Your search within this document for 'situashon,trabou' resulted in 36 matching pages.
 
1

“...aunke ku e lesad no tin mester di nota esaki. Ku un esfuerso el a bira un trabou agradabel. Iemand die een ei op eet, weet niet wat de kip heeft doorstaan. (Komed di un webu no sa, kiko e galia a pasa). I esei ta masha bon tambe. Mi a klasifik e proverbionan segun ekspreshonnan Antiano: religion, animal, awa, kuminda, relashon humano, plaka i ekspre-shon. Na varia mi a laga loga habri pa otro klasifishonnan. Ademas di e nifikashon, tras di e proverbionan ta sinta e kultu-ra di e lug. E kultura komun. Un proverbio no ta surgi riba un tereno eksepshonal, pero for di kosnan di bida ku ta pasa ku frekuensia rond di bo. Wie de tambu danst moet zijn kont bewegen. De kont moet zich bewegen volgens het ritme van de tambu. (Ken ku balia tambu mester move su sanka. E sanka mester move segun ritmo di e tambu f ora e tambu bai sera e mester seren.) Loke ta nifika simpelmente ku hende mester por adapt nan mes na kalke situashon. Bo mester skucha bon, pasobra un Antiano ta gusta papia, ma e no ta gusta...”
2

“...na Antia ta. I ken ku lesa nan mas bon, ta komprende mas di su mes. Pa sia un poko mas di e kultura, i e komparashon di kultura i e filosofa di un pais, lo ta rekomendabel pa tradusi proverbionan di tur pais, Bukinan di proverbio internasional pa konos kultura, kustumber i moda di bida. No solamente pasobra e ta edukativo pero pasobra e ta interesante tambe. Mas mi no ke bisa ariba e asuntu aki. Suku no sa gaba su mes. E buki no ta un kopia di kalke otro eskritor di proverbio ma e ta komplet e trabou di pater Brenneker di e proverbionan ku el a haa na Krsou. Tantu e proverbionan mes komo e splikashon di kada un ta diferente. E buki aki ta turna un lug humilde banda di e obranan maestral di etnografa i kultura Antiano di Sr. A. Maduro i pader Brenneker. Peter Hoefnagels. 10...”
3

“...otro sino Hulandes. Meskos tabata na Islanan Ariba, e hendenan ta papia Ingels i banda di Ingles nan tabata papia Hulandes i no papiamentu manera e tres otro Islanan di Antias. Awor e situashon a kambia i hopi di esnan ku tabata papia Hulandes so ta papia Papiamentu tambe i na Isla ariba tin hopi hende ku ta papia i komprend Papiamentu bon, maske ku nan un ku otro ta papia Ingles. En todo kaso i kon ku bo mira e, e nashonalidat ta bini na di dos lug, pasobra kada un di nan ta sinti nan yu di e lug kaminda el a nase. Ami mes a yega di pasa algu por estilo, ku na e momentu ku el a pasa a parse mi masha strao. Hopi aa pas mi tabata krusa Noordzee for di Inglatera pa Hulanda. Na un momentu dado e radio di bapor tabata pidi tur pasahero ku destino pa Hulanda, pasa imigrashon na bordo di e bapor pa fasilit e trabou di imi-grashon na Hoek van Holland. Mesora mi a bai ku mi pasport serka e seor aki i despues ku el a turna algn nota, el a duna mi mi paspoort bk sin ningn komentario. Ora nos tabata...”
4

“...KARGA AWA NA MAKUTU: Water in een mand dragen. Bier naar een brouwerij brengen. Aan een onbegonnen werk beginnen. Trata na hasi un kos, ku no tin pia ni kabes. Un kos di loko. Kompar e ku e proverbio: Un trabou di pia di palu. E PROM AWA TA AWA: De eerste klap is een daalder waard. Esun ku hasi un kos prom ku un otro, ta e ta konta i e otro nan lo tin hopi kibramentu di kabes pa super e. UN MAL AWA: Een slecht water. Een vrouw die geen seksuele aantrekking heeft. Un muh ku seksualmente no ta sirbi. 18...”
5

“...BESTIA: DIEREN: BAKA TA MURI BAI LAGA TRABOU PA KUERU: De koe stierf, maar liet het harde werk achter voor de huid. Literalmente; despues di morto di e baka nan mester kurti su kueru pa traha artikulonan di kueru manera sol di sapatu, faha etc. Muri i laga trabou duru pa otro hende hasi. Por ehem-pel. Laga un tstament ku hopi problema atras f tur e gastu di deramentu f hopi debe pa esnan ku a keda atras. BAKA TINSEBU: De koe heeft vet. Hij is goed bij kas. Kos ta bon pa bo. Bo tin hopi plaka. Meestal onder vrienden gezegd. Amigunan ta chansa ku otro di e manera aki, ora un di nan tin plaka serka di e. WARDA TE ORA BAKA HOGA NA POS PA DMPEL E: Wachten totdat de koe verdronken is, alvorens de put te dempen. Warda pa hasi un mehorashon te ora un desgrasia a sosod. Kompara e vershon hulandes: Ora e bis a hoga, nan ta dmpel e pos. PA BAKA BIRA BIS, MIH E BAI PLENCHI: Voordat een koe weer een kalf wordt, is het beter voor haar om geslacht te worden. Ta miho bo muri, ku kumins traha di nobo na...”
6

“...Hende no ta kambia fasilmente; manera el a lanta, asina e ta keda. TRABOU TA BON PA BURIKU: Werk is goed voor ezels. Kompara: Trabou ta bon pa hende bobo = Werken is voor de dommen. Pakiko kansa bo kurpa, ora ku di un f otro manera tambe bo ta bini kla sin kansa bo kurpa = Liever lui dan moe. Ta mih bo ta floho, ku kans. BURIKU MESTER TRAHA PA KABAI KOME: Ezels dragen de haver en de paarden eten ze op. Su nifikashon ta: Mester tin bobo, pa sabi por biba. BOS DI BURIKU NO TA YEGA SHELU: De stem van een ezel wordt niet gehoord. No preokup bo kabes pa loke hende bobo (paganu) papia di bo pasobra nan bos no ta yega shelu. Tambe ora un hende di mala fe, desea bo un kos malu, bo por usa e proverbio aki. SI BO A NASE BURIKU, BO NO POR BIRA KABAI: Eenmaal ezel geboren, wordt nooit een paard. Ook: als je voor een dubbeltje geboren bent, bereik je nooit een kwartje. Un hende nasi bobo, nunka por bira sabi. Manera bo ta, asina bo ta keda. Esun ku a nase buriku, no por muri kabai. 22...”
7

“...E TA UN BON GAI: Hij is een goede haan. Hij is een fijne kerel. E ta un hende ku semper ta kla pa yuda otro. Tambe un hende ku ta kumpli ku su deber i semper ta hasi su trabou bon. E TA UN GAI BIBU: Hij is een levende haan. Hij is een slimme vogel. E ta un persona ku semper bo mester tene kuenta ku ne. E ta un hende ku tur momentu por kohe bo un kara abou. UN GAI KU NO KANTA, TIN UN KOS DEN SU GARGANTA: Een haan die niet kraait, heeft iets in de keel. Na Spa: Un gallo que no canta, tiene algo en la garganta. Nan ta usa e proverbio aki, ora ku un hende ku semper den un reunion tin e ultimo palabra, e biaha aki pa un f otro motibu deskonos no a habri su boka. Den un kaso asina e ta duna di pensa ku ta intenshonalmente e ta keda ketu, pa motibu ku tin un kos ta stroba e di papia of ku e ta skonde algu, ku otro palabra e no ke pa nan mira e parti patras di su lenga. Nan a yega di usa e proverbio aki den un reunion di Staten di Antias Hulandes den un diskurso di despedida di e Griffier na aa...”
8

“...Un mama kalakuna ta un mama ku no ta kuida su yunan bon. Segn nos bieunan un kalakuna no sa moda di kuida su yunan bon; pa motibu di su kurpa grandi, burus i brutu semper e ta trapa su yunan mata, spesial ora e brui nan na kas den un lug pert. KALAKUNA A DAA KOLO: De kalkoen heeft de kool bedorven. De poppen aan het dansen. Ta konosi si un kalakuna drenta den un hfi di berdura, tur e matanan ku e pik aden ta muri f e ta destru tur kompletamen-te. Kalakuna a daa kolo ta nifika ku bo a daa tur e trabou. ETA RIBA SU KABAI: Hij is op zijn paard. Hij is onverzettelijk. Vergelijk: Er is geen land met hem te bezeilen. E ta opstin. No tin moda di hasi ku ne. 30...”
9

“...kaminda hende-nan tabata tira sushi. Sueldo tabata masha abou, pa motibu ku no tabatin trabou. Pesei si bo ke kasa, no ta keda bo otro solus-hon, pasobra kabaron tabata e kuminda mas barata. DEN TEMPU DI SEKURA, SHIMARON TA BOLBE KAS: Door de droogte gedreven, keren de verwilderde geiten naar hun koraal terug om te drinken. Den e proverbio aki nan ta kompar hende ku kabritu. Shima-ron ta kabritunan, ku ta keda riba mondi sin ta bini kas atardi. Naturalmente ora nan ta haa awa i kuminda na abundansha riba mondi den tempu di yobida. Si kos ta bai bon pa un hende, ora e ta traha na foi tera, e no ta korda riba su famianan na Krsou. Ma pareu kos kuminsa daa, semper e ta buska un moda pa bini Krsou bk. Por ehmpel despues di e prome gera mundial, tabatin un pedida grandi pa suku di Cuba. Hopi yu di Krsou i di Aruba a bai pru-ba nan suert na Cuba i nan tabata gana hopi plaka. Pero ora kos a bira malu na Cuba, i trabou a bira skars i nan no tabatin entrada mas, poko poko nan tabata bini bk pober i sin...”
10

“...sigur, si no ta pa un hmber ku a tira man riba dje i ranka e for di dilanti di e outo. E forleser i hopi otro hende a para mira e kos aki sosode i e forleser a bisa e hmber ku a salba e mucha su bida: mi amigu, bo a kita un bolchi for di mi boka. Asina atro-be nos por mira ku tristesa di un ta alegria pa otro. MAS TANTU LANA UN KACHO TIN, MAS TANTU PRU-GA E TIN: Hoe meer haren een hond heeft, hoe meer vlooien hij heeft. Hoe ruiger de hond, hoe meer vlooien hij heeft. Mas riku un hende ta, mas trabou komplika i kibramentu di ka-bes e tin. Ata aki un proverbio masha grasioso; e ta duna prefe-rensha na simplesa i pobresa riba rikesa. Korda e dicho hulandes: Ik wens je veel personeel, Ik wens je veel bojen toe, (mi ta desea bo hopi plaka) un maldishon f un deseo ironiko ku ta duna doo di kurpa hopi di pensa. KOMBITO SIN NOI NA FIESTA DI KACHO: ZONDER UITNODIGING NAAR EEN HONDENFEEST GAAN. Zonder uitnodiging naar een feest gaan. Sin invitashon ta kach so ta bai serka un kach muh. Un kos 36...”
11

“...di un otro hende i e kachnan ku-minsa grita, e ta sa ku e kachnan aki no sa morde. Awor e pregunta ta: Esun ku a yega na e kas sa awor ku e kachnan aki no ta morde, pasobra nan ta grita, pero e kachnan mes sabi e proverbio aki ku pasobra nan ta grita, nan no ta morde. E proverbio aki por wrdu us pa hende. Hopi bes bo ta haa un mucha hmber ku yen di formalidat ta broma kiko e por hasi f sa hasi, ma ora e okashon pa mustra su balenteria yega e ta hala atras f bai skonde i laga un otro salba e situashon. YU KUIDA BO KURPA, KAIMAN TA NA BOKA DI RIU: Kind pas op, want de kaaiman ligt in de riviermond. Meisjes opgepast, er liggen kapers op de kust. Un konsehu ku mamanan ta duna nan yu muh ora nan bira grandi, pa tene kuenta ku yonkumannan, pasobra desgrasia ta tras di porta. E TA DRUMI WARDA BO MANERA KAIMAN NA BOKA DI RIU: Hij ligt in de riviermond en loert op jou. 40...”
12

“...pasobra e ora si por tuma medidanan di prekoushon. Preveni ta mih ku kura. Ta mih soport algu awor, ku despues bo haa bo den un kamisa di onsebara. Notabel ta ku no ta e parti rashonal, ma e aspekto emoshonal di mira dilanti ta wrdu aksentu. E PARSE MULA MACHU: Zij is een ruwe forse vrouw. Un muh ku parse un mula machu ta un muh grandi, gordo i ku hopi forsa, i ku un manra brutu. ETA MULA MACHU: Een vrouw die niet baren kan. Mula is een muilezel. Ta konos ku den tropiko nan ta usa mula pa traha trabou duru i pis. Mula tin e forza i grandura di kabai i e resistensha di buriku, loke ta hasi e un animal ideal pa un klima kayente manera di nos. Mula mes no ta haa yu, e ta un produkto di un kabai ku un buriku muh. Pa e motibu nan ta yama un muh ku no por haa yu, un mula machu. E TA UN MUSKITA MORTO: Ze is een dode vlieg. Zo wordt een persoon, die nergens plezier in heeft, genoemd. (Futloos) Mosca muerta (dode vlieg) wordt in ons nabuur land veel gebruikt. 51...”
13

“...NO TIRA PUSHI RIBA KACHO: Men moet geen katten op honden gooien, men moet de dingen niet door elkaar gooien. Ora un hende no por kontest loke nan a puntra e korekto, e ta pruba di evita e pregunta dor di kontest un otro. E ta trata na brua tera pa salba su kurpa. PUSHI TA SIA SU YU TUR SU BUELTANAN, SAKANTE ESUN DI ATRAS: Een kat leert haar jong al haar trucjes, behalve een van de laatste. Un hende ta splika un otro f un kolega tur kos di e trabou, ku eksepshon di algn punta di mas importansha, ku ta e mes mester sia. Nan no ta konta bo tur e sekretunan i trikinan di e fishi, nan ta tee eseinan pa nan mes pa ora di mester. Eseinan ta bo mes mester sia bo kurpa. ORA PUSHI NO TA NA KAS, RATON TA TUMA MANDO: Wanneer de kat weg is, nemen de muizen de macht over. Wanneer de kat van huis is, dansen de muizen op tafel. Ora pushi no ta na kas, ratonnan ta balia riba mesa. Tantu na papiamentu komo na hulandes tur dos ta meskos i ta nifik ku si no tin hende pa tira bista, kos ta bai pa man. WESU...”
14

“... kerk. Den kerki no tin nada, ku un raton por kome. Den misa bo ta haa p.e. altarnan drech tur na bela, imagen i bunita kor-tinanan. Ta tipiko un proverbio di pueblo. E parti mas grandi di e poblashon ta Katliko. Antes tur e shonnan doo di katibu tabata protestant i e shonnan aki no ke a bai e mesun kas di Dios ku nan katibunan. Ku di manera den kerki e raton no ta haa apsolutamente nada di kome, ni kabitu di bela, mientras ku den misa e ta haa mas-ke ta kabitu di bela etc. Danki Dios ku e situashon aki a kambia i ku awor kasi no ta papia di shon mas. NAN TABATA MANERA SALDINCHI NA BLEKI: Zij waren als haringen in een ton. Ora ku hopi hende ta biba den un kas chikitu huntu, nan ta usa e proverbio aki. Promenan aya nan tabata yama e Arabirnan ku a bini Korsou i ku tabata okup nan ku kumpra i bende sombr di kabana Arabir na bleki, pa ki motibu mi no sa. ETA MANERA UN SKORPION DEK: Hij is als een schorpioen met jong. E ta masha shagrein. Hij is een chagrijnige vent. E ta para kla, pa ken ku...”
15

“...KADA PAKIKO TIN SU PASOBRA: Elk waarom heeft zijn daarom. Kada pregunta tin su kontest. Pa kada pregunta nan tin un kontest. E TABATA TEMBLA MANERA BARA BERD: Hij beefde als een groene tak Hij beefde als een riet. E tabata tembla manera un bara berd di friu, di spantu f di miedu. TRABOU DI PIA DI PALU: Werk van een houten been. Trabou innesesario. Loke e ta hasi ta trabou prnada. Moeite voor niets. Molster prnada. LAGA KAI f LAGA TUMBA: Laatje vallen f laatje omver gooien. Scheer je weg. Buska manera pa bo bai aki for. Laga kai = Schei toch uit. Laga tumba = ophoepelen. BATI BLEKI: Op blikken slaan. Hasi redu. E ta kana bati bleki. Kompara e ku de trom roeren. Na kuminsamentu di e siglo aki, nan tabatatin un hmber na Krsou, ku tabata kana den tur bario i e tabata bati riba un bleki 68...”
16

“...ETA MAL PARA: Hij staat slecht op zijn benen. Hij is er slecht aan toe. Na trabou e ta mal par. Hij staat er niet zo goed voor op zijn werk. Hij heeft geen geld = Eno tin sn f e ta mal par pa loke a pasa e poko tempu pas. PALU FRIU: Een slappe man. Fig: Slappe lui. Palu friu = ijslollie. E TA KANDELA: Hij is warm, heet. E ta hmber potente. Nt kontrali di palu friu. BARIKA YEN: Een volle buik. Mi a duna e mi barika yen = Ik heb hem flink uitgescholden. Kompara e ku e ekspreshon hulandes Ik heb hem zijn vet gegeven. Barika yen, kurason kontentu. Een volle buik met een blijde hart. KUCH DI DOS BANDA: Een mes dat aan beide kanten snijdt. Un hende ku dos lenga. Ora ta komben e ta bisa asina i despues e ta bisa henteramente otro. Bo mester tene kuenta ku un hende asina, pasobra bo no sa nunka kon bo ta par serka e. E ekspreshon hulandes het mes snijdt aan twee kanten tin un nifikas-hon henteramente diferente. 71...”
17

“...meskos, e tin e me-sun nifikashon i ta konsisti di kuater palabra ku e mesun ritmo. Talbes e ta niko den e komparashon karakteristiko aki. FOR DI BO KUENTA: Buiten de zaak om. Esei ta for di bo kuenta = Het gaatje niet aan. No ta bo asuntu = Het is je zaak niet. KANA HASI REDU: Roddelen. E ta kana hasi redu ta nifika: Hij gaat rond en spreekt kwaad van anderen. Kana papia riba hende. KU FORSA DI BRASA: Met de kracht der armen. Uit eigen kracht. Tur kos a kaba pa mi, ma ku forsa di brasa mi situashon a dre-cha atrobe. Alles ging verkeerd, maar met de kracht van mijn armen ben ik weer bovenop gekomen. Ku forsa di brasa = met moeite. 74...”
18

“...pasobra e hendenan tabata gasta muchu plaka i hasta hinka nan kurpa den debe. Tabatin hende ku no tabata laga nan muchanan hasi nan Santa Komunion f pospone e fecha di e prome Santa Komunion, pasobra nan no tabatin basta plaka pa hasi fiesta. E parti mas grandi di e poblashon ta di kol i ta nan tabata e mayoria di Katliko nan den pasado. Esaki tabata konsekuensha di tempu di katibu, tempu ku e shonnan tabata protestant i nan no tabata ke pa nan katibunan tin e mes religion ku nan. Danki Dios, e situashon ridikulo aki a kambia radikalmente i na e momentu aki tin mas protestant di kol ku blanku. Un aspekto di e tempu aya ku tabata masha grasioso, tabata ku e atardi prome ku fiesta di Santa Komunion, bo tabata topa riba kaya tur e bolonan di batrei di tres of kuater piso, masha bunita dorna, ku e krianan tabata karga riba nan kabes i hiba nan na e kasnan ku su manese lo tabata di fiesta. DUEL MI MUCHU DI BO PIERDE i ES KU DIOS KE: Je verlies heeft me erg gespeten en Gods wil geschiedde. Ora bo...”
19

“...BURIKU DI WELA: Ezel van grootmoeder. (Un Maria porkosushi) Un persona ku mester traha e trabounan duru. Un muh ku na kas ta e so mester traha tur trabou di kas. Pues un hende asina ta yama su mes un buriku di wela. (De ezel van grootmoeder). Segn beibel: E no ta un Maria, sino un Martha. HENDE DI TERA FRIU: Mensen van het koude land. Generalmente nan ta yama e Hulandesnan ku ta biba i traha aki hende di tera friu. Den boka di pueblo e Hulandesnan yama makamba tambe. Naturalmente e ekspreshon aki ta aplikabel pa tur hende ku ta bini for di Oropa of Amerika del Norte. HENDE DI TRAS DI AWA: Mensen van achter het water. Buitenlanders. Pueblo ta yama tur hende ku ta bini for di un otro tera, hende di tras di awa. Mensen van overzee. HENDE LUANGU: Mensen uit Luangu. Luangu is of was een stukje van Afrika; Hende luangu ta hendenan ku ta bista paa di hopi kol ku no ta pas ku otro, ku ta hasi nan keda strao i notabel. 83...”
20

“...MI TA DEN UN APURO: MI TA DEN UN PERT: Ik ben in moeilijkheden. Mayora di biaha e difikultatnan aki ta relashon ku e situashon fnansiero. Falta di plaka. Ma tin otro sorto di difikultat tambe; manera malesa, desgracia di outo, ora un yu kibra un man f un pia etc etc. FOR DI KUERU, MESTER SAKA KABUYA PA PAKET E: Van het leer zelf moet men een touwtje maken om het te bundelen. No tin nodi di invert plaka f hasi gastu prom, bo saka ganas-hi. No ta kosta bo nada kstra. Tampoko bo no tin molster pa e. Nan ta mata e baka, su kueru nan ta kurti i for di e kueru mes nan ta krta un repi deleg i moli pa mara e bonder ku ne. LOKE MAN DRECHI HASI, MAN ROBES NO MESTER SA: Wat de rechter hand doet, mag de linker hand niet weten. Si bo yuda un hende for di un pert, no tin nodi pa kana bisa tur hende ku ta abo a yuda e, (als je iemand uit de nood helpt hoefje dat niet rond te bazuinen.) Na Hulandes: De rechterhand weet niet wat de linker doet; man drechi no sa loke robes hasi. KRSOU TA UN MAL MAMA, MA...”