| 1 |
 |
“...E proverbio aki ta otro for di Tin mas dia den un aa ku tin siman. Aki no ta suerte, ma intenshon humano ta hunga e papel.
KOKOLISHI KU SKONDE SU KURPA, TA KRIA LANA NA PIA:
Slakken, die hun lichamen verschuilen, krijgen haren aan hun benen. De betekenis hiervan kan nog niet worden achterhaald.
Te ainda nos no por haa un splikashon pa e proverbio aki. Mi a yega di lesa un artikulo riba morkoi (land schildpad); su kabes ta e parti mas delikadu i ku ora e hinka su kabes bou di e kaska nada no por hasie i e por keda biba asina pa tempu basta largu pero lastimamente e mester saka su kabes pa e por buska kuminda i eiden e peliger ta sinta.
Den buki di Sr. Maduro mi a topa ku un proverbio Soldachi ku warda su kaska lo biba largu ku e tradukshon Die zijn lijf bewaart, bewaart geen rotte appel.
Awor mi no sa ku un i otro menshona aki por tin relashon ku e kokolishi ku skonde su kurpa.
UN KONENCHI TA SALTA KAMINDA MENOS BO TA SPERAE:
Een konijn (haas) springt waar je hem het minst verwacht.
Un kos...”
|
|
| 2 |
 |
“...worden of op zee zeeziek worden en overgeven. Garna pa bulado ta nifika maria i sak na laman.
Hinka un piskechi na lia ku intenshon pa kohe un pisk grandi.
AWA NO TA MUHA MAKAKU DOS BES:
Een aap laat zich niet twee keer wassen met hetzelfde water.
Por kompar e proverbio aki ku esun Hulandes: Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen. (Un buriku no ta dal su pia dos bes na e mesun piedra). E diferensha ta sinta aki den, ku nan ta konsider un buriku pa un bestia bobo, mientras makaku ta un bestia sabi. Esaki ta hasi e proverbio interesante, for di punta di bista Hulandes i Antiano. E Antiano ta pone nfasis riba e sabidura di e makaku mientras e Hulandes ta duna pre-ferensha na e bobedat di e buriku. E manera ku nan ta ekspres e proverbio kontra di hende ta kambia masha pa e motibu aki. Na Hulandes e akusashon ta zona muchu mas fuerte: Ni un buriku ta asina bobo manera bo. Na papiamentu e ta zona muchu mas karioso: Turna e makaku pa ehempel, i sigur lo bo logra.
UN MAKAKU SA MASHA...”
|
|
| 3 |
 |
“...ta kana ku wesu di pushi pretu, ta un hende ku semper tin suerte den tur kos.
En kambio un pushi pretu mes, ta trese mal suerte. I si bo ta riba kaminda den bo outo of na pia i un pushi pretu krusa kaminda bo dilanti, ta sial di mal suerte i bo mester bai ku masha kuidou pa nada no pasa bo.
AYA PUSHI KU KACHO TA DREN I A SALI:
Katten en honden lopen daar over de vloer.
Mensen van allerlei slag komen daar aan huis.
Tur sorto di hende, bon f konkut ta nan amigu.
RATON TA MORDE I SUPLA:
Een muis bijt en blaast tegelijkertijd:
Hopi biaha hendenan ta konf und e proverbio aki ku e ekspreshon un kayente un friu.
Un bon palabra na hulandes pa morde i supla ta huichelen.
Pa hopi aa kaba Pader Brenneker tin un charla na Radio Hoyer bou di e nmber morde supla. Pa loke mi a tende di e programa aki, ta parse mi ku un kayente, un friu ta pas mas ku morde supla, ku ta nifika gaa hende.
Sabnan ta pretend ku raton ta morde i ta supla kaminda el a morde pa asina e hende ku el a morde no sinti dol. Labia...”
|
|
| 4 |
 |
“...bou di awa ku frekuensia. Nan ta yama e tribonnan aki tribon di santu (zand haaien). Loke si ta importante, bo mester sru pa bo no tin hopi di sanger na bo kurpa f ku bo paa no ta sush ku sanger, pasobra e ora ei si nan ta tira riba bo.
Tempu mi tabata mucha, piskadornan semper tabata sia mu-chanan pa tene kuenta ku tribon i si bo mira un ta bini djaleu, kita for di su kaminda, pasobra bo no por sa nunka. Awendia e chubatunan di guengu ku ta bai bou di awa ku skopt i boter di gas riba lomba, ta bisa bo pa no tene miedu di tribon, pasobra nan no ta hasi hende nada.
Poko aa pas un tribon a ataka un mucha na playa di Santa Crus i un hmber makamba, ku a bai yuda e mucha a landa meimei di c mucha i e tribon. E bestia a ataka e makamba i a kita kasi mitar di su bel di pia i atras bai ku ne. Un poko ratu despues
61...”
|
|
| 5 |
 |
“...nan a logra kohe e mesun tribon den awa seku i tira e riba tera. Ora nan a mata e i habri su barika, nan a haa e pida atras i bl di pia di e hmber den su stoma. Fortunadamente e shon aki a bin kura, i keda bon, aunke ku a dura basta tempu prom ku e por a sali for di hospital. Sabinan di, ku ta pasobra hasidornan di piknik a mata kabritu knter di laman i tira shirishirinan di e kabritu den laman i esei a hasi e tribon furioso. Awor mi ke puntra un di e hendenan aki, si mi mira un tribon ta bini djaleu, kon mi por sa ku e ta furioso si of no f ku e tribon aki a sali for di kaminda nan a tira shirishiri di kabritu na laman.
Ta mas mih koon ku Dios pordon i keda leu for di kueba dje leon.
YUANA KU KOME LEU FOR DI SU KAS, TA MURI MAL MORTO:
Een leguaan die ver van huis zijn kost zoekt, loopt gevaar om een gruwelijke dood te sterven.
Un yuana ta parse un lagadishi pero e ta muchu mas grandi i hendenan ta konsider un yuana komo delikatse. Ami mes a yega di kome yuana, pero mi no ta gusta e. Tin...”
|
|
| 6 |
 |
“...waarom heeft zijn daarom.
Kada pregunta tin su kontest. Pa kada pregunta nan tin un kontest.
E TABATA TEMBLA MANERA BARA BERD:
Hij beefde als een groene tak Hij beefde als een riet.
E tabata tembla manera un bara berd di friu, di spantu f di miedu.
TRABOU DI PIA DI PALU:
Werk van een houten been.
Trabou innesesario. Loke e ta hasi ta trabou prnada.
Moeite voor niets. Molster prnada.
LAGA KAI f LAGA TUMBA:
Laatje vallen f laatje omver gooien.
Scheer je weg.
Buska manera pa bo bai aki for.
Laga kai = Schei toch uit. Laga tumba = ophoepelen.
BATI BLEKI:
Op blikken slaan.
Hasi redu. E ta kana bati bleki. Kompara e ku de trom roeren.
Na kuminsamentu di e siglo aki, nan tabatatin un hmber na Krsou, ku tabata kana den tur bario i e tabata bati riba un bleki
68...”
|
|
| 7 |
 |
“...otro un regalo f kalke otro kos.
EL A KRTA OREA DI SU KAS:
Zij heeft de oren van haar man gesneden.
Zij heeft overspel gepleegd.
El a krta orea di su kas, ta nifika ku el a drumi ku un otro hmber, durante di e tempu ku e tabata kas. Tabatin dos brg chikitu ku tabata komunika Otrobanda ku riba Ref; Un di nan tabata yama Pasa kontra mi i e otro tabata yama Korta orea. Naturalmente e nmbernan aki ta sali for di pueblo i si bo sa ku riba Ref no tabatin apsolutamente nada, ku poko palu di mangel, anto bo mes por komprende pakiko nan a yama e brugnan asina.
MI PIA TANA SEPA:
Mijn voeten zijn vastgebonden.
Sepa ta e manera nan tabata mara kabritu pa transport nan den garoshi f trk. Nan ta mara tres pai huntu i un pia di dilanti ta keda los. Awor e ekspreshon aki ta nifika, ku awor mi no por sali ku asina frekuensha mas manera antes, pa ki motibu ku ta.
MANERA E TAMBU TA BAI, ASINA TAMBE E SANKA MESTER BAI:
De kont moet zich bewegen volgens het ritme van de trom.
125...”
|
|
| 8 |
 |
“...pasa i kuminda mi, ya tabata drum morto banda di Recreation Park. Loke a pasa ta ku su motosaikel a slep den e lorada pa bai Ref i el a kai dal su kabes na asera i keda morto riba kaya.
DESGRASIA TA TRAS DI PORTA:
Een ongeluk is achter de deur.
Een ongeluk ligt in een klein hoekje.
Un hende semper mester ta alerta, pasobra e no sa nunka ki ora un desgrasia por pasa e. Bo por sali for di kas bon bon i na kaminda un uto a dal bo, bo por slep riba un kaska di bakoba i kai kibra un pia of un man etc. etc.
MAS MECHA KU SEBU:
Meer katoen dan kaarsvet. Het loont niet.
Un kos ku no ta bale la pena. Un kos ku no ta kumbini bo. E kos ta bai sal bo mas mecha ku sebu .Je gaat er meer geld insteken, dan dat je eruit kan halen. E kos ei ta duna mas dolor di kabes, ku e plesir ku bo por haa af.
SI MI NO YEGA AWE, MI TA YEGA MAAN:
Kom ik er vandaag niet, dan kom ik er morgen wel.
Un hende ku nunka tin pur. Un hende sin ni un sorto di kom-promiso. Semper e ta hasi tur kos na su sosiegu i nunka tin pur....”
|
|
| 9 |
 |
“...tin rosa sin sumpia. Na Spa: No hay rosas sin espinas.
NO DUNA E YU NMBER PROM KU E NASE:
Geefhet kind geen naam, voordat het geboren wordt.
Warda te ora bo tin sigur, prom bo tuma un desishon.
Na Hulandes: Verdeel de huid niet, voordat de beer geschoten is. No parti e kueru prom ku bo a tira e oso.
Na Ingles: Well cross the bridge when we come to it. Nos lo pasa e brg ora nos yega na e.
Un otro proverbio na Papiamentu ku ta kasi meskos ta: No konta bo puitunan prom ku nan nase.
EL A BIRA RIBA E MESUN PIA:
Hij is op het zelfde been teruggekeerd.
Hij is onverrichter zake teruggekeerd.
Mesora el a bai bk, sin warda ni un ratu.
EL A KAI SINT DEN MANTEKA:
Hij is in de boter gezeten gevallen.
Hij viel met zijn neus in de boter.
Un yonkuman pober ku kasa ku un mucha muh riku, a kai sin-t den manteka. Tambe un hende hmber ku a bai dilanti dor ku el a traha duru.
140...”
|
|
