1 |
|
“...awa kuater-kuater. Kabritu ta prefer di mira su mama na horka ku awaseru di atardi muha e. Esei no ta un kos di loko, pasobra e yunan ta stima nan mama, meskos ku e mama ta stima su yunan. Ma esun ku yega pos prom ta bebe awa lim-pi, pasobra ta un tera ku tin falta di awa. Awaseru por keda hopi luna sin kai. Na laman awa ta otro atrobe; aki awa ta kaminda kabaron, tribon, guepi i otro sorto di piska ta biba. Ku tantu awa i bientu asina bo no ta korda riba kalor na laman.
Presisamente pa motibu di e kalor kontinuamente ku bo por evit pa un gran parti no ta nesesario pa gasta energa manera hendenan di un tera friu ta hasi boka kayou of ku zundra-mentu. Bisti yas, kita yas, den kas ta kayente afo na kaya ta friu, un kambio di temperatura konstantemente.
Ta warda tur kombersashon te ora bo ta bon ser den kas tras di porta ser of bentananan ku glas dbel.
Na Antia di otro banda bo ta gosa tantu paden f paf di kas di e naturalesa i bida ta sigu muchu mas uniform.
Bo ta sinta konbers bou di palu...”
|
|
2 |
|
“...Bebed di kfi ta yama un kpi di kfi slap i friu awa di lali.Kfi mester ta strki i kayente pa bo saboria e. Nan ta pre-tend ku un bon kpi di kfi kayente ta drecha bo kurpa des-pues di un paranda.
BO NO POR PLANTA KU SU AWA:
Met zijn regen kan je niet planten. Op hem kan je niet bouwen.
Bo no por konfia riba e. Maske ku el a priminti di yuda bo bo no por spera ku e ta kumpli ku su palabra.
E proverbio aki ta tipiko Antiano, unda awaseru ta bai ora ku bo a kaba di planta i loke bo a planta a sali i ta krese bunita e awa ta stop di kai i solo ta kima tur kos.
YORA AWA KUATER KUATER:
Water in het quadraat schreien.
Tranen met tuiten schreien.
E TABATA BOU DI SU AWA:
Hij was onder zijn vaarwater.
Hij was zeer dronken. Vergelijk: Hij was boven zijn theewater.
E tabata bon kaa.
ESUN KU YEGA PROME, TA BEBE AWA LIMPI:
Wie het eerst komt, het eerst maalt.
Wie het eerst bij de put komt, drinkt schoon water.
Si bo yega tempran na kaminda tin kos di bende, no solamente bo ta risibi un mih tratu pero bo...”
|
|
3 |
|
“...fiesta, f ku no ta interes den ningn akto sosial di huben-tut. Mi ta kere ku e ta bini di Spa.
E PARSE MASBANGU KU A PASA ORA:
Hij lijkt op een vis (masbangu) die lang uit het water is geweest.
E no ta mustra bon.
Masbangu, boka largu i saldinchi ta tres sorto di piska ku ta kana na gran kantidat i nan ta kohe nan ku reda. Mi sabi ku pis-kadornan ku ta piska ku reda a yega di hala reda na boka di Chinch ku a dura tres of kuater siman prome ku por a bende tur. Ta na shertu tempu di aa nan ta bini peg ku kosta. Hopi biaha nan ta keda dos f tres dia for di kosta na awa hundu prome ku nan yega kaminda ku nan por kohe nan ku reda (grote net). Despues ku nan trese nan serka tera den awa ketu nan ta seranan, loke nan ta yama den kur, esta un reda mas chikitu i tur dia nan ta saka afor di e kura, loke nan ta kere ku nan por bende riba un dia. Miles di piska asina huntu naturalmente ta yama piskanan grandi i si bo piska paf di un reda bo tin sigur di kohe piskanan hopi grandi.
AWE SI MI A KOHE BO...”
|
|
4 |
|
“...leven = Nederlands. (Hulandes)
Live and let live = Engels. (Ingles)
Vivir y dejar vivir = Spaans. (Spa)
E proverbio aki ta masha konos, pero loke mi ta haa grasioso ta ku den tur e kuater idiomanan e ta presis meskos, e tin e me-sun nifikashon i ta konsisti di kuater palabra ku e mesun ritmo. Talbes e ta niko den e komparashon karakteristiko aki.
FOR DI BO KUENTA:
Buiten de zaak om.
Esei ta for di bo kuenta = Het gaatje niet aan.
No ta bo asuntu = Het is je zaak niet.
KANA HASI REDU:
Roddelen.
E ta kana hasi redu ta nifika: Hij gaat rond en spreekt kwaad van anderen. Kana papia riba hende.
KU FORSA DI BRASA:
Met de kracht der armen.
Uit eigen kracht.
Tur kos a kaba pa mi, ma ku forsa di brasa mi situashon a dre-cha atrobe. Alles ging verkeerd, maar met de kracht van mijn armen ben ik weer bovenop gekomen. Ku forsa di brasa = met moeite.
74...”
|
|
5 |
|
“...radikalmente i na e momentu aki tin mas protestant di kol ku blanku.
Un aspekto di e tempu aya ku tabata masha grasioso, tabata ku e atardi prome ku fiesta di Santa Komunion, bo tabata topa riba kaya tur e bolonan di batrei di tres of kuater piso, masha bunita dorna, ku e krianan tabata karga riba nan kabes i hiba nan na e kasnan ku su manese lo tabata di fiesta.
DUEL MI MUCHU DI BO PIERDE i ES KU DIOS KE:
Je verlies heeft me erg gespeten en Gods wil geschiedde.
Ora bo bai un morto, ta bo obligashon pa bai kondoler tur e famianan, tantu hmber komo muh, ku e palabranan aki: Duel mi muchu di bo pierde: (Je verlies heeft me erg gespeten) f simpelmente ku e palabra kondoler. E kontesta na e prome instansha ta: Es ku Dios ke (Gods wil geschiedde i na e di dos Danki =Dank U. Despues di deramentu bo ta tuma despedida di famianan na graf f den santana ku e palabra deskanso (hij (zij) rustte in vrede. E ora ei e amigunan f e hendenan mas konosi di e difuntu ta bai bk na e kas kaminda
76...”
|
|
6 |
|
“...PLAKA = GELD
Antes e muhnan ku tabata bende kos na baki riba kaya tabata usa e siguiente ekspreshonnan pa duna di konose, kuantu nan kosnan tabata kosta. Awendia nan a bai for di moda i mi tin si-gur ku masha hopi hende no konose nan mas.
Un sn chiki
Un sn grandi Tres sn chik Dos sen grandi Un plaka grandi Dos plaka Skapa depchi Seis sn grandi.
Tres plaka Kuater plaka Depchi Sinku plaka Diestres sn grandi Un ria Shete plaka Ocho plaka Nuebe plaka Dies plaka Diesun plaka Doria
Doria un plaka Doria dosplaka Doria tres plaka Doria kuater plaka Kuarenta sn Doria sinku plaka Treria
Doria shete plaka Un guiotin Treria kuater plaka Un guiotin ku dos plaka Kuater ria
= Een halve cent
= Een cent = Anderhalvecent = Twee centen
= Twee-en-halve-cent (Muntstuk) = Vijfcenten = Vijf centen (Stuiver)
= Zes centen
= Zeven-en-een-halve cent = Tien centen = Dubbeltje
= Twaalf-en-een-halve-cent = Dertien centen.
= V ij tien centen = IT/2 cent = 20 centen = 22'/2 cent = 25 centen = 27 V2 cent = 30 centen =...”
|
|
7 |
|
“...Chik ma wapu: Chik ku kurason grandi. Un muh chik di kurpa, ma ku un alma grandi.
SHON GRANDI A BAI NA BIU, MA EL A BOLBE NA KA-NOA:
De grote baas is met een praalschip vertrokken, maar keerde terug in een roeibootje.
Shon grandi ta Gobernador. Den e kaso aki mi ta kere ku de grote baas ta zona mih. El a bai ku hopi ilushon, ma el a bini bk desilushon.
Un hende no mester karga muchu speransa.
E proverbio aki lo no perde su balor pa denunsi e poder kolo-nialismo di Hulanda i loke a sobra di e posishon despues.
Mi a yega di tende e proverbio aki mas ku sesenta aa pas den forma di kantika, tempu ku te ainda nan tabata bora den Seru di Santa Barbara (Tafelberg), pa bula wama ku dinamit, na man. Prom ku mi sigu, mi ke duna un splikashon kon e trabou ei tabata bai. Riba bordo di un baranka ku wama aden, bo tabata topa tin biaha komo binti hmber f mas ku e bornan di stal den nan man, mientras un otro binti hmber tabata bati e bornan ku mukel di kuater liber pis te ora nan yega na e profundidat ku...”
|
|