Your search within this document for 'palu,mangel,kòrá' resulted in 23 matching pages.
 
1

“...di e kalor kontinuamente ku bo por evit pa un gran parti no ta nesesario pa gasta energa manera hendenan di un tera friu ta hasi boka kayou of ku zundra-mentu. Bisti yas, kita yas, den kas ta kayente afo na kaya ta friu, un kambio di temperatura konstantemente. Ta warda tur kombersashon te ora bo ta bon ser den kas tras di porta ser of bentananan ku glas dbel. Na Antia di otro banda bo ta gosa tantu paden f paf di kas di e naturalesa i bida ta sigu muchu mas uniform. Bo ta sinta konbers bou di palu na fresku f den un veranda di e kas, mientras para i lagadishinan ta bai bini for di trankeranan 8...”
2

“...visibel tambe den e kultura di proverbio. Ora un makamba ta gana mas ku un yu di tera Krsou ta un mal mama, ma un bon ma-drasa. E kolonia ta morto: Santana ta yora e i no tin awa pa laba e, te ora ku te ainda tin hende ku si ke. Shon grandi a bai na biu i a bolbe na kanoa. Pa e motibu, nos mester traha dam pa war-da awa. Un bista den futuru lo por yuda nos. Pero e desaroyo pa independensia no mester bai muchu lih of pur, pasobra Spi pur ta sali salu. Sinembargo e otro generashon lo ta independiente Palu grandi mester kai, pa chik krese. Nos lo por klasifik masha hopi proverbio riba poder i politi-ka, pero nos no ta hasi e, pasobra otro hendenan por duna e proverbionan un otro nifikashon, otronan ku dos dede di fren-ta. Kende ku lesa e proverbionan aki bon, ta komprende mas kon bida na Antia ta. I ken ku lesa nan mas bon, ta komprende mas di su mes. Pa sia un poko mas di e kultura, i e komparashon di kultura i e filosofa di un pais, lo ta rekomendabel pa tradusi proverbionan di tur pais, Bukinan...”
3

“...KARGA AWA NA MAKUTU: Water in een mand dragen. Bier naar een brouwerij brengen. Aan een onbegonnen werk beginnen. Trata na hasi un kos, ku no tin pia ni kabes. Un kos di loko. Kompar e ku e proverbio: Un trabou di pia di palu. E PROM AWA TA AWA: De eerste klap is een daalder waard. Esun ku hasi un kos prom ku un otro, ta e ta konta i e otro nan lo tin hopi kibramentu di kabes pa super e. UN MAL AWA: Een slecht water. Een vrouw die geen seksuele aantrekking heeft. Un muh ku seksualmente no ta sirbi. 18...”
4

“...ORA KACH TA NA SOO, LAGA E SIGUI DRUMI: Als de hond slaapt, laat hem doorslapen. Na bon Hulandes: Je moet geen slapende honden wakker maken. PA DAL KACH NO TA FALTA PALU: Om een hond te slaan, is er altijd een stok te vinden. Wie een hond wil slaan, vindt altijd wel een stok. Semper tin un palu pa dal un kach. Kasi sigur e proverbio aki ta bini di Hulandes. Si bo ke pone falta riba un hende, semper bo por haa f fingi un motibu. DALUN KACH: Een hond slaan. Eentje kraken. Dal un kos di keinta kurpa. KACH DI: SHON, BIDA TA BON, SANGR MI NA MI RABU: De hond zegt: Baas, mijn leven is veel te goed, verwondt mij aan mijn staart. Un hende ku ta muchu bon, ta buska baina pa echa. Kosnan ku hopi bes ta sali e di malu. Na Brabant, Hulanda, nan ta bisa, Het draait op een huil uit. Aki na Krsou tambe nan ta bisa, E kos aki ta kaba ku yora-mentu ora muchanan ta muchu dartel f ora nan ta muchu kontentu. 39...”
5

“...di e buriku. E manera ku nan ta ekspres e proverbio kontra di hende ta kambia masha pa e motibu aki. Na Hulandes e akusashon ta zona muchu mas fuerte: Ni un buriku ta asina bobo manera bo. Na papiamentu e ta zona muchu mas karioso: Turna e makaku pa ehempel, i sigur lo bo logra. UN MAKAKU SA MASHA BON KI PALU E POR SUBI. Een aap weet drommels goed in welke boom hij kan klimmen: Un hende ku un krenchi inteligensha ta buska un persona ade-kuado unda sin muchu molster e por haa loke e ke. E sa na ki porta e por bati. Por ehmpel: E ta buska un chf ku no ta muchu strn. Aki atrobe e parti positivo ta bini dilanti, mientras ku e parti negativo ta wordu desaprob. Un makaku nunka lo subi un palu di sumpia. 50...”
6

“...E tabata kana bai bini bon nervioso sin sa kiko e mester hasi. MAS BAL UN PARA DEN MAN, KU SHEN DEN MONDI: Beter een vogel in de hand, dan honderd in het bos. Beter een vogel in de hand, dan tien in de lucht. Mih algu ku bo tin sigur di e, ku hopi ku ta keda na promesa ORA BO TA BOU DI PALU, BO MESTER WANTA KAKA DI PARA: Wanneer je onder een boom staat, moetje de uitwerpselen der vogels opvangen. Ora bo ta depende di hende, bo mester hasi manera nan ta haa ta bon. Si bo ta traha pa un hende, bo mester por soport kaprichonan di bo bas. Loke bo bas hasi f bisa ta bon, pasobra abo mes no tin nada di papia. Ingles nan di: The boss may not always be right, but he is always the boss. MI NO SA TA KI PATU A BRUI E: Ik weet niet welke eend hem gebroed heeft. Ik weet niet waar hij vandaan komt noch wie hij is. Nan ta usa e ekspreshon aki pa insult un hende ku nan no sa nada di su desendensha. Tambe nan ta usa e ekspreshon aki ora straeronan ku bini for di otro tera haa hopi akohida serka yunan di...”
7

“...gruwelijke dood te sterven. Un yuana ta parse un lagadishi pero e ta muchu mas grandi i hendenan ta konsider un yuana komo delikatse. Ami mes a yega di kome yuana, pero mi no ta gusta e. Tin hende si ku ta loko di nan kabes ku un spi di yuana. Su karni ta blanku i limpi i segun komedonan di yuana, un bon sopi di yuana strki ta lan-ta morto for di santana. Yuana ta biba den burakunan den baranka i mas leu e bai for di su kas, menos chns di skapa e tin. Un kos si, si bo topa un yuana kaminda tin palu di manzalia, no kome e pasobra bo por shuata. E proverbio aki tambe ta un aviso pa hende no tuma muchu ris-ku innesesariamente. 62...”
8

“...KADA PAKIKO TIN SU PASOBRA: Elk waarom heeft zijn daarom. Kada pregunta tin su kontest. Pa kada pregunta nan tin un kontest. E TABATA TEMBLA MANERA BARA BERD: Hij beefde als een groene tak Hij beefde als een riet. E tabata tembla manera un bara berd di friu, di spantu f di miedu. TRABOU DI PIA DI PALU: Werk van een houten been. Trabou innesesario. Loke e ta hasi ta trabou prnada. Moeite voor niets. Molster prnada. LAGA KAI f LAGA TUMBA: Laatje vallen f laatje omver gooien. Scheer je weg. Buska manera pa bo bai aki for. Laga kai = Schei toch uit. Laga tumba = ophoepelen. BATI BLEKI: Op blikken slaan. Hasi redu. E ta kana bati bleki. Kompara e ku de trom roeren. Na kuminsamentu di e siglo aki, nan tabatatin un hmber na Krsou, ku tabata kana den tur bario i e tabata bati riba un bleki 68...”
9

“...i tal pa-kus a haa artikulonan nobo pa bende. Tambe e tabata duna notisia di morto. Nan tabata yama e hmber aki batido di basia i ken ku tabatin un notisia por a hr e shon aki. Antes na Hulanda tambe nan tabatin un batido di basia ku tabata un sorto di wchimn (nachtwacht) ku na mes tempu tabata duna ora eksakto kada ora den anochi. E tabata usa un maraka pa hala atenshon di e hendenan. Aki na Krsou e batido di basia tabatin den un man un kos manera un panchi di hasa karni i den e otro un pida palu basta diki, ku e tabata bati riba e panchi ku ne. GAI =HAAN: Gai di galia = Haan. Patu gai = Woerd. Kalakuna gai = Kalkoense haan. Un bon gai = Letterlijk. Een goede haan. Fig: Een goede kerel. Un mal gai = een slechte man f een kerel die niet deugd. Un gai malu = Een zieke haan. Kore kabes di gai = Gevaar lopen. Kore kabes di gai = Gevaar lopen. Muy probabel e ekspreshon aki ta bini for di e peliger ku un gai ta kere ora nan ta krta su kabes af pa mata e pa kome. WANTA RIBA FURU DI MANGA DI ZJILT:...”
10

“...ETA MAL PARA: Hij staat slecht op zijn benen. Hij is er slecht aan toe. Na trabou e ta mal par. Hij staat er niet zo goed voor op zijn werk. Hij heeft geen geld = Eno tin sn f e ta mal par pa loke a pasa e poko tempu pas. PALU FRIU: Een slappe man. Fig: Slappe lui. Palu friu = ijslollie. E TA KANDELA: Hij is warm, heet. E ta hmber potente. Nt kontrali di palu friu. BARIKA YEN: Een volle buik. Mi a duna e mi barika yen = Ik heb hem flink uitgescholden. Kompara e ku e ekspreshon hulandes Ik heb hem zijn vet gegeven. Barika yen, kurason kontentu. Een volle buik met een blijde hart. KUCH DI DOS BANDA: Een mes dat aan beide kanten snijdt. Un hende ku dos lenga. Ora ta komben e ta bisa asina i despues e ta bisa henteramente otro. Bo mester tene kuenta ku un hende asina, pasobra bo no sa nunka kon bo ta par serka e. E ekspreshon hulandes het mes snijdt aan twee kanten tin un nifikas-hon henteramente diferente. 71...”
11

“...UN PALU DI HMBER: Een boom van een man. Un hmber ku bo por konfia. Otro for di hulandes, unda een boom van een man no ta nada mas ku un hmber grandi i gordo. CHUBATU DI GUENGU: (Letterlijk: Het mannetje van een zeekrab.) Un hobensito ku ta hasi hopi tf. RATON DI KERKI: Pober manera un raton di kerki. Arm als een kerkmuis. PIKI PIEU: Paga tinu riba faltanan di mas chikitu. Na Hulandes nan ta bisa: Spijkers op laag water zoeken. Na Papiamentu: Piki pieu. (ontluizen). KABEI NA DJENTE: Haren op de tanden. Un hende strn. Un hende ku no sa chansa. Na Hulandes kabei na djente tin un otro nifikashon: un hende ku ta kita hende for di su kurpa ku palabra. Un hende ku sa papia bon. 73...”
12

“...riba, kai abou Ranka un drachi di bo kabei Hasi kiko ku bo ke Ta asina mes, ta asina mes. PIKI PUNTA: Punten pikken. Feestjes aflopen. Ta un kustumber ku Katlikonan di Krsou ta selebr fiesta di Santa Komunion riba diferente dia den siman. Kada parokia ta haa un otro dia, di manera ku kada misa ta haa su dia. Djaleu bo por mira e kasnan ku ta di fiesta, no solamente pasobra nan ta bunita dorna i porta i bentananan ta hanchu habri i krtina-nan ta bula, ma tambe tin un bandera Hulandes ta bula na un palu dilanti di e kas di fiesta. Mayoria di bisianan ta bai e fiesta-nan aki pa duna e brit pabien i hiba nan regalu. Tur famia i hendenan konos ta haa invitashon, ma tin un shertu kategoria di yonkumannan ku tambe ta bai e fiestanan aki sin haa invitashon. Prome kos ku bo ta haa na un fiesta di Santa Komu- 75...”
13

“...di su plaka ta anda den hendenan di kategoria i no ke konose su amigunan di antes mas. Un hende asina nan ta bisa: su kabes a susha. Kompar: nouveau riche. KABESDURU: Hard Hoofd. Un mucha ku un kabes duru. = Un mucha ku no por sia na skol. KABES DI PALU DI MAISHI:. Hoofd van maisstokken. Een vergeetachtig mens. Un hende ku ta lubid tur kos. Un lubidad. KABES A SUSHA: Hoofd is op hol geslagen. Un hende ku di repente a bira riku i awor no ke konos su amigunan di antes, su kabes a susha. Kabes a susha no ke men ku el a bira loko, ma si ku e ta hasi kos di loko of ku ta pretend di ta un kos ku e no ta. SIN KABES, SIN PIA: Zonder hoofd, zonder voet. Het raakte kant noch wal. E no tin ni kabes ni pia. Un kos sin kabes sin pia. El a konta un kos sin kabes sin pia. El a konta un kos ku bo no por saka nada af. (Un kos ku no tin nada di hasi ku e asuntu). 78...”
14

“...heeft, laat het breed hangen. Esun ku tin hopi plaka por hasi grandi, pasobra e tin kos di hasi grandi ku ne. Esnan ku por, por; esnan ku no por, no por. Ils que peut, peut; ils que ne peut, ne peut pas. TUR SHIMARUKU TA ECHU: Alle kersen zijn rijp. Alles is in kannen en kruiken. Shimaruku is een Curaaose kers. E ta krese den mondi, i tempu di aa ora awaseru ta kai mondi ta ful di shimaruku i tur su palunan ta kra di e frutanan; Pero pareu nan echa i si no kita nan for di nan palu, su manese mes, tur ta kai for di nan palu. Ku e ekspreshon aki un hende ta duna un otro di konos, ku tur kos ta kla pa kalke eventualidat. 89...”
15

“...Berdat ta berdat. Maske bo tin ku bai kontra di bo mes, esun ku ta mas sabi f ku mas poder ta sali gan. Si mi a papia berdat, e lo no a haa kastigu. E TA BENDE SU ALMA KU DIABEL: Hij verkoopt zijn ziel aan de duivel. Un ku pa plaka ta hasi kalke kos, ta bende su alma ku diabel. No ta import e kiko e mester hasi f kiko nan pensa di e, basta e por saka plaka for di un kos. DIABEL TA BATI SU KAS KU PALU DI FUNCHI: De duivel slaat zijn vrouw, met de palu di funchi. Palu di funchi ta permanes den kushina di tur Antiano i nan ta usa e eksklusivamente pa hala funchi. Nan ta traha palu di funchi ku un palu di mondi ku no tin f ku ta laga un smak malu f marga atras. E proverbio aki ta nifika ku solo ta af mientras awaseru ta kai. Awaseru ta kai i solo ta sali na mesun tempu. Aki na Krsou e kos aki ta pasa ku frekuensia. Probablemente e bientu fuerte ku ta supla na Krsou ta pusha e nubianan di awa prome ku e awa yega tera. Na Hulandes nan ta bisa: Tin feria den fiernu (Kermis in de hel). E nifikashon...”
16

“...MANSA: Brood eten dat door de duivel is gekneed. Pa bo yega na bo meta, bo mester turna un karga pis riba bo lomba, bo mester kome pan ku diabel a mansa. Pa alkans algu bo mester soda bo kurpa. Si un kasamentu no ta bai bon i konti-nuamente e hmber ta pleita ku e muh f visa versa, nan ta bisa ku un di nan ta kome pan ku diabel a mansa. SATANAS SEA SURDU: Dat de duivel doof moge zijn. Afkloppen. Na Ingles: Touch wood. Si un hende ta bisa ku kos ta bon pa e, e ta bati riba pida palu of un artikulo di palu (mester ta palu) i bisa satanas sea surdu. Diabel no por tende ku e shon aki ta bon of ku su situashon ta bon. TEMPU DI GERA NO TIN MISA: Tijdens de oorlog is er geen kerkdienst. (Mis) Ora bo tin pur, bo no ta paga tinu kon kos ta bai. Na Hulandes, nood breekt wet. Laga bai, kon ku ta bai. 98...”
17

“...tur hende. No mester midi ku dos midi, sino ta bini deskriminashon. LEI DITRKTU: Wet van de trechter. (Wijd boven en smal onder) Hanchu ariba i smal abou. Tur kos pa ami, nada pa sobr. Den publisidat e lei di trktu ta konta: esun ku haa algu di konta prom ta sali gan; esnan ku hasi e anunsio maan, ta sali chik. LEI DI TORTO: Wet voor eenoog. Un kos masha inhustu. Un torto ta mira blo un banda so. En ko-nekshon ku kruminalidat di esnan ku poder bo por bisa: Husti-sia ta siegu i polis ta torto. PALU GRANDI MESTER KAI, PA CHIK KRESE: Grote bomen moeten omvallen, opdat jonge bomen opgroeien. Bieunan nan mester traha kaminda pa hobennan. Na Krsou nos ta haa varios bes, ku un hende pasobra e tin hopi eksperensia ta sigui traha su mes trabou despues di su pinshon, ku ofisialmente ta ku sinkuenta i sinku aa. E talento nan nobo no ta rekonos. E proverbio aki ta sali for di un situashon di emergensia. Despues ku un hende a haa su pinshon, hopi biaha e ta haa un otro trabou aserka ku ta stroba e muchanan...”
18

“...een beul is er altijd een lus te vinden. Bij de juiste persoon aankloppen. Si bo tin mester di un martin, na kas di un karpint bo tin sigur di haa un fia. Si bo ta kana riba kaya i bo tin mester di un lusa-f, bo mester pidi un hende ku ta hum pasobra esun ku no sa hum, sigur no ta kana ku lusaf den su saku. Hopi aa pas un kolega di mi a puntra mi ku mi no tin lusaf pa e sende su sigaria. E ltimo palu di lusaf ku e tabatin a paga i el a keda ku e doshi bash. na e momentu ei mi no tabatin ningn suafel serka mi, pero mi a bisa e: warda un ratu, laga mi mira den mi lachi di lsenar i mi a haa un palu di suafel so i ora mi a duna e e lusaf el a bisa mi: Bo a mira, na kas di burdugo no ta falta strop. SINT DI HENDE TA KASHI DI PIK: Het geheugen van een mens is een kast vol zonden. Den su sinti hende ta warda tur su maldat pa e usa na kalke okashon. Den su sinti un hende ta pensa tur sorto di maldat pa e hasi. Naturalmente kosnan positivo tambe ta forma den sinti di hende, ma nunka tin komentario...”
19

“...van een beul is er altijd een lus te vinden. Bij de juiste persoon aankloppen. Si bo tin mester di un martin, na kas di un karpint bo tin sigur di haa un fa. Si bo ta kana riba kaya i bo tin mester di un lusaf, bo mester pidi un hende ku ta hum pasobra esun ku no sa hum, sigur no ta kana ku lusaf den su saku. Hopi aa pas un kolega di mi a puntra mi ku mi no tin lusaf pa e sende su sigaria. E ltimo palu di lusaf ku e tabatin a paga i el a keda ku e doshi bash. na e momentu ei mi no tabatin ningn suafel serka mi, pero mi a bisa e: warda un ratu, laga mi mira den mi lachi di lsenar i mi a haa un palu di suafel so i ora mi a duna e e lusaf el a bisa mi: Bo a mira, na kas di burdugo no ta falta strop. SINT DI HENDE TA KASHI DI PIK: Het geheugen van een mens is een kast vol zonden. Den su sinti hende ta warda tur su maldat pa e usa na kalke okashon. Den su sinti un hende ta pensa tur sorto di maldat pa e hasi. Naturalmente kosnan positivo tambe ta forma den sinti di hende, ma nunka tin komentario...”
20

“...Nunka nan a duna otro un regalo f kalke otro kos. EL A KRTA OREA DI SU KAS: Zij heeft de oren van haar man gesneden. Zij heeft overspel gepleegd. El a krta orea di su kas, ta nifika ku el a drumi ku un otro hmber, durante di e tempu ku e tabata kas. Tabatin dos brg chikitu ku tabata komunika Otrobanda ku riba Ref; Un di nan tabata yama Pasa kontra mi i e otro tabata yama Korta orea. Naturalmente e nmbernan aki ta sali for di pueblo i si bo sa ku riba Ref no tabatin apsolutamente nada, ku poko palu di mangel, anto bo mes por komprende pakiko nan a yama e brugnan asina. MI PIA TANA SEPA: Mijn voeten zijn vastgebonden. Sepa ta e manera nan tabata mara kabritu pa transport nan den garoshi f trk. Nan ta mara tres pai huntu i un pia di dilanti ta keda los. Awor e ekspreshon aki ta nifika, ku awor mi no por sali ku asina frekuensha mas manera antes, pa ki motibu ku ta. MANERA E TAMBU TA BAI, ASINA TAMBE E SANKA MESTER BAI: De kont moet zich bewegen volgens het ritme van de trom. 125...”