Your search within this document for 'tende' resulted in 26 matching pages.
 
1

“...esun antiyano ta un wega di chiste i agresividad Ami tambe, i awor mi ta pasa di spekulashon pa realidat, a purfi i drenta e mundu floral aki, ami tambe a tribi penetra e chiste papiamentu, yen di flor, sumpia i baina, pero ma skirbi na ulandes i pe motibu ei tatin un falta di armona entre idioma i mentalidat. May Henriquez a skucha ku atenshon i interes, i a opina ku lo ta pusibel transpone e piesa aki ne idioma ke ta pertenese ne, esta papiamentu, i asina elimina e diflcultat aki. A figurami tende un promesa i a parsemi miho no insist, sino warda ku pasenshi. Mas o menos e mes tempu ei krtika, tantu bon komo malu, a drama ribami. E krtikonan positivo a gaba mi kurashi di ta e prom presidente di Regeringsraad pa publika un buki pomogrfiko. Ma previni nan di no spera demasiado di mi obra,...”
2

“...libretto ulandes. Aanan a sigui ta pasa. Mester tabata na prinsipio di aa 1972 ku Sentro Kultural Krsou via Max Nord a manda pidimi permit pa nan tradusi e piesa na spa i pa antiyanonan presen-tele na diferente lug den Sur Amrika. Tabata un proposishon berdaderamente tentador, ya mi tabata weta i tende mi paisano-nan, pero apenas ma bai di akuerdo, e idea di spi pur ta sali salu a tromentami, te ku ma disid di warda te ora ke piesa ta kla na papiamentu. Dianan a pasa, siman, luna. Tabata Juli 1973 ku mi kas a spiertami bisndomi ku tin un persona masha spesial na telefon ku ke papia ku mi. Tabata un sorpresa enorme, un sorpresa dbel. Tabata e bos kla di May Henriquez, e bos ku mi tabatin hopi tempu sin tende. Manera...”
3

“...palabra fini so. I, tesei ta konta. (Ku Clementina) Parse ku bo tin idea di sali? S, Seora, ta mi liber. Loke mi tin gana di sa, ta ki dia no ta bo liber. Clementina, no kupa ku Mams. En ta dje mal hende ei, aunke e tin su trikinan. N tasina Mams? Tin ora mi ta puntra mi mes,si tapa chochobota tumami. Clementina, bo ta bunita bo sa, tur af! Dus, dus! Si mi tabata hmber lomn,lagabo napas awe nochi. (Ku su har fing) An to ami, biuda respeta, ku ta kobra un miserabel pinshon, ta haami obliga di tende sorti makakeria asina. Ta bis ku papa tabata mash muherero. Mi yu, komo Domi a insist, matumaden,i ya basta ten kaba ma tapa ku kapa di amor, tur loke na bida, bo tata a hasi. (Pensativa i mirando Clementina ku atenshon) Hende ta papia di neger i di hendi kol komo si...”
4

“...kas of na Chobo-lobo, anto nos ta inbita tur haikapt: Gobernador ku su pidasitu adyudant, Obispu ku su santu skito di kara sekunan, komandantnan di ehrsito i di marina, anto direktornan di Isla, K.N.S.M. i Pskantor. (Ta hisa de de) Anto pa fin di fiesta e ta......(e ta stp) : Pa fin di fiesta e ta kiko? (Triunfante) Laga tur paa kita kai foi su kurpa, i lusi su beyesa stabachi den tur su splendor! Shonnan, mi ta kere mi ta bai. Gosa hopi, Clementina. Perkura no bini lat. (Clementina ta sali) Tende aki Adela. Bo ta yon ainda, bo tin hopi sia kererfii, no hinka den bo kabes, ku mi ta chocho. Nunka ma bisa ku bo ta chocho. Tabo tesun ku ta gusta rere riba ventaha i desventaha di edat. Min bisa ku ba yamami chocho. Tesei so taa falta, mi yuchi! No, sigur ku bo no a yamami esei, pero no kere ku mi no tin wowo. Mi ta mira, bon mir, kon bo ta wakmi, ora mi huza mi wairu, of hisa mi impertinente. Ha, ha, kiko lo mi ta pensa e ora ei? Rei! Bo s mih ku mi. Ban pusta dies florn? No, un fuerte....”
5

“...10 Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela Seora Adela : Ok. : Pobersitu Mams ku su preshon haltu... Kuantu aibida le tin ainda? Mih e kuida su kurpa... sino lo mi keda so....... : Ba gana e fuert. (Mama ku yu ta brasa otro ku mash ternura) : Mi ta asepta e fuert, kon tal... : Ku mi kumpra un kariito kun pa Adela. : Tende, Adela. Bo sa ku tabo ta tur kos pa mi. : De bes en kuando... : Bon anto, de bes en kuando mi ta pensa, ya tiki tiki Adela no ta mucha chikitu mas. Lo e tin ku hasi un eskoho. : Tokante matrimonio? : Ba rei bon, mi yu. : Ta entre ken ku ken mi por skohe atrobe? (kontandu) Ta parse strau, pa mi lubida nt esaki. : Lo mi yudabo un tiki. : Polaga! : Entre un tal Arthur Morl i un tal Frans Cijntje. : Den dje kaso ei, bo sa mams, ku no ta kedami otro kos ku skohe Arthur Morl. : Pakiko? : Pasombra lo ta delisioso drumi den su brasa, lagu mimami. : Ai, mi yu, pashon no sa dura, e ta pasa lih, mash lih. :...”
6

“...14 Adela Dokter Adela Dokter Adela Dokter Adela Dokter Adela Dokter Adela Dokter Seora Adela Seora Adela Seora Dkter Seora Dkter Seora Dkter Adela Dkter Adela : Ya mi konose e historia. E historia di kuater muh na Ulanda. : I esei no a nabo skrmnt? : Loke a pasa kaba, hende mester tapa ku kapa di amor. : No ta trata nikamente di loke a pasa kaba. Loke ta pasa awor no ta nada mih. Boso no a tende di su ltimo konkista? : Kon? : Arthur Morl a hasi un konkista nobo. : E tei kasa? : Esei mi no a bisa. : Kiko bo ke bisa ant? : E tin un afr ku.... : Ku.... : Ku Clementina! : Fui! : (Ta bula lanta) Clementina! (Silensio) Berd...ela sali. Ken sa orasinaki, nan ta drumi den otro su brasa, gosando delisia di por stima otro. : No papia sorte kos asina. : (Melankliko) Tin tantu kos ku no mag papia riba.... Ai dkter, turna e preshon tg. (E dokter ta kohe instrument foi su maletn. Detenidamente i ku un ekspreshon preokupa e ta turna e preshon) : Parse bo no ta mash satisfecho. : Demasiado agitashon. :...”
7

“...ku dewater, hirk riba un banki. Arthur Morl ta sinta riba un stul banda di dje. Ta nota ku e ta mash preokupa : Pakiko e shon no ta puntra sorti kos asina na su dokter blanku di Punda? Ta bis, ku poko ten pas, un toui nan a bini foi teri makamba. : Ta berd, Doriana, nan ta basha bini na trshi, i kere di haa un mina di oro aki seka nos. : I tur loke nan ta haa, ta un ke otro birgensita na estado. Makamba tambe lo tin kibramenti kabes ku nan mositanan frgil? : Pa nan esei n ta nada partikular. Tende, amigu. Ba bini pomada; ya Doriana no ta traa anguelitu mas. ' Pero den dje kaso aki no tin kestion di traa anguelitu, ta falta mash pe yu nase....”
8

“...17 Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur : Yonkuman, Doriana po lague komprondebo? : Bo mester yudami, Bo mester yud'. E tasina bunita, asina dushi hende. No por lague pasa bergwensa. : Tende, mi paloma, kontami, ta kon ba fangu e piskechi ei, ahn? Konta Doriana. Si bo konta ku smak, si bo sa di eksita Doriana, bieu manera e ta, ku su pata drechi tur ireis, anto... ken sa Doriana lo por bolbe pensa riba. : Ai, Doriana, sorti kos asina ta pasa sin bo sa kon. : S, kontal e sak su saya i abo bo karson. : No papia asina. : Dios a nami lenga skerpi. : Mi ke men, ke ta sosode prom ku bo sa; sin bo dunabo kuenta. : Ban mira, ban mira, konta! Yagdi saya! : Ta trata di Clementina. : E mucha muh di mas bunita di Santa Rosa. : E ta sirbi na kas di Shon Graciela Darault. : Esun dje yu muh bunita sin sn? Kon yama e kriatura voluptuosa ei atrobe? : Adela. : Shelu sklama! Mama Maria miserikordia...”
9

“...tampoko tin medio. : I e tin rason. Hende pober no mester kasa ku hende pober; esei ta promove kria di chincha i di pieu. : Mi di kun: Seora, mi no ta di akuerdo ku e argumento ei. : Seor Morl, bo argumento ta ekskremento. : El a bltu lomba pami bisando ke ta konsidera e entrebista termina. : Pober hende kruel. Te krueldat ei mes ta kaba na mata nan. : Pero ainda n kaba. Tende pi. Djis a resulta ku Adela tampoko tabata aktumi. El a skohe Frans Cijntje. : E komershante ku ta bende paa djabou mef. E komershante barike tamb. E smelap ku sifilis na terser grado. : (Hariendo) Danki, Doriana, danki ku bo ta sim- patisa asina ku mi. Tende, te orei e milager a sosode. : Ha, ha. Ba topa Clementina riba kaya. Bo ker a puntr pa seorita Adela. Pero e pregunta a ke-da stokay den bo garganta. Di repente ba mira kon bunita e ta. Di repente ba realisa ku no tatin motibu pa kasa ku Adela. : Asina mes, Doriana. Ta kon bo por sa? : Simannan a bai pasando. Boso tabata biba felis. : Kisas nunka mas lo mi tasina felis...”
10

“...20 Patalam Doriana Patalam Doriana Patalam Doriana Patalam Doriana Patalam Doriana Doriana Clementina : Doriana Clementina : Doriana Clementina N, esei tampoko. Tabo a siami tur kos, Doriana. (Di repente ku pashon) Kada dia hende ta bira mas bobo. Ya niun hende n sa hasi nada, ni n sa nada. Ata ma tende di un poltiko, ku ta predi-ka diskriminashon di rasa. Esta frega, un sngano asina! Klapor! Wei kaka! Uniko kos ke homber blankunan ei a hasi, ta drumi ke negrita bunitanan. No ta semper nan a hasi pa amor. Nan a hasi pasobra nan a abuza di katibu. Esei tabata malu, pero alabes tabata bon si, alomenos nan a drumi ke mosita pretu-nan.... Mas despues nan a hasi pasobra nan no por a resisti atrakshon dje otro rasa. Esei tabata inmoral, pero tabata bon tambe. Nan a drumi ku negrita. Lo yega e dia ku nan lo drumi ku negrita, pasobra nan a kasa ku nan. Kasa ku nan.... Uyui, esta laf! Pero ta bon s. Ketu Patalam, mi ta sinti suela tembla. (Skuchando) Min sinti nada. Ta stap di un hende kun yega...”
11

“...blanku. Awor ma bini bei. Te sinbergwensa mes a man-dabo aki. Bo ta Clementina. Ma tende mash di bo. Mi ta kontentu di mirabo. Bin sinta bandi mi, mi yu. No, mi ta bai. Tende yu, e amigu ei di bo a purba di mansa mi kurason. Pero lo en logra. Mi ta aborta yu blanku, mi ta aborta yu pretu, pero yu mulatu s mester biba! Mi no ta kompronde. No tin mester di kompronde, kriatura inosente. Basta bo hasi loke mi bisabo. Mi tin miedu, ki mi meste hasi? Bo ta laga e yu trankil, pero bo ta mata e tata. Kon?Ta ki kos teribel esaki? Nunka ba tende di franse blum? Tun flor venenoso, shon Doriana. Mi ta trk un ekstrakto, anto bo ta basha esei den su shampaa. (Su wowonan a kuminsa lombra) Riba dia di kasamentu! Bo ta sia lih. (Ta grita papia, kaba sali bai) Mi no ta hasi, mi no ta hasi. Mi no ke tin nada keber ke kosnan ei. Mi ta keda ku mi yu. I mi no ke pa su tata muri. (Ta grita hari) Esei s ta sia lih. Patalam ba tende? (Inbisibel trei porta) Ahan, awor mes mi tei he-rebe e franse blum! (Ta papia duru)...”
12

“...dilanti un kashi di instrumnt pa admira su mes refleho den spil dje kashi. Miep : Mi ta realmente enkantadora! E dos puntikanan aki (e ta mis hi ku su mes pechunan) lo por pone hopi gai bira loki nan kabes. Ta lstima pa tur esaki bai desperdisi mei mei di urinal. Karam-ba, lo mi gosa e plaser espesial di un amor mutuo. Esta dushi mester ta pa un eksperto fekun-dabo. (E ta klap man riba su boka) Ta ki manera di papia esaki... Te trabou aki... Tur loke bo ta miraki ta ekskremento, tur loke bo ta tende ta kosnan ntimo.... Ta ken ta bati? Sia hende respeta ora di kon-sulta ta un trabou di diabel... Ban, batido', drenta! (Cijntje ta drenta) Ah, seor Cijntje a bolbe? Esaki ta un sorpresa agradabel. Ta kon ba bai largu asina? Mash siman kaba min tatin e plaser di samina bo orina. Cijntje : Pero, seorita Miep, notisha di mi teribel mala suerte no a yega bo orea? Miep : Niun ora so, dushi. Cijntje : Kon bo di? Miep : Dispensami e tono familiar, a parsemi ku mi ta papiando ku otro hende. Cijntje :...”
13

“...25 Miep : No preokupabo. Nan tambe ta toka parti. Loritu por tin miedu, pero Miep s no. Skucha: Si pa bo famia bo ta buska malora Bai Isla seka Droost mesora I si ta eternamente bo ke keda supur Anto bai seka van Grimmelen den pur Cijntje : (Ta grita hari) Otro. Ban ku un mas, bo ta un dushi galeinske! Miep : (Ta resita) Den pepenan politiko di nos Krsou Tin Beters gouverneur den tou Ya mi ta tende: pif, paf, puf Ken ta keda, ken ta muf. Cijntje : (Ta kuminsa hari, kaba ta trk un kara serio) Seorita Miep, ma kibokami den bo, anto seriamente. Di pursi ku mi sa ku ta apenas dos gene-rashon bo famia tin aki na Krsou. Di pursi ku mi sa, ku bo tata apenas por a papia nos dushi lenga. Miep : Pero kon koba mama si e tabata sa anto bon. Cijntje : (Ta sigui sin hasi kaso dje interupshon) Di pursi ku komo yui Krsou komershante bieu, mi sa tur e kosnan ei. Pero abo mes ta nas na Krsou, yui Krsou. Di bo nos a ferwaktu un atitut distinto. Pakiko traha epigrama duna mala fama na nos sosiedat? Pakiko...”
14

“...27 Dokter Miep Dokter Miep Dokter Miep Dkter Miep Dkter Miep Dkter Miep Dkter Miep Dokter Miep Dkter Miep Dokter Miep (Nan ta sinta. Dokter Marchena trei su eskritorio, Miep dilanti dokter riba e stul pa pa-sint) : Ta nt manera amor a changa fangu tur hende riba e isla solitario aki di nos. : Anto sin mash eksito. : Morl i Cijntje namora di Adela. Clementina di Morl. Miep di Cijntje i Adela di.... : Adela di ken? Min por papia. Si Seora Darault tende e ta dal abou morto. Ta un kos asina fatal anto? Kos kurioso ta, ku Seora Darault sa, pero no ke admit ni pa su mes. : Pero ta ken anto? : Zebedeus Sili! : Un yu djaf! : Miep krda si ku Zebedeus su kol ta hopi kla. Tin mash hende, basta mas skur ku ne ku ta pasa bei pai bela pa spa. : Ademas e ta un ynkuman mash kulto ku a studia arte, siensia i poltika. : Anto na kapitalnan di Oropa i Merka! : Nos lo no por promov (hesto) hasi spa? : Esei lo bia ta pusibel, si no fuera pa un otro defekto teribel... : Defekto? (Dokter Marchena ta murmura...”
15

“...but kon ku ta rnt. Den fondo dos kortina marn skur ser. Na man drechi patras un radiokonsol ta toka. E muzik ta komo si fuera di un orkesta leu. Un gritu di foi tras dje porta di man drechi ta penetra e silensio. (Ta kuri drenta na yapon djanochi) Esta un soo espantoso! Si no ta ku ya mi kabei ta blanku, le la bira awr aki sigur sigur. Clementina! Clementina! Ta parse ku tin un muzik ta toka...... Ta kon por ta? Ai... (Ku un hari nervioso) te radio. (Na yapon djanochi) Shon Graciela a yamami? Tende Clementina, no para sumiso asina, e ten ei a pasa. Poltika i e asuntunan ei a trese hopi kambio. Bin sinta trankil di bo. Danki, Shon Graciela. (E ta keda par) Clementina, bo mester rospondemi ku frankesa. Lo bo hasi esei? Si, Shon Graciela. Anto bisami di berd berd Clementina, bo ta kere den soo? Den soo, Shon Graciela? Puntra, mi ta puntrabo, no lagami tin ku ripiti ripiti. Tin ora mi ta kere, tin ora no. Mi tatin un soo horibel. Ma weta kara di Frans...”
16

“...bista penetrante, su fashi a kuminsa troka. Prom e oreanan a bai haandu mas i mas kabei, te ku na final tabata un kabes di tiger mi dilanti. Wowo di tiger tabata klabami ku mirada lastimoso anto alabes kruel. Un soo espantoso! E orei ma realisa ku tabata un tiger par kla pa salta. Un momentu pa otro e por plchami, tritu-rami den su garanan. Shon Graciela lo a dal un gritu lanta. Un zonidu strau a spiertami nt prome ma tende Shon Graciela yamami. : Tende, Clementina, bo ta kere Frans Cijntje lo hasi nos dau awor ku Shon Adela ta prefera Seor Morl? Seor Cijntje mi no konose. Tende yu, na bo manera di papia ta parse ku Seor Morl si ta un di bo amigunan ntimo. Min konose Seor Morl tampoko. (Un silensio, mientras e ta keda weta ront) Bo por kompronde pakiko nan a tarda tantu? (E ta mira riba su oloshi) Ya diesdosor a bati. (Ta hari un poko tmido) Si, Shon Graciela, pero...”
17

“...kuruka mas seka dje pusi-bel, lo kual no tabata fasilita e tokamentu. Shon Graciela a toka piano hopi ten di kompro-miso? (Ta mir ku atenshon) Tende mi ta asepta ku no tin un dobel sentido trei dje pregunta ei? Kon Shon Graciela ke men? Dispensami mi paloma, mi ta mira ku bo ta ino-sente. Si, teni su kompromiso Shon Graciela a toka hopi piano. Schumann e tabata gusta toka, no, Grieg, i mas ku tur Chopin. (E ta kai sinta na piano i ta kuminsa toka, of mih dicho habraka un noktumo di Chopin. Djis e ta stop, i ta kuminsa kana bai bini den sala) Nan mester tata bek dia grandi kaba, basta n ta un desgrasia a sosode? Ai no, Shon Graciela, nada no a pasa. Ta sine di nuebor nan a bai i esei no ta kaba prom ku diesunor. Kaba ora nan a sali ku intenshon di bini kas, nan a ripara ku ta luna yen, e or ei nan a drenta outo bai dal un bulta pa gosa luna. : Tende, bo ta papia manera hende ku ekspe-riensha. No tabata nan intenshon di keiru largu. Ta parse ku loke e muchaki ta papia tin dbel men. Nan no a...”
18

“...Tantan Gloria, asina mes, tantan Gloria. Ora hende ten-de papia, bo ta kere ta un hasido di brua, un lobo den kueru di kam, anto e tabata inosente manera un lamchi. Aunke min por wanta hende ku ta kana papia den nan mes. Ta koi chocho, koi behes.... inbiemo di bida.... Aki na Krsou un tiki inbiemo lo kai bon... (E ta bai sinta na piano i ta bolbe kuminsa toka e noktumo di Chopin, e bi aki e no ta habrake tantu) : (Ta kore drenta) E ta sinta na yapon ta toka Chopin. Sigur lo bo tabata ansh Mams. : Tende mi yu dushi, skucha bon kiko mi tei bisa-bo... Es ku no respeta kustumber, ta kaba malu. : Kiko esei ke men? : Ku bo ta sali bai sine bo so ku Arthur, esei awen- dia ta normal. Pero ku despues boso keiru outo te despues i mei anochi, esei si mi no ta aproba. I hasimi un plaser no binimi ku kuenta ku gaso-lin a kaba, f ku radietor ta lk. Mi no ta mek-niko, ni mi ta interesa den vekulo moderno. : I ken a bisabo ku ma sali ku Arthur? : Bo no ke men di bisami ku bo no a sali ku Arthur?...”
19

“...35 Adela Seora Seora Dokter Seora Dokter Seora Dokter Seora Dkter Seora Dkter Seora Dkter Seora Dkter Seora Tende, bo por bini un be? Kon? Bo tin un parto? E bi aki bula parto. Nan a venena Adela. : (Ta hisa kabes) Ta kiko bo ta fantasiando ei atrobe? Ta djis un tiki kans mi ta. Ma bebe un pari glas di shampaa i mi mester a paga mash atenshon pa mi por a sigui e kuentanan di vene-namentu. Tende, tende, awor mi tei drumi. Min ke mira e Dkter Marchena ei. Si e hera trapa pia den mi kamber mi ta zemble un slf. : (Felis) Ah, mi ta felis i kontentu ku nan no a venenabo. Tee kuidou dje hmber brabunan ei. Esta felis mi ta mi alma, mi kurasonsito. Bai drumi trankil di bo. Mi ta spacha Dkter Marchena. E ta hiba Adela na su kamber, mientras ya ta tende krek di porta rfel) : Drenta Dkter. Hende ta kai muri i abo ta blo tofer ku kreki porta. : Unda e pasint ta? : Bo ta lat. : (Blek) Kon? : Ya su kurpa a drecha. : Unda e ta? : Lagu trankil. : Mi ta felisitabo Shon Graciela, ku tur kos a bai bon. : Tog...”
20

“...enfsis i kasi rabia) Mi tambe tin mi bida. Sea pa loke sea mi tin e si. Anto e Dkter Marchena klapchi ei... O, min ta sa ku Shon Graciela sa uza sorti palabasina. E Dkter Marchena ei di, ku Adela ta para na drempi di bida, ku klki na boka. Wl ami por ta para na drempi di morto, pero mi tambe tin mi klki, anto yen! Shon Graciela no meste kupa ku loke Dkter Marchena papia. Nan ta bisa ku ltimamente e ta papia un kos pa otro. Ken por sa kua klki ta kontene mas venenu? Esta idea Shon Graciela. Idea? Tende, pa malu ku un idea por ta, realidat...”