| 1 |
 |
“...no por kontest loke nan a puntra e korekto, e ta pruba di evita e pregunta dor di kontest un otro. E ta trata na brua tera pa salba su kurpa.
PUSHI TA SIA SU YU TUR SU BUELTANAN, SAKANTE ESUN DI ATRAS:
Een kat leert haar jong al haar trucjes, behalve een van de laatste.
Un hende ta splika un otro f un kolega tur kos di e trabou, ku eksepshon di algn punta di mas importansha, ku ta e mes mester sia. Nan no ta konta bo tur e sekretunan i trikinan di e fishi, nan ta tee eseinan pa nan mes pa ora di mester. Eseinan ta bo mes mester sia bo kurpa.
ORA PUSHI NO TA NA KAS, RATON TA TUMA MANDO:
Wanneer de kat weg is, nemen de muizen de macht over.
Wanneer de kat van huis is, dansen de muizen op tafel.
Ora pushi no ta na kas, ratonnan ta balia riba mesa.
Tantu na papiamentu komo na hulandes tur dos ta meskos i ta nifik ku si no tin hende pa tira bista, kos ta bai pa man.
WESU DI PUSHI PRETU:
Beenderen van een zwarte kat.
Segn pueblo wesu di pushi pretu ta trese suerte. Un hende ku
57...”
|
|
| 2 |
 |
“...un par di beter riba stoma bash pa su kurpa drecha. Alomenos asina nan ta bisa.
RATON A BAI KRKI:
Een muis ging naar een protestantse kerk.
Nan ta bisa asina, ora bo bai hasi un bishita un kaminda i nan no a trakter nada. Krki ta un protestantse kerk i misa ta R. K. kerk. Den kerki no tin nada, ku un raton por kome. Den misa bo ta haa p.e. altarnan drech tur na bela, imagen i bunita kor-tinanan. Ta tipiko un proverbio di pueblo. E parti mas grandi di e poblashon ta Katliko. Antes tur e shonnan doo di katibu tabata protestant i e shonnan aki no ke a bai e mesun kas di Dios ku nan katibunan.
Ku di manera den kerki e raton no ta haa apsolutamente nada di kome, ni kabitu di bela, mientras ku den misa e ta haa mas-ke ta kabitu di bela etc.
Danki Dios ku e situashon aki a kambia i ku awor kasi no ta papia di shon mas.
NAN TABATA MANERA SALDINCHI NA BLEKI:
Zij waren als haringen in een ton.
Ora ku hopi hende ta biba den un kas chikitu huntu, nan ta usa e proverbio aki. Promenan aya nan tabata...”
|
|
| 3 |
 |
“...SLOKE DI: SI BO HAA MAISHI CHIKITU RIBA MONDI DEN TEMPU DI SEKURA TA HENDE BIBU A PONE E:
Een patrijs zegt: Als men graan in de droge tijd in het bos vindt, hebben mensen het daar gelegd met de bedoeling om ons te vangen.
Politikonan ta usa e proverbio aki den tempu di nan kampaa elektoral. Si boso bota pa nos partida, nos lo hasi tal i tal pa bo-sonan. Ta mas of menos pa avis e pueblo botador ku ta wega nan ta hasi ku boso. Na Hulandes nan ta bisa: Veel beloven en weinig geven, doet de gek in vreugde leven = Primint hopi i duna poko, ta hasi un loko biba kontentu. Paga tinu mi bon hendenan, 110 laga nan kohe bo den nan gaamentunan. Un sloke ta parse e para Hulandes patrijs ma sloke ta kana mas tantu ku e ta bula, i ta ora e spanta so e ta bati su ala i bula.
Pareu ku un yu di sloke sali for di webu, mesora e ta kla pa kana i kuri, ma pa bula si e mester warda te dia su alanan haa plu-
Politikonan Antiano ta duna fiestanan grandi durante di kampaa unda tin hopi promesa i bibida na gran...”
|
|
| 4 |
 |
“...BURIKU DI WELA:
Ezel van grootmoeder. (Un Maria porkosushi)
Un persona ku mester traha e trabounan duru. Un muh ku na kas ta e so mester traha tur trabou di kas. Pues un hende asina ta yama su mes un buriku di wela. (De ezel van grootmoeder). Segn beibel: E no ta un Maria, sino un Martha.
HENDE DI TERA FRIU:
Mensen van het koude land.
Generalmente nan ta yama e Hulandesnan ku ta biba i traha aki hende di tera friu. Den boka di pueblo e Hulandesnan yama makamba tambe. Naturalmente e ekspreshon aki ta aplikabel pa tur hende ku ta bini for di Oropa of Amerika del Norte.
HENDE DI TRAS DI AWA:
Mensen van achter het water. Buitenlanders.
Pueblo ta yama tur hende ku ta bini for di un otro tera, hende di tras di awa. Mensen van overzee.
HENDE LUANGU:
Mensen uit Luangu.
Luangu is of was een stukje van Afrika;
Hende luangu ta hendenan ku ta bista paa di hopi kol ku no ta pas ku otro, ku ta hasi nan keda strao i notabel.
83...”
|
|
| 5 |
 |
“...no sa.
SI BO KAS TIN RAMPI DI GLAS, BO NO POR TIRA PIEDRA:
Als je in een glazen huis woont, moetje niet met stenen gooien: Vergelijk: Hij woont in een glazen huis. (E ta biba den un kas di glas.)
Ora bo mes tin un kos ku no por mira lus di solo, bo no por papia malu di otro, pasobra di bo mes por ta tras. Por sali un piedra i dal un di bo rampinan di glas kibra.
SI BO SKUPI NA SHELU, E TA KAI DEN BO MES KARA:
Als je tegen de hemel spuwt, valt het in je eigen gezicht.
Ora un hende lanta kontra di un otro, hopi bes e mes ta risibi e resultadonan negativo di loke el a hasi. Mas parti e hendenan ku ta skupi, ta esnan ku posishon mas haltu den e sosiedat.
BULA PIPA:
Over pijpen springen. Ontwijken.
Trata di no kumpli ku un kompromiso ku bo a hasi algun tempu pas. El a trata na bula pipa pa e kos. Bula pipa ta un ekspreshon di ultimo tempu, alomenos despues ku Shell a bin es-tables su mes na Krsou na prinsipio di siglo binti. Riba Isla (asina e rafinaderia yama den boka di pueblo) bo ta haa hopi...”
|
|
| 6 |
 |
“...situashon ta.
TA UN DESGRASIA A KOMPAA E:
Een ongeluk vergezelde haar. Een ongeluk is haar overkomen.
Ta un desgrasia a kompaa e. Asina nan ta bisa ora un mucha muh di bon famia i blanku sali ku barika sin ku e ta kas. Famianan tabata hasi tur nan esfuerso pa tene e kos ei skond i kasa e yu mas pronto ku ta posibel. Otro tabata manda e yu for di tera te ora tur kos a bini kla. Otro famianan tabata kunsum asina tantu te hasta kuri ku e yu for di kas, loke tabata muchu mas malu, pasobra awor e mucha ta keda su so i sin amparo i tur hende por a hiba gustu.
Awor pueblo tabata koment riba un asuntu asina di e forma aki: Si ta pretu e ta, ta puta e ta, ma ya ku ta blanku e ta, ta un desgrasia a kompaa e. (Als zij een neger was, dan was zij een
122...”
|
|
| 7 |
 |
“...handen hebben elkaar nooit ontmoet.
Ik heb nooit wat van hem gekregen.
Nunka el a duna mi un kos. Nunka nan a duna otro un regalo f kalke otro kos.
EL A KRTA OREA DI SU KAS:
Zij heeft de oren van haar man gesneden.
Zij heeft overspel gepleegd.
El a krta orea di su kas, ta nifika ku el a drumi ku un otro hmber, durante di e tempu ku e tabata kas. Tabatin dos brg chikitu ku tabata komunika Otrobanda ku riba Ref; Un di nan tabata yama Pasa kontra mi i e otro tabata yama Korta orea. Naturalmente e nmbernan aki ta sali for di pueblo i si bo sa ku riba Ref no tabatin apsolutamente nada, ku poko palu di mangel, anto bo mes por komprende pakiko nan a yama e brugnan asina.
MI PIA TANA SEPA:
Mijn voeten zijn vastgebonden.
Sepa ta e manera nan tabata mara kabritu pa transport nan den garoshi f trk. Nan ta mara tres pai huntu i un pia di dilanti ta keda los. Awor e ekspreshon aki ta nifika, ku awor mi no por sali ku asina frekuensha mas manera antes, pa ki motibu ku ta.
MANERA E TAMBU TA BAI, ASINA...”
|
|
