Your search within this document for 'relashon' resulted in eleven matching pages.
1

“...KONTENIDO Inhoudsopgave IN I RODUKSHON Inleiding 7 A WA Water ...................................... 14 BESTIA Dieren 19 EKSPRESHON Uitdrukkingen 63 PLAKA Geld ...................................... 84 RELIGION Religie ................................ 92 KOS DI KOME Eten 101 RELASHON HUMANO Menselijke verhoudingen 109 DI TUR UN POKO Van alles en nog wat 130 ADDENDA Bijvoegsel 144 ALGUN PROVERBIO INGLES -Enige engelse spreekwoorden 149...”
2

“...Esaki no solamente tin e bentaha di presishon, ma tambe e ta duna nan un efekto poetiko. Salta kacho, salta su rabu (Spring over de hond, spring over de staart). Basta tra-bou, aunke ku e lesad no tin mester di nota esaki. Ku un esfuerso el a bira un trabou agradabel. Iemand die een ei op eet, weet niet wat de kip heeft doorstaan. (Komed di un webu no sa, kiko e galia a pasa). I esei ta masha bon tambe. Mi a klasifik e proverbionan segun ekspreshonnan Antiano: religion, animal, awa, kuminda, relashon humano, plaka i ekspre-shon. Na varia mi a laga loga habri pa otro klasifishonnan. Ademas di e nifikashon, tras di e proverbionan ta sinta e kultu-ra di e lug. E kultura komun. Un proverbio no ta surgi riba un tereno eksepshonal, pero for di kosnan di bida ku ta pasa ku frekuensia rond di bo. Wie de tambu danst moet zijn kont bewegen. De kont moet zich bewegen volgens het ritme van de tambu. (Ken ku balia tambu mester move su sanka. E sanka mester move segun ritmo di e tambu f ora e tambu bai...”
3

“...poko awa, ta rabia lih, pero esei ta un kos di nada ku no ta pasa ku fre-kuensia. Bestia tin tur kaminda. Naturalmente tambe den proverbionan. Ma nan ta usa un makaku den relashon humano mas tantu ku nan ta usa bestianan di laman. Un makaku ta hunga ku su yu, te ora e saka su wowo. Naturalmente bo no mester laga e asuntu aki yega asina leu. Ni ku komementu. Oh, e kome i bebementu, esei ta asina dushi i otro hende tambe por gosa huntu; Si boyo tin manteka, kaska ta lombra. I den kompania ku otro hende semper filosofa di relashon humano tambe ta ei. Por sherto semper e ta presente, maske ku ami a traha un rbrika apart di e. Meskos ku mi a tra-ha un di kuminda. Guiambo bieu a bolbe na wea. Ta e mesun kos di semper; nos por hasi hopi distinshon i kategoria den nos buki di proverbio, ma bo no por separ kuminda, bestia, relashon humano, plaka i awa. Den un kultura ta tur kos ta bai huntu, ma bo no por tira pushi riba kach. Naturalmente mi por a skohe un klasifikashon henteramente otro. Lo mi ta...”
4

“...mustra riba e mes, nan ta bisa na Isla Ariba kaminda nan ta papia Ingles. Un relashon di kolonialismo di mas ku treshen aa ta visibel tambe den e kultura di proverbio. Ora un makamba ta gana mas ku un yu di tera Krsou ta un mal mama, ma un bon ma-drasa. E kolonia ta morto: Santana ta yora e i no tin awa pa laba e, te ora ku te ainda tin hende ku si ke. Shon grandi a bai na biu i a bolbe na kanoa. Pa e motibu, nos mester traha dam pa war-da awa. Un bista den futuru lo por yuda nos. Pero e desaroyo pa independensia no mester bai muchu lih of pur, pasobra Spi pur ta sali salu. Sinembargo e otro generashon lo ta independiente Palu grandi mester kai, pa chik krese. Nos lo por klasifik masha hopi proverbio riba poder i politi-ka, pero nos no ta hasi e, pasobra otro hendenan por duna e proverbionan un otro nifikashon, otronan ku dos dede di fren-ta. Kende ku lesa e proverbionan aki bon, ta komprende mas kon bida na Antia ta. I ken ku lesa nan mas bon, ta komprende mas di su mes. Pa sia un poko...”
5

“...aki. Mi a yega di lesa un artikulo riba morkoi (land schildpad); su kabes ta e parti mas delikadu i ku ora e hinka su kabes bou di e kaska nada no por hasie i e por keda biba asina pa tempu basta largu pero lastimamente e mester saka su kabes pa e por buska kuminda i eiden e peliger ta sinta. Den buki di Sr. Maduro mi a topa ku un proverbio Soldachi ku warda su kaska lo biba largu ku e tradukshon Die zijn lijf bewaart, bewaart geen rotte appel. Awor mi no sa ku un i otro menshona aki por tin relashon ku e kokolishi ku skonde su kurpa. UN KONENCHI TA SALTA KAMINDA MENOS BO TA SPERAE: Een konijn (haas) springt waar je hem het minst verwacht. Un kos ta resulta henteramente otro ku nan a spera. E proverbio aki ta bini di Spa i aya nan ta usa e palabra liebre (haas). Na papiamentu nos no konos e palabra liebre (haas), pa esei nos a usa e palabra konnchi. Na Argentina na e weganan pa kampionato mundial di ftbol na 1978 tur hende a kere ku Per tabata esun di mas suak den su grupo i ku e no por...”
6

“...BUSKA UN MURAYA LIMPI PA FREGASU LOMBA: Een varken zoekt meestal een schone muur om zijn vuile rug aan te wrijven. Duna un hende mal nmber sin ningn motibu. Esun ku ta daa nmber di hende ta e porko, no esun ku nan a daa su nmber. E proverbio aki ta nt kontrali ku esun Hulandes: er wordt geen koe bont genoemd of er is wel een vlekje aan. (Nan no ta yama e baka pint, sin ku e tin maske un mancha chikitu). Na hulandes nan ta pone nfasis riba e obheto ku nan ta susha, na papiamentu nan ta rekonos e relashon entre esun ku ta susha i esun ku su nmber ta sush i despues ta bai wak e suheto ku ta susha. Na Isla Ariba, unda e Antianonan ta papia Ingles, nan ta usa e proverbio: When somebody is pointing at you, three fingers are pointing at himself. (Ora un hende mustra dede riba bo, tres dede ta mustra riba e persona ku ta pone dede riba bo). Wanneer iemand naar je wijst, wijzen drie anderen naar hem. Asina redu i revelas-honnan periodistiko ta traha robes pa drechi. Manera un bume-rang e redu ta blter...”
7

“...MI TA DEN UN APURO: MI TA DEN UN PERT: Ik ben in moeilijkheden. Mayora di biaha e difikultatnan aki ta relashon ku e situashon fnansiero. Falta di plaka. Ma tin otro sorto di difikultat tambe; manera malesa, desgracia di outo, ora un yu kibra un man f un pia etc etc. FOR DI KUERU, MESTER SAKA KABUYA PA PAKET E: Van het leer zelf moet men een touwtje maken om het te bundelen. No tin nodi di invert plaka f hasi gastu prom, bo saka ganas-hi. No ta kosta bo nada kstra. Tampoko bo no tin molster pa e. Nan ta mata e baka, su kueru nan ta kurti i for di e kueru mes nan ta krta un repi deleg i moli pa mara e bonder ku ne. LOKE MAN DRECHI HASI, MAN ROBES NO MESTER SA: Wat de rechter hand doet, mag de linker hand niet weten. Si bo yuda un hende for di un pert, no tin nodi pa kana bisa tur hende ku ta abo a yuda e, (als je iemand uit de nood helpt hoefje dat niet rond te bazuinen.) Na Hulandes: De rechterhand weet niet wat de linker doet; man drechi no sa loke robes hasi. KRSOU TA UN MAL MAMA, MA...”
8

“...ku un di e pipitanan aki por keda den boka di mucha chik. SI BOYO TIN MANTEKA, KASKA LO LOMBRA: Als een taart (boyo is een soort taart) vettig is, dan zal de buitenkant glimmen. Ah je t goed maakt, dan zullen anderen ervan kunnen profiteren. Si kos ta bon pa bo, probablemente lo bo duna un ruman f un bon amigu di bo tambe algo af pa nan tambe selebra hunto ku bo. E proverbio aki tambe ta trata riba kome dushi f kos dushi, ma na un manera espesial. E aparishon di e kosnan dushi ya ta pone un relashon agradabel ku otronan. Tin un otro proverbio ku ta kasi meskos: Biba ku hende i muri ku Dios. 106...”
9

“...RELASHON HUMANO: = MENSELIJKE VERHOUDINGEN: KOS DI MUNDU A YENA SU WOWO: Wereldse dingen hebben zijn (haar) ogen gevuld. Kosnan di mundu a sieg su bista. Laga nan usa bo f brua bo kabes ku kosnan di mundu. Plaka ta yena un hmber su wowo i pa plaka e ta hasi kalke kos i hopi biaha e ta perde hasta berguensa basta e por saka probe-cho f bira riku. Un hende muh ta laga prenda, bisti bunita i kosnan di luho yena su wowo i pa e kosnan aki e por perde hasta su honor. Hopi matrimonio a frakas pa e motibunan aki i hopi biaha e hendenan aki ta lubida ayera i awor ta e kosnan di mundu so ta manda. Kombersando ku Reverend Bevin di e Anglican Church na Steenrijk, mi a yega di bisa e Money is the root to all evil (Plaka ta prinsipio di tur maldat). El a bisa mi, apsolutamente ku n, plaka no por ta prinsipio di tur maldat, pasobra nos mester di plaka pa tur kos; pa kome, pa bisti, pa traha un misa etc. etc, pero the love of money is the root to all evil. (Amor pa plaka ta prinsipio di tur maldat). NAN...”
10

“...Kompara ku e refrn Hulandes: West-Indische doofheid. E no a menshon ni un palabra. HENDE BIEU I PONCHI BIEU, BARKA NAN MANDA RO-CHI: Oude mensen en oude ponten, stuur ze maar naar de vuilnisbelt. Rochi tabata un lug di tira sushi den awa di (Ref water), kaminda prom nan ay tur hende tabata bai tira nan sushi di kas. Mas f menos kuarenta aa pas gobiernu a laga dmpel Rifwa-ter (awa di Ref) pa traha kaminda i Rochi tabata keda nt pabou di hospital, unda awor Pater Eeuwensweg ta keda. Rochi sigur tin relashon ku e palabra Hulandes rotzooi. Hendenan grandi ta bisa e proverbio aki pa nan mes, ora nan ta sinti nan mes bieu i ku nan no ta sirbi mas. Meskos ta pasa ku un ponchi bieu ku no ta sirbi mas. E bieunan ta hasi bofn di nan mes, pasobra ya nan no ta sirbi mas. AMOR NO MESTER BINI DI UN BANDA SO: Liefde moet niet alleen van een kant komen. Amor no por bini di un banda so. Pa tin amor mester tin dos f mas hende. Amor mester bini di por lo menos dos banda pa bo tin berdadero amor. 112...”
11

“...prinsipalmente na kla, ku e muh ku bo ta biba ku ne tin un posishon menos previligi ku e seora kas. Si na Afrika tur e muhnan ku un hmber tin ta igual, pa e yu di Krsou ku ta sal for di Afrikanonan su muh kas ta bini na prom lug maske kuantu muh djaf e tin. No ta nada strao, ku ora e muh kas konta e plaka ku su mar a duna e i a nota kuantu ya el a kita af, e ta zundra e otro muh f muhnan pa tur kos ku ta malu. Den e buki di Frank Marti-nus Arion ku yama Dubbelspel, bo por haa mira e relashon di plaka i e relashon matrimonial na Krsou. E eskritor ta duna un relato kla i sin ningn palabra bunita kon e situashon ta. TA UN DESGRASIA A KOMPAA E: Een ongeluk vergezelde haar. Een ongeluk is haar overkomen. Ta un desgrasia a kompaa e. Asina nan ta bisa ora un mucha muh di bon famia i blanku sali ku barika sin ku e ta kas. Famianan tabata hasi tur nan esfuerso pa tene e kos ei skond i kasa e yu mas pronto ku ta posibel. Otro tabata manda e yu for di tera te ora tur kos a bini kla. Otro famianan tabata...”