Your search within this document for 'lenga,instrukshon' resulted in 14 matching pages.
1

“...Papiado di berdat no ta haa stul pa sinta (De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten), pasobra berdat ta pika lenga. Tur kuminda ta di kome, ma tur palabra bo no por papia (Alle voedsel kun je eten, maar alle woorden niet) I te ora un hende hasie tg, esnan ku a tende ta pretend ku nan no a tende i bisa: e no a bisa nada. E Antiano no ta bisa den su manera di komunika s. Awe nos no ta fia, maan si, no ke men ku manan si bo ta haa kos fa: loke e ke men ta: Mi ta keda nchi ku bo, maske mi no por fia bo nunka. Un Antiano no ta gusta bisa no. Pa esei e ta laga berdat pa bestianan bisa: Sloke di:.........6f e ta laga berdat tambe pa mucha bisa. Su karakter filosofiko ta hasi ku e ta usa Dios hopi biaha den kosnan ku e ta papia of bisa. Un Antiano ta un filosofo den su bida di tur dia. E no ta saka su sabidura for di teorianan di buki, ma for di kosnan ku ta sosod tur dia ront di e. Basta ku e no spanta, manera si e haa un bon sota di awa. Awa-seru por ta bon pa mata i planchi...”
2

“...loke mi a komprende di e masha hopi trahadornan ku mi a traha ku ne durante mas di kuarenta aa. Mi no ta duda ku lo tin lesado ku lo ta pensa otro i muy probabel nan por tin un otro splikashon i nifkashon pa nan tambe. Ma e splikashon ku ami a duna e proverbionan, ta presis manera mi a tende nan for di e hendenan ariba menshon. Nos a trata na evit proverbionan ku ta Hulandes i literalmente tradus na Papiamentu i us na Krsou, pero mi tin miedu ku un par lo por slep i pasa tg. Papiamentu ta un lenga bibu i ta krese tur dia. Su vokabulario ta krese kontinuamente, loke no por ta otro na un isla chikitu ku apenas 160.000 habitante ku ta konsisti di mas ku sinkuenta nashonalidat. Ku frekuensia bo por tende na radio of televishon palabranan straero of papiamentutis for di Spa, Ingles of Hulandes den frasenan Papiamentu. Tambe tin proverbionan ku ta surgi den kayentedi un entrevista of kombersashon pa hendenan ku dos dede di frenta. Antia- 11...”
3

“...den un reunion tin e ultimo palabra, e biaha aki pa un f otro motibu deskonos no a habri su boka. Den un kaso asina e ta duna di pensa ku ta intenshonalmente e ta keda ketu, pa motibu ku tin un kos ta stroba e di papia of ku e ta skonde algu, ku otro palabra e no ke pa nan mira e parti patras di su lenga. Nan a yega di usa e proverbio aki den un reunion di Staten di Antias Hulandes den un diskurso di despedida di e Griffier na aa 1978. El a refer na un miembro di Aruba, ku semper ta kla pa reakshon riba kalke kos ku nan por papia di Aruba, pero na e okashon aki no a habri su boka i a prefer di no bisa nada. Griffier a suger ku e miembro aki no tabata ke pa nan a mira e parti patras di su lenga. 23...”
4

“...di aa, esta den tempu di yobida, hopi kabritu no ta bini kas atardi i ta keda pasa anochi riba mondi i kachnan ta ataka nan ora bira anochi i mata nan pa nan haa kome. Un otro enemigu di e bestianan aki ta warawara (un sorto di roofvogel), ku ta yag prinsipalmente riba lamchi di kabritu i karn. E paranan aki tin masha astusia i kasi semper bo ta haa nan den grupo di tres f mas riba mondi. Prome un di nan ta kuminsa pik e lamchi i ora e pober bestia kumins grita, un otro ta pik e na su lenga i ranka e lenga af i e ora ei nan por sigui mata i kome e sin ningn molster. Uniko para ku un warawara tin miedu di e ta chuchubi (un para ku ta parse un lijster hulandes). Hopi bes mi a yega di mira kon 34...”
5

“...= Eno tin sn f e ta mal par pa loke a pasa e poko tempu pas. PALU FRIU: Een slappe man. Fig: Slappe lui. Palu friu = ijslollie. E TA KANDELA: Hij is warm, heet. E ta hmber potente. Nt kontrali di palu friu. BARIKA YEN: Een volle buik. Mi a duna e mi barika yen = Ik heb hem flink uitgescholden. Kompara e ku e ekspreshon hulandes Ik heb hem zijn vet gegeven. Barika yen, kurason kontentu. Een volle buik met een blijde hart. KUCH DI DOS BANDA: Een mes dat aan beide kanten snijdt. Un hende ku dos lenga. Ora ta komben e ta bisa asina i despues e ta bisa henteramente otro. Bo mester tene kuenta ku un hende asina, pasobra bo no sa nunka kon bo ta par serka e. E ekspreshon hulandes het mes snijdt aan twee kanten tin un nifikas-hon henteramente diferente. 71...”
6

“...PUSHI I KACH: Katten en honden. Jan Rap en zijn maat. Tur sorto di hende. Pushi i kach ta drenta sali aya. Tur sorto di hende ta bonbini aya. LENGA LARGU: = EEN LANGE TONG: Een klikspaan. Su lenga ta masha largu. E ta masha kaweta. KU RABU DEN PIA: Met de staart tussen de benen. Na hulandes: Afdruipen. EL A BAI UN BIAHA DI ZJIL: Hij bleef lang weg. Nos tabata par ta papia ora un di nos a bisa ku e mester bai pa un ratu asina pa hasi un rospondi, ma el a keda un eternidat. KABES DI BOTO: Kop van de boot of de voorsteven van een boot. Pidi un kabes di boto. Liften. Om een lift vragen. Biaha liber sin paga. Di kabes di boto ke men sin paga. Prnada. Duna mi un kabes di boto. Geef me een lift. Den kabes di boto, esun ku ta sinta ei ta muha. Olanan ta spat i muha bo papa; si bo ke bai prnada bo mester keda konforme ku e lug ku ta disponibel; un lug simpel i inkomodo. Un otro ekspreshon pa kabes di boto ta den stef. 72...”
7

“...di frenta = Iemand met een beetje verstand. Kende ku dos dede di frenta por a komprend ku e asuntu no tabata asina. Iedereen met een klein beetje verstand kon begrijpen dat de zaak niet zo was bedoeld. Un frenta di dos dede anchu ta sufi-siente pa un hende komprend un kos. E ekspreshon aki no ta us den forma negativo, pasobra hasta un hende ku poko sinti por a komprend. NANISHI LARGU: Lange neus. Gefopt. El a keda nanishi largu = Hij is bedrogen uitgekomen. LENGALARGU: Lange tong. E ta masha lenga largu. Hij (zij) roddelt graag. E ta gusta hasi redu. DJENTE LARGU: Lange tanden. El a kome su kuminda ku djente largu. El a kiskou su kuminda. El a kome sin smak. Na Hulandes: Hij at met lange tanden. E no tabatin gana di kome. E no tabatin apetit. 79...”
8

“...ontmoet. Kiko e palabra kani ta nifika, mi no sa. Loke mi ta saka for di e proverbio aki ta: Esun ku duna algu, por spera algu. Yuda mi pa mi yuda bo. Esun ku hasi bon, por spera bon. Esun ku hasi bon, bon ta pa e, tin un otro nifikashon. PAPIAD DI BERDAT NO TA HAA STUL PA SINTA: De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten. Iemand die de waarheid spreekt is niet welkom. Esun ku ta papia berdat no ta bonbini. Al kontrali, nan ke pa e bai ei fo mas pronto posibel, pasobra berdat ta pika lenga. Berdat ta duru pa tende. ESUN KU HUNGA KU KANDELA, TA KIMA SU DEDE: Hij die met vuur speelt, brandt zijn vingers. Si bo papia f hasi un kos ku no ta permit, bo ta haa bo den hopi trbel of bo ta pega un barku, ku por kous bo hopi kibra-mentu di kabes. SALI FOR DI PANCHI KAI DEN KANDELA: Van de pan in het vuur vallen. Di malu en peor. Na Hulandes tin dos ekspreshon ku ta nifika meskos. Van de regen in de drop en Van de wal in de sloot. Tur dos ta nifik: di malu en peor. 119...”
9

“...e fantastiko. Tumba pa balia mester ta tok pa kaha di orgel, un orgel tipiko Antiano ku su wiri. Den ultimo diesinku aa nan a skohe tumba pa e gran marcha di karnaval. Tur aa tin e festival di tumba pa mira ta ken ta bira rei di tumba i e marcha pa karnaval. E ekspreshon e ora ei e bar a bai sera no tin nada di hasi ku baliamentu di tambu i ta nifika na Hulandes: dan hebje de poppen aan het dansen. NAN TA MAN RIBA BARIKA KU OTRO: Ze zijn als handen op een buik met elkaar. Nan ta komprende un lenga = Ze spelen onder een hoedje. 126...”
10

“...tambe. Pasenshi no ta pa hende riku. Hende riku no tin pasenshi. MANERA EL A BIBA, ASINA EL A MIRA: Zoals hij geleefd heeft, zo is hij gestorven. Un hende ku a hiba un bida soseg i ketu i a muri soseg i kal-mu. f un hende ku semper tabatin hopi hende rond di e i ku gusta hopi buya i dia el a muri tabatin hopi hende rnt di dje na e momentu ei: Na tur dos okashon bo por usa e proverbio: Manera el a biba, asina el a muri. Si un hende hiba un bida di bn-bshi, e ta muri tambe den bnbshi. KAMPAA A GULI LENGA: De strot heeft de tong ingeslikt. E no tabata tribi papia un palabra. E no tabata sa kiko bisa. Hij stond met een mond vol tanden. E tabata para ku un boka yen di djente. 131...”
11

“...AWOR SU LENGA A LOS: Nu is zijn tong losgeraakt. Awor el a kuminsa papia. Ora un mucha chik tarda pa sia papia i di glpi kuminsa papia nan ta bisa: El a tarda hopi pa sia papia, ma awor su lenga a los. Na Hulandes: Hij heeft lang gewacht om te leren praten, maar nu praat hij vlot. TIN MAS LOKO TA KANA AFO, KU TIN DEN MONTE-KRISTU(RUSTOORD) Er lopen meer gekken op straat, dan er in Rustoord zijn. Tin mas kos di loko ta pasa tur dia riba kaya ku ta pasa den Montekristu. Montekristu tabata un hospital pa hendenan ku un enfermedat mental. E tabata situ na awa di Ref, tras di e pomp di gasolin na PaterEeuwensweg. Basta tempu pas nan a traha un klnika nobo tras di Isla na Schottegatweg banda di Peter Stuyvesant College. Na prinsipio e hospital aki tabata yama Rustoord, awor nan a kambia su nmber pa Dr. Capriles Kliniek. E TABATA KANA KU SU MORTO TRAS DI SU OREA: Hij liep met zijn dood achter zijn oren. E tabata bon di salud, sin tabata sinti nada, di repente e ta kai dal su kabes i keda morto...”
12

“...KAMINDA DJENTE RANKA, LENGA TA PASA: Waar men een kies uittrekt, daar streelt de tong. De betekenis hiervan is niet zeker. Mi no sa sigur loke esaki ta men. Podis nan ta men ku un lug delikadu mester di mas atenshon. Een gevoelige plek is kwetsbaar en trekt gevoeligheid aan. De Heer Maduro, die er ook een Spaanse versie aanhaalt, spreekt over oude liefde roest niet. Seor Maduro, ku ta sita un vershon Spao tambe, ta papia di amor bieu no ta frusa. TUR DIA NO TA LECHI DUSHI: Elke dag is het geen zoete melk. Het is niet altijd feest. Tur dia no ta meskos. Tin dia bon i tin dia malu. Tur dia no ta djadumingu. Awe ta di mi, maan ta di bo. Awe bo tin suerte, ma no ta keda semper asina. WAK Z: Waken voor de vampier. Segun tradishon Ez tabata un para of vampir ku tabata bini den anochi i kohe yunan ku a kaba di nase bai ku nan. Te na ku-minsamentu di siglo binti tabata kustumber ku hendenan tabata keda lant anochi pa wak Ez te dia ku e yuchi hasi ocho dia. Despues di ocho dia Ez no ta bini mas...”
13

“...NAN TA KOMPRENDE UN LENGA: Zij verstaan een taal. Het zijn twee handen op een buik. E proverbio aki ta nifika meskos ku nan ta man riba barika ku otro. MI TA DESEABO UN BON KAMA: Ik wens je een goed bed. Hiermee wordt bedoeld"kraambed. Het was de gewoonte dat wanneer een vrouw bevallen moest en het was zo ver, dat vrienden en vriendinnen haar een goed kraambed wensen. Tabata moda ku ora un seora mester a duna lus i ora su tempu a yega, su amigu i amiganan tabata desea e un bon kama, loke ke men ku nan tabata desea ku lo e tin un bon parto i ku tur kos lo bai lih i ku pronto e lo ta na kas atrobe ku su yu. DUNA MAN: Duna man tin dos nifikashon. Duna man heeft twee betekenissen. Io Duna un man. Een handje helpen. 2 Duna man. Ondertrouwen. 148...”
14

“...kousando un dao tremendo den haf ku masha hopi morto. Ta solamente esnan ku no tabata na bordo e mainta ei a skapa. Sorto di kosnan asina no ta pasa ku frekuensha i hopi hende ta haa nan masha strao ora nan pasa, sinembargo no tabata un novedat dia ku Almak a dal na Klep Chik. AS POOR AS A CHURCH MOUSE: Zo kaal als een rat. Pober manera raton di kerki. HE HAS HIS LABOUR FOR HIS PAINS: Het was vergeefse moeite. Tabata trabou pomada. SHE HAS A FLUENT TONGUE: Zij is niet op haar mondje gevallen. Su lenga ta skerpi. MUST IS FOR THE KING: Moeten is dwang. Mester ta pa muri. 153...”