Your search within this document for 'no-fikshon' resulted in 49 matching pages.
 
1

“...tambe a tribi penetra e chiste papiamentu, yen di flor, sumpia i baina, pero ma skirbi na ulandes i pe motibu ei tatin un falta di armona entre idioma i mentalidat. May Henriquez a skucha ku atenshon i interes, i a opina ku lo ta pusibel transpone e piesa aki ne idioma ke ta pertenese ne, esta papiamentu, i asina elimina e diflcultat aki. A figurami tende un promesa i a parsemi miho no insist, sino warda ku pasenshi. Mas o menos e mes tempu ei krtika, tantu bon komo malu, a drama ribami. E krtikonan positivo a gaba mi kurashi di ta e prom presidente di Regeringsraad pa publika un buki pomogrfiko. Ma previni nan di no spera demasiado di mi obra,...”
2

“...mester tabata banda di aa mil nuebeshentisesenta, presis min sa, I not know, manera amigu-nan di Yapa Beaujon na St. Maarten sa bisa, ku e pareha Eelvelt, regisseuman ku Sticusa a manda Antiyas, a pidimi pa nan por hunga e komedia na Asiento. A parsemi ku mi mester a pensa e proposishon dos bes, pa onroso ke tabata. Algn dia despues e psikiater sumamente inteligente i instru, direktor di Rustoord, Alex Meyer, a telefonami i animami pa asepta e proposishon di e pareha entusiasta. El a konsehami di no konsidera e piesa komo imoral sino di sigui ehemplo di difuntu Socrates i tum ku kalma. Kasi ma tumaden, pero na final di kuenta tog ma prefera di mira e piesa prom na papiamentu, pa mi por evala e libretto ulandes. Aanan a sigui ta pasa. Mester tabata na prinsipio di aa 1972 ku Sentro Kultural Krsou via Max Nord a manda pidimi permit pa nan tradusi e piesa na spa i pa antiyanonan presen-tele na diferente lug den Sur Amrika. Tabata un proposishon berdaderamente tentador, ya mi tabata weta i tende...”
3

“...bai bini den hadrei; e ta bai paden i ta bolbe ku dos glas di djus. Un e ta pone riba mesa dilanti di su mama, kaminda ya tin un impertinente, un lensu, i algn folder di propaganda turstiko. : Akaso m'a pidi djus? : No presis. Pero esei no ta motibu pa keda sin turna e refresku delisioso aki. : Hubentut djawor ta hasi algu kontinuamente. Landa na Piscadera, piknik na' Spaanse Water o slurp djus den hadreidilanti. : Of koba nanishi den hadreipatras. : Papia porkera! Den djesei tur ta eksperto! : Parse ku bon apresi mi djus. (Gritando) Clementina! : Kere bo ta kere ku le ta na kas awor aki? Esei orasinaki ta praktikandu pa festa. : Kua festa aw, mams? : Ai, pareu nan sinti gana, nan ta inbenta un. : Bon alafin alafan, hende no por largu bai wul traha, sin mas. : (Ku un har fing) No, esei di ningn manera. (E...”
4

“...hadrei. E ta un negrita hoben, mash atraktiva, bisti na shimis largu, sensio i elegante) O, porfin ba yega? Nos tin komo mei ora ta grita te bira hes. Karizo Mams, bon por stp di eksahera? Seorita Adela bon por stop di huza palabra nbeskp? Mi ta huzanan nikamente ku mi mama, i ku ynkuman ku bin pidi mi man delikado. Ora mi ta soa, mi ta atenemi na palabra fini so. I, tesei ta konta. (Ku Clementina) Parse ku bo tin idea di sali? S, Seora, ta mi liber. Loke mi tin gana di sa, ta ki dia no ta bo liber. Clementina, no kupa ku Mams. En ta dje mal hende ei, aunke e tin su trikinan. N tasina Mams? Tin ora mi ta puntra mi mes,si tapa chochobota tumami. Clementina, bo ta bunita bo sa, tur af! Dus, dus! Si mi tabata hmber lomn,lagabo napas awe nochi. (Ku su har fing) An to ami, biuda respeta, ku ta kobra un miserabel pinshon, ta haami obliga di tende sorti makakeria asina. Ta bis ku papa tabata mash muherero. Mi yu, komo Domi a insist, matumaden,i ya basta ten kaba ma tapa ku kapa di amor, tur loke na...”
5

“...riba ventaha i desventaha di edat. Min bisa ku ba yamami chocho. Tesei so taa falta, mi yuchi! No, sigur ku bo no a yamami esei, pero no kere ku mi no tin wowo. Mi ta mira, bon mir, kon bo ta wakmi, ora mi huza mi wairu, of hisa mi impertinente. Ha, ha, kiko lo mi ta pensa e ora ei? Rei! Bo s mih ku mi. Ban pusta dies florn? No, un fuerte....”
6

“...kariito kun pa Adela. : Tende, Adela. Bo sa ku tabo ta tur kos pa mi. : De bes en kuando... : Bon anto, de bes en kuando mi ta pensa, ya tiki tiki Adela no ta mucha chikitu mas. Lo e tin ku hasi un eskoho. : Tokante matrimonio? : Ba rei bon, mi yu. : Ta entre ken ku ken mi por skohe atrobe? (kontandu) Ta parse strau, pa mi lubida nt esaki. : Lo mi yudabo un tiki. : Polaga! : Entre un tal Arthur Morl i un tal Frans Cijntje. : Den dje kaso ei, bo sa mams, ku no ta kedami otro kos ku skohe Arthur Morl. : Pakiko? : Pasombra lo ta delisioso drumi den su brasa, lagu mimami. : Ai, mi yu, pashon no sa dura, e ta pasa lih, mash lih. : Kon bo por sa? : Ta niko kos ku pastor, domi i rabino ta di akuerdo. : Pero, pakiko bo ta kere ku Arthur lo no por obtene medio pa perkura pa mi? El a studia na manda; el a logra sin hopi esfuerso, awor e ta abogado. No tin motibu pa pensa, ku komo abogado lo e por laga di krea un bon posishon pa su mes....”
7

“...tierno di hobensita, lo no por asepta. : No echa charada mams, ba bisa un, bisa dos awor. : Skucha Adela, ta tres luna kel a bolbe Krsou. Pero historia dje bida kel a hiba ne lugnan aya na Ulanda, a yega aki mash prom ke mes. : Bo ke men ku nan ta kulp di a mata f di a hrta? : Djesei min sa. Pero s mi sa, kel a spesialisa na kibra kurason di muh. : Esta koi hari, mi Dios. : E tatin di tur kol i di tur hol. : E pida di hol bo por wel a lag af. : Berdat, e ta mal bisa. : S, falta di delikadesa. (Tur dos ta hari) : E tatin kuater komprometida. Un tabata blnt, ku buraku den kara ora e hari; un otro tabatin kabei brin, esei ya tatin un pia riba alt kun. : E di tres tabatin kabei kor, anto ku purunchi fini fini. : E di kuater tabata un muh kas ku el a indusi na divorsi. : I ta kiko un semehante pikaflor lo ke di mi? Kisas le ta sospecha un tiki sangeri neger, ha, ha, sangeri neger! : Adela, fui! Kon bo por bisa un kos asina? Sangeri neger! Kon bo por bisa un kos asina? : Mams, no laga hende nkbo. Bo...”
8

“...Adela Seora Adela Seora Dokter Seora Adela Dokter Adela Seora Dkter Seora Dkter Seora Dkter : Nortostpasat, ta kiko esei? : Bon, bientu ant. : Bientu no sa vrun kreki porta. Bientu ta bati kontra luik, e ta supla dor di yalusi, pero rfel, sagudi mani porta, ta nt loke bientu np sa hasi. : Bo no mester bis asina; bientu sa ta mash sin-bergwensa i sa permit su mes tur sort i freskura. : (duru) Drenta ant! (Porta ta habri, Dkter Marchena ta drenta) : (Ku su mama) Sigur lo bo tatin miedu atrobe di bo preshon haltu. : Mi yu, kisas pami ta un tempu mas difisil ku pabo. : Kon ta ku Shon Graciela? : Kuminsa pa sinta un ratu. : Mi por ofrese Dkter un djus? : Mi ta rekomenda tur hende bebe djus. Pero pa mi mes ta pi venenu ku ta eksisti. Si mi beb mes ora mi ta haa un patats, i pasa pa otro bida. : Bo tin suerte. Mams tin un boter, warda, chik chik, no nikamente pa Dkter, sino ku ltimamente e ta krda freinan di Adela tambe. : Un mama mester perkura pa tur kos. : Min konose smak di bo mil i un freinan...”
9

“..... Awor ei mes ma topa ku Frans Cijntje. : I esei no a krta bo digestion? : Ta kiko esei aw? Krta mi digestion? Kontra-li, e ta un mucha nchi, atnt. E ta doo dje mih pakus den Heerenstraat; artkulo pa kaba-yero i ropa interior pa dama. Te asta riba dja-dumingu su pakus ta hanchu abr. : (Ku un hari naif) Hanchu abri... hanchu abri ta un tiki eksahera, mi kerido dkter. Cijntje semper tabata un mucha mash modesto. : I esei no ta violashon di dia di deskanso? : No, Obispu ta dispensa ora tin bapori turista. : Bunita! Sigur Obispu di Ruba.... : Kontrali un obispu ku tinu.... Anto distingu! Nunka e ta bisti eksahera ni nunka bo ta wet slins. : Hende sa papia asina di obispu? : Mi no ta papia di obispu, mi ta papia di Cijntje. : O, o, dje mucha hmber orea par, bariki tamb? : Mi kerido dkter, perdmenti ten. Ta parse ku Adela a perde su kurason i ku ta Arthur Morl tin e. : E parandero ei? Yu, bon sa ta den kiko bo ta hinka bo kurpa. E much ei no por laga un saya na pas....”
10

“...Dkter Adela : Ya mi konose e historia. E historia di kuater muh na Ulanda. : I esei no a nabo skrmnt? : Loke a pasa kaba, hende mester tapa ku kapa di amor. : No ta trata nikamente di loke a pasa kaba. Loke ta pasa awor no ta nada mih. Boso no a tende di su ltimo konkista? : Kon? : Arthur Morl a hasi un konkista nobo. : E tei kasa? : Esei mi no a bisa. : Kiko bo ke bisa ant? : E tin un afr ku.... : Ku.... : Ku Clementina! : Fui! : (Ta bula lanta) Clementina! (Silensio) Berd...ela sali. Ken sa orasinaki, nan ta drumi den otro su brasa, gosando delisia di por stima otro. : No papia sorte kos asina. : (Melankliko) Tin tantu kos ku no mag papia riba.... Ai dkter, turna e preshon tg. (E dokter ta kohe instrument foi su maletn. Detenidamente i ku un ekspreshon preokupa e ta turna e preshon) : Parse bo no ta mash satisfecho. : Demasiado agitashon. : Na kuante ta? : No ta kustumber pa un dkter bisa esei, pa no kousa preokupashon. : Bisa libremente. : (Ta wak abou i ta murmura) Kasi doshen. : Bo...”
11

“...16 Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur DI DOS DIALOGO Bibienda di Doriana, hasidi brua. Un kas di tabla; no tin plafn, por mira e daki pali maishi, want pa algn balki i stngel algn dwars algn nt. Tin a perd forsa i ta medio kologa.-----Na muraya tin poko prenchi hiblek di diferente santu, entre otro un bizantino di Labirgui ku yu. Meimei dje prenchinan tin repro-dukshon di prtrt di boksd i heneral, konosi di aanan 1910 te 1920; e heneralnan Joffre i French i e boksdnan Jeffries i Jack Johnson. Komo muebel tin hopi stul pretu ku mat di ka-bana. Tin diferente sorto di lampi di korosin ta kologa ne balkinan. Den dje habitashon, Doriana, hasid di brua, ta sinta. Su kara hiploi, su kurpa flaku, seku, su un pia hinch ku dewater, hirk riba un banki. Arthur Morl ta sinta riba un stul banda di dje. Ta nota ku e ta mash preokupa : Pakiko e shon no ta puntra sorti kos asina na su dokter blanku di Punda? Ta bis, ku poko ten pas, un toui nan a bini foi teri makamba. : Ta berd, Doriana, nan...”
12

“...yudami, Bo mester yud'. E tasina bunita, asina dushi hende. No por lague pasa bergwensa. : Tende, mi paloma, kontami, ta kon ba fangu e piskechi ei, ahn? Konta Doriana. Si bo konta ku smak, si bo sa di eksita Doriana, bieu manera e ta, ku su pata drechi tur ireis, anto... ken sa Doriana lo por bolbe pensa riba. : Ai, Doriana, sorti kos asina ta pasa sin bo sa kon. : S, kontal e sak su saya i abo bo karson. : No papia asina. : Dios a nami lenga skerpi. : Mi ke men, ke ta sosode prom ku bo sa; sin bo dunabo kuenta. : Ban mira, ban mira, konta! Yagdi saya! : Ta trata di Clementina. : E mucha muh di mas bunita di Santa Rosa. : E ta sirbi na kas di Shon Graciela Darault. : Esun dje yu muh bunita sin sn? Kon yama e kriatura voluptuosa ei atrobe? : Adela. : Shelu sklama! Mama Maria miserikordia! Santa Cecilia ku pechu kanfua, no para mira ke karei, dunanos un man. San Hos, debolbele su birginidat. Anto ta un asuntu entre Adela i Clementina. : No enteramente.... : Anto, konta presis kon e kos a sosod...”
13

“...Doriana Arthur Doriana Arthur Doriana Arthur pero, Seor Morl, bo no tin sn, i mi yu muh tampoko tin medio. : I e tin rason. Hende pober no mester kasa ku hende pober; esei ta promove kria di chincha i di pieu. : Mi di kun: Seora, mi no ta di akuerdo ku e argumento ei. : Seor Morl, bo argumento ta ekskremento. : El a bltu lomba pami bisando ke ta konsidera e entrebista termina. : Pober hende kruel. Te krueldat ei mes ta kaba na mata nan. : Pero ainda n kaba. Tende pi. Djis a resulta ku Adela tampoko tabata aktumi. El a skohe Frans Cijntje. : E komershante ku ta bende paa djabou mef. E komershante barike tamb. E smelap ku sifilis na terser grado. : (Hariendo) Danki, Doriana, danki ku bo ta sim- patisa asina ku mi. Tende, te orei e milager a sosode. : Ha, ha. Ba topa Clementina riba kaya. Bo ker a puntr pa seorita Adela. Pero e pregunta a ke-da stokay den bo garganta. Di repente ba mira kon bunita e ta. Di repente ba realisa ku no tatin motibu pa kasa ku Adela. : Asina mes, Doriana. Ta kon bo...”
14

“...kurason. ' Nt asina. : (Yamando) Patalam, Patalam! Bo ta drum trei porta ta skucha. Bin kuri ke shouru aki. E ta molestimi. E ta papia palaba malu, konta kon nan a okupa matris di un mucha muh. : (un hende basta mankaron; lam, anto ku kabesi flasku ta lastra bini riba su atras, drenta pa un porta ku tin den e skt na man drechi) Larg akifo putero! Chupado di tete. (Manera welek e ta lastra bai riba Arthur) : (Ta bula lanta, i ku takto ta buska salida) E lug aki parse kas di hende loko! ! : Sigur no, abo ker a bringa pa haa bo deseo, pami bringa tira bo yunan afo. (Arthur ta desaparese. Hasid di brua i Patalam ta keda nan s. Tin un momentu di silensio, mientras tur dos ta bias rosea pisa, visiblemente kansa) : Bin sinta bandi mi, Patalam. : (Konmovi) Nan a bolbe zjenabo, Doriana? : Awendia nos ta kansa lih Patalam. Antes aya kuantu asuntu nos n lapi.... : S, manera esun ku ma hap djente den su las. : I esun ku ba puala den lomba. : E tennan ei tabata bon! : Dia pa dia hende ta bira mas bobo...”
15

“...Doriana Doriana Clementina : Doriana Clementina : Doriana Clementina N, esei tampoko. Tabo a siami tur kos, Doriana. (Di repente ku pashon) Kada dia hende ta bira mas bobo. Ya niun hende n sa hasi nada, ni n sa nada. Ata ma tende di un poltiko, ku ta predi-ka diskriminashon di rasa. Esta frega, un sngano asina! Klapor! Wei kaka! Uniko kos ke homber blankunan ei a hasi, ta drumi ke negrita bunitanan. No ta semper nan a hasi pa amor. Nan a hasi pasobra nan a abuza di katibu. Esei tabata malu, pero alabes tabata bon si, alomenos nan a drumi ke mosita pretu-nan.... Mas despues nan a hasi pasobra nan no por a resisti atrakshon dje otro rasa. Esei tabata inmoral, pero tabata bon tambe. Nan a drumi ku negrita. Lo yega e dia ku nan lo drumi ku negrita, pasobra nan a kasa ku nan. Kasa ku nan.... Uyui, esta laf! Pero ta bon s. Ketu Patalam, mi ta sinti suela tembla. (Skuchando) Min sinti nada. Ta stap di un hende kun yega pii seru ainda. Ahan, awor ma sinti. Mi ta bai. Mi tei prepara e remedinan pa kura...”
16

“...blanku. Awor ma bini bei. Te sinbergwensa mes a man-dabo aki. Bo ta Clementina. Ma tende mash di bo. Mi ta kontentu di mirabo. Bin sinta bandi mi, mi yu. No, mi ta bai. Tende yu, e amigu ei di bo a purba di mansa mi kurason. Pero lo en logra. Mi ta aborta yu blanku, mi ta aborta yu pretu, pero yu mulatu s mester biba! Mi no ta kompronde. No tin mester di kompronde, kriatura inosente. Basta bo hasi loke mi bisabo. Mi tin miedu, ki mi meste hasi? Bo ta laga e yu trankil, pero bo ta mata e tata. Kon?Ta ki kos teribel esaki? Nunka ba tende di franse blum? Tun flor venenoso, shon Doriana. Mi ta trk un ekstrakto, anto bo ta basha esei den su shampaa. (Su wowonan a kuminsa lombra) Riba dia di kasamentu! Bo ta sia lih. (Ta grita papia, kaba sali bai) Mi no ta hasi, mi no ta hasi. Mi no ke tin nada keber ke kosnan ei. Mi ta keda ku mi yu. I mi no ke pa su tata muri. (Ta grita hari) Esei s ta sia lih. Patalam ba tende? (Inbisibel trei porta) Ahan, awor mes mi tei he-rebe e franse blum! (Ta papia duru)...”
17

“...eksperto fekun-dabo. (E ta klap man riba su boka) Ta ki manera di papia esaki... Te trabou aki... Tur loke bo ta miraki ta ekskremento, tur loke bo ta tende ta kosnan ntimo.... Ta ken ta bati? Sia hende respeta ora di kon-sulta ta un trabou di diabel... Ban, batido', drenta! (Cijntje ta drenta) Ah, seor Cijntje a bolbe? Esaki ta un sorpresa agradabel. Ta kon ba bai largu asina? Mash siman kaba min tatin e plaser di samina bo orina. Cijntje : Pero, seorita Miep, notisha di mi teribel mala suerte no a yega bo orea? Miep : Niun ora so, dushi. Cijntje : Kon bo di? Miep : Dispensami e tono familiar, a parsemi ku mi ta papiando ku otro hende. Cijntje : Ki falta bo? Miep : E dianan aki tin ora mi ta manera poko leu....”
18

“...Morl sin moral. : E observashon ei; ta pasobra bo ta manera poko leu atrobe? : No, esaki ta mas bien un grasia grasioso. : Adela por a bira loko? : En todo kaso e tin sufisiente gancho pa pone homber kore manera loko su tras. : Seorita Miep, skuchami bon, Morl ku mi, tur dos a poteka nos kurason seka un loko. Bo mester sa, ku Adela a rosponde Morl presis meskos ku el a rospondemi. El a konta Morl ku ya el a poteka su kurason seka Cijntje. : (Pensativo) Su kurason puru i sensitivo........ : Bo ta kere ku un hende asina por ta bon bon di kabes? : Kenshi di amor, kenshi di amor........ : Ta un proverbio esei? S, bieu, di hopi ten pasa. Pero ltimamente el a bolbe rebiba, pa via di Stichting Cultural ku ta mete su nanishi kaminda no ta tok. Na prinsipio ma kere, ku ta koketi e ker a koketi, pero awor mi ta konvensi, ku tin glas ei bou. : Anto e orei ba barka bai foi tera, pasina des-kubri e sekretu di Adela. : No, pa mi lubid. Sea ku e ta stima Morl f laga, mi s a kompronde, ku nunka lo ta...”
19

“...24 Cijntje Miep Cijntje Miep Cijntje Miep Cijntje Miep Cijntje Miep Cijntje Miep Cijntje : No, taa un bi pomada. : Bo mester konsulta Dkter Marchena. E s por rebelabo sekreto di Frans Cijntje. : Mi sekreto? : Hmber ku mala suerte den amor, ta hende egosta, ku ke sigui gosa nan bida parandero di soltero. : Bo ke men, ku tami mes ta kousa di mi mala suerte den amor? : Sin ningn duda. Bo ta un monster di egoismo. Un solteron hura. : Bo akusashon no ta poko eksahera? : Un dje dianan aki mi ta traha un epigrama ribabo. : (Mash alarma) Bo ke men di kontami ku abo ta un dje annimonan di mala higra, ku ta skibi poesia satrika stroi rnt den nos pober komunidat? : Pronto mi tei saka un buki di poesia pa oka-shon, nan lo ta bon temper! : Dios Tata, mira den kiko mi ta haami! : Skucha. Otro dia ei ma traha un riba miembro-nan di Klup Rotario. Tur siman nan ta bai Hotl Amerikano bai stiwa nan barika. (Cijntje ta prop dede den orea, mientras Miep ta resita) Shon Grandinan di komersio, ireprochabel i...”
20

“...Miep : No preokupabo. Nan tambe ta toka parti. Loritu por tin miedu, pero Miep s no. Skucha: Si pa bo famia bo ta buska malora Bai Isla seka Droost mesora I si ta eternamente bo ke keda supur Anto bai seka van Grimmelen den pur Cijntje : (Ta grita hari) Otro. Ban ku un mas, bo ta un dushi galeinske! Miep : (Ta resita) Den pepenan politiko di nos Krsou Tin Beters gouverneur den tou Ya mi ta tende: pif, paf, puf Ken ta keda, ken ta muf. Cijntje : (Ta kuminsa hari, kaba ta trk un kara serio) Seorita Miep, ma kibokami den bo, anto seriamente. Di pursi ku mi sa ku ta apenas dos gene-rashon bo famia tin aki na Krsou. Di pursi ku mi sa, ku bo tata apenas por a papia nos dushi lenga. Miep : Pero kon koba mama si e tabata sa anto bon. Cijntje : (Ta sigui sin hasi kaso dje interupshon) Di pursi ku komo yui Krsou komershante bieu, mi sa tur e kosnan ei. Pero abo mes ta nas na Krsou, yui Krsou. Di bo nos a ferwaktu un atitut distinto. Pakiko traha epigrama duna mala fama na nos sosiedat? Pakiko no kanta...”