Your search within this document for 'kuminda,prepará' resulted in 19 matching pages.
1

“...Hulandes. Esaki no solamente tin e bentaha di presishon, ma tambe e ta duna nan un efekto poetiko. Salta kacho, salta su rabu (Spring over de hond, spring over de staart). Basta tra-bou, aunke ku e lesad no tin mester di nota esaki. Ku un esfuerso el a bira un trabou agradabel. Iemand die een ei op eet, weet niet wat de kip heeft doorstaan. (Komed di un webu no sa, kiko e galia a pasa). I esei ta masha bon tambe. Mi a klasifik e proverbionan segun ekspreshonnan Antiano: religion, animal, awa, kuminda, relashon humano, plaka i ekspre-shon. Na varia mi a laga loga habri pa otro klasifishonnan. Ademas di e nifikashon, tras di e proverbionan ta sinta e kultu-ra di e lug. E kultura komun. Un proverbio no ta surgi riba un tereno eksepshonal, pero for di kosnan di bida ku ta pasa ku frekuensia rond di bo. Wie de tambu danst moet zijn kont bewegen. De kont moet zich bewegen volgens het ritme van de tambu. (Ken ku balia tambu mester move su sanka. E sanka mester move segun ritmo di e tambu f ora e...”
2

“...Papiado di berdat no ta haa stul pa sinta (De spreker van de waarheid krijgt geen stoel om te zitten), pasobra berdat ta pika lenga. Tur kuminda ta di kome, ma tur palabra bo no por papia (Alle voedsel kun je eten, maar alle woorden niet) I te ora un hende hasie tg, esnan ku a tende ta pretend ku nan no a tende i bisa: e no a bisa nada. E Antiano no ta bisa den su manera di komunika s. Awe nos no ta fia, maan si, no ke men ku manan si bo ta haa kos fa: loke e ke men ta: Mi ta keda nchi ku bo, maske mi no por fia bo nunka. Un Antiano no ta gusta bisa no. Pa esei e ta laga berdat pa bestianan bisa: Sloke di:.........6f e ta laga berdat tambe pa mucha bisa. Su karakter filosofiko ta hasi ku e ta usa Dios hopi biaha den kosnan ku e ta papia of bisa. Un Antiano ta un filosofo den su bida di tur dia. E no ta saka su sabidura for di teorianan di buki, ma for di kosnan ku ta sosod tur dia ront di e. Basta ku e no spanta, manera si e haa un bon sota di awa. Awa-seru por ta bon pa mata i planchi...”
3

“...makaku ta hunga ku su yu, te ora e saka su wowo. Naturalmente bo no mester laga e asuntu aki yega asina leu. Ni ku komementu. Oh, e kome i bebementu, esei ta asina dushi i otro hende tambe por gosa huntu; Si boyo tin manteka, kaska ta lombra. I den kompania ku otro hende semper filosofa di relashon humano tambe ta ei. Por sherto semper e ta presente, maske ku ami a traha un rbrika apart di e. Meskos ku mi a tra-ha un di kuminda. Guiambo bieu a bolbe na wea. Ta e mesun kos di semper; nos por hasi hopi distinshon i kategoria den nos buki di proverbio, ma bo no por separ kuminda, bestia, relashon humano, plaka i awa. Den un kultura ta tur kos ta bai huntu, ma bo no por tira pushi riba kach. Naturalmente mi por a skohe un klasifikashon henteramente otro. Lo mi ta kontentu ku un otro lo hasi e. Ton Platon ta hunga su wega, kada un ta hunga di nan. Un kategoria apart riba mucha of mamanan. Riba tata mi no a tende ningn proverbio; esaki ta un ousensia interesante ku bo por papia hopi ariba. Ma hendenan...”
4

“...Ke men, ku un hende semper ta tuma parti pa un hende ku ta meskos ku ne of pa famia of amigunan. E TA MANERA BIN KU A TENDE TIRU: Hij ziet er verschrikt uit: Un bin no ta manera un kabritu, ku ta gusta subi seru i baran-ka, pero tambe e ta buska su kuminda den mondi f riba tera plat. Un bin, meskos ku un karn, semper ta kana kome riba un sabana f riba tera plat, kaminda hende i kachnan ta haa mira nan fasilmente. Pesei di naturalesa un bin ta spant of e ta spanta pa un mnimo kos. Pa motibu di kach binnan ta buska seru pa skonde su kurpa. MIENTRASTANTU ANOCHI NO A SERA, KAREDA DI BIN NOAKABA Zo lang de avond niet valt, is de loop van een hert niet beeindigd. Komo un bin ta un bestia masha skiu, semper e ta alerta i pa un alarma falsu e ta na kareda. Di moda ku e ta pasa un gran parti di su bida na kareda. Henter dia e ta kore di un punta pa otro i ta ora anochi sera so i a bira skur e ta haa un deskansu. E proverbio aki ta sia nos, ku hende tambe mester ta alert pa kosnan ku ta pasa den...”
5

“...ku en realidat e ta. En todo kaso e proverbio tin un nifi-kashon profundu pa entrevista i palabranan di despedida i ta duna un bon okashon pa tende algu mas ku ta kustumber. Na redakshon di un korant e por hasi un gran papel. E periodista no solamente ta haa den e proverbio aki prinsipio di un informashon strao, ma tambe e parsialidat di e asuntu. KASA BO KE KASA, KABARON LO BO KOME: Wilje zo graag trouwen, garnalen zal je eten. Trouwen is rouwen. Promenan aya, nan tabata konsider kabaron un kuminda di poko kategoria i barata, mui probabel pasobra e kabaron tabata 31...”
6

“...biba den lodo ku kasi semper tabata hole stinki. Nan tabata kohe kabaron den awa di Ref i den Waaigat, kaminda hende-nan tabata tira sushi. Sueldo tabata masha abou, pa motibu ku no tabatin trabou. Pesei si bo ke kasa, no ta keda bo otro solus-hon, pasobra kabaron tabata e kuminda mas barata. DEN TEMPU DI SEKURA, SHIMARON TA BOLBE KAS: Door de droogte gedreven, keren de verwilderde geiten naar hun koraal terug om te drinken. Den e proverbio aki nan ta kompar hende ku kabritu. Shima-ron ta kabritunan, ku ta keda riba mondi sin ta bini kas atardi. Naturalmente ora nan ta haa awa i kuminda na abundansha riba mondi den tempu di yobida. Si kos ta bai bon pa un hende, ora e ta traha na foi tera, e no ta korda riba su famianan na Krsou. Ma pareu kos kuminsa daa, semper e ta buska un moda pa bini Krsou bk. Por ehmpel despues di e prome gera mundial, tabatin un pedida grandi pa suku di Cuba. Hopi yu di Krsou i di Aruba a bai pru-ba nan suert na Cuba i nan tabata gana hopi plaka. Pero ora kos a bira...”
7

“...E ta masha surdu. Kark ta un bestia di laman ku ta biba den un kokolishi grandi i bunita. Su karni ta masha gust i nan ta konsider kark komo un delikatse. Si bo saka e kuminda for di e kaska ku kuidou i laga lombra e kokolishi, bo por traha un lampi f un kos di pronk ku ne. KARNE KU SU TOU, KABRITU KU DI DJE: Karn ku karn, Kabritu ku kabritu. Schapen bij schapen, geiten bij geiten. Soort zoekt soort. Tempu ku Mijn maatschappij tabatin kaminda pa su trahador-nan biba durante ku nan tabata traha na Nieuwpoort, semper nan tabata pone e trahadornan den un kampamentu, kaminda kada nashonalidat tabata biba huntu pa evita trbel. Asina bo por a haa kampamentu pa yu di Krsou, pa Arubiano, pa Bo-nariano i Ingles. E Inglesnan tambe tabata separ bou di e Islanan di nan origen. E NO TA NI KARNI NI PISKA: Het is vlees noch vis. E no ta ni un kos ni otro. KOLEBRA A LEMBE BO: Een slang heeft je gelikt. Bo no tin suerte, kiko ku bo hasi ta sali malu. Tin hende ta kere den sorto di kosnan asina. Mi konose...”
8

“...hunga e papel. KOKOLISHI KU SKONDE SU KURPA, TA KRIA LANA NA PIA: Slakken, die hun lichamen verschuilen, krijgen haren aan hun benen. De betekenis hiervan kan nog niet worden achterhaald. Te ainda nos no por haa un splikashon pa e proverbio aki. Mi a yega di lesa un artikulo riba morkoi (land schildpad); su kabes ta e parti mas delikadu i ku ora e hinka su kabes bou di e kaska nada no por hasie i e por keda biba asina pa tempu basta largu pero lastimamente e mester saka su kabes pa e por buska kuminda i eiden e peliger ta sinta. Den buki di Sr. Maduro mi a topa ku un proverbio Soldachi ku warda su kaska lo biba largu ku e tradukshon Die zijn lijf bewaart, bewaart geen rotte appel. Awor mi no sa ku un i otro menshona aki por tin relashon ku e kokolishi ku skonde su kurpa. UN KONENCHI TA SALTA KAMINDA MENOS BO TA SPERAE: Een konijn (haas) springt waar je hem het minst verwacht. Un kos ta resulta henteramente otro ku nan a spera. E proverbio aki ta bini di Spa i aya nan ta usa e palabra liebre...”
9

“...Hij heeft het ver geschopt. Su posishon financiero ta bon. Tur kos a bai bon pa e. EL A SKUPI KANDELA: Hij heeft vuur gespuwd. E tabata tembla di rabia. E tabata masha rabi. GALIA: = KIP: Un galia bunita = Een mooi meisje. Un galia bieu = Een oude vlam. Un bon galia = Een knap meisje. Un galia sin kabes = Een kip zonder kop. Bo ta papia manera un galia sin kabes = Je ratelt als een kip zonder kop. LUNA NOBO: Nieuwe maan. Ora un konosl di bo keda hopi tempu sin bini serka bo, dia e bini bo ta kuminda e for di aleu ku e palabranan ata luna nobo. 65...”
10

“...e morto a para, pa kuminda e famia muhenan, ku no a bai tras di morto. LABA MAN: Handen wassen. Esaki ta un ekspreshon espesial pa e hendenan ku despues di un deramentu ta bai kas di famia di e morto, pa kuminda e famianan ku no a bai dera. Semper tin un kmchi ku awa i habn i un serbt kla pa e hendenan laba nan man. Tambe nan ta haa un beter. Pues laba man den e sentido aki, ke men laba man, dal un beter i kumpli ku un deber ku e famianan di e di-funtu. KABES GRANDI: Groot hoofd. Iemand die veel weet. Un hende ku sa hopi kos. Nan ta hasi e kabes grandi. Zij doen alsof hij de grote baas is. KABES BASH: Een leeg hoofd. Een domkop. Un hende ku no sabi nada. KABES A SUSHA: Hoofd is vuil geworden. Un hende ku ta broma kon bon sal e ta, mientras tur hende sa masha bon ku no ta asina. Mayora di biaha ta trata di un hende ku tabata pober i ku di un moda f otro a bini na plaka i pa via 77...”
11

“...Iedereen met een klein beetje verstand kon begrijpen dat de zaak niet zo was bedoeld. Un frenta di dos dede anchu ta sufi-siente pa un hende komprend un kos. E ekspreshon aki no ta us den forma negativo, pasobra hasta un hende ku poko sinti por a komprend. NANISHI LARGU: Lange neus. Gefopt. El a keda nanishi largu = Hij is bedrogen uitgekomen. LENGALARGU: Lange tong. E ta masha lenga largu. Hij (zij) roddelt graag. E ta gusta hasi redu. DJENTE LARGU: Lange tanden. El a kome su kuminda ku djente largu. El a kiskou su kuminda. El a kome sin smak. Na Hulandes: Hij at met lange tanden. E no tabatin gana di kome. E no tabatin apetit. 79...”
12

“...EL A KEDA PLAN BAR Hij is berooid. E no tin apsolutamente nada mas. No a sobra e nada mas. E ta pober manera un ratn di krki. AWENDIA PISK A HAA POLT: Tegenwoordig zijn vissen erg duur. Antes pisk tabata un kuminda barata, un kuminda di pueblo. Awendia hasta pisk a haa polt. Ku otro palabra pisk tambe a bira karu. Pa e piskadonan tambe bida a bira karu i nan tambe mester biba i pa e motibu nan tambe mester bende nan pisk karu, pa nan haa plaka pa nan kumpra otro kos. ESUN KU POR, POR: Wie het breed heeft, laat het breed hangen. Esun ku tin hopi plaka por hasi grandi, pasobra e tin kos di hasi grandi ku ne. Esnan ku por, por; esnan ku no por, no por. Ils que peut, peut; ils que ne peut, ne peut pas. TUR SHIMARUKU TA ECHU: Alle kersen zijn rijp. Alles is in kannen en kruiken. Shimaruku is een Curaaose kers. E ta krese den mondi, i tempu di aa ora awaseru ta kai mondi ta ful di shimaruku i tur su palunan ta kra di e frutanan; Pero pareu nan echa i si no kita nan for di nan palu, su manese...”
13

“...goede tijd is voorbij. Ik moet tevreden zijn met wat nog overgebleven is van die mooie tijd. E tempu bon a pasa i mi mester konform mi ku loke a sobra di e tempu bunita aya. Mayora di biaha ta rekuerdo so a sobra. Aki e posishon suak di hendenan bieu ta bini dilanti. GORDO PA MI, FLAKU PA ABO: Het vette gedeelte is voor mij, de rest voor de anderen. Alles voor mij, weinig of niets voor anderen over hebben. Tur kos bon ta pa ami, loke sobra f loke mi no ke ta pa otro. Igoismo na altu gradu. TUR KUMINDA TA DI KOME, PERO TUR PALABRA NO TA DI PAPIA: Alle voedsel kan je eten, maar alle woorden mogen niet gesproken worden. Alles mag je eten, maar op je woorden moetje letten. Bo por hasi kiko ku bo ta haa ta bon, ma paga tinu riba loke bo ta papia pa bo no pega barku. 101...”
14

“...kon dushi e ta i esaki ta na Hulandes: Goede wijn behoeft geen krans. Na Papiamentu tur dos tin kasi mesun nifikashon, ku un hende no mester gaba su mes kurpa. MAS SKUMA KU CHUKULATI: Meer schuim dan chokolade. Na Hulandes: Veel geschreeuw maar weinig wol. Hopi buya, ma nada konkreto. BARIKA NO SA YAMA DAN KI: Een buik (maag) zegt nooit dank je wel. Men houdt nooit op met eten. Hende no sa stop di kome, pasobra djis despues ku bo a stop di kome, bo ta bolbe haa hamber i bo stoma ta bolbe pidi kuminda. BARIKA DI HENDE TA UN BAR SIN BOM: De buik van een mens is als een vat zonder bodem. Nunka bo barika tin basta, kada bes bo mester kome. Tur e dos proverbionan aki ta trata di hende i tur dos tin e mesun sentido. Meskos ku no por yena un bar sin bom, meskos ta pasa ku bo barika. Loke bo buta aden ariba ta sali pa parti dja-bou. 105...”
15

“...mas tinu nan lo tabata sa ku nan no por bisa un kos asina. Loke el a bisa no a sali for di su mes, ta tende el a tende e di hende grandi. Por kompara e ku: Hij heeft de klok horen luiden, maar weet niet waar de klepel hangt. (El a tende e klok zona, pero e no sa di unda e zonido ta bini). Den e okashon aki, e no tabata sa ku e kos ku el a tende tabata malu i ku e no mester a konta doo di kurpa e kos ku el a tende su mayornan papia. Knkmber stob ta un kuminda masha gust i komo knkmber tin masha hopi pipita, semper bo ta haa un par den bo kuminda i ta posibel ku un di e pipitanan aki por keda den boka di mucha chik. SI BOYO TIN MANTEKA, KASKA LO LOMBRA: Als een taart (boyo is een soort taart) vettig is, dan zal de buitenkant glimmen. Ah je t goed maakt, dan zullen anderen ervan kunnen profiteren. Si kos ta bon pa bo, probablemente lo bo duna un ruman f un bon amigu di bo tambe algo af pa nan tambe selebra hunto ku bo. E proverbio aki tambe ta trata riba kome dushi f kos dushi, ma na un manera...”
16

“...Na Krsou un mama ta hunga un papel masha importante den bida di un mucha, i den hopi kaso e ta mama i tata na mes tempu. Un yu di Krsou, despues ku el a forma su bib den un otro bario, ta bai kuminda su mama tur dia i si bo ke ofende e, papia un kos di su mama. EL A AMARG LECHI DI SU MAMA. Hij heeft de borstmelk van zijn moeder bitter gemaakt. Nunka e por a pensa ku kos por a bai e di e malu ei. Nunka e no mester a kuminsa ku kos asina. Tal bes el a pone bergwensa riba su mes i tur su famia i ta desea ku tabata mih ku el a muri for di tempu ku e tabata na lechi. Na e momentu aki el a maldis-hon lechi di su mama. YU DI MAS CHIK TA MATA MAMA: Het laatste kind maakt zijn moeder dood. Antes muhnan tabata haa asina tantu yu, ku hopi bes nan tabata muri na parto. Naturalmente esun yu ku tabata nase f ku a kaba di nase, ora e mama a muri, ta e ta e yu di mas chik i ta e a mata e mama. Tin hende tin kustumber di hasi un kos hopi biaha, ma un biaha ta bai malu. Kompara e ku: De kruik gaat te water...”
17

“...na mundu bo ta pasa asina bon ku serka bo mama na kas. Bo kas ta bo kas, pa pober ku e ta, ta ei bo ta sinti bo na kas. Tabata kustumber si un mama no tin basta lechi pa kria su yu, e ta buska un otro muh ku a haa yu den mes tempu ku ne i ora e kaba di duna su yu pechu i e yu no a haa basta lechi e mama ta laga hiba e yu serka e bisia i e bisia ta duna e yu su lechi te ora su barika yena. E muh aki ta e mnchi f mama di lechi i su yu ta bira ruman di lechi di e mucha ku tabatin mester di mas kuminda. ASINA SI KOS A PASA MARKA: Op die wijze gaan de dingen buiten de perken. Het loopt de spuitgaten uit. Het gaat verkeerd. Di e manera ei si kos ta bai malu. No por sigui asina. Esei si ta di mas. 130...”
18

“...pasa i kuminda mi, ya tabata drum morto banda di Recreation Park. Loke a pasa ta ku su motosaikel a slep den e lorada pa bai Ref i el a kai dal su kabes na asera i keda morto riba kaya. DESGRASIA TA TRAS DI PORTA: Een ongeluk is achter de deur. Een ongeluk ligt in een klein hoekje. Un hende semper mester ta alerta, pasobra e no sa nunka ki ora un desgrasia por pasa e. Bo por sali for di kas bon bon i na kaminda un uto a dal bo, bo por slep riba un kaska di bakoba i kai kibra un pia of un man etc. etc. MAS MECHA KU SEBU: Meer katoen dan kaarsvet. Het loont niet. Un kos ku no ta bale la pena. Un kos ku no ta kumbini bo. E kos ta bai sal bo mas mecha ku sebu .Je gaat er meer geld insteken, dan dat je eruit kan halen. E kos ei ta duna mas dolor di kabes, ku e plesir ku bo por haa af. SI MI NO YEGA AWE, MI TA YEGA MAAN: Kom ik er vandaag niet, dan kom ik er morgen wel. Un hende ku nunka tin pur. Un hende sin ni un sorto di kom-promiso. Semper e ta hasi tur kos na su sosiegu i nunka tin pur....”
19

“...Zij hebben jou kladboek opengedaan. Nan a saka bo berdat na kla. Nan a konta kosnan ku bo a yega di hasi. YUANA KU KOME LEU FOR Dl KAS TA MURI MAL MOR-TO: Een leguaan die ver van huis zijn voedsel zoekt, sterft een verschrikkelijke dood. Wie het gevaar zoekt zal erin sterven. Esun ku ta buska peliger, ta haa su morto. Un yuana ku bai buska su kuminda leu for di su kueba, ta kore peliger ku yagdonan ta tira e. Yuana ta un otro delikatesa ku ami personalmente no ta gusta. Alomenos sopi di yuana ta mas-ha gust aki na Korsou. 143...”