Your search within this document for 'kaya' resulted in four matching pages.
1

“...karakter instruktivo nos ta yama lrika didktiko. Esaki por ta: 1. epigrama 2. stira i parodia. Un epigrama ta un poema kortiku i ku sentido. Nan sa kontene wega di palabra. Hopi be nan sa kritik kwalke sitwashon malu den komunidad, eror di un persona o un falta general di publiko. Esaki ta nifika ku nos por klasifika un bon teksto di un banderita bow di lrika didktiko: L i 1. Den santana tin spiritu. Hende bibu ta malditu. 2. Si bo ta biba di redashi, ta paso ba saka nos selashi bai bente tur riba kaya. Ma bo dia tei, kanaya. Un bon ehempel di lrika didktiko ta "Lisinbein di Enrique Goilo. Stira Un poema satriko ta ekspresa mofa, indignashon o odio. E dos ek-stremonan ta irona (un pilmentu leve) i sarkasmo (indignashon fwerte). Un stira ta seala un eror, un sitwashon malu o un inhus-tisia. Lagadishi lastrad (Luis Daal) Lagadishi, bo n por stop di lastra riba bo barika pidi tera pa bo kamna i baj dilanti? Bo n por wejta pa e krga intil 14...”
2

“...ta bira nomber: Un gordo, un loko. e. fabrikante ta duna su artikulo un nomber: un kamera di saka portret ta kodak; un refrigeradora ta un frizjidr. f. ta sobra nos e humorismo di nos pweblo den dunamentu di nomber: un slof hapones di alestik ta un start-sali, un kadena largu i pis di oro ta un kadena di ankra barku, un sombr di aros ku nan tabata bende pa sinku ri a bira un sinkria, un bachi ku spies patras ta un bachi di krta puya. Den ultimo tempu un kar-son bell bottom ta un karson di bari kaya. 38. Apelativo Tin be un nomber propio ta bira un nomber genriko, di manera ku nifikashon dje nomber ta span un poko mas. Un nomber genriko ku originalmente tabata un nomber propio, nos ta yama apelativo. Di esaki tin diferente kaso: a. un fabrikante o un inventor ta duna su produkto su mes nomber: Ford, Kodak. Un estranhero ta pidi trankil: One Curaao; e ke men nos bibida tipiko trah ku kska di laraha. b. pisk ta haa nomber di hende: yakupeper = Jacob Evertsz. c. tin be tin un tiki relashon entre...”
3

“...figurativo. Pesei por sosode ku nos ta uza nomber di un siertu persona o kos pa un otro persona o kos ku ta buta nos korda riba un persona o kos ku antes nos a mira. Ta netamente idioma di tur dia i di hende simpel ta esun ku ta bira atraktivo, pa via di tantu komparashon original i espontneo. E mesun kaso ta tuma luga den idioma figurativo. Similitud ta pone nos asosia kos i hende konstantemente. Un persona ku ta papia hopi nos ta yama: un lora, un hende largu: un pali koko, un hende ku ta bula kaya ku su pianan seku: un dalakochi. Idioma di poeta i prosaista tambe tin tal sorto di rikesa di imagen. Idioma figurativo ku ta bas riba similitud entre persona o kos, nos ta yama un metfora (e palabra ta nifika transferensha o pasa di un pa otro). Tin diferente sorto di metfora ku nos lo bai trata. Algn ehempel di metfora ku nos poetanan a uza: Cadushi secu na costa di laman di mi tristesa den hardin di mi memoria un rosa blancu marchit. (Elis Juliana) Si bo tabat'aki si bo por a supla den butishi...”
4

“...apariensha ku tin entre dos obheto. P.e.: Eror, manera tabla biew den pechu di laman. Un metfora, en kambio, ta aplikashon di un nomber o deskripshon di un obheto kaminda no por aplik'e literalmente. P.e.: Solo razu, sapatiando riba awa mansu. Persontikashon (atribushon di sinti i boluntad na kosnan sin bida). P.e.: Ola kans den un bientu muriendo, yora i keha den kustia di ksta. Uzando personifikashon loke nos ta papia ta haa mas bida. Ripara, por ehempel, den loke nos ta bisa den idioma di tur dia: kaya ta ketu, marshe ta rebultia, wer ta sin grasia. Hiprbole (eksagerashon) Pa hasi mas impreshon den loke nos ta bisa nos sa eksagera: Nos a para warda te blikia. Nan a hala bo atenshon mil i un be. Litote (disminushon) Hasiendo algu mas chikitu na un manera eksagera, nos ta logra e mesun efekto ku hiprbole: Awe mainta mi no a bebe ni un bok'e kfi. Ayera nos pakus no a bende ni un sen chiki. Eufemismo Esaki ta deskripshon di algu mahos o desgradabel na un manera suavis o menos chokante. Nos sa evita...”