| 1 |
 |
“...mustra riba e mes, nan ta bisa na Isla Ariba kaminda nan ta papia Ingles.
Un relashon di kolonialismo di mas ku treshen aa ta visibel tambe den e kultura di proverbio. Ora un makamba ta gana mas ku un yu di tera Krsou ta un mal mama, ma un bon ma-drasa.
E kolonia ta morto: Santana ta yora e i no tin awa pa laba e, te ora ku te ainda tin hende ku si ke. Shon grandi a bai na biu i a bolbe na kanoa. Pa e motibu, nos mester traha dam pa war-da awa. Un bista den futuru lo por yuda nos. Pero e desaroyo pa independensia no mester bai muchu lih of pur, pasobra Spi pur ta sali salu. Sinembargo e otro generashon lo ta independiente Palu grandi mester kai, pa chik krese.
Nos lo por klasifik masha hopi proverbio riba poder i politi-ka, pero nos no ta hasi e, pasobra otro hendenan por duna e proverbionan un otro nifikashon, otronan ku dos dede di fren-ta.
Kende ku lesa e proverbionan aki bon, ta komprende mas kon bida na Antia ta. I ken ku lesa nan mas bon, ta komprende mas di su mes.
Pa sia un poko...”
|
|
| 2 |
 |
“...Pa bon ku bo ta wak bo snnan, di un of otro manera tg bo ta-gasta e. Loke bo spar di e banda aki, bo ta gasta na e otro banda.
NO TIN AWA PA LABA E:
Er is geen water om hem te wassen.
Niets kan hem meer redden.
No tin skapatorio pa e mas. Ta un milager so por yuda e.
EL A KOHE AWA BLOU:
Hij heeft blauw water gepakt.
Hij is de pineut. Hij is de sigaar.
El a frega, no tin awa pa laba e mas.
KU AWA NA WOWO:
Met water in de ogen. Met tranen in de ogen.
Ku awa na wowo el a bini serka mi. Met tranen in de ogen, kwam zij bij mij. Met de ogen vol tranen.
AWA A BAI LARGU:
Het heeft al een hele poos niet geregend.
Ya ta basta tempu ku awa no a kai.
AWADILALI:
Slappe koude koffie. (slootwater).
15...”
|
|
| 3 |
 |
“...tin mas eksperensha ku hobennan. Nan tin mas eksperensha tantu fisiko komo mental. Pesei un muh tin mas na un hmber poko grandi ku na un hmber ho-ben. Un grupo di komedia a yega di trese un komedia masha grasioso bou di e titulo aki den Centro Pro Arte, nos teatro na-shonal.
UN GALIA TA LABA KU E AWA KU E TIN:
Een kip wast zich met het water dat zij heeft.
Rema ku e remanan ku ta na bo disposishon. Yuda bo kurpa. Kontrali ku por ehempel na Hulanda, nan ta usa awa komo sim-bolo di skarsedat.
Ta kustumber di un galia pa grawat den tera te ora ku su ala i plumanan ta yen yen di tera i e ora ei e ta sagud su alanan (e ta bati su alanan) te ora tur e tera sali i e ta keda limpi. Esaki nan ta yama galia ta laba su kurpa ku e awa ku e tin.
KOMEDO DI WEBU, NO SA LOKE SANKA DI GALIA TA SINTI:
Iemand die een ei eet weet niet wat de kip heeft doorstaan.
Tras di algu masha fasil, hopi biaha ta sinta algu masha difisil. Ehmpel: Un persona ta splika un kos kla i simpel, pasobra el a tuma e molster pa...”
|
|
| 4 |
 |
“...e morto a para, pa kuminda e famia muhenan, ku no a bai tras di morto.
LABA MAN:
Handen wassen.
Esaki ta un ekspreshon espesial pa e hendenan ku despues di un deramentu ta bai kas di famia di e morto, pa kuminda e famianan ku no a bai dera. Semper tin un kmchi ku awa i habn i un serbt kla pa e hendenan laba nan man. Tambe nan ta haa un beter. Pues laba man den e sentido aki, ke men laba man, dal un beter i kumpli ku un deber ku e famianan di e di-funtu.
KABES GRANDI:
Groot hoofd.
Iemand die veel weet.
Un hende ku sa hopi kos.
Nan ta hasi e kabes grandi. Zij doen alsof hij de grote baas is.
KABES BASH:
Een leeg hoofd. Een domkop.
Un hende ku no sabi nada.
KABES A SUSHA:
Hoofd is vuil geworden.
Un hende ku ta broma kon bon sal e ta, mientras tur hende sa masha bon ku no ta asina. Mayora di biaha ta trata di un hende ku tabata pober i ku di un moda f otro a bini na plaka i pa via
77...”
|
|
| 5 |
 |
“...Na Hulandes: Het zijn twee handen op een buik =Nan ta dos man riba un barika.
UN MAN TA LABA OTRO I TUR DOS TA KEDA LIMPI f UN MAN TA LABA OTRO I TUR DOS TA LABA E KARA LIMPI LIMPI:
Een hand wast de andere en beiden blijven schoon of Een hand wast de andere en beiden wassen het gezicht schoon.
Un hende mester yuda otro, pa tur bini kla ku nan trabou.
EN BOCA CALLADO NO ENTRA MOSCA:
Den un boka ser muskita no por drenta.
In een gesloten mond komen geen vliegen.
Si bo no papia hopi, bo no tin muchu di kontest.
Si bo no bisa nada, bo no tin kuenta di duna ningn hende.
MI NO POR KRTA MI NANISHI I DAA MI MES KARA:
Ik kan mijn neus niet snijden en mijn eigen gezicht bederven.
Wie zijn neus schendt, schendt zijn aangezicht. Wie zijn neus niet schendt, schendt zijn aangezicht niet.
Na Papiamentu: Esun ku daa su nanishi ta daa su kara i esun ku no daa su nanishi no ta daa su kara.
Kon ku bo bira e, nifikashon di e proverbio aki ta, ku un hende no por hasi un kos ku ta kontra su mes. Un hende no...”
|
|
