| 1 |
 |
“...Ke men, ku un hende semper ta tuma parti pa un hende ku ta meskos ku ne of pa famia of amigunan.
E TA MANERA BIN KU A TENDE TIRU:
Hij ziet er verschrikt uit:
Un bin no ta manera un kabritu, ku ta gusta subi seru i baran-ka, pero tambe e ta buska su kuminda den mondi f riba tera plat. Un bin, meskos ku un karn, semper ta kana kome riba un sabana f riba tera plat, kaminda hende i kachnan ta haa mira nan fasilmente. Pesei di naturalesa un bin ta spant of e ta spanta pa un mnimo kos. Pa motibu di kach binnan ta buska seru pa skonde su kurpa.
MIENTRASTANTU ANOCHI NO A SERA, KAREDA DI BIN NOAKABA
Zo lang de avond niet valt, is de loop van een hert niet beeindigd.
Komo un bin ta un bestia masha skiu, semper e ta alerta i pa un alarma falsu e ta na kareda. Di moda ku e ta pasa un gran parti di su bida na kareda. Henter dia e ta kore di un punta pa otro i ta ora anochi sera so i a bira skur e ta haa un deskansu.
E proverbio aki ta sia nos, ku hende tambe mester ta alert pa kosnan ku ta pasa den...”
|
|
| 2 |
 |
“...mark na nan orea, la-dronnan ta hasi fiesta ku bestia di hende.
KABRITU TA TIRA PA SERU, KARNE PA TERA ABOU: KABRITU NO TA TIRA PA TERA ABOU:
Een geit zoekt de klippen op en niet het vlakke land. Een schaap daarentegen zoekt het vlakke land en niet de klippen op.
Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.
Un hende semper ta duna preferensha na un amigu f su famianan i no na un hende ku ta strao pa e.
Un hende ta krda riba su mes prom ku riba otro.
Kompar: Kamisa ta mas peg ku saya. Un kabritu por subi seru bon; baranka i serunan ta su kuki i e ta prefer seru i no un sabana plat. Aki na Krsou nos tin mas baranka i seru ku na Hulanda. Krsou tin seru, baranka i bordo di baranka na kanti-dat.
Di otro banda karn no por ku seru i ta gusta kana kome kabes abou riba sabananan f tera plat i ta konos ku karn ta keda kana oranan largu te hasta perd kaminda i no por bolbe su kas mas. Un manera pa tee karn serka kas di su doo ta pa de bes
33...”
|
|
| 3 |
 |
“...vertrouwt niet eens zichzelf.
Zoals de waard is, vertrouwt hij zijn gasten.
Un hende masha deskonfi. Un hende ku no ta konfia ni su mes.
SI BO NO KE TIN GERA KU LAGADISHI, NO PLANTA PAMPUNA KONTRA DI TRANKERA:
Als je geen ruzie wil hebben met hagedissen, moetje geen pompoen dicht bij de heg planten.
Hende no mester buska gera. Tampoko duna okashon, pasobra okashon ta hasi ladrn. Pampuna ta krese na un ranka (ran-ka di pampuna) ku ta kuri riba tera. Si e mata ta planta muchu peg ku un trankera e ta subi e trankera i pasa paf riba kaya. Ami a yega di mira pampuna na ranka parti paf di e kunuku. Naturalmente muchanan i hende grandi, tambe, ku mira un bunita pampuna riba kaya ta kai den tentashon i kasi sigur nan ta kita e i bai ku ne.
Aki nan ta kompar hende ku lagadishi, meskos ku nan ta kom-par otro animalnan ku hende. Kompar e proverbio Hulandes: Hende no mester ls boto di rema i laga e drif bai.
No ta prom bes ku lagadishi ta pasa pa hende. For di tempu ku
47...”
|
|
| 4 |
 |
“...di e buriku. E manera ku nan ta ekspres e proverbio kontra di hende ta kambia masha pa e motibu aki. Na Hulandes e akusashon ta zona muchu mas fuerte: Ni un buriku ta asina bobo manera bo. Na papiamentu e ta zona muchu mas karioso: Turna e makaku pa ehempel, i sigur lo bo logra.
UN MAKAKU SA MASHA BON KI PALU E POR SUBI.
Een aap weet drommels goed in welke boom hij kan klimmen:
Un hende ku un krenchi inteligensha ta buska un persona ade-kuado unda sin muchu molster e por haa loke e ke. E sa na ki porta e por bati. Por ehmpel: E ta buska un chf ku no ta muchu strn.
Aki atrobe e parti positivo ta bini dilanti, mientras ku e parti negativo ta wordu desaprob.
Un makaku nunka lo subi un palu di sumpia.
50...”
|
|
| 5 |
 |
“...NOS TATA KU TA NA SHELU:
Onze vader die in de hemel zijt.
E prom frase di e orashon ku nos Seor Jesus Christu mes a sia nos.
AWE KRUSTA BOU:
Vandaag is de kruis omgevallen.
Awe nos no tin nada di kome, sin plaka pa kumpra i sin trabou. Un dia berdaderamente malu, ma Dios ta grandi.
Krus ta bou ta mas fuerte ku sali for di kama ku pia robes.
BOS DI BURIKU NO TA YEGA SHELU:
De stem van een ezel reikt niet tot aan de hemel.
Ora un hende desea un otro hende un kos malu, esun ku el a desea malu, ta kontesta bos di buriku no ta yega shelu. Ku otro palabra, bo maldishon lo no kohe mi, pasobra Dios no ta skucha na kosnan asina. Dios nunka lo skucha un hende ku ta desea otro malu. Esei ta trabou di Satanas.
Por kompar e proverbio aki ku No paga atenshon na loke un buriku (e hende) ta hasi, pasobra e pober bestia no sa mih.
100...”
|
|
| 6 |
 |
“...Hendenan ku tabata biba na kunuku i doo nan di kunuku tabata kria kabai pa nan subi i hala waha pa hiba nan famia Pun-da, mientras ku buriku tabata pa hala karga.
Pakiko ta pishi di yewa ta danki di mundu, mi no sa. Talbes ku pishi di yewa ta mas sterki ku pishi di kabai. Ma tin mas okashon ku Antianonan ta usa e parti femenino den nan ekspreshon; Un Hulandes ta yama un hende un klootzak na Papiamentu nan ta yama e koo (kut).
KUMPRA MI PA LOKO, PA BO PERDE BO PLAKA:
Als je me voor gek koopt, dan verlies je je geld.
Als je me voor gek houdt, dan ben je helemaal verkeerd.
Si bo ta pensa, ku bo ta laga mi hasi tur loke mi ke pasobra mi no sa kiko mi ta hasi, bo por sali ga. Hopi bes un hende ta pasa pa bobo, pa e saka ganashi for di loke e ta hasi.
SI BO RABI, MORDE BO RABU:
Als je boos wordt, bijt in je staart.
Na Hulandes nan ta bisa: Ben je boos, pluk een roos.
Si bo rabia, kohe un rosa.
PLAMA PAA i HAA DEN PAA:
Hard weglopen en in moeilijkheden verkeren.
El a plama paa bai ta nifika Hij...”
|
|
| 7 |
 |
“...ATA DJAMANTA A KRTA GLAS:
Het diamant heeft het glas gesneden.
Tur hende sa ku djamanta ta krta glas. Esei no ta nada strao. Pero ora un kos ku tabata di spera sosod prom ku nan a spe-ra, si ta di sorpresa. Un kos ku a kohe su hendenan di sorpresa, maske ku nan tabata spera ku un ora of otro lo el a pasa tg, Ata, djamanta a krta glas
BAHA NA AWA f BAHA NA KATUNA:
In het water gaan of Van katoen gaan.
Tur dos ta nifika meskos. Na Hulandes: Stilletjes weggaan. Met de noorderzon vertrekken. Bai poko poko f bai na skond. El a bai ku bien-tu di nrt. Bai sin laga ningn hende sa.
SKFJRU BO ROK:
Je rok (frak) borstelen.
Iemand een standje geven. Iemand de mantel vegen.
Duna un hende un skual. Rabia ku un hende.
MI NO TIN NI ARTE NI PARTE DEN E ASUNTU EI:
Ik heb part noch deel aan.
Mi no tin nada di hasi ku e asuntu ei. Mi no sa nada di e kos ei.
EL A PERDE STREA DI NRT:
Zij heeft de noorderster verloren.
Un muh ku a bira bieu sin nunka tabatin un frei f ku nunka
111...”
|
|
| 8 |
 |
“...bisa; nan no a rk ni mk. Nan no a hasi kaso di loke el a bisa. Nan no ta hasi kaso di e pro-blemanan ku ta eksist i nan no ta tende loke hendenan ku sa ta bisa i nan no ta preokup ku nan tampoko. Tin hopi Hulandes, ku despues di hopi aa di eksperensia te ainda no por kom-prende e kosnan ei.
SI KAS DI BO BISIA TA NA KANDELA, KUIDA DI BO:
Als het huis van je buurman in brand staat, zorg voor het jouwe.
Paga tinu riba bo mes asuntunan. Ora nan ta reorganis un negoshi i trahadornan ta haa retiro pa baha gastu, bo tin di hasi tur bo esfuerso pa nan ten bo na trabou. Hopi trahadornan ta kuminsa traha mas duru pa bini na remarka. Loke tin biaha ta resulta nt kontrali. Pasobra nan ta produsi muchu mas ku na e momentu ei tin mester i nan ta haa nan retiro tg.
118...”
|
|
| 9 |
 |
“...EL A HISA SU BELA I BAI:
Hij heeft zijn zeilen gehesen en vertrok.
Sin bisa nada el a kohe su kaminda i bai. Sin duna ningn motibu el a baha na awa bai.
MI A YEGA NA BM DI BAUL:
Ik ben aan de bodem van de klerenkast gekomen.
Mi paanan a kaba, mi no tin muchu paa mas. A yega tempu pa kumpra otro.
Prom nan ay si bo topa un amigu of konos di bo bist ku un karson ku no ta pas ku su bachi, bo ta hasi wega ku ne i bo ta puntra e ta na bom di bal bo a yega?
Awendia ta net kontrali, mas strao bo bist mas na moda bo ta.
MI NO A HIBA NI TRESE:
Ik zei totaal niets.
Tantu hiba i trese na Hulandes ta brengen. Hiba is wegbrengen (to take) trese ta naar mij brengen" (to bring). Na Hulandes: Ik kan er geen chocola van maken of ik kan het niet thuisbrengen. Mi no por a komprend nada.
EL A SKAPA NA WOWO DI ANGUA:
Op het nippertje werd hij gered.
No tabata falta nada pa tur kos a sali e di malu.
Het scheelde maar een halve punt of hij was voor zijn examen gezakt. Si e tabatin mei punto mas poko, e no por...”
|
|
| 10 |
 |
“...NAN TA KOMPRENDE UN LENGA:
Zij verstaan een taal. Het zijn twee handen op een buik.
E proverbio aki ta nifika meskos ku nan ta man riba barika ku otro.
MI TA DESEABO UN BON KAMA:
Ik wens je een goed bed.
Hiermee wordt bedoeld"kraambed.
Het was de gewoonte dat wanneer een vrouw bevallen moest en het was zo ver, dat vrienden en vriendinnen haar een goed kraambed wensen.
Tabata moda ku ora un seora mester a duna lus i ora su tempu a yega, su amigu i amiganan tabata desea e un bon kama, loke ke men ku nan tabata desea ku lo e tin un bon parto i ku tur kos lo bai lih i ku pronto e lo ta na kas atrobe ku su yu.
DUNA MAN:
Duna man tin dos nifikashon. Duna man heeft twee betekenissen. Io Duna un man. Een handje helpen.
2 Duna man. Ondertrouwen.
148...”
|
|
