekspresa nan sintimentu den varios kantika di trabow. Emoshon ku beyesa okashona por surgi den tur tempu i tur kaminda. Pesei ta di kompronde ku maske kon simpel e kultura di un pueblo ta, e por krea arte den kwalke frma. Si hende no ekspresa loke ta den dje, su bida lo bira insoportabel. Asta pensamentu tristu por transforma na alegra, pa un hende haa alivio. Un ehempel ta Si nos alma skucha di L. Daal. Si nos alma skucha... kwantu kos le n komprende; kwantu pensamentu tristu, sin speransa i sin lus, lo no para bira fwente di legria, lus i fe ku ta konsola i duna bida. 3. Klasifikashon di lrika Pa distingi diferente grupo den lrika ta mas difisil ku den pika i dramtika. Pasobra lrika ta ekspreshon direkto di hende su sintimentu; i un hende su sintimentu tin tantu frma i...”
2

“...Adorashon di hende muh a bin para bira un homenahe religioso, un kulto di loke ta eternamente bunita, e bunitesa ku a bira smbolo di tur loke ta noble i bon. I e muh adora a bin bira un smbolo di sabidura, siensia, di beyesa. Un ehempel ta Dante ku su Beatris. Un ehempel di soneto ta: Kajanan na soo Den kaja ketu, tur anochi, bo ta kejru ku mi... Segun mi kamna skucha, mi taabo bandi mi. Bo stem ta bjenti ost, su karisja ta bo man, i bo kabej abr ta fini-fini i streanan. Den mi orea tin un zonidu ku ta mata kaja ketu i esej ta batimentu di bo hilchi altu ku ta kompa ku su muzik nos kamnamentu: muzik ta ekspresa tur loke un kurason ta sinti. Un ola di Amor ekilibr, jen i bida nobo, mes hundu ku laman di boka o di un bahia grandi ta kore aw den kajanan, mej-mej di anochi, mjentras ku, emoshona i muda, sin por papja maske mi sa ku bo ta mijanan foi djaki lo ami sigui dwalu ku bo den kajanan na soo. Di Luis Daal (na su ortografa original) Si den lrika di fe sa tin tambe e poesia lriko di ...”
3

“...bai mire manpara ktu. 11. Lrika didktiko Lrika ku karakter instruktivo nos ta yama lrika didktiko. Esaki por ta: 1. epigrama 2. stira i parodia. Un epigrama ta un poema kortiku i ku sentido. Nan sa kontene wega di palabra. Hopi be nan sa kritik kwalke sitwashon malu den komunidad, eror di un persona o un falta general di publiko. Esaki ta nifika ku nos por klasifika un bon teksto di un banderita bow di lrika didktiko: L i 1. Den santana tin spiritu. Hende bibu ta malditu. 2. Si bo ta biba di redashi, ta paso ba saka nos selashi bai bente tur riba kaya. Ma bo dia tei, kanaya. Un bon ehempel di lrika didktiko ta "Lisinbein di Enrique Goilo. Stira Un poema satriko ta ekspresa mofa, indignashon o odio. E dos ek-stremonan ta irona (un pilmentu leve) i sarkasmo (indignashon fwerte). Un stira ta seala un eror, un sitwashon malu o un inhus-tisia. Lagadishi lastrad (Luis Daal) Lagadishi, bo n por stop di lastra riba bo barika pidi tera pa bo kamna i baj dilanti? Bo n por wejta pa e krga intil 14...”
4

“...sinti e nesesidad di ekspresa su sintimentu i ademas e tin e deseo di komunika na otro hende loke el a pasa aden. Prktikamente tur hende ta gusta konta kwenta. Ta pesei arte piko a nase. Epika ta nifika "kwenta, palabra. Den pika nos ta haa reprodukshon obhetivo di loke un persona a tende, mira o eksperimenta. Pero no ta esei ta tur kos. Huntu kune arte di ¡maginashon a desaroya. E personanan ku un fantasia grandi a traha, pa medio di nan fantasia, poko kwenta asina bon, ku eseinan ta duna impreshon ku nan a sosode realmente. Den nos tempu moderno nos ta weta, ku ademas di e arte di konta kwenta ,tin e faseto importante di pone siertu orden i areglo pa e material (tknika di komposishon). Mientras ku prom ay nan tabata satisfecho ku ripitishon (mas o menos) dje kwenta original. Si nos bisa ku pika ta obhetivo, sinembargo mester observa ku kada kwenta o istoria ta sufri influensha di e kontad (eskritor). Hende bibu no ta un aparato ku ta reprodusi un kwenta eksaktamente manera el a tende. Pasobra...”
5

“...deseo, nsha i lokura; kon e figura ta lucha, prd o gana. Tur esaki mester ta hasi di tal manera ku nos no por duda ni un momentu so ku ta hende ku realmente a eksisti. E desaroyo gradwal i lgiko di e kon-fliktonan ta eksigi hopi saber di hende su bida espiritwal, meskos ku e reakshon natural di e diferente figuranan riba loke un o mas ta hasi. Un eskritor di novela tin e obligashon di deskribi akshon, pensamentu i papiamentu di kada figura sigun e mentalidad di kada figura, pa esakinan ta aseptabel. E tin ku separa e partinan prinsipal for di e partinan menos importante, di tal manera ku e detayenan di su istoria ta sirbi nikamente pa kompleta su istoria; i esaki sin kita atenshon kompletu for di e figura prinsipal o e parti prinsipal. Ke men anto ku un bon eskritor di novela mester tin: 1. un bon konosementu di bida espiritwal; e mester ta un bon siklogo. 2. e kapasidad di pone orden den su tema. Novela istriko Un novela istriko ta un novela ku tin komo tema un parti di istoria. E ta eksigi...”
6

“...tabata mash moder. 3. Unikamente persona di kargo elev (rei, pader ets) tabata hunga aden. 4. E drama klsiko tabata atene estriktamente na tres unidad: a. unidad di tempu b. unidad di lug c. unidad di akshon. E unidad di tempu tabata eksigi ku e akshon mester a finalisa den 24 ora. E unidad di lug tabata eksigi ku e drama mester a tuma lug na un sitio so. E unidad di akshon tabata eksigi agrupashon di tur echo rond di un idea prinsipal. Ku transkurso di tempo nos ta mira ku e drama burgus ta drenta na luga di e drama klsiko. E ora ei no ta unikamente persona di kargo elev ta tuma parti pero hende komun tambe. Drama romantiko Esaki ta muchu mas liber ku e drama klsiko. E no ta mar na e tres unidadnan; e no ta moder den su material eseniko; e ta dirigi riba e miradnan i su kantidad di akto por varia, mientras e no tin koro. 24...”
7

“...ta yam'e un pashon. Bach su Matthaeus Passion ta un ehempel. Radiokomedia i telekomedia Teatro sin duda ta e antepasado di radiokomedia. Komo den esaki bista a keda elimina i mester logra tur efekto pa medio di odo, radiokomedia a tuma su kurso partikular. Zonidu espesial i sugestivo, huntu ku muzik tin ku yuda pa logra hopi efekto. Telekomedia ku su ventaha di bista, oido, varios kamera pa meskla, close up, sin duda lo konkist hopi publiko. Aki na Korsow ya nos a haa algn presentashon ku tabatin basta ksito. 24. Teatro Nos a bisa kaba ku gradwalmente tragedia klsiko mester a sede pa e drama burgus. Dramaturgonan a kuminsa haa interes pa hende komun na luga di persona di kargo elev. Por sierto bida di hende komun ta duna sufisiente tema pa drama. Di tal manera drama a bin igwala bida muchu mas. Nos tur sa ku bida tin un variashon sin lmite 26...”
8

“...no ta bisa nada. E palabra bsiko vita ta demostra ku e owtornan ker a pone nfasis riba nan deseo fwerte di bida. No ta riba sinti ni riba sintimentu e owtor ke hasi efekto, pero riba boluntad, e boluntad di gosa bida i domina bida. Den vitalismo nos ta mira ku e owtor ta kibra tur loke ta strobe di gosa su bida. E ta elimina tur barera, di moda ku su instinto tin libertad kompletu. E ta biba manera un hende ku ta burachi di plaser. Un ehempel ta un poema di Henry Habibe: Atardi a brasa nos dos na lam; matami! ba sklama den santu tir. Mi sanger a kwaha, ma bira un sekat, mi mannan a balia te keda hankr. Atardi a morde bo gritu hog i santu a kome, golos, mi pik. Un otro ehempel di Elis Juliana: Pasami e butishi di rom pica ku shinishi pa mi sanger herebe; lo mi tapa decencia den bar di porkeria, hisa brasa coba zoja benta pa enemigunan, lanta bula manera jeje sak abau mane sambchi hisa benta manda golpi te ora curpa protesta, cu mi dal abau na suela scup morto den su cara, lastra tee na muraja...”
9

“...Nos a yega di bisa kon e owtor su deseo fwerte pa ekspresa loke tin den su alma a pone ekspresa su pensamentu i sintimentu mas direkto i sinsero posibel. E ta odia palabra bunita. Den obhetivismo e ta elimina tur loke no ta nesesario. No ku adhetivo pero ku sustantivo fwerte e ta traha. Tampoko e no ta preokupa ku mtrika, rima o konstrukshon di estrofa. Un poesia a bira kompletamente liber. Prosa a bira kompakto, kondens. Un ehempel ta loke ta sigi: "Boroto den marshe. Tur sorto di ol. Stem di un muh ta korta airu. Un bended di number ta papia sin guli skupi. For di te patras un karni stob ta tenta tur hende su nanishi. Awe ta diasabra. 28. Dadaismo, poesia eksperimental Durante prom gera mundial i tambe despwes di dje nos ta mira den literatura un koriente fwerte kontra normanan di tradishon, i ku un tendensia nihilista. E koriente aki, dadaismo, tabata un reakshon riba e sirkunstanshanan di gera ku a afekta balor, beyesa, edukashon i moral. Hopi owtor a duna dadaismo su forma ku un mentalidad...”
10

“...komparashon. Ku frekwensha nos por tende hende simpel traha komparashon masha eksakto. P.e.: Elenita ta manera skarpion dek. Aunke nos por konsidera "skarpion dek un ekspreshon konsagr ku nos a lanta tende. 36. Purismo Esaki ta e esfwerso pa elimina tur palabra strao for di un idioma. Aki tin purista ku a bai asina lew ku nan a yama un teenager un diesaeru Esei ta di mas. Pero bon bis o bon mir na luga di eigenlijk ta korekto. Meskos ku di pursi pa "toch. Nos mester tee kwidow i uza nos sinti ora nos ke uza un palabra ku no tin den nos idioma. Tin hende tin preferensha pa spa, bisando ku base di nos idioma ta ibriko. Ma tin kaso kaminda un palabra di otro idioma a haa derecho di eksistensha. Den siensia i teknika sa uza palabra di origen griego o latn. Tin be estimashon afektivo di un palabra lokal ta buta nos uza un palabra di otro idioma. P.e. malu di pechu = t.b.c. o tuberkulosis, malu di muh = enfermedad venreo. 37. Dunamentu di nomber Tur hende, bestia, mta i kos tin nan nomber. No ta...”
11

“...obheto riba su mes, ni separ for di otro. Nos ta mira nan den nan relashon ku otro kos. Den e relashon entre e diferente kosnan (esaki ta asosiashon) nos ta ripara similitud i diferensha. Tal asosiashon ta kowsa di tur idioma figurativo. Pesei por sosode ku nos ta uza nomber di un siertu persona o kos pa un otro persona o kos ku ta buta nos korda riba un persona o kos ku antes nos a mira. Ta netamente idioma di tur dia i di hende simpel ta esun ku ta bira atraktivo, pa via di tantu komparashon original i espontneo. E mesun kaso ta tuma luga den idioma figurativo. Similitud ta pone nos asosia kos i hende konstantemente. Un persona ku ta papia hopi nos ta yama: un lora, un hende largu: un pali koko, un hende ku ta bula kaya ku su pianan seku: un dalakochi. Idioma di poeta i prosaista tambe tin tal sorto di rikesa di imagen. Idioma figurativo ku ta bas riba similitud entre persona o kos, nos ta yama un metfora (e palabra ta nifika transferensha o pasa di un pa otro). Tin diferente sorto di...”
12

“... Uzando personifikashon loke nos ta papia ta haa mas bida. Ripara, por ehempel, den loke nos ta bisa den idioma di tur dia: kaya ta ketu, marshe ta rebultia, wer ta sin grasia. Hiprbole (eksagerashon) Pa hasi mas impreshon den loke nos ta bisa nos sa eksagera: Nos a para warda te blikia. Nan a hala bo atenshon mil i un be. Litote (disminushon) Hasiendo algu mas chikitu na un manera eksagera, nos ta logra e mesun efekto ku hiprbole: Awe mainta mi no a bebe ni un bok'e kfi. Ayera nos pakus no a bende ni un sen chiki. Eufemismo Esaki ta deskripshon di algu mahos o desgradabel na un manera suavis o menos chokante. Nos sa evita di bisa ku un persona a muri. Na luga di esei nos ta ekspresa ku el a pasa pa mih bida, o el a bai den su mund'i brd. Un mintira sep nos por yama: un gran esfwerso di imaginashon. Irona (mofa kamufl) Esaki tin efekto pa medio di su kontraste. Di un hende floho nos por bisa ku e ta rement di energa. Ke men ku papiando irnikamente nos ta bisa net kontrario di loke nos ke...”
13

“...nos ta mira poesia ku metro i tambe a-mtriko. Frank Martinus a skibi basta poema a-mtriko ku sinembargo ta karg di bunita pensamentu. Algu diferente ta antimetra. Esaki ta ora un poeta desvia di metro den un poesia mtriko. Esaki ta algu tipiko den Luis Daal su obranan. P.e.: Lo bo jora----- ora ku niun hende n ta mirabo ku bon wowo i bo bira haabo solitu i lubida riba kaminda di bida! Esaki no ta pasobra e owtor a faya tknikamente, pero pa motibu ku e ke logra siertu efekto. Bon mir e dos ltimo versonan dje poema aki riba ta logra su efekto netamente pa medio di antimetra. 50. Tres aksent di ritmo Si metro ta nikamente un frma fiho ku un poesia por tin o lag'e tin, ritmo en kambio, ta alma di un poesia. Tin be metro ta zona fors, pero ritmo ta e moveshon natural di un frase. E tres aksentnan di ritmo ta: a. aksent temporal (variashon di pur i pokopoko) b. aksent meldiko (variashon di haltu i abow) c. aksent dinmiko (variashon di fwerte i dbil). Pesei nos por bisa, ademas di loke tin bis...”